F
Nieuws- en Advertentieblad i
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
ZATERDAG 22 FEBRUARI 1919.
45ste Jaargang.
No. 8.
Binnenlandsch Nieuws.
r
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM.
s
staal. Ingetrokken zyn
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid
voor F
van het omtrent dit adres ingawonnen
advies der Distributiscommissie, die in een
zeer uitgebreid betoog de bemerkingen in
verontrustend.
In het hospitaal te Heerlen zijn drie
patiënten opgenomen. Dese zgn af kom-
Zonder hoofdelyke stemming wordt het
voorstel goedgekeurd.
Punt 8. Adres van alhier bestaande
afdeelingen, daarby de medewerking in*
roepende voor de verkrijging van een be
tera distributieregeling voor aardappelen enz.
In het deor den Secretaris gelezen adres
wordt eene betere regeling der distributie
gerekend door reeds nu de landerijen
voor bebouwing in gereedheid te hebben.
Dit tweeërlei standpunt kan gemakkelijk
aanleiding geven tot verschil bij moge-
lijke stemming omtrent het voorstel
De vrouw van W. is alsnog de Soheurwet buiten effect te
stellen.
Maar ook buiten het parlement zal er
waarschijnlijk druk geredeneerd worden
omtrent de Scheurwetaangelegenheden
soo b.v. ten opzichte der schadeloosstel
ling, welke bij artikel 6 dezer wet wordt
toegezegd, alwaar wij lezen, dat door
Ihet Rijk voor de gronden die worden
kussen verborgen gevonden 40 zilverbons op de uitvoering der Soheurwet heeft
van f 1alle langs fotografischen weg
verkregen en 6 cliché’s, voor de ver
vaardiging gebruikt. In beslag genomen
zgn voorts enkele brieven, waaruit blijkt
dat verscheidene personen in deze zaak
betrokken zgn.
voorloopig aangehouden.
De vlektyphus.
Ook in de mijnstreek is de ziekte uit-
Dit blad verschijnt des Za-
terdags en kost per kwartaal
45 cents; per post per half
jaar f 1.Enkele Nos. 4 ets.
Ingezonden stukken Don-
2 derdags in te zenden.
2 Advertentiën Vrijdagmorgen:
2 vóór 11 uur.
>p de hoogte zal kunnen komen dan
het verslag van de zg. neutrale
daartoe wordt overgegaan doet do Voor
zitter de gewone rondvraag, waarbjj de
heer Brandsma zegt, dat de raadsver-
slagen in »F r i s o< niet tot hun recht
komen, waarom hy voorstelt een officieel
raadsverslag uit te geven. De Voorzitter
zegt, dat dit punt door B. en W. zal wor
den overwogen, maar mochten deze in on-
welken de voor de omzetting noodige
werkzaamheden moeten zgn verricht,,
eigenaar is van die gronden, indien hg
daardoor nadeel ondervindt, wordt scha
deloos gesteld.
Tijdens de behandeling dezer wet
heeft men niet voorzien en ook niet
eigen belang wordt aangeraden, niet naar
de mijnen te komen.
Gevaarlijke reclame
Een van de lezers van het vHbl.c
zendt aan dat blad een Bulletins, dat
in enkele steden van ons land wordt
verspreid en waarin met schreeuwende
letters melding wordt gemaakt, dat de
ex-kroonprins van Duitschland, volgens
een »van bevoegde zijdes ontvangen
mededeeling, aan de stad een bezoek
zal brengen. De prins zal dan >in con
tact komen met burgemeester, wethou
ders en gemeenteraadsleden, autoriteiten
en verder met alle standen der bevolking.
Na het verzoek om vooral niet te
vlaggen, volgt ten slotte de mededeeling,
dat zbijzonderheden omtrent dit bezoek
nader zullen bekend gemaakt worden».
Blijkbaar staat de verspreiding van
deze bulletins in verband met de be
kende H. A. P,-film van den ex-kroon-
prins op Wieringen, die thans in som
mige provinciesteden vertoond wordt.
Zeer terecht wordt gewezen op het
gevaarlijke van deze ongetwijfeld aan
dachttrekkende reclame. Wij leven nu
eenmaal in een tijd dat men ons met
argusoogen bespiedt, zegt het »Hbl.«,
zoo zelfs, dat men in ons eigen land
dingen ziet gebeuren, die in werkelijk
heid nooit hebben plaats gehad. En zoo
sou men straks in buitenlandsohe bladen
kunnen lezen, dat de Duitsohe ex-kroon
prins Nederland doorkruist.
De Scheurwet.
Men schrijft aan het »N. v. h. N.«
Het ligt voor de hand, dat de Soheur-
wet in de naaste toekomst binnen en
buiten het parlement ruimschoots aan
leiding tot bespreking en behandeling
sal geven.
Binnen het parlement, omdat allicht
de vraag aan de orde zal worden ge
steld, of met het oog op de gewijzigde
tijdsomstandigheden er thans geene aan
leiding bestaat om alsnog de Scheurwet
in te trekken, daar met eenige mate
van waarschijnlijkheid van uit het buiten
land de noodzakelijke levensmiddelen
zullen kunnen worden ingevoerd, waar
door natuurlijk de noodzakelijkheid der
uitvoering dezer wet min of meer op
den achtergrond sal worden geschoven.
Evenwel zal de beantwoording dezer
vraag niet meer zoo gemakkelijk zgn als
verleden jaar toen nog geen uitvoering
aan het voornemen van scheuren en
breken van den grond was gegeven,
temeer niet, omdat er niet iu iedere
provincie een gelijk belang bestaat ten
opzichte der wenschelijkheid om de Soheur
wet alsnog buiten werking te stellen.
Zoo is ons b.v. ter oore gekomen, dat
ook thans nog weinig uitvoering aan de
Soheurwet in de provincie Holland is ge
geven, terwijl in Friesland menigeen vast
Een der patiënten, de verbandmeester
der staatsmijn Hendrik, is overleden.
Omvangrijke voorzorgsmaatregelen zgn
genomen, om uitbreiding der ziekte tegen
te gaan. De volkslogementen en slaap
gelegenheden voor mijnwerkers zgn ge
sloten, zoodat werkzoekenden in hun
stoffen, gas en volkstuintjes waaraan nog
eene uitvoerige memorie van toelichting
is toegevoegd, waarin wordt betoogd, dat
het gevraagde een groot Gemeentebelang
betreft, tot opheffing van vele grieven zal
leiden en het vertrouwen in do goede ge
zindheid van B. en W. zal worden ver
sterkt.
gunstigen zin adviseeren, dan kan elk lid
nog een voerstel doen.
De openbare vergadering wordt daarna
gesloten.
haven, waartoe zonder hoofdelyke stem
ming wordt besloten.
Punt 5. Voorstel van de Gascommissie
tot aanstelling en bezoldiging van perso
neel. Met het oog op het ingevoerde z.g.
drieploegen stelsel voor de stokers, wordt
geadviseerd de stokers S. Piersrra en H.
Heins in vasten dienst aan te stellen op
een weekloon van f 20 en voor den mor- gevraagd van aardappelen, vleesch, brand-
gendienst de tegenwoordige stoker F. Dei
num op zyn oude salaris, terwyl het sa
laris van den fitter E Petrusma dient te
worden verhoogd met f 150 en gebracht
op f 1150.
De Voorzitter stelt namens B. en W
voor overeenkomstig dat advies te beslui
ten. De heer de Vries kan met het voor
stel meegaan, maar acht F. Deinum wel
wat stiefmoederlijk bedeeld, die zijn beste
krachten tegen een schraal loon aan de
fabriek heeft gegeven, waarom hy meent, -B-o—
dat diens salaris ook wat omhoog moet het adres op jien voet volgt, na welks
worden gebracht. De heer Brandsma
merkt op, dat Deinum behoeft te werken
van 6 uur ’s morgens tot 2 uur ’s mid
dags, feitelyk niet meer geschikt is voor
stoker, zoodat anderen hem de hand al
moeten lichten. Hy vindt het een betrek-
kelyk goed salaris, waarvan ook geen pen-
De heer de Boer heeft van Deinum den
indruk gekregen, dat hy met het voorge-
stelde wel tevreden was. Hy krygt ech
ter geen pensioen, maar kan hy ook wor
den ingekocht
De Voorzitter merkt op dat Deinum
reeds de 60 jaar is gepasseerd, steeds als
tjjdelyke werkkracht, door de Gascommis
sie is benoemd en niet door den Raad
De heer de Boer meent dat de stokers
gaarne de pensioenbijdrage er af' zouden
hebben, vooral ook met het oog op vroe
gere ontslagneming. De heer Veenstra is
bly te mogen hooren, dat Deinum met de
voorgestelde regeling genoegen neemt, maar
zou hem de kans voor een later toe te
kennen gratificatie niet willen onthouden,
wat, volgens den Voorzitter, steeds nog
kan worden toegekend als hy invalide
mocht worden. De heer Brandsma zegt
dat Deinum wel vaak gevraagd heeft om
een andere betrekking en dat hem bij tijd
en wijle wel lichter werk zal worden ver
schaft. De heer de Vries wyst er op dat
het verschil inzake premiestorting weg
valt, want dat is feitelyk verdiend loon,
zoodat bet in werkelijkheid 17 a 20 gul
den blyft.
Het voorstel der Gascommissie wordt
daarop zonder hoofdelyke stemming goed
gekeurd.
VERSLAG van de Vergadering van den
Raad der Gemeente
WORKUM,
op Donderdag 13 Februari 1919, ’s na
middags 6 uur.
Voorzitter de heer Quarles van Ufford,
Burgemeester.
Tegenwoordig alle leden.
Na opening der vergadering door den
Voorzitter, stelt deze als punt 1 der agen
da aan de ordeNotulen der beide vorige
vergaderingen, welke na lezing door den
Secretaris onveranderd worden goedgekeurd
en vastgesteld.
Punt 2. Mededeeling van ingekomen
stukken
a. Een apostille van Ged. Staten, goed
keurende het Raadsbesluit tot het doen
eener rechtstreeksche betaling uit den post
voor onvoorziene uitgaven, dienst 1918.
b. Idem, goedkeurende het Raadsbe
sluit, tot het aangaan van geldleeningen.
c. Idem, goedkeurende het Raadsbe
sluit tot aankoop van grond.
d. Een extract uit het resolutieboek,
van Ged. Staten, betreffende het Raads
besluit tot wjjziging der begrooting over
1918.
e. Het procesverbaal van de gehouden
kasopname van den Gemeente-ontvanger,
waaruit blykt, dat in totaal is ontvangen
f 142.268.321/2, in totaal is uitgegeven
f 133 931.80, zoodat in kas moest zyn
f 8336.521/2, tot welk bedrag kas en boe
ken overeenstemmen.
f. Een adres van de afdeeling Fries
land van den Algemeenen Bond van po
litiepersoneel in Nederland, inzake invoe
ring van een premievry pensioen enz.,
welke stukken, op voorstel van den Voor
zitter, zonder hoofdelyke stemming, voor
kennisgeving worden aangenomen.
Punt 3. Verslag van de Commissie tot
wering van schoolverzuim inzake den
leerplicht over 1918, Uit het door den
Secretaris gelezen verslag blykt, dat in
zake relatief verzuim waren epgeroepen
5 vaders, betreffende ongeoorloofd verzuim
gepleegd door 4 jongens van de byzondere
en 1 meisje van de openbare school. Twee
vaders waren verschenen, die ernstig op
hun verzuim waren gewezen, terwjjl'de
anderen schriftelyk voor herhaling waren
gewaarschuwd. Absoluut schoolverzuim
kwam niet voor. De Commissie had 4
maal vergaderd. Het voorstel van den
Voorzitter, om dit verslag voor kennis
geving aan te nemen, wordt zonder hoof
delyke stemming goedgekeurd.
Punt 4. Adres van E. Petrusma, fitter
en S. Piersma en H. Heins, stokers aan
de Gemeentelijke gasfabriek, houdende
verzoek om loonsverhooging, In het deor
den Secretaris gelezen adres wordt de er
kentelijkheid uitgesproken over hot voor
stel der Gascommissie, maar dat niet in
overeenstemming wordt geacht met de
elders in Friesland geldende loonen, n.l
f 25 voor een fitter en f 22 voor een sto
ker. Het door den Secretaris eveneens
gelezen advies van de Gascommissie be
helst een afwyzende beschikking en het
voorstel, do voorgostolde regeling te hand-
Punt 6. Resolutie van Ged. Staten tot
wyziging der bouwverordening.
De Secretaris doet voorlezing van een
extract uit het resolutieboek van Ged.
Staten betreffende het Raadsbesluit tot
wyziging der bouwverordening en het des
betreffende advies der Gezondheidscom
missie en de voorgestelde strafbepaling,
een en ander in verband met eventueele
slooping van gebouwen van architectonische
waarde, waarvoor eerst de goedkeuring
van B. en W, moet worden gevraagd en
waartoe niet binnen 14 dagen mag wor
den overgegaan. De Voorzitter stelt na
mens B. en W. voor, aan het gevraagde
van Ged. Staten te voldoen, waartoe zon
der hoofdelyke stemming wordt besloten.
Punt 7. Adres van het Bestuur der
Aartsdiosesanen R.K. Boeren- en Tuinders-
bond, afdeeling Workum, daarby aandrin
gende op de vestiging van een of meer
onderwijzers met akte landbouwonderwijs.
In het door den Secretaris gelezen adres
wordt gewezen op de steeds meer toe
nemende behoefte aan landbouwonderwijs,
waarom het zeer wenschelyk wordt ge*,
acht, één of meer onderwijzers met land-
bouwakte te benoemen. De Voorzitter
stelt namens B. en W. voor, het adres
voor kennisgeving aan te nemen, maar met
het verzoek rekening te houden by even
tueele vacature aan de O.L. school. De
heer de Boer zou ook; de besturen van de
Bijzondere scholen willen verzoeken daar
aan te denken, wat de Voorzitter geen
bezwaar acht, terwijl do heer Hobma daar
nog meerdere uitbreiding aan wil geven
door ook do aandacht te wijden aan een
handelscursus en vakteekenscbool. De heer
Potma acht het gevraagde meer op den
weg van den Landbouw zelve gelegen,
wat de Voorzitter gaarne tezijnertyd nader
wil overwegen, maar thans, wegens het
gebrek aan bevoegde leerkrachten, niet
ie uit te maken.
Distributiemaatregelen.
Vetkaart. De vetbon der 4e week
van de vetkaart geldt van 19 tot 27
Februari.
IJzer en staal. Ingetrokken sijn
de maximumprijzen voor ijzer en staal.
Melk. In een circulaire aan de bur-
Daarna doet de Secretaris nog voorlezing, gemeesters wyst minister Van IJsselsteün
iM a<l»>An «vmhrnAMnan j 11 X x
er op, dat de melkproductie nog steeds
dalende is. Het laatste stadium is ech
ter zeer aanstaande. Voor April is op
een belangrijke stijging niet te rekenen
en in .Februari en Maart zgn nog ern
De BURGEMEESTER van
WORKUM brengt ter kennis,
dat voor de volgende week
verkiijgbaar zal zijn:
op bon
voorlezing de Voorzitter voorstek, het adres
voor kennisgeving aan te nemen, onder
opdracht aan de Distributiecommissie, met
de geuite wenschen zooveel mogelyk re
kening te houden.
Evenwel meent de Voorzitter verplicht
ote zyn terug te moeten komen op de
sioenbfdrage behoeft te worden gestort, linsnede inzake de goede gezindheid der
Commissie, en volgt hy de memorie op
den voet by de verdsdiging van de ge
nomen besluiten, om ten slotte, namens B.
en W. voor te stellen, het advies der Dis
tributiecommissie ter Secretarie voor de
leden te deponeeren. De heer de Boer
acht enkele punten van het bewuste adres
met opgelost, als schifting en vergoeding
zieke aardappelen, de wenschelijkheid om
het vleesch op bons en volgens nummerstel-
sel verkrijgbaar te stellen, terwjjl men by
de brandstoffendistributie feitelyk achter
het net zal visschen, een en ander met
voorbeelden toelichtende.
De heer Brandsma acht het advies van
B. en W. niet voldoende, maar wil het
rapport laten drukken, opdat ieder er in
zage van kan nemen en beter en volledi
ger 01
door I
Friso. De Voorzitter wijst op de kosten
van extra bladen en nummers, terwjjl
toch de besturen zeker wel al hunne leden
zullen inlichten. Verder meent hy nog
den heer de Boei te moeten zeggen, de
kwestie der zieke aardappelen bij de Dis
tributiecommissie ter tafel te zullen bren
gen, dat de kwestie der noodslachtingen
op 3 plaatsen onmogelyk is uit te voeren
en te controleeren en de regeling der turf
verband houdt met de hoogere prijzen,
door den Minister gesteld en het besluit
van den Raad, om de mingegoeden meer-
turf te leveren. Verder komt de Voor
zitter terug op de grootere publicatie van
het rapport, wat de heer Brandsma ter
visie wil leggen ter Secretarie voor iederen
ingezetene. De heer de Vries wil het vol
ledig publiceeren, dan is ieder ten slotte
volledig gerehabiliteerd. De Voorzitter
acht dit, vooral met het oog op de bij
lagen, zeer bezwaarlijk. De hoer Potma
acht het voorstel van B. on W. voldoende,
evenals ook do heer Veenstra, waarna ten
slotte zonder hoofdelijke stemming wordt
besloten het rapport der Distributiecom
missie met de bijlagen voor ieder ingeze
tene op de Secretarie ter inzage te leggen.
Punt 9. Aanbieding van een besluit van
de Voogden van het Stads-Weeshuis tot
wyziging der Weesvoogdg begrooting, dienst
1918.
Na voorlezing door den Secretaris van
het aangeboden besluit met de daarby
gevoegde memorie van toelichting, waar
door de begrooting, in uitgaaf bepaald op
f 1596,29, met f 1565 zal moeten worden
verhoogd, wordt daartoe op voorstel van
B. en W. zonder hoofdelyke stemming
besloten.
Punt 10. Behandeling van bezwaar
schriften tegen aanslagen in het primitief
kohier van Hoofdeljjken Omslag deger Ge- gebroken, doch tot heden zij nog niet
meente, dienst 1918.
De Voorzitter stelt voor dit punt in eene
vergadering mét gesloten deuren té behan-
spoedeiMhend schreven, waartoe zender mSnwer nrun* ilaaUton d den termön b£Mn
hoofdelyke stemming wordt besloten. Voor iwttlVan
De prijs der Advertentiën 2
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 6 cents.
Grootere letters naar plaats- 2
ruimte. Buiten Friesland, uit- 2
gezonderd Familieberichten,
10 ets per regel. Bij abon- 2
nement belangrijk lager. 2
62 i/a pond Peulvruchten.
63 en bon 5 der Kindersuiker-
(kaart V2 pond Suiker.
64 2 ons Jam.
65 1 ons Kaas.
15 der aardappelkaart (20 27
Februari) 4 K.g. Zandaardappelen.
Voor ingeleverde bon No. 6 voor de
laatste maal pond Sago of Aard
appelmeel.
De Burgemeester voornoemd,
J. QUARLES VAN UFFORD.
Workum, 20 Februari 1919.
De Winkeliers worden er op attent
gemaakt, dat alleen op bon 3 der Kin
derzeepkaart, zeep mag worden afge
geven, en geen hoogere bons mogen in
ontvangst worden genomen.
stige moeilijkheden te wachten.
De Minister vestigt daarom de aan
dacht op de bijproducten als geconden
seerde taptemelk, melkproducten, enz.,
waarvan de consumptie nog beneden de
raming blijft.
Zllverbons f2.50.
Met ingang «van 1 Maart a.s. worden
de oude zilverbons van f 2.50 ingetrok
ken. Na dien datum is bedoelde bon
niet meer wettig betaalmiddel. Van 1
15 Maart bestaat gelegenheid de oude
bons ten postkantore in te ruilen.
Verhooging telegram- en telefoonkosten.
Binnenkort is eene verhooging te ver
wachten van de thans geldende tarieven
voor de rijkstelegraaf en telefoon. Voor
de telegraaf (per 10 woorden) en voor
de telefoon met 5 cent te verhoogen.
Zoo mogelgk zal de regeling reeds met
1 Maart van kracht worden.
De P. en T. meent tot verhooging
te moeten o vergaan, omdat de steeds
stijgende kosten van het materiaal het
noodig maken naar grootere bronnen van
inkomsten te zoeken. Deze partieele
verhooging zal dan ook tijdelijk zgn in
afwachting van radicale wijziging van de
tarieven.
Valsehe zllverbons.
Te Aalten is bij een poging tot smok
kelen van Kwatta aangehouden de fo
tograaf D. F. de W. uit Wageningen,
op wien by fouilleering werden gevonden
14 valsehe zilverbons van fl. Daar te
Wageningen bij herhaling bij de kassiers
valsehe zilverbons in betaling waren ge
geven, werd in de woning van W. een
onderzoek ingesteld, waarbij de po
litie op den zolder een volledig fotogra
fisch atelier aantrof. Bovendien een toe
stel tot het praepareeren van afdrukpa-
pier voor zilverbons en in een fixeerbad
een afdruk van een zilverbon. Na nauw
keurig onderzoek werden in een voet-
1 en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
Friesland Filiaal D. V. ALTA te Leeuwairden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
FRISO
