for yeas neistea.
Algemeene Bekendmaking.
1 Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
Inneming van Rijkswapenen van
verlofgangers.
ZATERDAG 8 FEBRUARI 1919.
45ste Jaargang.
No. 6.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM. -
aan
2. Derijkswapenen mettoebehooren,
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid
voor
Nalatigheid in deze stelt hen
zeer strenge bestraffing bloot.
WORKUM, den 6 Februari 1919.
De Burgemeester der Gemeente
Workum,
J. QUARLES VAN UFFORD.
Toen was er geen honden meer aan,
zegt de «Tel.*
Het publiek, eenmaal in de gelegen
heid, weer te smullen van het smake
lijke knappende wittebrood, zooht pre-
Invoerrecht op ruwe tabak,
De plannen omtrent het hellen van
invoerrecht op ruwe tabak vinden by de
vereen, van den Tabakshandel geen in
stemming. Door deze vereen, is een motie
ter kennis van de Tweede Kamer en
Staten Generaal gebracht, waarin zij als
haar oordeel uitspreekt, dat een verhooging
van het tegenwoordig geldend invoerrecht
op ruwe tabak voor de Nederlandsche
tabaksmarkt noodlottige gevolgen zou heb
ben en vermoedelyk de verplaatsing van
die markt naar het buitenland zal te weeg
brengen.
Verder, dat daardoor niet alleen de han
delaren hunne zaken voor een groot deel
zullen zien teniet gaan maar zelfs de bin-
nenlandsche sigaren- en tabaksfabrikanten
voor hunne inkoopen en ten aanzien van
hun export in veel ongunstiger conditie
zullen komen, afgezien van de schade,
welke zal worden toegebracht aan make
laars, scheepvaart-maatschappyen, haven
inrichtingen, veemen, vervoerders en tal
rijke andere met dezen tak van handel
verbonden instellingen en de in hunnen
dienst zjjnde werklieden.
Boterhammenworst,
De provinciale keuringsdienst heeft in
de slagerij van S. de Jong, Voorstraat,
Harlingen, op 30 Januari 1919 in beslag
genomen ruim 50 pond z g. boterham
menworst, welke werd verkocht voor den
door den minister van landbouw voor
worst vastgestelden prijs van 55 cents
per pond. Deze worst, die nog niet 1
°/o vleesch bevatte, bestond voor ruim
99 °/o uit gekookte aardappelen, was
gekleurd met het in de slagerij veel ge
bruikte bloedrood en gekruid met worst-
kruiden. De zwarte stipjes waren stuk
jes aardappelschil. Uiterlijk, consistentie
en reuk kwamen veel met gewone worst
overeen.
Ongeveer 50 pond was reeds te Har
lingen verkocht.
Tegen den verkooper-bereider is proces
verbaal opgemaakt.
Een paar exemplaren van deze worst
hingen eergisteren in de koffie zaal van
de Provinciale Staten voor de Staten
leden ter bezichtiging.
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 6 cents.
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland, uit
gezonderd Familieberichten,
10 ets per regel. Bij abon
nement belangrijk lager.
mare* uitging, dat er weer «ouderwetsch
wittebrood* verkrijgbaar was en wilde
van het andere brood, dat met witte
brood alleen maar den naam gemeen
heeft, begrijpelijkerwijze niets meer weten.
Deze voorkeur nam zelfs zulke afme
tingen aan, dat sommige bakkers, die
van een (zich stipt aan de voorschriften
houdenden) meelfabrikant nog de oude
mélange ontvangen hadden, deze naar
de fabriek, noodgedwongen, terugzonden.
1 en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
Veetelling.
Naar de »Tel.< verneemt, ligt het in
de bedoeling van den minister van land
bouw, om binnenkort een nieuwe vee-
telling te houden. Met de voorberei
dende werkzaamheden voor deze telling
die door de burgemeesters zal moeten
plaats hebben, is reeds een aanvang
gemaakt.
Het besluit moet verband houden met
het feit, dat in gemeenten, waar geen
abattoirs zijn, toezicht op het slachten
onmogelijk is en daardoor zeer veel hoog
drachtig vee en koeien, die anders in
de vetweide moesten worden gebracht,
in grooten getale worden afgeslaoht.
voor de letters A t/m F Zaterdag
15 Februari 1919, des voormiddags
9 uur.
voor de letters G t/m L Zaterdag
15 Februari 1919, des voormiddags
11 uur.
voor de letters M t/m S Maandag
17 Februari 1919, des voormiddags
9 uur.
voor de letter T t/m Z Maandag
17 Februari 1919, des voormiddags
11 uur.
4. De verlofgangers zijn verplicht,
behoudens ernstige verhindering, op de
aangegeven tijdstippen hunne wapenen
in te leveren en zullen, zoo mogelijk,
daarbij hun zakboekje medebrengen.
De inlevering kan desgewenscht in
burgerkleeding geschieden.
5. Zij, die op de bovengenoemde
dagen hunne wapens niet inleveren,
zullen in een garnizoen onder de wa
penen worden geroepen, omdat alsnog
te doen. Blijkt daarbij, dat zij, zonder
geldige reden, geen gevolg gaven aan
den algemeenen oproep, dan zullen zij
worden gestraft en gedurende dien
straftijd in dienst worden gehouden.
6. Aangezien het ten strengste
verboden is, rijksmunitie in bezit
te hebben, moeten zij, die in het bezit
daarvan mochten zijn, die munitie op
Distrlbutle-maatregelen.
Benzine. Het «Motorrijwiel* meldt,
dat in Maart aangevangen zal worden
met de distributie van zuivere benzine,
Tevens zal de prijs aanmerkelijk dalen.
Cacao. Naar de »Ned.« verneemt,
zijn de distributiebepalingen, dié tot nog
toe door de N. O. T. waren vastgesteld,
voor de artikelen cacao en cacaopoeder
met ingang van heden opgeheven, waar
er een voldoende aanvoer heeft plaats
gehad en ook in de naaste toekomt is
te verwachten.
K 1 e e d i n g. Het Maandblad van
den Ned. Bond van Werkgevers in het
heerenkleedingbedrijf, meldt, dat pogin
gen worden aangewend om de overge
bleven rijkskleeding te doen overnemen
door den handel door middel van een
te vormen garantie-syndicaat, dat voor
een bedrag van vele millioenen dezen
strop die uitdrukking is van de con
fectionairs, zal hebben over te nemen.
Er zou zelts sprake van zijn, dat slechts
export zal worden toegestaan aan die
firma’s, die in het garantiesyndioaat deel
nemen.
Het oude wittebrood weer.
Het wittebrood wordt spoedig weer
in eere hersteld begin Februari zou ’t
er weer komen, heeft de minister be-
Er is reeds zoo lang vurig naar
verlangd. In Amsterdam heeft men er
de vorige week al van geprofiteerd.
Een der meelfabrieken was begin dezer
week reeds door de oude voorraden heen
en begon dus van de nieuwe melange
af te leveren. Een andere fabriek, hoe
wel nog over de oude bloem (of wat
daar destijds voor moest doorgaan) be
schikkend, leverde toch reeds de nieuwe
bestemde bons 38 ets. per KG. bovenstaande tijdstippen mede inleveren.
De broodkaart van het 858,8
tijdvak loopt van 6 tot en met
14 Febr. ’19.
De Boterbon No. 3 van de
nieuwe kaart van 10 tot en met
18 Febr. ’19.
De Burgemeester voornoemd,
J. QUARLES v. UFFORD.
Workum, Febr. ’19.
1. Ingevolge aanschrijving van den
Minister van Oorlog van 31 Januari
1919, IVe Afd. Litt. Y 15, moeten de
verlofgangers van de militie, de land
weer, den landstorm en van het reserve
personeel, rijkswapenen onder hunne
De BURGEMEESTER van
"Workum maakt bekend,
dat de BROODKAARTEN in
gegaan op 6 Februari, niet
meer de dubbele waarde heb
ben, doch net als vroegei, de
enkele waarde, zooals die daar
op is vermeld.
Daar nu en dan misverstane
blijkt te bestaan over de vast
gestelde prijzen van de respec
tievelijke broodsoorten, diene
de prijzen zijn als volgt
Wittebrood 36 ets. per KG.
147s „400 gram
29 „800
Bruinbrood 12^ ets. per KG.
5 ,,400 gram
10 „800
Roggebrood 14 ets. per KG.
5V« 400 gram
11 800
39 „2800
Voor Bloem, op de daarvoor
i
I Dit blad verschijnt des Za-
I terdags en kost per kwartaal
j 45 cents; per post per half-
j jaar f 1.Enkele Nos. 4 ets.
j Ingezonden stukken Don-
derdags in te zenden.
j Advertentiën Vrijdagmorgens
vóór 11 uur.
[♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦a
Men makket him it libben findraechlik. loofd.
Men wol him er twiskon ut hawwe. En
yn wanhoop finderfynt hy, dat er in
bytsje kristlik gefoel finder ’e minsken
hfizet.
Sa komt er ta de gedachten, as ik
dochs de namme fen misdiediger hélde
moat, hwerom dan ek net de died Ed
dat is de skild fen de minsken om him
hinne.
Der wier ris in biskaefde jongkearel, bloem af.
dy ’t in goede opfieding hawn hie. Hy
wier as skriuwer yn tsjinst by in gréate
keapman. Tfizenen gounen gyngen er
wykhks troch syn fingers. Hy hie in
goed ynkommen. Mar op ’e iene of
oare wize rekke hy yn ’e skild en sa nies die bakkerijen uit, waarvan de «feest-
yn 'e hannen fen finforbiddelike jdd-
njitters. Om fit ’e niten to kommen,
eigene hy him jild fen syn baes ta.
Mar foar det er de boei wer lyk meit-
sje en oansüverje koe kaem syn bidroch
fit. Hy rekke yn ’e bak for 'n moai
lange poas.
En nou syn droevich finderfinen derop.
Do ’t er wer los kaem miste er syn
goed wiif. Fen fortriet wier hja yn
twuken fitwikere en stoarn. Do stie hy
De BURGEMEESTER van
Workum maakt bekend, dat de
volgende week verkrijgbaar is:
op bon No. 51c 1/2 pond Peulvruchten,
op bon No. 52c en bon 3 der Kinderkaart
1/2 pond Suiker,
op bon No. 53c l/2 pond Kaas,
op bon No. 54c 2 ons Jams.
op bon No. 13 der Aardappel kaart (6—13
Febr.) 2 K.G. Klei- en 2 K.G.
Zandaardappelen.
WORKUM, 7 Febr. ’19.
Ds Burgemeester voornoemd,
J. QUARLES VAN UFFORD.
to sjen. In Ijeafde dy 't dus blyn is
en inkel fit it hert opjown wird.
Sa skriuwende wei komt er fis yn ’e
gedachten it goede doel dat men tsjin-
wirdioh foar hat mei de ontsleine gefan
genen. Der binne dy wize op ’e hlrde
menier hwer ’t trochgeans fintsleine
gefangenen mei yn ’e maetskippij bihan-
nele wirde, in menier faek dy ’t hjarren
wer nei de finzenisse tobek triuwt.
«lenkear in dief, altyd in dief!*
Mei dit sprekwird for blom me we fi»
finminsklikheid. Immen dy ’t «sitten*
hat, wirdt as in skurvenien skout. We
steane gauwer klear, nei him of hjar de
earste stien to smiten, as om him de
helpsume han ta to stekken. Dochs
binne se dy sa noadich, om werom to
kommen op it rjuchte paed. Forienings
ta sedelike steun en forheffen fen gefan
genen witte dat sa goed fittoiizzen. Mar
hjar wirk wirdt faek en folie bilemmere,
iroch do finforsoenlike hirde halding fen
’e maetskippy.
Nim ris it gefal fen in man dy ’t for
de earste kear fenwegen it iene of oare
kwea sitten hat. Twisken de finzenis-
tnfirren tinkt hy oer syn misset nei. Hy
jowt him der rekkenskip fen, sjuoht it
forkearde fen syn dwaen yn, en kriget
better foarnimmen. Hy tinkt wer goed
to meitsjen, hwet er ienris tsjinoer it
maetskiplik libben misdreau.
Mei hope stapt liy ta de finzenisdoar
fit. De famylje kin de «forlerne soan*
fintfange. Mar dat bard lang altyd net
Seis syn neistbisteanden kinne syn bran-
merk net forjitte. Syn frjeonen fen
earder halde hjar op in ófstan en fint-
rinne him. Hy mei hjar foarhinne
tsjmsten biwiisd hawwe, mar dat is hjar
nou forgetten. Yn pleats fen nou op hjar
beurt tsjinsten werom to jaen oan him
dy 't it opheden sa noadich is, litte se
him linke lizze. Dizze teleurstelling
makket him fortrjitlik. Hy woe oars
sjen litte dat er de frjeonskip fen in
oar him wirdich mei te je scoe en derom
jowt er foart de moed net op. As er
earst mar ris wirk fyot, earlik de kost
forts jin je kin, dan soil or in oar sjen
litte ho flitich as er syn plichten waer
nimme soil.
Hy jowt him oan for it iene of oare
iepensteande baentsje. Der wirdt him
om in getuechskrift frege. Hy kin oars
net toane as in fintslachbrief fit ’e ge-
fangenis. Dat stik skrikt óf. Mar stel
nou ris, dat er by in goede patroan
oanlanne, dy ’t him de kans jaen woe.
Hy giet oan ’t wirk, finder it persoaneel.
De oare arbeiders komme der efter dat
er «sitten* hat. Mei «sok ien* wol men
Ijeafst gjin dwaen hawwe. Der binne
se seis to fiks for. Hy wirdt skoudere.
welke moeten worden ingeleverd zijn wirk fen in hoPen wykforpleflgsters yi
geweer, karabijn, bajonet, bajonet- -
schcede en drager, geweerriem.karabijn-
riem, monddeksel, rijks-revolver met
foudraal, voor zoover genoemde voor
werpen tot de uitrusting, de korporaals
en minderen moeten ook de overige
tot hunne uitrusting behoorende blanke
wapenen inleveren.
3. De inlevering heeft plaats ten
overstaan van de militaire overheid,
in het Gemeentehuis, ingang Ba
gijnestraat (Algemeene Zaken) op
de navolgende dagen en uren sfinder nei st&u en st< a t”of persoan pm
allinne yn ’e wrald. Earder hied er in
boe) frjeonen Mar do ’t er by hjar
om help kaem om him in baentsje ta-
komme to fitten, draeiden se him de
rech ta. Men hie net graech dat er
efkes oanroan.
Hy roan om as in sike houn en wist
net hwet er dwaen moast, yn ’t wetter
krfipe of in winkelrut yn to slaen om
sa wer yn ’e bak to kommen. Der wier
foartoan syn plak, fielde er wol. Der
hied er dan dochs finderdak en krige er
op ’e tiid syn wiet en droech, al wier
dat den ek sober, der waerd er ek noch
as minske bihannele. Sokke binne treu
rige forhalen. Allergoloks bigiet men
der langer mear mei to pielen om fint-
sleine gefangenen dy ’t hjar der wer
boppe op arbeidzje wolle, de gelegenheid
ek to jaen. Net allinne dat de gefan
genissen for in part dertroch fintromme
bliuwe soille, mar ’t is ek in blyk fen
gefoel for yens neisten.
Ungelikense en mear foarbylden sooene
we oanhelje kinne, as fitwirksels fen
wirkdiedige neistenljeafde, hwer ’t de
maetskippy al is dy noch sa goed oar-
dere, jimmer behoefte oan hawwe soil.
FRISO.
Om op fis praetsje fen foriino dan
wer del to kommen. Wy wieme op it
gebiet fen neistenljeafde tolanne komd
It is net genóch, dat de frede en ien-
dracht finder de minsken biwarre bliuwt,
troch it finderhalden fen de foarskriften
fen rjuobtfeardigens en plichten, as ik
fierder finder fis de Ijeafde net festige
wirdt. Derom, omdat de minsken el-
koarren helpe seoene, moast it foarskrift
fen finderlinge Ijeafde jown wirde, hwer-
troch de iene de oare helpt, ek for dy
dingen, hweryn hy dertv tsjinoer himsels
net faalden is troch de forpliohtings fen
rjuchtfeardigens. It is sa klear as de
dei, dat de boargelike maet ikippij hechte
grounslagen mist, as er net steunt op ’e
finderlinge Ijeafde. Dizze deugd kin net
mist wirde. In wrald, der ’t de Ijeafde
gjin gelegenheid yn jown wirde scoe
om hjar woldiedige ynfloed fit to oefenjen,
scoe net to biwenjen wêze, sa kald en
stram scoe dy wêze. It stribjen nei
soasijale rjuchtfeardigens soil noait noch
it Ijeafdewirk as oerboadioh keare. Ho
fier it arbeidersfjild fen rjuchtfeardigens
ek ütwreide wirdt, altyd soil er noch in
great fjild oerbliuwe for it biwirkjen fen
e neistenljeafde.
We seine al.earder, sllergeloks wirdt
er mear as allinne it kalde plichtfol-
iringen dien. Tin’s mar ris oan ’e
berusting hebbende, deze wapenen in- «kenhuzen en de forplegiiig der,-hwer
leveren. ’t men plicht mei ynerlike Ijeafde for-
mongen oantreft. Sjuch ek mar op it
tsjinst fen de ófdi< dingea fen it «Griene
Irfis*. O, as elk de greate segen koe,
iroch it wirk fan de forpleegsters for
rjuchte, hwet sc>oe dan it pliohtbisef ek
tagelyk wekker wwle om mei rejale hén
by to dragen, om de bistjfiren yn steat
to stellen derb.'ooh d< middels to forkryen
nedich for ’t ütoefei jen fen dit Ijeafde-
betoan. Meije net allinne menniohien
genezing nei ’t fiche, na jown wirde mar
by him of hjar teöei is in heger bigryp
libben makke wirde fes 1 e.lgemiene Ijeafde,
De betrokken fabrikant stelde zich daar
op met het Rijks Graanbureau in ver
binding en wist gedaan te krijgen dat
vergunning gegeven werd de bloembe-
stellingen voor de helft in oude, en de
andere helft in nieuwe mélange af te
leveren.
Geen Suikergebrek.
Nu en dan duiken er geruchten, op
dat er gebrek zou zijn aan suiker, schrijft
het «Hdbl.*
Men make zich dienaangaande niet
ongerust.
Dit suikerjaar is wel minder dan het
vorige, doch de hoeveelheid consumptie-
suiker volgens het rantsoen van een half
pond per persoon en per week is ver
zekerd.
Het verbruik der industriesuiker zal
eenigszins moeten worden beperkt, maar
toch zal aan de industrieelen worden
afgeleverd, wat hun door bet Buiker-
kantoor werd toegezegd.
J
i
FRISO
