Binnenlandscli Nieuws.
Kort Nieuws.
Burgerlijke Stand.
Gemengd Nieuws.
Bericht aan de Belgen.
net ris witte.
3,
I
F
om
Alle oor-
TW
stellen zich bloot aan on
aangename gevolgen.
1,
2,
Wonseradeel.
Van 1-8 Dec. 1917.
Geboren, Hieke dv Jells Mensonides en Klaaska
S
d
h
h
I
v
Dezer dagen ging de groote schuur van den
13 stuks hoornvee in het vuur
F
Ii v.'
I WORKUM, 13 Dec. Het bestuur der vereeni-
I ging »Plaatselyk belangt alhier, ontving op een
I verzoek aan de H. IJ. S. M. >om de markttrein
van Leeuwarden Vrijdags 1.13 door te laten
loopen tot Stavoren» de mededeeling, dat bij de
in bewerking zijnde volgende dienstregeling
overwogen wordt, aan het uitgedrukt verlangen
tegemoet te komen. Het staat dus te voorzien
dat P. B. ook hierin weer, met hare pogingen,
succes zal hebben.
HINDELOOPEN, 11 Dec. Gisteravond verga
derde de ijsclub «Hindeloopen,» 33 leden waren
ter vergadering. Uit de rekening en verant
woording van den penningmeester bleek, dat de
ontvangsten hadden bedragen f 718.06, de uit
gaven f 624 68, zoodat er een batig saldo in kas
was van f 93.38.
De penningmeester, de heer W. S. de Boer
is alszoodanig herkozen.
Op voorstel van het bestuur is besloten de
pachter van het z.g.n. leeg f 10 te vergoeden
voor het gebruik daarvan als ijsbaan, terwijl
deze dit land voor de volgende winter weer
beschikbaar stelt.
voorstel, om de eerst te houden
i was
verworpen, is besloten zoo mogelijk een hardrij
derij te houden van mannen die niets hebben
0n een ringrij{jery van ie(jen met
dames. Naar aanleiding van een voorstel door
een der leden, om zoo mogelijk ook nog een
rjjdery te houden van mannen zonder onderscheid,
is het bestuur gemachtigd om in dezen naar
omstandigheden te handelen.
De «Onder de Streept-schrjjver van het Alg.
H. schrijft:
Evenals Rusland in het heden een aantal op
lichters telt, die zoomin hun eigen als hun
staats-schulden erkennen al loopt het met dit
laatste blijkbaar zoo’n vaart niet! zoo ging
het daarginds reeds toe in den tijd van Peter
de Groote.
Een historische annecdote daarover, die actu
eel zou kunnen zijn.
De tsaar, Russisch-razend geworden door de
ontdekking van een groot aantal bedriegerijen
en oplichterijen, die alle in een zeer korten tijd
hadden plaats gehad, zou n.l. op een goeden dag
den generaal-procureur Jagnschinsk bevel heb
ben gegeven, onmiddellijk een oekase op te stel
len. waarbij iedereen, die ook maai het gering
ste stal, bedreigd werd, zonder genade direct
te worden opgehangen.
Na eenige aarzeling waagde Jagnschinsk
het de volgende schuchtere opmerking te
maken
«Allergenadigste Heer, ik vrees, dat, wanneer
I deze oekase tot wet wordt, er in de toekomst
niemand meer zal overblijven voor Uwe Maje
steit, om over te regeeren. Over twintig jaar
zou er dan geen levende ziel meer in Rusland
I zijn, niet eens meer een beul. En Uwe Majesteit
I zou genoodzaakt zijn, met eigen handen den
laatsten Rus op te hangen».
I De Belgen die aan dezen oproep geen ge-
Bij nawegen zal blijken, dat op deze wijze volg zouden geven, l- -
den prijs van ongeveer f 1.20, zoodat
pond 40 cent kost. Voor te braden kan
de boter echter niet gebruiken.
Men neme 2x/2 ons zuivere natuurboter,
1/2 fleschje gepasteuriseerde melk (bloedwarm
gemaakt), een suikerlepel zout, een weinigje
boterkleursel.
Deze hoeveelheid klutst men 10 15 mi-
^^eze^UveXfd^flLk
af koelen.
De boter, die men door deze bewerking
verkrijgt (6^2 ons) laat zich als zuivere winkel-
uatuurboter aanzien en smaken en kost op die
manier gemaakt 75 ct. per pond, terwijl den
winkelprijs f 1.75 per pond is. Zij is ook
voortreffelijk te gebruiken om te braden en
te stoven.
Doornat en met zeer gehavende kleeren
ze waren door de Dinkel gezwommen en
hadden hun kleeren overal aan het prikkeldraad
morgen te Óldenzaal in de vroegte over de grens
drie jonge Duitsche militairen, die naar het front
hadden moeten vertrekken. Twee jonge Duit
sche meisjes maakten den tocht mede.
Te Zaandam woei Woensdag ter gelegen
heid van de plechtige afkondiging van de nieuwe
Grondwet, de vaderlandsche vlag met een rooden
wimpel van het stadhuis. Burgemeester Ter
Laan zou de proclamatie voorlezen, en wethou
der Duys zou van de stoep van het stadhuis een
redevoering houden. En zoo geschiedde het 1
Een nieuwe truc van een rywieldief is
te Amsterdam toegepast. Een 14-jarige jongen,
die op den Dam zonder licht op een fiets reed,
werd door een persoon, die voorgaf van de po
litie te zijn, aangehouden. De man zeide hem,
dat hy moest meegaan naar het hoofdbureau.
Op het Rokin sprong die persoon op de fiets
I zeggende «vast vooruit te zullen gaan". Daar
echter aan het hoofdbureau van dat rywiel niets
bekend is, wordt oplichting vermoed.
I In een slootje te Greningen is het Ijjk
I gevonden van den krantenlooper K., die aan
I toevallen leed.
Te Slochteren is de gehuwde arbeider K. van
I Timmeren door de duisternis te water geraakt
I en verdronken.
Toen de stoomtram van Rotterdam Maan-
I dagmiddag aan den Middeldyk by Barendrecht
I --Ji wU Ilysuurd,
I die overstappen moest, te vroeg uit de tram,
waardoor hy eronder geraakte, met het onge
lukkig gevolg, dat de achteraankomende wagens
I over hem heen reden. Nadat de tram reeds
vertrokken was, vond men den man zwaar ge
wond op de rails liggen. Per tram werd de
ongelukkige naar de halte Voordyk terug geveerd,
waar hij weldra overleed.
In de provincie Groningen worden thans
de eikels opgekocht tegen den prijs van f0.70
per K.G.
We vinden 15 cent voor een liter melk
schreeuwend duur, maar in Zuid-Wales (Enge
land) weet men nog van andere pryzen. De
melkboeren daar dringen aan op een maximum
prijs van 40 cent per quart (ruim een liter).
De marktdag te Sneek van Dinsdag le
Kerstdag is versteld op Maandag 24 Dec. en die
van Nieuwjaar op Maandag 31 Dec.
In het N. v. h. N. wordt er op gewezen,
dat de veenplaatsen thans voor enorm hooge
pryzen worden verhuurd. Wel een bewys, dat
de veenboeren a.s. jaar nog hoogere turfpryzen
verwachten. Gewenscht zou het zyn, dat aan
de maximumprijzen nu eens goed de hand wordt
gehouden en ook op kwaliteit en getal wat
scherper wordt gelet.
Bij het personeel van de stadstram te Am
sterdam zyn de volgende valsche geldstukken
ontvangenacht guldens, negen kwartjes, drie
dubbeltjes en één stuivertje.
Dinsdagavond is te Zwolle bij het vertrek
van den laatsten sneltrein naar het Noorden,
de militair Van Houten, van Heerenveen, die
nog in den trein wilde springen toen die al in
beweging was, onder dejwielen geraakt en op
slag gedood.
De slager A. van K. te Winschoten heeft
in dronkenschap een revolverschot op zyn vrouw
gelost. Zy bleef ongedeerd, terwijl de politie
hem in arrest nam.
Op een stuk bouwland te Ittervoort (L.)
is het lyk gevonden van den 35-jarigen C.
Cuypers, een oppassend jongmensch. In verband
hiermee is aangehouden de landbouwerszoon M.
L. aldaar, die, uit minnenyd, den ongelukkige
Zondagavond onverhoeds zou hebben aangevallen
en doodgeslagen.
Bronzen en nikkelen pasmunt.
De Minister van Financiën heeft de mede
werking van de gemeentebesturen ingeroepen
om het onttrekken van bronzen en nikkelen
pasmunt aan de circulatie tegen te gaan, aan-1
gezien te verwachten is dat door de hooge
metaalprijzen handelaren zullen trachten deze
munten op te koopen, vooral in gemeenten,
waar gemeentelijke trams, gasfabrieken enz.
worden geëxploiteerd. Het personeel, hierbg I
in dienst, dient er op gewezen te worden, dat
het inwisselen van deze munt verboden is en
indien hiertoe pogingen worden gedaan, de I
naam van den betrokken persoon aan het
gemeentebestuur moet worden opgegeven.
Aanwijzingen omtrent het vasthouden, op-
koopen en versmelten van deze munt dienen
I ter kennis van den Minister van Financiën te
worden gebracht.
Be petroleum-distributie.
De minister van Landbouw maakt bekend,
dat bon 5 der Rykspetroleum-distributiekaart
geldig zal zyn van 16 dezer tot en met 31
dezer voor een hoeveelheid van 2 liter.
Boter-recepten.
Nu de boter zoo duur is, kunnen de beide
hieronder volgende boter-recepten worden aan
bevolen, als zijnde zuiver smakelijk en goedkoop.
Men neme één liter melk, acht eetlepels
meel, twee eetlepels zout en roere dit flink
dooreen en zette het papje na toevoeging van
een half pond roomboter op het vuur.
Men blijve in de massa roeren tosdat het
flink kookt, daarna afzetten en een geklutst I vulling worden toegezonden,
ei toevoegen (echter niet noodzakelijk.)
drie pond goede smeerboter wordt verkregen
1 voor den prijs van ongeveer f 1.20, zoodat
1 een pond 40 cent kost. Voor te braden kan
men
2!
Zijn nochtans van deze formaliteiten ontslagen
de geïnterneerden.
de Belgen welke in de vluchtoorden ver
blijven.
de families van geïnterneerden die in de
nooddorpen bij de interneeringskampen
opgerioht, zijn gehuisvest.
De Rotterdamsche millioenenjuffrouw.
De commissie die zich gevormd heeft uit de
crediteuren van mej. Valken, de millioenen
juffrouw, wïer plotseling verdwijnen voor een
tweetal weken zooveel opzien baarde, doch die
kort daarna weder terug kwam om haar zaken
te regelen, heeft vergeefs getracht inzage te
krijgen van de boeken. Mej Valken wenscht
daartoe niet over te gaan, omdat, naar zij de
in haar zaak betrokken zyn, die hun namen
niet genoemd wenschen te zien.
Hoe ongelooflijk het ook moge klinken, zegt
de «Tel.» toch blijkt inderdaad waar, dat mej.
Valken er nog steeds in slaagt nieuwe slacht
offers te vinden. Zij heeft hare agenten in de
heele stad, die een hoog aanbrengloon ge
nieten. Dezen geven dan informatie-adressen
op, de «medewerkers» van mej. Valken, die
zij niet noemen wil. Ook zijn er sommige
levoorrechte klanten, wien zy prompt de
hooge rente per maand uitbetaalt. Doch dat
zijn de reclameklanten, die later de goede
informaties moeten verstrekken.
De commissie is thans van plan inzage der
weken te eischen, en bij niet-inwilliging van
dezen eisch tot krassere maatregelen over te
gaan.
Toen werd aan een mispiaaisw grap ge
dacht. Maar na het verbranden der schuur
werd de toestand ernstiger ingezien.
landbouwer de Regt in vlammen op, waarbij
19 paarden en -
omkwamen.
Het is vastgesteld, dat ook deze brand
gesticht is, en t-
thans doen in het dorp del
vreemdste geruchten de ronde.
Men verzekert, dat reeds verscheidene land
bouwers eene waarschuwing ontvingen, dat hun
hofsteden binnenkort aan de beurt zouden
komen, en daar de hoeven nogal verspreid
en eenzaam liggen, durven de bewoners zich
niet meer ter ruste te begeven.
Op alle boerderijen wordt gewaakt en de
spanning onder de boeren is, mede doordat
iedere aanwijziging van de(n) brandstichter(s)
ontbreekt, buitengewoon groot geworden.
Het gemeentebestuur wil thans door politie
honden eenige aanwijzing in handen zien te
krijgen, welke tot opsporing van den boos
doener kan leiden.
bipalingen nomd wirde moatte. DeNasjonale
Wenningried wol derom alle bilangstellende George bakker
|jM op it gebiet ten
bringe, om sadwaende mei i.
en bipraten, meat ienriedigens to kryen yn e -
tarissingen der ta, to krijen.
Sa scil men finder ’e eagen sjen moatte
forearst, de minne boel by de oanfier en de
speesje fen boumaterjalen. ho ’t de pnzen
hwet binne to heinen en de distrubuesje regele
wirde kjn, of mfilk troch it ynfieren fen
finderdielen by ’t greate partij de kosten hwet
lichte wirde kinne. In hopen gememtebistjuren
ouringe troch de hege kosten, hiene op ’e nij
der neat gjin sin oan om mei de boufor
ienigingen de hannen yn elkoar to lizzen, en
yet ris wenningen for de ljue beschikber to
stellen. Soil men faeks biwirkje kinne det er
in noadwet finstiet dy ta bouwen forplichtet
De stipe fen rijk en gemeinte scil in punt fen
bisprek wirde moatte. Fierdere is ’t wol ris
blykt, det de bouforoardening soms in praktyske
utfiering fen goede arbeiderswoningen yn ’e|
wei stie ynpleats fen mei to bifoarderjen. It
scoe wêze kinne, det yn dizze tiden troch it
ryk algemiene easken wieren to stellen for
wenningen, dy ’t mei ryksjild ta stan kamen.
Ho oft it komme soil, oft er fen det kongres
ek wichtige foroaringen fitgean scille Mar
men kin fêst leauwe det er wol in greate
bilangstelling for dizze biweging bitoand wirde
scil.
Mar noch krapper as de hfizen en binne is
tsjinwirdich de malke. De ky binne forearst
al omtrint droech op ’e stal komt, omdet in
hopen boeren sa tsjin «de lange winter» oan-
seagen. En nou ’t de bisten ienkear op stal
binne moatte se ta mei hea en wetter, en
allinne fen ’t léste kinne se sêd krye. Sa is
’t tominsten oer ’t algemien. Nou scoe men
■a op ’e flakte sizze, as de ky, al krij se neat
to folie iten, hja sa tige grou drinke meije,
soil er ek wol goed hwet fochte yn ’t jaer
tolanne komme, en dat is dochs sa net. Lang-
lêsten bilibbe ’k hwet yn ’t boerebfithfis det
my süver oangrypte. En dochs soil dit him,
bh in gewoan daegliks iaferiel, op forakate
plakken fen ’e winter, foardwaen. Ik seach
in boerke under in kouke sitten to melken,
né hou, to Ifiken, Melken der komt speetsjen
by to pas léken kin sfinder speetsjen. Dos
to lukken. It bistke wier tige bienbitich en
meager, de urkes hingen slük en wylich by
elkoarren lans. De man dy t melke woe,
seach as in file, hy woe malke hawwe en
koe ’t net krije. Hy skoerde en helle och
de malke is djfir mar it mocht net bate.
It bistke stie mei optritsen liif en hege rêch.
Nou en dan krige it in trewinkel yn ’e siden
sou t nast ek komme, farken
It meagere kouke seach earmhertich om
him hinne, as woed er sizze Boer, jo bigeare
tofolle fen my, jo bigearre bloedjild. Ik kin
net jaen hwent ik ha net. Geeft en U za
gegeven worden, der moat jy earst ris om
tinke.
Ik scoe den ek sizze lit de boeren hjar kij
rom staltiid, (genoch droege wiken) gunne, en
hwa ’t syn bisten dat net gund, net jaen wol,
ei nou, den scille de bisten wol sa wiis wêze
det se dit seis mar nimme. Se moatte dochs
hwet hawwe. Mar den de malke Ho scille
we yn ’e malke bliuwe. ’t Scil 'wol spanne
det men ek noch malke fit ’e pitromoalje
parsje kin nou ’t men der de bfiter al uthellet.
Yn Amerika binne se dochs wol hwet mansk I
Pitrombfiter en kinstaeyen. Ik wol wol leauwe
det in hopen klaeije oer it net »oan-’e gong
wollen» fen ’e pikken. Dy bisten hawwe ek
al heard dat men hjar aeijen neimakket, en
nou tinke hja fry to kinnen fen lizzen. ’t Is
langer slim hwet er net neimakke wirdt. Fen
*e echte Dimterkoeke ou binne we al op ’e
aeijen.
Alles wirdt langer neimakke en in hopen
neimakkery is ek fry, mar jild neimeitsjen
det kin er net earlik lans, tominsten net as
der in doel by is lyk as dy persoan fit ’n
Haech der langlêsten by hie. Nou komt it
tsjinwirdich neat net finforwacht oer det er
mei bijbidoelingen spile wirdtder wenne we
■a stadioh wei al aerdich ta. Men wit net sa
krekt mear falsk fen echt en goedmienen fen I
bybidoeling to finderskieden. ’t Is sa’n nuvere
wrald I Men ropt fen frede en oarloch tage-
lyk as ’t wêze moat. Itaelje sit fen binaudens
to triljen en yn Parys halde men in gear-
komste hwet er eigentlik mei him dien wirde
moast, mar noch fen meat bilang, hwet Lloyd
George mei Rumeenje en Ruslan wol dwaen
scoe. Ruslan onderwilen hie wapenstilsfan yn
’t sin. Mar Ingelan rop»Neat allegjeare,
hele Ruslan wol net Hiene we ’t sa
effen net oer I
Dutsklfin en Eastenryk timperen hjar easken
en de foarlopige wapenstilstfin wirdt ris for-
goed tinken. Hwet in leger krijt der dan de
hannen rom, en kin de Sentralen fen tsjinst
wêze, dy ’t de troepen nei Itaelje of it
Fransk-Ingeiske front stjfire kin. De Turken
kr^e de hannen fry, omdet it Kaukasusleger
de wapens der hinne smyt. Yn Mesopotanië
kinne de Turken in protte manfolk tsjin de
Ingelsken sette. De kriichsgefangenen fit
Dutsklfin koene ek frylitten wirde.
Sa tinkende scoe ’t ris in aerdsjen der fen
krye det njunkelyteen de reboelje yn ’t tarieden
fen ’e frede stiet. Al is ’t sa fier noch net. i
Men hat noch sokke bfitenwênstige en finhan- i
delberakkoard-doel yn’e holle. Dochs koe men *t i
Om na de bevrijding van het grondgebied
in België te mogen terugkeeren, zullen de
Belgen, die in Holland hebben verbleven, in
het bezit moeten zyn van verschillende inden-
titeitsstukken. ----
Daar het aantal uitgewekenen groot is, zal naby de gr^s gescheurd^ kwamen Maandag-
het opmaken dezer stukken veel tyd vragen. /',J 1
Dienvolgens worden alle Belgen, die in Neder
land verblijven, dringend verzocht zich zonder
verwijl te laten inschrijven op de BE VOL-1
KINGSREGI3TERS DER NEDERL ANSCHE
GEMEENTEN waar zy tijdelijk verblijven.
Tevens worden zij verzocht zich eveneens te
laten inschrijven op het Consulaat van het
district waar zij zich hebben gevestigd. Deze
Consulaten zullen te hunner beschikking eene
inschrijvingskaart houden met aanduiding van
alle noodige gegevens. Deze kaart zal op
aanvraag, aan alle belanghebbenden ter in-
Mar fensels, earst moat Lloyd1
óf, en de oarloohsparty yn
ttu»wOWuSv iFrankryk foart en de Amerikaenske generaels,
finderling oerlizzen dy ’t yn Parys it greatste wird hawwe, moatte
wor nei hjar heit elan werom. Lit se der dan
hjar troepen klear halde tsjin de Japaneeskes,
dy ’t yn ’t lést mar tige it grou hawwe op
Amerika.
FRISO.
Worknm.
Vanaf 6—13 Dec.
Geboren, Tjeerd zv Evert IJde Zijlstra en
Elske Zoethout. Tjetje dv Jan van der Heide
en Aukje Molenaar.
Overleden, Sybranduf een maand zv Eelke
IJdema en Anna de Wit.
Hemelumer Oldephaert en Noordwolde.
Van 713 Dec.
Geboren, Anna Hendrika dv Johannes Hoek
stra en Pierkje Klynsma te Koudum. 1 buiten
echt.
De plicht te dooden.
Ds. Krop, Herv. predikant te Rotterdam,
wijst in een brochure op den plicht, het
vaderland te verdedigen, en deze plicht houdt
z. i. in, »om, zonder pardon, den onverlaat,
die op onze rechten inbreuk zou willen maken,
te dooden, Te dooden, met een bede voor
den aanrander, maar toch te dooden».
De heer T. Hettema maakt in »De Contro
leur» bij die uitdrukking eene opmerking.
Hoe stelt, vraagt hy, ds. Krop zich dien
«onverlaat» en dien «aanrander» eigenlijk voor?
~w^a toch.de Nederlandsche Nadat ean VQOrstel om dfl eergt tfl ho
gewone soldaat, als het oorlog mocht worden, ij der ij onder leden te doen plaats hebben
te staan tegenover den buitenlandsohen gemeen- - 1
soldaat. Die buitenlandsohe gemeensoldaat
is geen «onverlaat» en geen «aanrander», 8ew°nnen
maar een heel gewone brave, gemoedelijke
jongen, die eenvoudig van zijn overheid bevel
heeft gekregen om te schieten. En de buiten
landsohe dominees zeggen met precies hetzelfde
recht als gij, dat het de plicht is van den
gemeensoldaat om den Nederlandschen «onver
laat» te dooden (zij het dan ook met een bede
om genade op de lippen.)
Hoe zit dit nu eigenlijk Mag ’t misschien
alleen in «verdedigende» oorlogen, als men
«aangevallen» wordt Och dominee, men
‘1 «aangevallen». U is wel erg
nog van «aanranders» en «onver
en u schijnt door dezen
i aan
valler wordt immers «het zwaard in de hand
gedrukt!» Wat wilt u dan nog? Alle oor-
logen zyn rechtvaardig in de oogen van den com,mi8B,e mededeelde, verschillende personen
er voordeel door hoopt te behalen.
En voegt het een predikant, die zelf vrij
gesteld is van den plicht de wapenen te dragen,
aldus de schrijven
In Duitsohland dienen de protestansohe
theologen wel degelijk als soldaat.
Brandstichting.
De bewoners van Wissenkerke, de welva
rende uitgestrekte gemeente in Noord-Beve-
and, verkeeren in de grootste ongerustheid
door de branden, die daar den laatsten tyd
lebben plaats gehad.
Kort geleden maakten wij melding van het
vinden van een steen op den weg naar het
dorp, waarop met potlood geschreven was,
dat de landbouwsohuur van den heer Brom
zou afbranden.
Hoe zit dit
«verdedigende» oorlogen, als
wordt altijd
naïef,
laten te spreken
oorlog weinig geleerd te hebben. Den
v
gedrukt!» Wat wilt u dan nog?
bybidoelings Bygelyksdie
R!
h
VW HU V ca
