Nieuws- en
Advertentieblad t:
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM. -
Jild winne.
VORDERINGEN
I
boterkaarten voor het 3e tijdvak,
zullen worden uitgereikt op
Woensdag
ZATERDAG 11 JANUARI 1919.
No. 2.
45ste Jaargang.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
de opbrengst van het
bruggeld voor het draaien
van de NOORDER- en
ZÜIDERBRUG, vanaf 12
Mei 1919—12 Mei 1924.
het ophalen van de haard*
asch, vuilnis en secreetmest,
alsmede de reiniging van
straten, riolen enz. binnen
de gemeente, vanaf 1 Mei
1919-1 Mei 1922.
Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54.
kan.
1
i
1
in te zenden, waarvan formu
lieren kosteloos ter gemeente
secretarie worden verstrekt.
Workum, den 9 Januari 1919.
De Burgemeester voornoemd,
W. KROESE, L.-B.
Dy ’t jild winne, ryk wirde wol, dy
komt foar folie foniikinga to atean. Syn
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 6 cents.
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland, uit-
gezonderd Familieberichten,
10 ets per regel. Bij abon-
nement belangrijk lager. I
Distributie-maatregelen.
Thee. De minister van landbouw
heeft bepaald, dat gedurende het tijdvak
8—28 Februari 1919 door detaillisten
0.1 K.g. (1 om) thee moet worden af
geleverd tegen inwisseling van bon no.
51 aan die verbruikers van welke zi
het lichaam der thee- en koffiekaart ge
waarmerkt hebben voor ontvangst van
kene forstén skeanoer. Derom soit men
ek, dat er in gefaer forboun lit oan it
stribjen nei rykdom. Hwent ho mear
jild immen wint, ho riker aa er wirdt,
sa to mear ekine de foraiikings ta to
nimmen.
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor
thans geldt, tevens van toepas
sing is geworden op de vol
gende inrichtingen:
Ie. fabrieken en werkplaatsen,
als bedoeld in art. 1 der veilig
heidswet, zonder krachtwerk-
tuig of oven, waarin vijf tot
en met negen personen plegen
te verblijven
2e. bemalingsinrichtingen.
Deze uitbreiding van de wer-
kingssfeer der wet heeft tot
gevolg, dat alle hoofden of
bestuurders van reeds be
staande, eerst van 2 Januari
1919 af onder de wet vallende
inrichtingen voor 1 Febru
ari 1919 eene opgave als in
artikel 14 der gewijzigde vei-
door te set ten, niettegenstaande het ver
let der veehouders.
De minister heeft bevolen, dat er een
onderzoek moet worden ingesteld naar
de boeren, die in een van de vorige
nachten een zekere hoeveelheid melk,
die door zoogenaamde werkwillige boeren
naar Amsterdam werd gebracht, in den
Amstel wierpen. Indien dese feiten be
wezen worden, sullen de schuldige boe
ren streng worden gestraft.
De heer Wibaut deelde tijdens de
conferentie mede, dat de heer Brinkman
secretaris van den Bond van Melkvee-
wuders, indertijd aan het gemeentebe
stuur beloofd heeft, zijn medewerking te
sullen verleenen aan de uitvoering der
centralisatie-plannen. De wethouder meen
de, dat de veehouders, alvorens zij wei
gerden mede te werken aan de centra
lisatie, toch eerst wel een proef met het
centralisatie-systeem hadden kunnen ne
men.
Zoowel de regeering als het Amater-
damsehe gemeentebestuur hebben sich
bereid verklaard om, wanneer het blijkt
BURGEMEESTER en WET
HOUDERS van Workum,
brengen ter kennis van belang
hebbenden, dat de
ten laste der Gemeente, over
het dienstjaar 1918, vóór den
31 Januari e.k. ter secre
tarie der Gemeente zullen
worden ingewacht.
Workum, den 9 Januari 1919.
W. KROESE, L.-Burgemeester.
A. DE VRIES, Secretaris.
Melk.
Maandagmiddag heeft ten stadhuize
te Amsterdam een belangrijke conferen
tie plaats gehad in verband met de
moeilijkheden inzake de Amsterdamsohe
melkcentralisatie.
Aan deze conferentie namen o.a. deel
de heeren Diephuis, directeur van het
Etijksbureau voor Melk Wibaut, wet-
voor levensmiddelenvoorziening
te Amsterdam Rodlieb, directeur van
iet gemeentelijk distributiebedrijf te Am
sterdam en een deputatie van het be
stuur van den Bond van Friesche Zuivel-
fabrikanten, bestaande uit de heeren
Wuite, Erich en Hebbema, tevens leden
van het kantoor van het Rijksbureau
voor Melk in Friesland.
In deze conferentie werd verklaard,
dat de minister van landbouw vastbesloten
De BURGEMEESTER der
gemeente "Workum brengt
ter kennis van ingezetenen dat
in verband met het bepaalde
in de wet van 19 Juni 1915
(Staatsblad no. 281) en het Kon. gewisse stjürt hnn: rjuohtüt, birek-
besluit van 21 Augustus 1916
(Staatsblad no. 419) de veilig
heidswet met ingang van 1
Januari 1919, behalve op
de inrichtingen, waarvoor zij
bon no. 52.
Bij aflevering der thee moet aan het
op 't lichaam der kaart aangebrachte
waarmerk duidelyk met inkt het getal
51 worden toegevoegd ten bewijze, dat
deze aflevering heeft plaats gevonden.
De vastgestelde maximumprijzen voor
thee in tusschenhandel en kleinhande
blijven gehandhaafd.
De minister heeft bepaald, dat mili
tairen die met onbepaald (klein) verlo
»Yoor de vijfde maal sedert het ont- bonder
staan van dezen oorlog, begroeten een
zeer groot aantal Belgen op uw gast
vrijen bodem de geboorte van eenniouw
jaar. Velen zijn naar hun vaderland
teruggekeerd. Allen zullen naar hun
haardsteden de onuitwischbare en diep
bewogen herinnering meedragen van hun
onthaal alhier. Allen leggen aan de
voeten uwer Majesteit de hulde hunner
dankbaarheid, met de eerbiedige wen-
sohen voor haar welzijn en voor de wel- de melkcentralisatie te Amsterdam
vaart van het land waarvan zij zoo
waardig de lotsbestemming leidt.
Het adres is door tussohenkomst van
den Belgischen gezant aan de Koningin
aangeboden.
De gezant verzocht den Minister van
luitenlandsche Zaken, den dank van die
talloozen zijner landgenooten ook bij de
regeering en het Nederlandsche volk te
doen kennen.
>De prachtige blijken van edelmoedigen
sin* zoo verklaarde baron Fallon daarbij
»door Hare Majesteit, haar regeering en
iet Nederlandsche volk gegeven, zullen
oor geen der Belgen, van den aanzien-
jksten tot den nederigsten, van wier
'edaohten ik thans op diepgevoelde wijze
uiting geef, ooit worden vergeten.
De gewezen keizer.
Raoul Réret, de vroegere Fransche
minister van justitie, bespreekt de kwes
tie van de schuld van keizer Wilhelm
en de mogelijkheid, dat hij voor rechters
moet verschijnen. Hij schrijftDe kei
zer heeft, behalve de misdaden, vooralen
De ünderfining hat it üs on foaral
yn dizze léste jierren leard.
FRI80.
bij onze strafwetten, den grootsten geesel
ontketend, dien de wereld ooit gekend
heeft. Hij heeft zich schuldig gemaakt
aan den afsohuwelij keten aanslag op de
menschheid en zich tegenover haar voor
de misdaad van den oorlog te verant
woorden. Voor het oogenblik bestaat
er geen rechtbank, die hem vonnissen
Maar wanneer morgen de gevol
machtigden van de mogendheden, die
bijeengekomen zijn, om de grondslagen
van een duurzamen en ernstig gewaar-
borgden vrede vast te stellen, de oor
zaken van den oorlog zullen moeten be
palen en de middelen aanwijzen om een
herhaling te voorkomen, zou men hun
dan het recht durven ontzeggen Wilhelm
von Hohenzollern in staat van beschul
diging te stellen, nadat zij uitgemaakt
zullen hebben, dat hij direct en persoon
lijk verantwoordelijk is voor de oorlogs
verklaringen van 2 en 3 Aug. 1914,
die van de zijde van Duitsohland daden
van onrechtmatige aanranding waren en
nadat zij verklaard zullen hebben, dat
een onverbiddelijke straf noodzakelijk is
Zoo het congres vervolgens het rechts
college aan wees, voor hetwelk de keizer
terecht zou staan, zou zulk een beslis
sing gebiedend zijn voor de wereld. Zij
zou de onderteekening dragen van vele
landen en wie weet of zelfs het nieuwe
Duitsohland niet onder de beschuldigers
zal zijn en het requisitoir niet mede
wenscht te onderteekenen. Tevens zal
dan de kwestie van de zoo druk be
sproken uitlevering van den dader van
de grootste misdaad opgslost zijn. Neder
land of een ander land, dat hem daarna
asyl mocht verleenen, zou misschien aar-
solen hem aan een of andere regeering
die hem opeischte uit te leveren. Maar
hoe zou het weigeren hem te laten ver-
geldig zullen gemaakt schijnen voor het opperste gerechtshof
der naties »N. R. Ct.«
De BURGEMEESTER van
"Workum maakt bekend
dat verkrijgbaar wordt gesteld
volgende week:
op bon 30 l/4 K.G [l/2 pond] peulvruchten.
Dit blad verschijnt des Za-
terdags eu kost per kwartaal
45 cents; per post per half
jaar fl.Enkele Nos. 4 ets.
Ingezonden stukken Don
derdags in te zenden.
Advertentiën Vrijdagmorgens
vóór 11 uur.
Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
voor Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
dags van
steding.
Workum, 24 Dec. T8.
Burgem. en Weth. voornoemd,
W. KROESE (L.-B.)
A. DE VRIES, Secr.
BURGEMEESTER en WET
HOUDERS van Workum zullen
op Zaterdag 18 Jan. ’19,
bij enkele inschrijving ver
pachten
Van de voorwaarden kan ken
nis worden genomen ter Se
cretarie in de gewone kantoor
uren van 91 en 35.
Inschrijvingsbiljetten met op
gave van borgen worden inge
wacht vóór 12 uur 's middags
van den dag der verpachting.
Workum, den 24 Dec. ’18.
Burgem. en -Weth. voornoemd,
W. KROESE, (L.-B.)
A. DE VRIES Secr.
De BURGEMEESTER van
Workum maakt bekend,
dat de
in het bekende locaal en op de
gewone uren, der verschillende
wijken.
Ieder wordt verzocht de
lichamen der oude boterkaarten
mede te nemen voor controle.
De Burgemeester voornoemd,
W. KROESE, L.-B.
Workum, 10 Jan. 1919.-
durende het tijdvak ran 17 Deo. 1918
-u.vu. c UBU D at»uL, 2 Februari 1919 en die den bon 52
stjert it jeijen nei rykdom fensels ut. bij oen winkelier hebben kunnen
inleveren, dezen bon alsnog kunnen in
leveren bg het Levensmiddelen bedriji
i en wel uiterlijk den
8en Februari 1919. Na dien datum
zal daartoe geen gelegenheid meer zijn.
De minister heeft verder bepaald A.
dat de bons no. 21 der oude thee- en
koffiekaarten niet geldig zijn voor aan
vulling van theevoorraden van detaillisten
en genoemde bons dus door dezen ver
nietigd kunnen worden B. dat de bons
no. 23 en 25 der oude thee- en koffie
kaarten niet meer l
worden voor den aankoop van thee of
koffie door den verbruiker en genoemde
bons dus door de houders dier kaarten
vernietigd kunnen worden.
Dankbare Belgen.
Het officieel Belgisch comité voor
Nederland heeft ter gelegenheid der jaar
wisseling en van het a s. vertrek der
Belgische uitgewekenen een hulde-adres
aan de Koningin verzonden. Aan het
slot daarvan wordt gezegd
RURGEMEESTER en WET
HOUDERS van Workum, zul
len op Zaterdag 18 Jan.
1919 aanbesteden:
Van de voor waarden kan ken
nis worden genomen ter Se
cretarie in de gewone kantoor
uren van 9—1 en 3—5.
Inschrijvingsbiljetten op Zegel
van minstens f 0,50, met opgave
van borgen, worden ingewacht ligheidswet bedoeld, behooren
aan het adres van den Burge
meester, vóór 12 uur ’s mid
den dag der aanbe-
31 en ep bon 19 kinderkaart ^4
K.G [1/2 pond] suiker.
32 21/2 ons kaas.
9 der aardappelkaart [9 tot 16
Jan 4 K G. aardappels.
6 1/4 K.G. [1/2 pond] sago of
aardappelmeel voor zoover
voorradig.
33 en 2 bons 34 1 stuk minerale
vetzeep en 1 pakje zeeppoeder.
De Burgemeester voornoemd,
W. KROESE, L.-B.
Workum, 10 Januari 1919.
P.S. Op vertoon van trouw
boekjes kunnen voor kinderen
beneden één jaar, Kinderzeep-
kaarten worden afgehaald ten
Distributiekantore, waarop di
rect op bon 1 één stuk mine-
rale vetzeep te verkrijgen is.
It binne sterke foetten, dy ’t de
weeite drage kinne, dat blykt noch
daegliks üt folie fouten, dy 't üt for-
skaete en Anders kaete dielen fen us
ierdbolteje trooh de kranten üs meidiek
wirde.
Jild winne, as ‘t kin ryk wirde, is
nou ienmel in idejael fen tüzenden fen
üs slachtme, waer to nimmen by min
aken fen ünderskate ros, by ijue fen
tige üt 'n oar rinnende oanliz en god-
tsjinstige kleur.
Kristenen, heidenen, joaden, moham
medanen, of hwa ekaliegjerre trachtsje
riker, Jjeafst ryk, sela tige ryk to wir-
den. Mar net elkenien wird in Rot
schild. Dat wramen nei rykdom fynt
syn oanaek yn *e striid om it bistean,
dy ’t de minske to fierren hat. Ho
kreftiger de kas, de brankas is, sa to
lichter, is de striid, ja héld hy seis al-
heel op to bistean. Der is ek al in
sterke pertg, dy ’t mient forkrije to
kinnen, dat for elkenien de striid om ’t
bistean weifelle soil, as de produksje-
middels, as de boaijem algemien bisit
wirden binne. Dizze ljue sizze dat er
genoch is for aliegjerre, rom genoch 89n 8e8aan> of alsnog sullen gaan, ge-
as it partikelier bezit oan ’e kant lein 4 J‘
wirdt, is »ryk wêzen* ek oan 'e kant,
en 1
As dan de prikel by elkenien, by de
measten fen üs slachtme foartlibjen
bliuwe soil, om te prebearjen hannel, hunne£ gemeente
niverheit, yn ien wird elk middel fen ‘v
bistean to bifoarderjen, hieltyd better en
folmakker wirktügen, kinstiger masjines P1
üt to finen of de ündernimmersgeest
den like wekker bliuwe scii, det scoe
mei rjuoht bitwivele wirde kinne. Hawar
as it oait yn *e maetskippy ienkear
safier komme mocht, dat it>Allegjerre
gelyk* opjild docht, soil it neislachtme
mogelik »in poaske* de theory fen it
likenskip hildigje. De proeven yn ’t lyts
nommen, fortribelen.
Foarlopioh bliuwt it stribjen nei bet
ter bistean, nei rykdom in segen for alle
minsken. Mar is dat stribjen minsklik,
leit it tsjügenjsse óf fen *t pliohtbisef
om for yen seis en yens hüsgesin, ek
for yens meiminsken to soargjen, dat
dy ’t ek allegjer goed, sa goed mogelik,
bést hawwe, dan tsjinnet it ta fünde-
minten to haw wen earlikens, wirksumens.
•paeraumens.
Giet men, laet trooh dy paedwizers
mei flinke ündernimmersgeest it iepen
bier libben yn, dan béidt men yen Ijeafat
net op mei beurs spyljen, lit men yen
net yn mei wedsjen, noch mei smok
kel jen en slükjen, giet men net akean
oer* om jild, altyd mar mear jild op to
steapeljen.
Det de jilddivel de minsken soms for-
oaret yn jildwolven, wisten wy al lang
en dy *t it noch net wist, is forféat yn
'e léste jierren der wol efter komt. Yn
15 Januari, léste jierren binne der ommen stran
ge fonninen ütspritsen oer riken, dy *t
hjar bisündigen oan smokkeljen, op in
allergemienste, lage menier. Miljoenne-
Ijue dy *t hjar skande net ófkeapje
koene mei jild, binne ünder ’e blauwe
pannen brocht om hjar tiid fen boete
üt to sitten. Dat wierne riken, hwaens
longerjen op mear bisit oersloeoh yn
neigeanige habsucht en dat dreau hjar
op ’e wei fen ünearlikens. Oer hwet
büoh dan ek, mar dy *t smokkelt, ünt-
héld, éntnimt jild oan de steatskas en
dy *t dat docht is likegoed in dief, as
hy, dy *t by in oar yn ’t hüs glüpt en
dy fen jild ef goed bisteld. Der hawwe
seis kjettinghandlers yn ’e léste tiden
ijar slaoh slein, op sok in minne wise
en sa yn *e skea fen de maetskiplike
mienskip, dat to Ljouwert soille fêst
gin greater skurken tahalde. Mar alle
weven sitte net.
Hofolle binne er net dy 't trooh de
ildsucht er ta komt binne de earlike
wei to forlitten
F
FRISO
T 1
