Dot heart sa net.
I
Tf
Nieuws- en Advertentieblad I-
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
ZATERDAG 29 MAART 1919.
No. 13.
45ste Jaargang.
Officieel' Gedeelte.
Plaatselijk Nieuws.
Aan onze
geabonneerden.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM.
Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54.
RinnpnlnndHch Nïpuwr»
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 6 cents.
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland, uit
gezonderd Familieberichten,
10 ets per regel. Bij abon
nement belangrijk lager.
zal zijn.
Workum 27 Maart 1919.
Burgem. en Wethouders voorn.
W. KROESE, L.-B.
De Secretaris
A. de VRIES.
Hwet heait sa net?
O, der is safolle det sa net heart.
As bygelyks lytse Jan, omke of moaike
BURGEMEESTER en WET
HOUDERS van Workum bren
gen ter kennis der ingezetenen,
dat wegens de invoering van
den vrijen Zaterdagmid
dag voor het Secretarieperso-
neel, de Secretarie der gemeente
met ingang van 1 JLpril a.s.
des Zaterdags tusschen 3 en
5 uur snam. voor het publiek
gesloten
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor
Handel, Nijverheid en
voor
nen daarvoor machti
ging op te dragen.
Aan Kinderen die niet vol
doende gegevens kunnen ver
strekken, aangaande aantal huis-
genooten en ouderdom, worden
geen boekjes afgegeven.
De Burgemeester voorn.,
J. QUARLES VAN UFFORD.
Workum 28 Maart ’19.
en ontvangt daarvoor thans 72 cent per
stok grondprijs, vrat gewoonlijk door ex
tra werk als kruiwerk enz tot 80 ot.
opgevoerd wordt.
De langzame arbeider verdient dus
reeds f 35 a f 36 per week.
Heeft hij de hulp van een jongen en
pakt hij flink aan, dan kan hij vaak 80
a 90 stok per week bearbeiden. Vol
gens een offioieele lijst werd het vorig
jaar verdiend door een huisgoz’n met
7 kinderen f 5318 door een huisge
zin met 6 kinderen f 4660 door een
huisgezin met 4 kinderen f 3318. Een
huisgezin met 1 kind komt op de loon-
leer zullen, naar de N.O.T. meedeelt, staten voor met f 2048 in .één jaar.
De arbeiders eischen nu nog 30% tot
40% verhooging.
Smokkelen.
Sedert geruimen tijd bestaat er te
Venlo een georganiseerde smokkelaars
bende. In den nacht van Vrijdag op
Zaterdag vervoerden de heeren een hoe
veelheid waren ter waarde van circa
f 1000 naar de grens. De hoofdman
ging, opdat alles maar vlug van stapel
zou loopen, vooruit en waarschuwde al
vast de Belgische posten De Belgische
grens-»bewakers«, verzochten hem de
goederen op een aangewezen plaats te
deponeeren. Aldus geschiedde, maar
toen hij en zijn trawanten de gegeven
instructies hadden opgevolgd, grepen de
Belgische gasten hém bij zijn jas,
trokken hem die, evenals zijn pantalon,
en verdere bovenkleeding uit maak
ten zich meester van zijn contanten pl m.
f 1000, en deelden hem mede, dat, wan
neer hij nu niet gauw huistoe ging, zij
hem wel mores zouden leeren, alles on
der bedreiging met geladen geweer. De
smokkelaarspatroon verkoos uit twee
kwaden, het minst erge en keerde naar
Venlo terug, waar hij bibberend van
koude in zeer gehavenden toestand aan
kwam. Ook de smokkelwaar bleef in
het bezit der Belgische soldaten.
De BURGEMEESTER van
Workum maakt bekend, dat de
uitreiking der nieuwe
Levensmiddel. -bonboekjes
zal plaats hebben op Maan
dag 31 Maart in het be
kende Lokaal A. Z. en op de
gewone uren der Wijken.
De ingezetenen worden in
hun eigen belang er op gewezen,
zooveel doenlijk per
soonlijk op dien dag de
boekjes in ontvangst te
nemen.
Ook geldt dit voor de bewo
ners der buitenwijk G, die heb
ben te zorgen bij aldien ze per
soonlijk niet kunnen komen,
aan degelijke perso-
Ingevolge een besluit van de Ned.
Bond van Boekdrukkerijen worden met
ingang van 1 April de loonen in het
boekdrukkersbedrijf, tengevolge tijdsom
standigheden, nogmaals verhoogd.
Dientengevolge moet noodzakelijk de
prijs van alle drukwerken en ook de
abonnementsprijs van dag- en weekbla
den st ij gen.
Ook de abonnementsprijs van «Friso*
moet wederom worden verhoogd en wordt
nu gesteld op 60 cent per kwartaal voor
abonné’s in de stad en buiten de stad
per halfjaar fl.35.
DE UITGEVER.
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
45 cents; per post per half
jaar f 1.Enkele Nos. 4 ets.
Ingezonden stukken Don
derdags in te zenden.
Advertentiën Vrijdagmorgens
vóór 11 uur.
Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
Tel. Intercomm. 1114.
WORKUM. De heer B. Y. Wielinga,
hoofd der Chr. School alhier is benoemd
tot deskundige voor zang bjj het afnemen
der onderwijzersexamens.
De eerste bjjeenkomst door de leden
met hare donateurs en genoodigden der
Ver. O. L, der L. b. h. h c. gehouden,
mag als zeer goed geslaagd heeten. De
Heer K. Uilkema van Leeuwarden heeft
ons op prettige en aangename wijze door
fraaie lichtbeelden en lezing de ontwikke
lingsgang van het Friese ha boerenhuis
laten zien.
Ijsvermaak en ziekte zijn oorzaak
geweest dat »T A.V.E.N U.< thans eerst de
dag van hare jaarlyksche uitvoering heeft
kunnen vaststellen en wel op Dinsdag a.s.
Door het koor zullen een elftal liederen
worden uitgevoerd, afgewisseld door too-
neelepel.
«Msrjje*, tooneelstuk van de bekende en
begaafde schrijfster mevr. I. Kaastra-Bakker
zal voor het voetlicht worden gebracht.
«Hst middagslaapje van mijnheer Bom
bazijn* als nastukje.
Ook thans weer komt het gezelschap
met een flink programma voor den dag
en wjj twijfelen niet of Dinsdag wordt de
zaal, gelyk vorige jaren weer te klein.
Na afloop «fen 'e flier.* Wij wenschen
»T A.V.E.N.U.< veel succes! Voor verdere
bijzonderheden zie men advertentie in dit
blad,
Met ingang van 1 Mei wordt ver
plaatst naar Lisse de heer J. Daalder sta
tionschef alhier.
Vrydag 4 April zal het 25 jaar ge
leden zijn dat Jan Kramer in dienst trad
bij de firma Tjebbes Co., thans de N.V.
Kaas- en Roomboterfabriek Workum.
Voorzeker zal het den jubilaris dien dag
niet aan blijken van belangstelling ont
breken.
Door den Kerkeraad der Geref. gem.
alhier is het volgende tweetal voor pre
dikant by die gemeente opgemaaktds.
it lofterhantsje tastekt op ’t bifel fen
»hantsjejaen,« dan is mem der gau by
en formoanetne, det heart sa net, gau
it oare, it moaije hantsje jaen.
En hwerom det
Omdet, lyk as mem al sein bat, om-
det it sa heart.
Ja, mar as men der goed yn komt,
dan is soks dochs mar gekheid. Hwa
hat it nou eigentlik fit to meitsjen dat
men de iene han safolle mooglik en de
oare sa min mooglik brüke moat De
rjuohter bAn is dochs neat moaijer as
de lofter. Wol is de lofterhAn de for
legene stakker mar det ia syn eigen
skild ommers net. Hy wirdt ek altyd
efterfit balden, mei opset-ain forwaer
loaze dos. En derom bjit it, tink ik,
ek ünfetsoenlik immen de lofterhan to
jaen. Mar is it bislist ünfetsoenhk? Och,
hwerom
In oannomde wénst, dy ’t welearden
fen heit en mem, fen pake en beppe en
sa heger op, dy ’t, as wy, mei diene
oanwênst-oanbidding, en hjar al like min
as wy fen slaefske bannen, al knypten
se net sa malle sear, los meitsje koene
En derom ek is lytse Jan syn rjuoh
ter, it «moaije hantsje* en as er ien-
kear in greate Jan wirden is bliuwt yn
syn eagen de rjuohter de moaije hAn
ofskoan ’t er der gjin biwizen fen jaen
kin. Ia de lofter minder moai? Né, en
derby ia dy ek noch tichter by ’t hert.
Is dat faeks ek de reden hwerom it
jaen fen de bifoarrjuchte rjuchterhAn
sa flati, sa iislike kald, sa ünhertlik wêze
kinof oars wol sa flanterich fluwielich,
det men om in kattefoet tinkt; of aa
ginstioh, as in >jown stik,* det men it
gefoel kriget in neat bitaj attend skepsel
to wêzen, tsjlnoer de «moajje hantsje*
jower.
En det dy rjuchterhAn falsk wêze kin,
falsk as in kattefoet, det ia ek mar al
to wier. Dy bAn kin lokwinakje by
winst, sterkte winskje by forlies, it
beste winskjeefinder dat er der in
sikkepitsje fen mient... o foal I
Sjuch, hwet krekt sa heart en net
sa heart, det is slim lit to meitsjen, mar
dit, witte we ailegjerre wol, heart it
net. Oft de minsken yen great of lyts
neame, ryk of earm, fornaem as ien-
faldich, docht er ailegjerre stiver neat
ta, mar oprjucht en wier moat men
wêze, yens libbenlang lAns.
Ik ha ek wol ria tocht moaije rjuch
terhAn hwet bistou greatsk en fits, as
ik ynpleats fen de hele, folie bAn, hiel
fornaem mar allinne de twa foarste fin
gers krige. Wier it sok in gesegene
bAn faeks to min, en achtte hy *t him
soms finweardich, de hele ou to stean,
hertelyk en gol, oan syn neiste?
Bah, greatake fize hAn, bliuw Ijeaver
omfierren en kom net to nei by my ha
’k Ijeafst. Dyn waenwizens, greatens
yn eigen eagen, is neat oars as in bi-
spotlik seis oerskatten.
Ik wit wol, det er ek wol genóch
hele minsken mei dit skeel oanhelle bin-
ne, minsken dy ’t yn in oar altyd de
mindere, de mindere yn achtensweardig-
De BURGEMEESTER van
WORKUM maakt bekend, dat
verkiijgbaar wordt gesteld:
op Bon 90 i/2 pond Peulvruchten.
op Bon 91 1/2 pond Ryst.
op Bon 92 en Bon 5 der Kinderzeepkasrt
1 stuk Dekkerszeep en 1 «tuk Klei
zeep, of iets dergelyks.
op Bon 93 1/2 pond Jam.
ep Bon 94 3 ons Kaas.
op Bon 95 en No. 10 der Kinderkaart 1/2
pond Suiker.
op Bon 97 4 KG. Aardappelen, 2 K.G.
Klei en 2 K.G. Zand, van 29 Maart
5 April.
De Melangebon No 8 loopt van 24
Maart31 Maart.
De Burgemeester voornoemd,
J. QUARLES VAN UFFORD.
Workum, 28 Maart 1919.
heid sjugge, by hjar seis forgelike, en
derom dan ek mar gerêst fit ’e hichte
wei op in oar delsjogge.
En det is ek hwet dat forfêat sa net
heart.
Men kin wol tige mei yen seis yn-
nomd wêze, en frede mei yens >ik«
hawwe, mar hwa ’t we ek binnenoait
ha ’t men it rjucht om oer hwet in oar
docht to rjuchtsjen. Lit mar grif elk
syn wei gean ont salang men in oar net
hinderd of skea oantocht. Frijdom yn
dwaen en litten, om yen al ef net to
steuren oan hwet in oar mient bistjm-
pelje to moatten meiDat heart sa of
dat henrt sa net. Deroer ek seis in
miening der op nei to hAlden is frij.
Mar as we nou fis eigen persoanlike ge
foel der oer, as fêste regel sette dy *t
in oar ek bislist folgje moat, en bjarren
dy ’t der fen ófwike, bilachlik neamme,
dan binne we ’t seis forfêst dy ’t fis
bilachlik meitsje. En dochs, *t is om
mers gen óch bikend, ho ’t yn *t daeg
like libben de greate kliber him it rjucht
seis taseit om fit to meitsjen, hwet wol
en hwet net past yn al sokke saken,
neat bitsjuttende dingen, oerienkonastig
mei it pleit of men oan de rjuohter- of
lofterhAn de fbarkar jaen soil, of men
by in bigraffenisse in hege hoed of in
slappen opaette soil, of men grize of
swarte wanten drage most, oft it wol
pas jowt as er skills wirdt, seis de doar
iepen to dwaen ynpleats fen ’e tsjinst-
faem, ensafoarthinne.
Der wier ris in sprekker en men frege
mynhear Rjuchtsma hwerom as er der
sa efter yn 'e seal sitten bleaun wie en
hwet wier syn antwird? >Jy miene det
it sa net heart, det in hear der efter
oan twisken fetsoenlike ambaohtsljue en
middenstfinners sitjy miene dat soks
gjin pas jowt, mar ik tink der oars oer
ik gun .lykwols jou miening, mar hAld
for my seis it rjucht om myn ynsichten
op dit ge biet to folgjenc
Men hannelt oars net as berneftich as
we in oar bilêatigje wolle mei yens eigen
faek healdwaze foarskriften, »ho it wol
moat en net moat,« om yn ’e HedbAn
rinnen to kinnen fen de fitfiners fen
moademenieren, dy ’t neat om ’e hak
ken hawwe, neat fit to stean hawwe
mei it kerakter. We libje in hiel ein
makliker en nofliker as we fis net
steure oan it gehaspel oer de foarrang
fen, scille we mar sizze, fen lofter- ot
rjuchterhAn, oer de kwesje of men fin-
deriten de lofterhAn op of finder *e tafel
hAlde moat, om mar in foarbieldsje to
nimmen.
We kinne sokke neat bitsjuttene
dingen oerlitte oan lytsgeestigen, dy ’t
yn hjar bikrompenens mar net bigrfpe
kinne, det men in fetsoenlik, in biskaefd
en heel minske wêze kin sünder it
listke fen foarskriften to folgjen, dy *t
sizze ho *t we yn hopen omstannioh
heden hawwe to hanneljen en hwer ’t
we net fen êfwike meije, yn ’t each fen
sokken, wolle we net minsken wêse, dy
’t net witte, ho ’t it heart.
In goe’ Fries doar yn ’t maetskiplik
libben frij wêze, en forset er him tsjin,
hwennear men him easken stelt fen
flauwe neat bitsjuttende dingen, fen foar-
men sfinder ynhAld, om dy oer to nim
men en sadwaende achtte to wirden as
minsken dy *t witte ho ’t it heart.
It neiaepjen is finder ’e minsken noch
sa lêstich for hwa 't der oan mei docht
fit frees oars hAlden to wirden for im
men, dy ’t net wit ho 't it heartfit
frees hAlden wirde to soillen for immen
fen lytse komóf.
En dan is ’t noch faek sa, dy 't fen
in lege stAn omheeoh klant binne, in
bytsje omheeoh op 'e maetskiplike Ijed-
der, dy hawwe ’t noch it slimst oer
hjarren om in oar to biskildigjen, det se
yn dwaen en litten net witte, ho ’t it
heart to wêzen. FRISO.
Koffie en Thee.
De «Rembrandt*, het uit Indië te
Rotterdam aangekomen stoomschip, bracht
14000 balen koffie en 7000 kisten thee
mee.
De prijs van aardappelen.
Van 25 Maart af wordt voor de ge
meenten de prijs van de klei- en zand-
aardappelen gelgk.
Uitbreiding van de rantsoenen voor
huiden en leer.
De schrale rantsoenen voor huiden
en
binnenkort in gunstigen sin worden her
zien.
Vlessings fabrieken stopgezet.
Het »Hbl.« bevestigt, dat er een
ernstig conflict is uitgebroken tusschen
den minister van landbouw en de firma
Vlessing en Co. Dit heeft tengevolge,
dat er ondanks den overvloed van aard
appelen niet meer wordt gedroogd.
De loonen der typografen.
De Bond van boekdrukkenpatroons
heeft besloten tot verhooging van den
crisistoeslag van typografen. Dit besluit
komt hierop neer, dat de crisistoeslag,
die tot op heden voor de drie klassen
resp. f 3 50 (le klasse)f 2 (2e klasse)
en f 1 (leerlingen) bedraagt, met ingang
van 31 Maart a.s. wordt verdubbeld en
dus bedraagt resp. f7, f4 en f2.
Verhooging rantsoenen.
De minister van Landbouw heeft be
paald, dat in het tijdvak van 24 Maart
22 April van de hieronder vermelde re-
geeringsgoederen geen hoogere dan de
daarnevens aangegeven rantsoenen zullen
mogen worden verstrekt
Havermout 0.1 Kg per hoofd
Kg. per hoofd peulvruchten 1
per hoofd Kg. bruine boonen of an
dere soorten boonen, Kg. groene
erwten of andere soorten erwten, boven
dien Kg. eapuoijners, grauwe-erwten,
witte boonen, kievitsboonen en derge
lijke)aardappelen 16 Kg. per hoofd;
vleesch (goedkoop) (voor spec, aangew.
gemeenten) 1 Kg. per hoofdjam 0.6
Kg. per hoofd kaas 0.3 Kg. per hoofd
suiker 1 Kg. per hoofd; melk (volle)
0.2 liter per hoofd per dag, 0.3 liter
met inbegrip van zieken en kinderen
(voor gemeenten die regeeringsmelk ont
vangen, andere gemeenten vrij)volle
melkpoeder 0 8 Kg. per hoofd gecon
denseerde volle melk met suiker (over
eenkomstig aanvragen voor gemeenten,
die regeeringsmelk ontvangen)gecon
denseerde volle melk zonder suiker (over
eenkomstig aanvragen voor gemeenten,
die regeeringsmelk ontvangen)gecon
denseerde taptemelk 2 Kg. por hoofd
sago en pakmeel 60 Kg. per 1000 in
woners kindermeel, kinderen tot jaar
0.6 Kg. per hoofd, van 7,-2 jaar 1.2
Kg. per hoofd; maizena, kinderen tot
7, jaar 0 3 Kg. per hoofd, van 7»~2
jaar 0 6 Kg per hoofd (kan door tapioca-
meel vervangen worden, in welk geval
bet rantsoen zal bedragen respectievelijk
0.5 en 0 8 Kg.); vermicelli en macaro
ni 50 Kg. per 1000 inwoners per 4
weken spek 0 8 Kg per hoofd harde
kalizeep 0.2 Kg. per hoofd met rijiw
toeslag, of 0.1 of 0.2 of 0.3 Kg. (naar
keuze van de gemeente) per hoofd zon
der toeslag.
Wat «en veenarbeider kan verdienen.
Zooals men weet staken in de veaen
de arbeiders om meer loon te krijgen.
De «Tel* heeft nu eens nagegaan wat
een veenarbeider op de oude voorwaar
den kan verdienen en is tot de volgen
de conclusie gekomen
Een langzame arbeider kan gemakke-
lijk 50 a 60 stok per week bewerken
FRISO
