ïoor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen en Stavoren.
Stremming Scheepvaart.
Het Prinsesje,
PERSEN.
Opheffing
broodkaarten
ZATERDAG 29 SEPTEMBER 1917.
No. 40.
43ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
IT WOLDWAEN.
it achtber, ynleine tabaksfetsje, det grif in
1
Uitgave van T. GAASTRA Bz.
firma H. BRANDENBURGH Zoon,
te WORKUM.
Dit is de titel van de wonder-mooie oor
spronkelijke novelle, welke bij den aanvang van
het nieuwe kwartaal in het Geïllustreerd Zon
dagsblad verschijnen gaat.
Wy kunnen onze lezers, voor zoover zy nog
niet op het Geïllustreerd Zondagsblad geabon
neerd mochten zyn, niet genoeg aanbevelen zich
toch op deze uitgave te abonneeren.
Ondanks de buitengewone kosten hieraan
vooral in dezen tyd verbonden, handhaaft door
z|jn groot aantal mooie illustraties, prachtige
verhalen en billijken prijs van slechts 45 cents
per kwartaal van 18 nummers (franco per post
f 0.52i/2) het Geillustreerd Zondagsblad zich als
een der fraaiste en verreweg de goedkoopste
Illustratie van ons land.
Op aanvraag wordt steeds gaarne een proef
nummer gratis toegezonden.
DE UITGEVERS.
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 70 cents
Per post f 0.85. Enkele Nos. 3 ets. Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
De prijs der Advertentiën is van 15 regels 30 cents, elke
regel meer 5 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. By
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam,
voor Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
II.
As de hjerststoarmen rüze...
As de hjerstesstoarmen rüze
En de blauwe weagen brüze,
’t Skom oer diken slacht.
As de ünwaerswolkens jachtsje,
Shielen lógjend d’ierd forljochtsje
Yn de tsjustre nacht,
As de wyn oer bosken jeyend,
Troch de krunen ’t kriichsliet kledend,
Beammen fallen docht.
De BURGEMEESTER van Wor-
kum brengt ter kennis van belang
hebbenden, dat vanaf heden
weder geregeld door de ZEESLUIS
alhier kan worden geschut.
Worknm, den 24 Sept. 1917.
De Burgemeester voornoemd,
J. QUARLES VAN UFFORD.
glürket yn it komfoar. Sjuch jy wol oan ’e
lofterhün, it Hannelsbled en de Haerlimmer
foar heite sit kin jy it gesang- en psalmboek
mei de kreas ynboune Bibel, troch v. d. Palm
fortaeld, fine. Sa gau as nou de baea fen ’t
hüs in bytsje bikomd is fen syn nachtlike rèst,
en troch in bakje thé üt it dreamerijk ta de
wirklikheid tobek brocht is, nimt hy it wijde
boek en slacht it Aide Forboun op, dêrre,
hwer ’t it boekewizerke, borduerd troch de
Aldste dochter, en forsierre mei de wirden
Brood des levens, oanwiist hwer ’t hy jister
oan takaem. Dan lést hy üt it Nije Testa
ment en fynt it haedstik dat hy hawwe moat,
troch in lêggertsje, hwer ‘t in anker, herten
kris op teikene stiet. Hy lest stéfêst elke
büse en tige selskipswiet twisken inkle knik-
kerts en griffeleinen yn-sieten.
Staf-en-af komt er nou in ein oan ’e rêst,
hieltyd wirde hja twisken finger en tomme
ynnommen; soms opinoar wreaun, dan mei de
griffels, dan mei de knikkerts treauwke dan
tsjin it foering fen de büse omheech helle
om, hookstrooks los litten, wer yn ’e djipte
wei to sinken, om derop, as in «zakkenrolIer
troch fiif polysjeaginten, üt it formidden fen
de büsebiwênners to foarskyn helle to wirden.
Mei senuweftige grepen wirde hja by it
neijer kommen fen de kollektant oanfallen
»Dou stürke, for de earmen! dou moaster
earst oan lytse blder komt er oan om dy
to heljenl Ik kin tweintioh knikkerts for
dy keapje As ik dat eintsje griffel of dy
knikkert der ris yn smyt? (beide komme yn
’e ban) né, dy moaije knikkert net, mar dat
ein griffel? Twa en noch ris tweintioh is
twa en tweintioh. Durk fen Sjoerd-en-dys
hat mar achttsien, den scoe ik him de baes
wêze. Yn ’t pongkje kin hy (de dyaken
wirdt bidoeld) it dochs ek net sjen. Enheare?
men heart allinne it skiltsje. Nou noch twa
banken. len, twa, trije, fjouwer, fiif, seis,
saun,... seoene se allegjer in dübbeltsje jaen,
lyk as mem? dat knoffalt oan! Dér is er....
né, net dy knikkert, 't griffeltsje... djip yn
’t pongkje del taesteHie ’k it mar hal-
den.... mar hwet seaoh dy kearel my oan,
seoed er sjoen ha dat ik it stürke.... poeh,
hwet is ’t near yn.... Nou, de sint krijt er
Dou er Ander....
gong lans. Kee is de faem for ’t wirk.
«Och Kee, kin jy ek in goune wikselje ik
ha neat gjin tsjerkejild.c
De pearsene han fen Kee wird wei efter
do skerldoek en komt yn ’n roksbüse tolanne,
nei folie gewraksel komt er wer for ’t Ijocht
mei in grien kraeltsje beurske oan ’n blyn-
silveren knip. Hja triuwt in pintsje del, en
leget de hele beurs op ’e tafel en üt it grien
kraeltsje sekje weirülgelje delin silveren
alderwetske naeiring, in koperen knoop fen in
militaire jas fyfte resimint, in heale nüte-
muskaet, twa stive streekjes pompier fen
Bensdorp reepkes, in kwartsje, trije dübbeltejes,
twa stürkes en inkelde sinten. «Da ’s noch
gjin goune Nou dat is ek neat, lien it my
dan mar,« seit mefrou en krijt in dübbeltsje,
in stürke en twa sinten by ’t utstoartte kap-
tael wei. Hja jowt Frans der in stürke en
in sint fen ünder it formulier«de stür yn’t
earste en de sint yn *t twade ponkje.
De klok bigjint to lieden en de gelovigen
(in lytstal trochgeans woandeitsjouns) bigjinne
reselwaesje to meitsen, en stappe nei it nede-
rich mar kreas beahuske, en se fine de kear
sen barnend, der hat for soarge de Aide mas
ter, dy't koster en teffens foarsjonger is, en
dy’t sa aenstouns nei it twade gesang noflik
sliepe soil oant de neisang.
Frans sit nest mem yn ’e femyljebank, en
bigjint east de minsken en den de kearsen
to tellen, sadet hy op in houtsje wit, hofolle
er fen beiden binne, nou’t de domeny ynliedt
en de gemeinte yn ’e oefening foargiet. Mei
folie stimme sjongt hy derop de 133ste psalm:
«ai ziet hoe goed, hoe lieflijk is ’t« mei.
Nou folget it great gebed, en det hy der net
mei syn gedachten by is, en bybliuwt of by-
komt, ’t is minder syn skild; hwent de ge
beden faek to heech, to wiid, to breed, to
lang seis for folwoechsenen, binne meastal
ünforsteanber for it berne, for it jongeshert,
en ik achtsje ’t alheel net ünmogelik det,
wylst de learaer de geset fen de gemeinte
siket op to fleren ta de troane Gods, de geast
fen Frans net heger stiget dan de bielden op
it oargel en him fordjippet yn *e frage: of
de snaren fen dy kening yn it midden, echte
snaren binne, en of ek üt de trompetten fen
dy beide ingels de toanen fen it oargel komme
‘t amen spritsen
is,en mei ünbigryplike gauwens taest syn han
yn de rjuohterbüse, as nei it oflezen fen de
teks de wirden fen de kansel galmje:
«Inmiddels zullen uwe liefdegaven worden
ingezameld Geeft met een milde hand en
een dankbaar hart; wat gij in het ver
borgen doet zal u in het openbaar vergolden
worden
De dyakens forlitte ien for ien hjar plak.
«Under it preekjen, seit ds. Steenmeijer yn
syn: Brieven over de welsprekendheid, moast
it forbean wêze, dat ljue mei lange stokken,
hwer ’t pongkjes mei skiltsjes oan fêst sitte,
roungean, om de jeften fen de gelovigen op
to fandeljen. Soks bihinderet de oandacht.
Al it siikjen nei jildit wachtsjen op ’e man
mei *t pongkjeit oerlangjen fen de jefte, dit
ien en oar kin de opmerksumens brekke.
Stelt soms de sprekker syn oanpriisgjen fen
de kollekte üt ta in better gelegenheit yn ’e
rede, mar witte syn tahearders det net, strak
bigjint men to frezen dat hy it alhiel forjitte
soil; men scoe winskje, him oan syn plicht
opmerksum to meitsjen; men wirdt kjel fen-
wege it yn *e war rejtsjen dy’t letter pleats
hawwe scoe, ens. ens. Sjuch dér de beste
learrede forslopjen en ünnut wirden. En
dan yethwet hawwe se seis, dy’t roungean,
oan 'e preek? Mei men binlikerwize leden
fen de Kristlike gemeinte twinge, twinge op
straffe fen jildboete, om dyaken to wirden,
honear hja ta antwird jaen kinne: «Wy for-
kieze net ien Snein, folie minder noch elke
dei des Hearren, biroafd to wêzen fen de
stichtinge, dy’t üt it Evangeelje-preekjen foart-
vloeit?< dy twang neam ik, rjucht üt, in
ünrj uohtfeardigens
Oft de dyakens folie opbellen wit ik net,
mar wol wit ik dat it stürke en de sint fen
Frans tige hoeden birgen yn ’e rjuchterbroek-
uwe aalmoezen
om van hen
en itjinge fierder folget,
twisken de beide stoeltsjes fen ’e jonges
flak foar it théblêdsje oer, hast midden op ’e
tafel, de lange strie mei silveren doppe, nést
it achtber, ynleine tabaksfeteje, det grif in
ieu yn ’e femylje tsjinne en de süre dagen
1.
Stoarm op Sé.
1.
Wyld weaget it wetter, wyt wülja de weagen
Fen d’einkaze sé, dêr ’t de miuwen oer fleagen.
En boppe dy flikte de himmel great bóget.
Sims sjocht er ho’t d’ierde yn it moanneljocht
[drêget
Mar nou wylst de moanne efter wolkens to skül is,
Gjin stjêrke to sjen en alles sa swart is,
Is dêr in skipke mids it skomjinde wiet,
Det sling’rjend nou heech, den omlegens wer giet.
It skolprige wetter naeme’tskip. Mei de weagen
Driuwt it foart, wylst de wyn yn ’e seilwirken
[reage,
It wetter üt sé oer ’t skip hinne slacht
Sa driuwt it fier foart yn d’ünljjjige nacht
2.
It skip is forgoen yn ’t wetter, det rüze
En de manskip, hja founen in grêf mids it brüs.
Hja goenen to rêsten by ’t skymrige Ijocht
Fen de moantiid, dy *t oanbriek nei d’izige nacht.
Wyld weage noch ’t wetter, wyt walen de weagen
Oer hjar grêf yn de sé, dêr *t de miuwen oer
[fleagen.
fen parten trochstien hatin frjeonlik koaltsje dogge de sieltsjes opjild, myn man is dochs
net thüs en domeny is der noch al op gesteld
en mefrou noch mear.c
«Nim Frans den asjebleaft mei, hwent as
jimme beide foart binne, kin ik gjin hüs mei
him halde.< Sa waerd bislüten. De frou
makke hjar klear. «Hat men ek tsjerke-
sinten for my.der is ek kollekte freget
Frans.
«’t Is goed jonge, datst it seiste, ik hied
er net om tocht,en mem hellet in beurs
for ’t locht, en fynt der allinne mar in ryks-
daelder en *n goune yn.
«Ha jy faeks ek lytsjild,« tsjin de jiffer.
«Né, mefrou, neat.«
«Früns rop Kee dan gau.« Frans ropt
Kee gau en Kee komt, langsum toffeljend de
De BURGEMEESTER der Ge
meente Worknm brengt ter kennis
van ingezetenen, dat de uitreiking
van nieuwe
zal plaats hebben op Dinsdag
2 October a.s., in de bekende
uren.
Workum, den 27 Sept. 1917.
De Burgemeester ‘voornoemd,
J. QUARLES VAN UFFORD.
net!
In sint is fjouwer knikkerts.... Mar hwa is
dy man dy’t kollektearetSjuch,... de sop-
man! Dy skynt ek alles to dwaen. Hwet
scoe mem jaen? Nou hat er in pong
Hjir- dou, né dou net, dou.... Dy kearel seaoh
my ek wer oan, seoed er ’t faeks mirken
hawwe
In sketske fen Schel tema oerforteld.
FRISO.
moarn twa haedstikken. Nou lit er mei in
earnstich antlit, mei biditsene, sleeperige en
yn minst gjin ouwikseljende stimme, II Kon.
12, hearre. De bern ite yn twiskentiid en
mem breidet in stekje.
Lyk as in sprekker yn ’t iepenbier, de
oergong fen it iene diel yn syn rede ta it
oare opmerke lit, troch him ris om to kearen,
syn noas to snüten en to drinken, sa makket
heit syn oergong üt it Aide Forboan ta it
Nije Testamint, bihalven troch it omslaen, ek
kinber troch it leechdrinken fen syn twade
bakje thé. Hy hat juster Matth. V lezen,
dos op ’t heden is Matth. VI oan ’e bar en
acht dat gij
niet doet voor de mensohen,
gezien te worden,
wirdt oan ’e hüsgenoaten tobinnen brocht.
Sadré heit de Bibel tichtslacht, meije de
bern tankje en hjar klear meitsje om nei
skoalle to gean. Heit stoppet, nei ’t lézen
fen Gods wird, syn pipe en bistéget dan in
heal ürke oan ’t krantelézen.
Fensels is Frans klear mei alles bihalven
mei ien fen syn lessen, ’t Is in kwea ingelske
les en de ündermaster mei syn »read< hier
is sa’n loebus. Mei beide earmtakken op ’e
tafel, en beide bannen ünder ’e holle docht
hy noch in wanhopich writen om yn ’e tsien
minuten dy ’t him noch barre mei, de tritich
net üt to sprekken wirden yn syn harsens to
balden.
«Man freget mem ünder ’t omwaskjen
fen in boardtsje, moat jy er hjoed ek op üt
«Ja, we hawwe foar ’e middei forgearringe
fen it polderbistjür.c
«Bin jy itestiid thüs
«Dat soil wol spanne. Mar hwerom freegje
jy det sa
«Omdet ik graech witte wol, hwet ek sizze
en dwaen moat, as de ljue fen de sop-kommissje
komme.
«Ja, deale ja, da’s wier ek,lêstige
dingen.mar jy kinne der net foar wei
Foaral net, nou ’t it fen Stoffels ütgiet 1 Ei
nou jaen in goune
«Mar scoe ’t ek ris op in yntiekenlist
utdraeije
«Nou 1
«Ja, hjer heitik wit det it in list is,<
seit Frans, dy ’t syn ingelske les efkes yn ’e Syn each is al iepen foardet it
steek lèt.
«Ik scoe dochs freege, oft se net in pong
hawwe, en siz mar plaenüt dat ik neat mei
ynskriuwen op ha.<
«Mar as se nou ris net in pong hawwe,
moat ik se dan foart stjüre?»:
«Né, dat giet ek net op, sjuch, as *t
in list is set der dan fiif goune op, en is ’t
pong, jow dan in goune.
Heit sit in üre letter yn ’e forgearringe en
hald de diken yn stan, troch in stevich foar-
pleitsjen, en syn liif troch in goed miel iten.
Frans sit yn skoalle en scoe neibliuwe moatte
om syn ingelske les, as hy er him net troch
rédden hie mei de slimste wirden op syu
fingersneilen to skriuwen en se der of to lézen.
Op dy moarn folge de middei. en do ’t
it middei wést hie waerd it joun en om seizen
hinne rieplachte mem mei de greate berne-
faem, yn ’t great sein «de jiffert, hwae ’t
nei tsjerke scoe.
«Ik scil der mar hinne, sei se, ik ha der
noch gjin ien kear west woansdeitojouns
ithebt
Lit de iene hAn net witte fen de oare.
’t Is Woansdeitomoarn. Memke is om
achten ünder en snijdt it iten for hjar fiif
bern, dy *t noch yn ’e skoallejierren binne
hja set de thé en is, lyk as meast, mei ’t
itensngen ré, as heit ek ünder komt. Oarde-
lik stiet en leit alles klearheite briedstoel
de beide stoeltsjes fen ’e jonges
FRÏSO
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
I
V