voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw,, Hindeloopen en Stavoren.
te WORKUM,
op Maandag 10 Sept. ‘17.
In Südwestlike Brief.
I
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1917.
No. 36.
I
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
43ste Jaargang
wolkomme him mei 't each op 'e lytse skoech.
krige en tagelyk it ontfanbiwiis fen fjouwer
Uitgave van T. GAASTRA Bz.
firma H. BRANDENBURGH Zoon,
te WORKUM.
nou
en toor, der hüzen,
Der farkje skippers op
feartender weidzje kep
en keallen; der
De broodkaarten.
De minister van Landbouw heeft bepaald,
dat met ingang van 2 September de hoeveel
heid brood, op een broodkaart te verkrijgen,
sal moeten strekken voor een tijdsduur van 11
dagen, niettegenstaande op de kaart staat ver
meld, dat zij geldig is voor een week.
Mitsdien wordt de geldigheidsduur der
broodkaarten, te beginnen met 2 September
a.s., voor die, waarop vermeld staat de 26e
week, van 2 tot en met 12 September, voor
die, waarop vermeld staat voor de 27e week,
van 13 tot en met 23 Septembervoor die,
waarop vermeld staat de 28e week, van 24
September tot en met 4 October, enz.
Weer een nieuwe menging.
Naar de »N. Ct.« meldt, zal waarschijnlijk
reeds a.s. Maandag de samenstelling van
de bloem voor wittebrood een wijziging onder
gaan. Het staat thans vast, dat de roggebloem
zal worden vervangen door gerstebloem. De
kleur van het wittebrood zal nagenoeg dezelfde
bljjven.
oanjowne komfers. Dy moasten earst fisen-
tearre wirde, sei hy, ,,Hwer moat dat
barre freege ’k, »Dat soil jy oan ien
fen ’e biambten freegje moatte* By de doar
fen ’e wachtkeamer stie in biambte, dy ’t de
kaertsjes knipte. Ik forfoege my by him en
frege frjeonlik my sizze to wollen hwer 't de
komfers fisentearre waerden. It antwird wie
»Der ha ik neat mei noadich.* Do seach ik
de stasjonsjef mei reade pet op en herhelle
oan him myo frage It antwird wie: »Der
ha ik neat mei noadich. Dat ie in saek fen
it ryk*. It die my nij det in staejonsjef net
ions wist hwer en of by it stasjon komfers
nasjoen waerden. Derop frege ’k him dan
hwer ’t de ryksambtners dan to finen wieme,
»Yn 't doarp,« Mei de bout yn gyng ik seis
to siikjen en foun foart by ’t stasjon, in byt-
sje forsküle, in skürke der ’t myn komfers
stiene en ek ryksambtners yn wierne.
Is ’t nou net dwers trooh alles hinne ün
fatsoenlik en ünfordraeglik dat frjemde reis
gers sa pleage wirde moatte, en dat allinne
misskien troch dat spoarweibiambten en be-
Volksbond.
De Volksbond tegen drankmisbruik telt
thans 127 afdeelingen met ongeveer 21000
leden.
Een commissie uit den bond heeft een rap
port opgemaakt, omtrent de bestrijding van het
drankmisbruik op het platteland. De com
missie bepleitte de hervorming van het her-
berg wezen door het mogelijk te maken dat het
publiek tegen een bepaalde vergoeding in de
cafe’s kan vertoeven zonder iets gebruiken.
Door met de vereen, van koffiehuishouders
in overleg te treden, zou men in dezen iets
kunnen bereiken.
Het hoofdbestuur achtte dit denkbeeld zeer
aanbevelenswaardig.
De nieuwe Spoordienstregeling.
Met de nieuwe beperkte dienstregeling der
spoorwegen, ten gevolge van den kolennood,
die op 22 of 24 September e.k. in werking
zal treden, komen op de meeste lijnen in
Friesland, naar wij vernemen, bijna de helft
van de thans loopende treinen te vervallen.
Op de lijn LeeuwardenStavoren komen
te vervallen de sneltreimen van hier vertrek
kende te 12 uur 50, 5 uur 10 en 7 uur 25.
(Da laatste loopt thans alleen op Zon- en
feestdagen). Er blijft dus slechts 1 sneltrein
over met aansluiting naar Amsterdam, n.l. te
7 uur 5 *s morgens van hier vertrekkende.
Voorts vervallen in deze richting de boemel-
treinen vertrekkende uit Leeuwarden te 9 uur
37 (alleen Dinsdags) 11 uur 20 v.m. en 4.24
’s n m.
Van Stavoren naar Leeuwarden de snel
treinen aankomende te Leeuwarden 4 uur 40
en 11.08 ’s nam., welke laatste thans alleen
op Zon- en feestdagen loopt. Voorts komen
in deze richting te vervallen de boemeltreinen
aankomende te Leeuwarden 7.35 v.m. (Vrij
dags), 8.22 v.m. en 12 uur *s avonds.
Van Amsterdam loopt dus slechts 1 sneltrein,
die hier te 11.20 v.m. zal aankomen, dus 10
min. later dan thans.
Behalve op Zon- en feestdagen zal een nieuwe
boemeltrein 's morgens 6.35 uit Stavoren ver
trekken, die hier te 8.19 aankomt.
In de richting LeeuwardenStavoren blijven
dan nog de navolgende treinen over: vertrek
Leeuwarden 5.42 v.m. (boemeltrein), 7.5 v.m.
(sneltrein), 8.35 v.m. (boemeltrein), 1.13 n.m.
(alleen Vrijdags tot Sneek), 4.10 en 9.31 n.m.
Voorts een boemeltrein van Sneek (alleen
De BURGEMEESTER van Wor
kum, brengt ter kennis van belang
hebbenden, dat op Maandag
den 3 September 1917, des
voorm. tusschen 10 en 11 uur, ten
gemeen tehuize alhier gelegenheid
zal bestaan den Directeur van den
Provincialen Keuringsdienst in Fries
land te spreken.
De Burgemeester voornoemd,
W. KROESE. (L.-B.)
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 70 cents
Per post f 0.85. Enkele Nos. 3 ets. Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
SAUNTSJIENDE BRIEF.
Hwêr moat it mei üs toanielselskippen bi-
lanje? freget de »N. Ct.« Meigauwens
wil de gemeinterie fen 'n Haech to bislissen
hawwe oer it foarstel, de bilêsting op ’e >Pu-
blieke Vermakelijkheden* to forheegjen, en
dat mei 50 pot. (fen 10 pot. ta 15 pot. Dit
foarstel soil wol wer fordigene wirde mei *t
gewoane praetsje, det de Ijeafhebbers, dy’t
foart wolle, like goed 30 sinten as 20 sinten
maar bitelje Kille for in plak fen ’n kroan.
Men moat lykwol tinke det dizze redenaesje
allinne opgiet for bisükers dy’t it misse kinne,
mar det de oaren er licht ta komme, goed-
keaper plak to nimmen, as
plakken to djür wirde. Yn dizze tiid leart
men de bytsjes tellen. Ek moat er om tocht
wirde, det alle bykommende ütgaven for in
reis nei de skouboarch, konsertseal enzaf. ek
al forhege binne en det men folie mear as
eerder bitelje moat for plakbisprekken, it
kleanbiwarjen, wirklisten en hwet men brükt
yn *t skoft, om nou fen auto en rytüch mar
net to praten.
Nou stille wy op üs beurt ziize: bliuw
thüsl Ja, Kit de »N. Ct.< deropthüsbliuwe I
mar hat it greate publyk yn dizze drovige,
•angstige, zimmeleftioh meitsjende tiid dan
net tige Ontspanning noadich. En büten det
moat men ek bigripe, det er kiuutbilang bi-
De BURGEMEESTER der Ge
meente Workum brengt ter kennis
van ingezetenen dat volgens ont
vangen ministerieele aanschrijving,
met ingang van 2 September
1917 de hoeveelheid Brood op
eene Broodkaart verkrijgbaar, moet
strekken voor eenen tijdsduur van
elf daspen, niettegenstaande op
de kaart staat vermeld dat zij gel
dig is voor eene week:
Mitsdien wordt de geldigheidsduur
der Broodkaarten, te beginnen met
2 September a.s., die waarop
vermeld staat: voor de 26ste_week
van
die waarop vermeld staat voor de
27ste week van 13 tot en met
S3 Sept., die waarop vermeld
staat voor de 28ste week van 24
Sept, tot en met 4 Oct. enz.
Wopkum, den 30 Aug. 1917.
De Burgemeester voornoemd,
W. KROESE. (L.-B.)
gernöoh merkbite moatten, de lytse foarüt
gong fen forkear for forbettering fen üa for-
kearsmiddels. It liket de Nederlanners wol
zwier to fallen hjar oan to slüten by de eas-
ken, dy’t de hjoeddeiske reisgers nou ienkear
stelle. Der wirdt klage troch dy wart ljue, gjin tijd to forliezen.
wie de oarloch dien dan makke ik noait wer
in tocht trooh de Nederlünske streken. Sa
moest men oars langer net hoege to sizzen.
In lyts, mar sterk staeltsje fen lytsgeestige
reisgers pleagerij ünderfoun immen yn üa Un,
dat er sa fortelt. Ik kaem mei ’t spoar oan
to Valkenburg. Dêr stie by de trein in kast-
Hwer sit dyn eigen greate frouljuesgek En
de dame kaem thüs en by hjar man dy *t
frij hwet noartlik wie en hjar plaenüt frege
»Ho bistou oan dy manijues-skoeoh komt,
sleauwe stoater
Ik lean mar, net op reis det is ’t beste.
Och, *t reisgjen wirdt ek sa djür, en nou 't
er al wer minder treinen komme to riden I
FRISO.
omgeane? Moat it moaije fen eigen lau nou
forblikke troch de Ontsierende minsken dy 't
der yn om doarmje? Auke Johannes plichtte
by syn libben wol ris üt to roppen O, o dy
kikkerts op stelten I En dan is det ek noch
sa singeliers, bipaeld greate ljue, minsken fen
bitsjuttenisse en wearde der soil man noait
hast lest fen ha, det se hounsk en ófstjitlik
binne, mar det heelbakken hearrefolk der
skület dit kwea by, Ljue dy ’t hjar forbiélde
dat se hwet mear binne as sljuchtwei kinne
hjar weardiohheit it treflikst ütkomme litte
mei üt ’e hichte wei del to sjen op ’e oare
minsken. Ik ha 't ris hawn det ik foar in
great man forskine moast. mar om tagong to
krijen moast ik earst foar ien fen syn tsjin-
ders forskine, en do krige ’k in foargefoel by
my seis det ik tocht »ho soil mynhear seis
wol wêze as de feint al sa is Hwent de
léste wier sa min for my to brüken, sa fiis
om my to reden to stean, sa forwaent yn syn
biskie det er my jaen moast, det der wie mei
skik gjin oprêddensein oan, en noait is my
letter mear tafallen as do ’t ik by him wei
mynhear seis krige, dat in ienfaldege, oan-
nimlike persoan wie dy ’t him mei folie bi-
langstelling mei my yn liet. Mar op üsreis
forhael del to kommen. Sa 't we seine, *t is
spitich dat eigen ljue de boel for frjemden bi-
djërre. Dat jowt in forkeafde yndruk en
For 't
selde jild kin men in bytsje hansum en bruk-
süm wêze for in oar. Uw gelaat behoort Uw
medemenschen laat het voor hen even vrien
delijk schijnen als de Zon Mar sa giet it
dy ’t him op reis jowt treft m boel minsken
en dan rinne der fen alle soarte ünder det
soil d’r Underline. Men kin ek op reis mear
ünderfine det hearde ’k langlésten. In hear
en ’n dame sieten togjérre yn in spoar wein.
Hja hiene beide to lytse skoen oan (it djüre
lear fensels) en de foetten diene hjar beide
sear. Hja tocht as dy frjemde hear earst de
sliep mar to pakken kriget, dan doch ik stiltsjes
myn learskes üt, Hy tocht fen syn kant
krekt gelyk. Mar in ding komt mei tinken
net fierder. Hy bear* al skielik fest to sliepen
en snoarket as in süoh. Gau docht do dame
de lytse learskes üt,... hè hwet lekker oan ’e
foetten. Hja jowt hjar del en kriget de sliep
to pakken. Do gau mynhear sines ut. Hwet
wie dat noflik en fris om ’e foetten Hy
joeoh him del yn in hoekje en waerd slüch
mei tinken. Beide sliepten mei gauwens
frediohen goed. De trein fleach. Utstappe
fiuch1 De trein wie hwet let en men hie
Hear en dame skreppe
hjar de neilen fen de teannen. Gau pakte
de hear twa learskes dy 't byelkoar leine en
wrot der yn, de iene woe net botte bést oan.
De dame taeste noch mei de sliep yn ’e eageu
op ’e skoen en die mar gau oan. De iene
der fleach se sa mar yn. De hear mei ien
frouljues-skoentsje kaem strompljend thus en
leinsfeint, dy *t hwet reisspullen fen my oer* ’t wiif dat al hwet jaloersk wie fen aerd for-
stiet, en det it lot fen hünderteji toanielkinst-
ners en toanielbiambten ófhicget fen it bistean
der ündernimming, dat fen alle kanten yn 't
nau setten wirdt. Sa seit de »N. Ct.< Mar
>De Tijd« lit der oerhinne falie Wol hwet
in eigenaerdige kleiliet. Us tinkt, det men
yn 'n Haech mei safolle moais derom hinne
yn dizze drovige simmelige tiid, for neat
noch al fryhwet üntepanning siikje kin. Hja,
dy’t hjir net genóoh oan hawwe, hoege net
üntsjoen to wirden as earme stimpers. Se
scille it forhege dübeltsje wol wer bybitelje,
al wier 't mar üt it eaohpunt fen «Kinstbi-
langc, lyk as se de djürder klean, de djürder
keapwaren, de djürder fortarringskosten en de
djürder auto’s en rytügen bitelje, om de for-
keapers en ündernimmers to steunen!*
Ik moat ek sizze, en jaen »De Tijd» ge
lyk, det de »N. Ct.< wol hwet tige meilyd-
sum is tsjjn de ljue dy’t er hjir op it each
hat.- Wy hawwe hjir gjin skouboargen en
konsertsealen der 't wy üs jild yn kwyt wirde
kinne. Mar hwet we wol bawwe, hwer ’t
we üt tinten ek net yn kwyt wirde kinne,
det is dit hwet vEalseboer mei lünhearre syn léstingambtners net mienskiplik mei elkoarren
siike dochter yn ’e miedenc, bispriek: »Nou,
jiffer, fal mar del op ’t moai biblomme kjes-
sen, it kostet Jy gjin tint. Natür jowt to
genieten for neat, oan elkenien, oan earmen
en oan riken. Hjir, yn it romme fjild kin
Jy wer krêft ynsügjohjir fijn J’ in medisyn
fen wünderkreft oerloege; fen blommen, gêrs
en krüd, fen lucht en Ijooht en tinne; it is
ien great apteek, hwer ’t Jo to kar gean
kinne. Yn dizze romme seal, mei 't ynblau
dak der boppe, hweroan in Ijochtkroan barnt,
dy ’t gas toboppe giet, kin Jy to gast gean
oan de aldermoaiste sangen, dy 't ear en hert
forlangje kin. En sjoch ris dit fapyt dat oer
de greate seale leit! In kinststik is ’t. Yn
hwet febryk kin Jy sa’n pronkstik oait bi-
komme; de groun fen 't moaiste grien en
dan sa moai biblomme? Dë mürren yn ’e
stêd binn’ nüvre moai biplakt mei goud-bihang
nei moade en trant; mar och ’t is broddel-
wirk by hwet Jy hjir nou sjogge. Der
S tot en met IS Sept., sjogg’ Jy ’n tsjerke
mounlen, beammen.
üs bliere poel en
pels kij en hynsders, skiep
fljucht jn Ijiep, der 'n skrie, dor migge fange
sweallen Der sjoch Jy ’n riderij, der fyteen
gean en rinnender sjuch Jy üs warber folk
yn ’t lan, yn ’e greide en op ’e bou om-
skreppen! It libbet allegjêr!»
Sa seach M. Miedema de wrald oan. Dy boppedien draeit it ek üt op skea.
man hat grif in boel geniet hawn for ’n
bytsje jild, en fést nin bihoefte hawn oan
minkene-boarterij. As ik in hopen ljue hjar
noohttiikjen biskou dan tink ik wol ris, hwet
is ’t al nüver dat in minske dér him mei
formeitsje kin. Hwet in guchelspil en koal-
forkeaperjj treft men net oan yn ’e wrald 1
Ooh rin Ijeaver faek by dy onoprjuchte, falske,
skyn-fortoaning dy’t de wraldmerke oplevert,
wei en gean midden yn 't lan sitten, biharkje
de fügels en draei de eagen op ’e kij yn ’n
griene greiden. ^Gelukkig mensch wien 't
gegeven, by ’t vreedzaam en onnoozle vee,
dat nooit geen kwaad noch onrecht deé, in 't
veld zijn dagen af te leven*
Ik lies hokkerdeis: In hopen Nederlanners
learden earst yn ’e oarlochstiid it moais fen
eigen lan kennen. Dat is wier. Mar ek is
't wier det mennioh Nederlanner nei dizze
hjar üld-gewoane trije jierren, dy’t de oarloch dürre hat, spiti-
De prijs der Advertentiën is van 15 regels 30 cents, elke
regel meer 5 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam,
voor Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
FRISO
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Paardenmarkt