I
Plaatselijk Nieuws.
Kort Nieuws.
Gemengd Nieuws.
INGEZONDEN.
in 1914 95.58
De kersesteeltjes hebben voor Duitschland
i
voor huiahuur f25 lager.
P
V
VERSLAG van de Vergadering van den Raad
der gemeente
een
uit-
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
d
n
t<
d
Een minne uitdrukking.
M. d. R.
Mag ik plaatsing verzoeken voor het volgende
In de gisteren middag gehouden Raadsverga
dering verdedigde de Voorzitter de vaste aan
stelling van eene onderwijzeres aan de Vereenig-
de Burgerschool. Goede motieven werden daar
voor aangevoerd.
te bevelen bij de varkensfokkery en wel als kracht
voer voor jonge biggen.
«Dit paddestoelen-voeder heeft een enorm hoog
eiwitgehalte en wordt door de dieren gaarne ge
nuttigd.
Aangezien de «zwammen* door het groote pu
bliek in Nederland niet worden gegeten, zou het
mogelijk goed zijn om den in dezen aan onwe-
ders rijken zomer zeker weelderigen oogst te
doen inzamelen en aan de hongerende kippen en
biggen te geven. Zouden de padvindersafdeelin-
gen niet bereid gevonden worden om voor het
verzamelen in de boschrijke streken, natuurlijk
onder deskundige leiding, zorg te dragen En
kele goede soorten zijn gemakkelijk en spoedig
te herkennen.
Het drogen der zwammen moet vlug gebeuren
omdat ze door hun hoog eiwit-gehalte aan spoe
dig bederf onderhevig zijn. Men kan het drogen
opdragen aan de een of andere groentedroogin-
richting die dat werk zeker tegen niet te hooge
kosten zal kunnen verrichten.
De schrijfster had er wel even aan toe mogen
voegen, welk soort paddestoelen door haar wordt
bedoeld. Er zijn immers ook schadelijke.
De Amsterdamsche onlusten.
Nog een slachtoffer.
Een bewoonster der Marnixstraat te Amster
dam is Dinsdag by de politie komen mededeelen
dat haar zwager verleden week Donderdag op
den Haarlemmerdijk door een schotwond in het
hoofd en in de zyde is gewond en sedert te
Noerdwijk is overleden.
Namens de Engelsche regeering is bij de Am
sterdamsche politie aangifte gedaan dat bij de
relletjes te haren nadeele zijn gestolen 368 zak
ken en 706 manden met aardappelen.
By de plunderingen op Kattenburg werd voor
niet minder dan f8400 aan spek gestolen. Aar
dappelen werden tot een bedrag van f 7000 weg
genomen.
WORKUM,
op Donderdag 12 Juli 1917.
Aanwezig alle leden.
Het nieuwe raadslid, de heer Veenstra, wordt
als zoodanig beëedigd.
De Voorzitter brengt in herinnering dat in de
vorige vergadering de stemmen staakten over
het punt, verhooging der jaarwedden van onder
wijzers, waarom dat punt nu zal worden be
sproken, en deelt verder mede dat het voorstel
van het Dagelyksch Bestuur is ingetrokken door
de meerderheid, dat hy alleen hier tegen was,
doch de minderheid vormde. De Voorzitter be
schouwt het voorstel van het Dagelyksch Bestuur
als eene belofte aan de onderwijzers en acht
zich bezwaard dat in te trekken.
Het eerst wordt over dit punt in stemming
gebracht het verststrekkend voorstel, dat van
den heer IJntema
Het aanvangssalaris te bepalen respectievelijk
voor hoofden en onderwijzers op 1100 en 750
gulden, met 4 driejaarlyksche verhoogingen van
f100 en f125 vergoeding van huishuur voor de
gehuwde onderwijzers. Deze wijziging te doen
ingaan met 1 Januari 1917.
Dit voorstel wordt verworpen met 6 tegen 5
stemmen. Tegen de heeren Kroese, Posthumus,
Haijtema, Brandsma, de Boer en Veenstra.
Hierna volgt het voorstel Potma, dat eveneens
wordt verworpen met 6 tegen 5 stemmen. Tegen
dezelfde heeren.
Het voorstel van den heer Potma is wat de
salarisregeling betreft gelyk, doch de vergoeding
voor huiahuur f25 lager.
Thans gaat het voorstel Hobma denzelfden
weg.
Dit voorstel luidt
Aanvangsalaris voor het hoofd f1050, voor
onderwijzers f700.
Het 4e voorstel, dat van de meerderheid der
In de Amsterdamschen Raad heeft de voor
zitter een woord van deelneming geuit met de
slachtoffers en hun familieleden.
Er werd op aangedrongen, aan de nabestaan
den der slachtoffers, en aan hen die schade le
den door plunderingen, vergoeding te geven.
Da voorzitter zei toe, dat deze zaak naar recht
en billijkheid zou worden behandeld.
Voorts werden een drietal interpellaties gehou
den, op welke 't Dag. Best, later schriftelijk zal
antwoorden. De heeren Manussen en De Vlugt
meenden dat de politie aanvankelijk een toege
vende houding had aangenomen.
thans ook een handelswaarde. Bij manden vol
gaan de gedroogde stelen thans de grens over,
naar men zegt om te dienen als surregraat voor
thee.
Ruim twee jaar geleden verkocht de heer
Bult, pastoor te Barneveld, zijn hond aan iemand
te Arnhem.
Maandagmorgen lag het beest echter weer op
de stoep bij den geestelijke en sprong bij het
openen der deur, kwispelstaartend naar binnen
blij, dat het weer bij zyn oude meester terug
was.
Te Oostburg is een kind van 2 jaar in
een pot met kokend water gevallen en aan de
gevolgen overleden.
Si
le:
va
Zr
de
sk
G«
no
he
koi
nis
pal
W
var
hoi
gel
zon
We
C
Jan
bÜ
bed
«Zu
zijn
ring
D
onti
mot;
gelei
is. d
weei
indn
H<
Calle
Een rijke oliebron*
Op het boorterrein der Bataafsche Petroleum
maatschappij te Pangkalan Soessoe (Sumatra) is
dezer dagen een nieuwe oliebron aangeboord, die
niet minder dan 1,500,000 liter per dag geeft,
Dit is op *t oogenbllk de rykste oliebron van ge
heel Indië.
’t Is te hopen, zegt het H b 1., dat de regee
ring in Djambi dergelyke meevallertjes ondervind.
Een bron als de te Soesoe aangeboorde levert
een jaarlijksche netto opbrengst op, waaruit het
geheele Europeesch en Inlandsch onderwijs in
Indië kan worden betaald I
«Waarom ik my erger
In het «Offenburger Abenêblatt* schreef de
zer dagen een verbolgen huisvader):
«Waarom ik mij erger
lo Omdat 22 kolenmjjn-maatschappyen in het
vorige jaar ondanks ruime afschrijvingen, gemid
deld 19 pet. dividend uitkeerden en desondanks
nu de pryzen der steenkolen met 40 tot 50 pf.
per centenaar verhoogden
2o. omdat ik, ofschoon de ledermaatschappyen
in het vorige jaar 65 pet. dividend uitkeerden
voor een paar schoenen voor mijn 10-jarig zoon
tje 25 mark moet betalen
3o. omdat de provisiekamers van onze agra
riërs en vermogende lieden met spek, ham en
worst gevuld zyn, terwyl myn gezin hoofdzake-
lijk van aardappelen en koolrapen moet leven
4o. omdat ik zie, dat de kinderen der ryken
nog zijden kousen dragen, terwyl myne kinde
ren al een onafzienbaren tyd zonder kousen moeten
loopen
5o. Omdat ik zie, dat anderen uit het beste
tarwemeel gebakken koek eten, terwyl ik met
myn gezin niet genoeg brood heb
6o. omdat er wyde kringen zyn, die zich in
het genot van aardappelen in het geheel niet be
hoeven te beperken en anderen dagelijks ander
half pond per dag verbruiken, terwyl ik en myn
gezin slechts 8/4 pond per dag en per hoofd
krijgen
7o. omdat er velen zyn, die den oorlog mis-
Diefstal.
Reeds een geruimen tyd meende de heer H.
Westerbeek. in modeartikelen te Meppel, dat er
in de toonbanksla ’s avonds meer geld moest zijn
dan werkelyk het geval was, zonder dat hy even
wel aan diefstal dacht. Door een toeyal kwam
Maandag echter uit, dat hy inderdaad bestolen
werd. De 20-jarige dienstbode Jantje F. afkom
stig van Wasperveen, had al dadelijk na haar
komst, 9 maand geleden, den sleutel van de la
zien hangen; eerst nam zy wekelijks 1 gld. later
2, en eindelijk telkens 3 ryksdaalders weg. Vol
gens haar eigen schating had zy zoo meer dan
f500 weggenomen.
Zij is ter beschikking gesteld van de recht
bank te Assen.
Een haringhaai.
Door een beugsloep uit Pernis is teIJmuiden
een haringhaai aangebracht, ook wel «apikouw*
genaamd, welke gewoon aan de beug was op
gehaald. Het logge beest had zichzelf door het
tegenspartelen veertig vadem lijn om het lichaam
gedraaid. De lever was zoo groot, dat er een vat
mede werd gevuld. In de markt werd het zee
monster voor vijftien gulden verkocht, wat een
lage prys is in vergelijking met vroeger. Toen
brachten ze van tachtig tot negentig gulden op
en vonden hun weg naar Duitschland.
commissie, komt in stemming en wordt aange
nomen met 6 tegen 5 stemmen. Tegen de heeren
Kroese, Posthumus, Haijtema, de Boer en Veen
stra. Zoodat het minstverstrekkendst onderwerp
is aangenomen.
Het voorstel van de meerderheid der commissie,
Haijtema, de Boer, Brandsma is
Het aanvangssalaris te bepalen, respectievelijk
voor hoofden en onderwijzers, op 1000 en 650
gulden, met 3 vijfjaarlyksche .verhoogingen van
f100 en f100 vergoeding voor huishuur aan de
gehuwde onderwijzers. Deze wijziging te doen
ingaan met 1 Juli 1917.
De voorstellen Potma en Haijtema e. a. bepa
len beide het salaris van het hoofd der U. L. O.
school op f1400.
Thans is aan de orde punt 3 der agenda
De bespreking over de oproeping van een onder
wijzeres.
De heer IJntema doet een voorstel om eene
onderwijzeres voor vast aan te stellen, welk voor
stel door de heeren Hobma en de Vries wordt
ondersteund. Dit voorstel komt na eenige dis
cussie in stemming en wordt aangenomen met
6 tegen 5 stemmen. Tegen de heeren Kroese,
Posthumus, Haytema, de Boer en Veenstra. Zoo
dat is besloten eene onderwijzeres voor vaste
aanstelling op te roepen met ingang van 1 Sep
tember.
WORKUM. Zondag a.s. speelt W. V. C. een
vriendschappelijke wedstrijd tegen F. C. A. van
Bolsward. Voor de winnaar van deze match is
door eerstgenoemde club een Zilveren Medaille
uitgeloofd. Het Workumer elftal is als volgt
opgesteld
Doelv. Drooge.
Backsde Moerloose en Kuipers.
HalfsBanning, Brandenburg en Gerritsen,
Voor Flapper, Kuipers, Jorna, Westendorp en
de Jong.
Als scheidsrechter zal fungeeren de heer W.
Flapper. De wedstrijd zal gespeeld worden op
het terrein aan de Stationsweg om 3 uur. De
medaille is te bezichtigen by den heer W. Rypma,
Bagijnestraat.
Met verwijzing naar eene in dit no. voor
komende advertentie, vestigen wij de aandacht
onzer lezers op de Bioscooptent van de firma
Schouten en Zn. Van Maandag a.s. tot Zaterdag
zullen Bioscoep-voorstellingen worden gegeven.
Iets ter aanbeveling van de voorstellingen te
zeggen, is overbodig. Voor velen is de heer
Schouten geen onbekende meer, en het is vol
doende bekend dat de vertooningen in geen en
kel opzicht kwetsend zijn.
In Bolsward, waar de heer Schouten thans
vandaan komt, oogstte hij veel succes.
Onze vroegere stadgenoot de heer W. ten
Berge slaagde te Delft voor het propaedeutisch
electrotechnisch ingenieur examen.
Het diploma als organist werd behaald
door den Heer Y. B. Wielinga, reserve-luitenant
te Harlingen.
By het toelatings-examen voor de Hoogere
Burgerschool te Sneek, slaagde o.a. onze stadge
noot W. Faber, leerling van de Byz. School voor
U. L, O. alhier, hoofd de heer B. Y. Wielinga.
Bevorderd werden aan eerstgenoemde school,
van de le naar de 2e klas: Nelly Gaastra van
Workum, en H. Kuperus van Stavoren.
Van de 2e naar de 3e klasA. Dijkstra, P.
FekkiJS en R. J. de Wit van Workum, en J.
Sikkes van Hindeloopen.
Van de 3e naar de 4e klasJ. Jansen van
Workum.
Van de 4e naar de 5e klasB. Gerritsen, L.
J. Tjeerde en U de Wit van Workum.
Bij het toelatings-examen voor ’t Gymnasium
te Sneek, slaagden o.a. onze stadgenootenA.
Dönszelmann en S. Haagsma. beiden leerlingen
van de Byz. School voor U. L. O. alhier, hoofd
de heer B. Y, Wielinga.
Bevorderd werd aan ’t Gymnasium van de 4e
naar de 5e klas: mej. T. Feikema.
Te Leeuwarden is aan de H. B. S. overgegaan
van de 2e naar de 3e klas P. ten Berge van
Franeker.
Van de 4e naar de 5e voorw. Mej. C. A.
Tjebbes, alhier.
Aan de meisjes H. B. S. te Leeuwarden zyn
bevorderd van de le naar de 2e klas E. Gaastra,
en E. van Haga, van de 2e naar de 3e T. Tjeb
bes en S. Tjebbes.
Aan het Willem Lodewijk gymnasium te Gro
ningen is bevorderd van de 2e naar de 3e klas
D. Idema alhier.
HINDELOOPEN 12 Juli. By de heden ge
houden herstemming voor een lid van de ge
meenteraad hebben van de 192 kiezers 147 van
hun stemrecht gebruik gemaak.
Op den heer H, Glashouwer zyn 68 stemmen
uitgebracht en op den heer H. Simonides (aftr.)
78 stemmen, zoodat laatstgenoemde herkozen is.
Een stem was in blanco uitgebracht.
bruiken om geweldige rijkdommen te vergaren,
terwijl ik, ondanks alle ontberingen en allen
vlijt steeds dichter tot den ondergang kom,
Melkflesschen van papier.
Flesschen uit glas zyn betrekkelijk duur en
bovendien zeer breekbaar. Gaat men op reis, dan
is het dikwijls moeilijk een flasch mede te ne
men. want zij neemt veel ruimte in en breekt
allicht by het stooten. Papieren flesschen daaren
tegen zyn soepel en vormen zich naar ruimte. Daar
om zyn flesschen uit papier veel gemakkelijker
en ook zindelijker. In Amerika is men thans met
deze nieuwe industrie begonnen en de bestel
lingen zijn zoo reusachtig dat men verwacht: dat
papieren flesschen spoedig «alom verkrijgbaar*
zullen worden. De machines maken 5000 zulke
flesschen in één uur. Uit 1 kilo houtafval kan
men genoeg papier maken om 60 flesschen te
«gieten*. Men is thans doende deze flesschen ook
in Europa in te voeren, zoodat het wel niet lang
zal duren of de melkboer komt ons *s morgens
papieren flesschenmelk brengen.
Een gentleman-dief.
In den loop van dit jaar werd in tal van pen
sions in den Haag inbraak gepleegd. Veelal werd
er zilverwerk vermist, dat dan doorgaans na kor
ter of langer tyd bij opkoopers in een der hoofd
steden van ons land werd teruggevonden. De op
koopers gaven meestal een gelijkluidend signa
lement van den verkooper op, en de Haagsche
politie herkende er een «ouden bekende* in, een
berucht inbreker, die de gewoonte heeft van
keurig, als een heer gekleed te gaan, een strooi
en hoed en crème handschoenen dragendeHij
werkt ook niet in een bende, maar pleegt steeds
op zichzelf te «arbeiden* en heeft dan ook zeer
waarschjjnlyk de inbraken in de pensions, waar-
by tamelijk groote partyen zilver werd ontvreemd
alleen bedreven. Hij heeft reeds veel op zyn
kerfstok, is herhaalde malen veroordeeld en heeft
gezamelijk tien tot vijftien jaar gevangenisstraf
achter den rug.
In verband met het door de opkoopers opge
geven signalement keek de recherche sedert eeni-
gen tyd scherp naar hem uit en dezer dagen nu
kwam de rechercheur der centrale recherche
Grondel hem in de Spuistraat tegen. De recher
cheur ging tot aanhouding van den verdachte
over, maar deze wierp Grondel een city-bag voor
de voeten en trachtte door de Passage te ont
vluchten. De rechercheur zette hem achterna en
stortte zich na ongeveer twintig passen op den
man die zich nog een kort oogenblik verzette,
zoodat achtervolger en achtervolgde over het
plaveisel rolden. Met behulp van eenige toege
schoten politieagenten slaagde rechercheur Gron
del er in hem in te rekenen.De gearresteerde
werd naar het politiebureau overgebracht. De ctiy-
bag, dien de gearresteerde bij zich droeg toen hy
werd gearresteerd, was met een party zilver ge
vuld. Het staat vryvast, dat koffertje zoowel als
inhoud van inbraak afkomstig zijn.
Reciame-broodkaarten.
Vele huismoeders te ’s-Hertogenbosch die Zon
dag reeds in zak en asch zaten, omdat de brood
kaarten voor de 19e week al verbruikt waren,
werden niet weinig verrast en verblyd toen er
een regen broodkaarten over de stad kwam en
deze van hand tot hand gingen, ’t Waren ech-
fer strooibiljetten ten gunste van een der kan
didaten voor de aanstaande gemeenteraadsver
kiezing. Een aantal bakkers hebben er zich door
laten foppen en op de bonnetjes ervan brood
verstrekt, waarmee nog menig gezin gebaat was.
«N. v d D.«
Dure paarden.
De indertyd uit België ingevoerde kampioen-
hengst Indigène de Wiseoq, die nu reeds ge
durende een drietal seizoenen op de Grubben-
hoeve onder Grubbenvorst, naby Venlo, ter dek
king heeft gestaan, heeft thans al een merkba
ren invloed op het paardenras in Noord- en Mid-
den-Limbnrg met net gevolg dat ook de pryzen
van de jonge dieren, waarvan hij de vader is,
zeer belangrijk hooger zyn dan de nakomelin
gen van minder bekende vader paarden. Zoo
werd te Helden voor een merrieveulen van vyf
maanden oud, dat Indigène tot vader had, te
vergeefs f2500 geboden terwijl te Velden een
andere dochter van den beroemden kampioen op
den leeftyd van vier maanden voor de som van
f2000 van de hand ging.
«Alg. Hbl.«
Te Nuenen (N.-B.) is op een diepte van
enkele meters onder den grond een steen ge
vonden, waarop de geboorte van Christus staat
afgebeeld. Volgens oudheidkundigen is het een
stuk van zéér hooge waarde.
Een veehouder te Venhuizen (N.-H.), wiens
zeug 13 biggen wierp, heeft, omdat hy er geen
voer voor had, de jonge beestjes verdronken.
Een vrouw uit Bottrop, moeder van vyf
kinderen, wier man naar ons land was gedeser
teerd, werd by de Hollandsche grens bij het
smokkelen betrapt. Op het «halt” geroep liep
zy door met het gevolg dat de wacht haar dood
schoot.
Te Gronau kwamen dezer dagen twee
dames aan uit Lippstadt, die hare identiteit niet
voldoende bewijzen konden. Bij onderzoek bleek
toen, dat de eene dame een in vrouwenkleeren
gestoken ontvluchte Fransche krijgsgevangene
was, die met een Duitsch meisje over de grens
wilde, om, zooals hij voorgaf, in Holland met
haar te trouwen en dan naar Frankrijk te ver
trekken. Daar werd nu een stokje voor ge
stoken.
Op de markt te Steenwyk is een toom
biggen van 9 stuks verkocht voor fl, dus ruim
een dubbeltje per stuk.
Maandagnacht drongen een drietal kom-
miezen een herberg onder Westdorpe binnen. Er
zaten tien mannen rond een tafel, waarop
brandende kaars, welke onmiddellijk werd
geblazen. Een der kommiezen, in het donker
aangegrepen, loste ter verdediging een revolver
schot, waardoor een der mannen, een bekend
smokkelaar uit Assenede, doodelyk werd getrof
fen.
Een nieuwe’brandstof.
Het afval van vlas «leemen* genoemd, dat
vroeger totaal geen waarde had, is plotseling
een waardavol artikel geworden, nu blijkt,
dat het als brandstof geschikt is. De vlas-
handelaren in Zeeuwsch Vlaanderen maakten
in ’t begin van de vorige week f 13 tot f 14
per 1000 KG. en aan het einde der week
was de prijs reeds tot f20 gestegen. Velen
die groote voorraden van dit artikel hebben
liggen, hebben hiermee nu een aardig buiten
kansje.
Prijsstijging.
Blijkens de laatstverschenen aflevering van
het Maandschrift van het Centraal Bureau
voor de Statistiek, is het verhoudingscijfer van
de pryzen van 29 verbruiksartikelen in den
kleinhandel gestegen van 114 in 1913, tot
203 in Mei 1917 (1893 100). De ge
middelde verhoudingscijfers waren voor de
tusschenliggende perioden als volgt116 in
1914, 142 in 1915, 167 in 1916 en 192 in
April 1917.
Dit beteekent dus, dat verbruiksartikelen in
vier jaren tijde bijna tweemaal zoo duur zijn
geworden.
Het verhoudingscijfer van de gemiddelde
pryzen van cokes bij een 8-tal gemeentelijke
gasfabrieken in de groote gemeenten, beliep
(1913 gesteld op 100) en steeg
vervolgens tot 123,73 in 1915, 152.10 in
1916, 205.52 in April 1917 en 219.09 in
Mei 1917.
De cokes is dus zelfs reeds meer dan twee
maal zoo duur als in 1913.
Brandstichting.
Zaterdag brandde de woning van den arbeider
H. M. te Nieuw Dordrecht tot de grond toe af.
De man was dien avond in beschonken toestand
thuis gekomen, en maakte aanstonds ruzie met
zijn vrouw. De twist liep eindelyk zoo hoog, dat
hy dreigde den boel in brand te zullen steken.
De vrouw ontvluchtte en even daarna klom de
man op het stroodak en stak er den brand in.
De politie was echter aanstonds bij de hand en
nam den woesteling in arrest.
Wat de Belgische vluchtelingen ons land
kostten.
Ondanks het vele dat van elders werd gedaan
zyn de uitgaven van de Nederlandsche regeering
ten bate van de Belgische vluchtelingen verre
van gering, zooals een ieder wel begrijpen zal.
Samengevat zyn alle uitgaven van onze schat
kist voor de vluchtoorden en de ondersteuning
buiten de vluchtoorden tot einde Juni 1917
f20,600 000. Aan kleeding en schoeisel werd dan
nog 756 duizend gulden besteed, terwyl voor ge
woon onderwijs 302 en voor de naai- en brei-
klassen 784 duizend gulden werd betaald.
Voor de gezinnen van geïnterneerden werd
386 duizend gulden uitgegeven.
By dit alles komen nog de kosten van vry
vervoer en extratreinen, die naar schatting 200
a 300 duizend gulden bedragen.
Aardbeien.
Men meldt uit Beverwijk
Dinsdag is de laatste wagen aardbeien van dit
seizoen naar het buitenland verzonden; de cam
pagne kan dus als geëindigd beschouwd worden
De oogst is dit jaar vrijwel een mislukking ge
worden. De droogte hield lang aan en ook daar
na was het weder den aardbeiengroei verre van
gunstig. Terwyl verleden jaar de campagne 24
Juni aanving en voortduurde tot 4 Aug., is deze
nu aangevangen 16 Juni en thans reeds geëindigd
Verleden jaar werden 864 wagens verzonden naar
het buitenland, dit jaar niet meer dan 374. Wel
waren de wagens, doordat de geheele export over
één combinatie liep, aanmerkelyk zwaarder be
laden, doch het valt niet te ontkennen, dat ze
ker 1/3 minder is verzonden. Een tegenvaller voor
onze tuinders. De pryzen waren hoog, doch hier
door is de achterstand van den oogst niet goed
gemaakt.
Paddestoelen als veevoeder.
Een lezeres wyst er het »Hbld*« op, dat pad
destoelen, in een oven gedroogd en daarna ge
malen, een uitmuntend krachtvoer geven voor
kippen, terwyl dit voer buitendien zeer is aan
f
j
s