I
f
MM
i Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
Koartswyl.
x
ZATERDAG 26 APRIL 1919.
45ste Jaargang.
No. 17.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandse!) Nieuws.
Plaatselijk Nieuws.
J
■- Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM. =-'■
Dat is fêat wol sa min as ’t kin.
t./m. April.
fg
Dy ’t opseit hwet him komt yn *t sin,
Moat ok in bulte heare,
En as er dat net fele kin,
Is 't net in man fen eare.
Dy *t nimmen boarget
Nimmens boaroh wirdt en gjin boarch
For eigen saken freget
Is frg fen folie lést en soaroh.
Hans seiGeleard wol ik net hjitte,
Ik wol mar Ijeafst net folie witte.
Dit wit ik ’t is sa wis as hwet
Det ik net wit, beswiert my net.
Dy *t syn lekken en brekken
Por deugden noch haldt,
Is ien fen de geksten
Of de gekste op ’e wrald.
Breid, seoest’ fen inkel Ijeafde allinne
Bistean en itend bliuwe kinne 1
Net 1 dan is Halbe Goed-en-rij
In fier forkearde man for dy.
Aid wirde en gjin kaptael besitte,
Dat is fêst al in bytsje min.
Mar dan ek yette skuld neilitte,
1
Lijst van uit Workum vertrok
ken en aldaar gevestigde personen
over de afgeloopen maand MAART
1919.
Zand en 5 K.G. Klei,
op bon 18d 1 ons Sago.
De Burgemeester voornoemd,
W. KROESE (L.-B.)
Workum, 24 April 1919.
Bon 12 der Melangekaart duurt van 25
April t./m. 2 Mei.
Broodkaart 93ste tijdvak duurt van 19 April
Vertrokken
Ebeltjs Polma, van wjjk F 76 naar Am
sterdam Pretoriastraat. Maria Dijkstra,
Apothekers-Assisten te, van wjjk G 151
naar Njjkerk (G.) Oosterstraat 122. Jo
hannes Postma, boerenknecht, van wijk C
48 naar Wommels. Binse Wiersma, koper
slager, van Wjjk B 72 naar Bussum Mejj-
kamplaan 9a. Thomas Schaap, schilders-
knecht, van wjjk F 52 naar Haringkarspel.
Fokke Faber, machinist van wjjk G 93
De BRANDSTOF.
FEN-COMMISSIE te
Workum maakt bekend,
dat vóórl klei nog turf
kan worden verstrekt
op de bonnen voor ge
wonen prijs. Na 1 Mei zijn
de bonnen ongeldig en moet
een hoogere prijs worden be
taald, terwijl vanaf 1 Mei het
kantoor gesloten zal zijn tot
dat de nieuwe kaarten worden
uitgereikt, waarvan nadere
kennisgeving zal worden gedaan.
Bikommerje dy net om hwet
De wr&ld wol fen dy seit,
En lit de ljue mar rabje, as *t net
Dy oan dyn plichten leit.
Robyn kin ’t nearne goed mei fine
Hy lit him oan in strie net bine,
En nimmen is de man nei ’t sin.
Nou wennet hy dan lykme-allinne
Yn alle nocht en frede er hinne
En. wer hat hy *t allike min.
Oer hwa moat hy dan nou wol grine?
Robyn kin ’t mei him seis net fine.
Jan stiel in kou,
En do sei Lou
»’k Woe barnde ’t tichthüs ou
Hwent dan wier hij,
Fen sitten fry,
Sa *n stimper.
Klaes stiel in kat,
Lou, mal as hwat,
Róp Triuw ’m yn ’t gat
De deastraf moast nou noch bistean
For ’n dief as Klaes it rjuchte lean.
FRISO.
Breid, seoest* fen inkeld brea allinne
Bistean en lokkich libje kinne?
Net dan is Halbe Foaroanby
In fier forkearde man for dy.
*t Wier middei, en men siet oan *t miel,
’t Like op *e tafel lang net skriel.
>Kom,< sei de heit fen *t hüsgesin,
«Dat liket al wer net sa min,
Do ’t ik in bern wie hien *t we ’t krap.
En wie *t mar skraeltsjes for de knap.*
En derop sei de jongste soan
«Ja heit, jy ha *t by üs al skoan
WORKUM. In da Donderdagavond ge
houden vergadering van den Raad dezer
Gemeente is o.m. besloten tot het doen
van af- en overschrijvingen van en op
uitgaafposten der begrooting van het Bur
gerlek Armbestuur, dienst 1918; aange
nomen het voorstel der Gas-commissie om
den gaspr jjs te bepalen op 20 cent per M3,
na verwerping van een voorstel de Boer
om daarvoor 18 cent te berekenenafge
wezen een voorstel dier zelfde Commissie
om het salaris van den Directeur der Gas
fabriek met f 250 te verhoogenaange
houden een voorstel van voornoemde Com
missie tot uitbreiding van de ovencapaci
teit der fabriek en het aanbrengen van
verbeteringen aan de Directeurs-woning,
totdat eerst een grondig onderzoek door
een volkomen deskundige zal hebben plaats
gehadtot wederopzeggens toegestaan een
verzoek van A. E. Wiersma alhier, om
voor overloop gebruik te mogen maken
van een stukje gemeentegrond; op zjjn
gedaan verzoek hat salaris van den stads
werkman R. B. de Jong verhoogd van
850 tot 900 guldenbenoemd tot plaats
vervangend voorzitter van het stembureau
de heer G. G. Posthumus en tot nieuw
lid (alles tengevolge afwezigheid van den
Burgemeester wegens ziekte) de heer A.
Brandsma; vastgesteld de schoolgeldko-
hieran voor 1918 tot een bedrag van
f 844,571/2.
Bedankt voor predikant bij de
Geref. Gemeente alhier door dr. J. Brink
man te Aattem.
De verkoop van de Emmabloem
ten behoeve van de vereeniging «Het
Groene Kruist heeft hier Donderdag jl.
f221101/, opgebracht, tegen f196 50
in het vorige jaar. Dank aan de milde
gevers, doch bovenal aan de jonge da
mes, die zoo bij uitstek hun best deden,
om een flinke verkoop te bevorderen.
GAASTERLAND, 23 April. Mat da
kooplust luwt het, inzonderheid tan opzichte
van lagere klas objecten. Hier en in den
De BURGEMEESTER van
WORKUM brengt ter kennis,
dat verkiijgbaar wordt gesteld:
ep bon 13d i/2 K.G. Peulvruchten (1 pond.)
op bon 14d 1 ons Kaas,
op bon 15d en bon 13 der kinderkaart i/4
K.G. Suiker.
op bon 16d IstukDekkerszeep
v 1 pakje Zeeppoeder
op bon 17d 10 K.G. aardappels 5 K.G
naar Almenum. Jorrit Molenaar en echtg.
slager, van wyk F 56 naar Wolvega. Auke
Spjjksma, wagenmakersknecht van B 19a
naar Wommels. Geeske de Jong, huis
houdster van wjjk G 59 naar Leeuwarden
Groeneweggasthuis 30. Johannes Brand
sma, van timmerbedrijf, van wjjk D 61
naar Leeuwarden. Popkje de Vries dienst
bode, van wjjk G 157 naar Koudum. Jan
de Vries reiziger, van wjjk C 30 naar
Bolsward. Attje Hofman, van wjjk G 208»
naar Amsterdam Rappardstraat no. 7U1.
Botte Kuipers, schippersknecht van wjjk
G 100g naar Leeuwarden Kalksteeg no. 23.
Dirk Mulder, bouwknecht, van wjjk G 210a
naar Bovenkarspel. Frans Jacob Muller,
banketbakker, van wjjk D 17 naar Am
sterdam. Klaas van der Meulen, koper
slager van wjjk B 52 naar Meppel. Ype
Wielinga van wjjk Ain/U2 naar Amster
dam. Foppe Huisinga, boerenknecht van
wjjk B 48 naar Kudelstraat Aalsmeer,
.leitje van Diermen, huishoudster van wjjk
F 22 naar Leeuwarden. Sjoerd Mejjer,
winkelbediende van wjjk D 25 naar Hooge-
veen. Abe Steiginga werkman, van wjjk
A 73 naar Medemblik. letje Bootsma,
dienstbode, van wjjk A 37/38 naar Bols
ward. Pieter Djjkstra, schilder van wjjk
A 90s naar Zeist. Sjouke Faber, schoen
maker van wjjk E 60 naar Koudum.
Gevestigd
Roelof Groenewoud, machinist naar wjjk
D 1 van Balk. Klaas van den Akker schip
per, naar wjjk A 91 van Oudkarspel. Jan
van der Zee, fabriekswerkman naar wjjk
G 92 van Heeg. Sierd Poeze, dienstbode
naar wjjk D 18/19 van Hindeloopen. Wil
lem de Zwart, naar wjjk D 22 van Rot
terdam. Alida Philippine Slejjfer, dienst
bode naar wjjk F 82 van Dokkum. An
dreas Kramer en echtg., boerenarbeider,
naar wjjk A 54d van Njjhuizum. Dirk
Casper van Haga, naar wjjk G 151 van
Leeuwarden. Hein de Blauw slager naar
wjjk G 48 van Heerenveen. Evert Plan-
tinga kleermaker, naar wjjk B 107 van
Bolsward. Ypke Polstra, schipper aan
boord van Wieringen. Anne de Boer,
boerenknecht naar wjjk G 170 van Parre-
ga. Eeltje Banning en echtgenoote, schip
per, naar wjjk G 54 van Schiermonnikoog.
Jan wier fordwaeld rekke op ’e wei
Mei *t reau. Hy frege in man en sei:
«Ik moat nei Gaest: mar ma’k nou ek
In eintsje ride wer tobek?<
*»Né, net tobek,« sei do de gut,
«Swaei om en ryd den wer foarfit
Broederdienst.
De Minister van Oorlog heeft bepaald,
dat de militieraden opnieuw zitting zul
len houden voor de behandeling der aan
vragen om vrijstelling wegens broeder-
dienst en wegens aanwezigheid van in
hetzelfde jaar geboren broeders en half
broeders van dienstplichtigen der lich
tingen 1918 en 1919, die indertijd zoo
danige vrijstelling niet of te laat hebben
aangevraagd. Deze zitting wordt geo
pend 26 Mei. De vrijstelling moet op
de gewone wijze bij de burgemeesters
worden aangevraagd voor 1 Mei a.s.
Het recht op vrijstelling wegens broe-
derdienst wordt beoordeeld naar den toe
stand omtrent het getal broeders en om
trent vervulden dienst, zooals deze toe
stand was op 21 Maart 1917, voor zoo
veel de lichting 1918 betreft, op 21
Maart 1919 voor zooveel de lichting 1919
betreft, een en ander met dien verstande,
dat vrgstelling niet zal worden verleend
voor zoover zij ten gevolge zou hebben,
dat uit één gezin meer personen wor
den vrijgesteld dan naar de algemeene,
daaromtrent geldende regelen vrijgesteld
behooren te worden.
De burgemeesters zullen van de reedt
ingelijfde dienstplichtigen van wie het
hun niet twijfelachtig voorkomt, dat zij
recht hebben op de vrijstelling, welke
zij aanvragen opgaaf doen aan den com
mandant van het korps, waarbij zij die
nen. Deze stelt hnn, voor zoover de
dienst het toelaat, in het genot van ver
lof in afwachting van de beslissing om
trent de vrgstelling.
Zij, die alsnog ter inlijving mochten
worden opgeroepen, voordat omtrent de
vrgstelling is beslist, kunnen uitstel van
eerste oefening vragen met opgaaf van
redenen, welke aanvraag aan den Minis
ter van Oorlog moet worden gericht, zoo
zij voor de militie te land zijn bestemd
en aan den Minister van Marine zoo zij
bestemd zijn voor de zeemilitie.
De broodvoorziening.
Naar de «Prov. Gr. Ct.« van goed
ingelichte zijde hoort zal er vrg zeker
nog wel een jaar verloopen voordat het
brood weer zonder bon verkocht mag
worden.
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
45 cents; per post per half
jaar f 1.Enkele Nos. 4 ets.
Ingezonden stukken Don
derdags in te zenden.
Advertentiën Vrijdagmorgens
vóór 11 uur.
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 6 cents.
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland, uit
gezonderd Familieberichten,
10 ets per regel. Bij abon
nement belangrijk lager.
Van dit bericht kon het blad geen
oflficieele bevestiging krijgen, maar de
omstandigheid, dat de overeenkomsten
met vele beambten bij de rijksgraan-
verzameling dezer dagen voorloopig met
een jaar zijn verlengd, doet vermoeden,
dat het bericht inderdaad juist is.
Verhooging van het Suikerrantsoen.
Naar de »Tel.« verneemt, zal begin
Mei het suikerrantsoen worden verhoogd
met 1 ons per week en per hoofd, en
dus gebracht worden op 3^2 ons por
week en per hoofd.
De Friesche taal.
De heer R. van Zinderen Bakker,
zelf een Friesch van geboorte, een man,
die vroeger meermalen in het Friesch
dichtte, propageerde en een der leiders
was van de Friesche Volkspartij, schrijft
in de «Blijde Werelds, als zijn oordeel
over het houden van godsdienstoefeningen
in de Friesche taal, het volgende
«Ik ben in Friesland geboren, heb er
61 jaar gewoond, maar moet zeggen,
dat die windmakerij niet alleen mij tegen
de borst stuit, omdat ze ingaat, tegen
den geest van den tijd en we tegen
woordig vooral wel wat beters te doen
hebben.
Dat wij Friezen, onze eigenaardige
karaktertrekken hebben, is bekend, on
dat er daaronder zijn, die we diet tegen
anderen willen ruilen, is goed. Dat ve
len der onzen onder elkaar ook in an
dere streken nog graag Friesch spreken,
heb ik nooit hooren afkeured maar aan
den ouden roem en eere der Friezen
gaat al te zeer vergezeld koppigheid en
tweedraohtszin. Het Heitelan is boven
dien slechts een klein plekje van het op
de wereldkaart nauwelijks vindbare ko
ninkrijk der Nederlanden. Met de Friesche
taal kunnen we geen stap doen buiten
ons land en naar een doctor in de let
teren mij zeide, zijn we met onze ver
haaltjes moppen en anecdoten ook nooit
oorspronkelijk. Er is geen andere pro
vincie in ons land, waaruit zoovele in
boorlingen buiten de grenzen hun brood
moeten zoeken. Amsterdam alleen telt
35000 Friezen en hoevelen zijn er niet
gegaan naar Amerika enz. Zullen Fr.
bijbel en preeken de religieuse gevoelens
in Friesland aankweeken Ik geloof
daar niets van. De Friezen zijn bezig
zichzelf een Ghetto te maken. Elke Fr.
verstaat zeer goed Nederlandschwie
niet gesticht wordt in een kerk, waar
in die taal gepreekt wordt, zal dit even
min gelukken, als het zelfde gezegd
wordt, in de Friesche taal. Die met
Friesland en zijn taal zijn godsdienstige
gevoelens verliest, heeft ze nooit bezeten.
Een snelwandelaar.
De 20-jarige Hagenaar J. H. van
Oeveren heeft in de Paaschdagen het
Nederlandsohe 24-uur-wandelrecord op
zijn naam gevestigd. Hij vertrok van
Den Haag met een uursnelheid van 8
K.M., over Gouda naar Utrecht, van
daar naar Amsterdam en vervolgens over
Hoofddorp tot voorbij Lisse. Toen waren
de 24 uur om en had hij 170K.M. af
gelegd. In totaal heeft hij precies 1
uur gerust. De laatste uren liep hg ge
middeld nog 7,4 K.M. per uur.
naasten omtrek werden belangryke per-
ceelen geveild en onmiddellyk ingehouden.
Voor de roerende goederen en vee geldt
deze reserve ook. Alleen le klas artikelen
zjjn gewild en prijshoudend. Hooi is na
tuurlijk onbetaalbaar.
HEMELUM, 23 April. In een groot
boerenboelgoed alhier liet een boeren
knechtje, gelokt door de honig het
strijkgeld zich verleiden te bieden op
3 koeien. Toen hjj echter hoorde, dat ze
*n kleine 300 gulden te hoog waren ge
mijnd ging hjj er van door en de verkoo-
per liet hem met rust, overwegende, dat
zelfs de keizer z’n recht verloren heeft op
de leege portemonnaie «Jochum* zal het
niet weer doen I
BALK, 23 April. De gemeente Gaaster-
land heeft 3 groote militaire barakken
aangekocht en laat deze inrichten tot
noodwoningen voor menschen, die anders
12 Mei op straat zouden staan.
WARNS, 24 April. De straatverkoop
van het Emmabloempje heeft alhier en te
Molkwerum f 78.191/2 opgebracht. Der
jongedames vriendelijk dank voer hare
moeite en jjver.
HEMELUMER OLDEPHAERT c. a. 24
April 1919. De Raad dezer gemeente be
sloot het ingekomen adres van H. Wasse
naar, hoofd der O. L.-school te Oudega,
om een vergoeding te mogen ontvangen
voor de meerdere werkzaamheden, door
hem verricht gedurende de vacature ont
staan door het overlijden van mej, A. Of-
fringa; van de gemeente-veldwachters om
herziening van hunne jaarwedde-regeling
van mej. A. Groos, onderwijzeres in de
Nuttige Handwerken aan de O. L.-school
te Molkwerum, om verhooging van hare
belooning voor het geven van herhalings-
onderwjjsvan het bestuur van de Schip
persvereniging sFrieslands Zuidwesthoek*
en verschillende belanghebbenden te Molk
werum, om uitdieping van »de Vinke* te
Molkwerum, om advies in handen te stel
len van B en W.
Aangenomen is het voorstel van den
heer Martens om de huur van den tuin
grond by de O. L.-school te Nijega op
f 1.per Are te bepalen.
Het voorstel van den heer de Jong om
de inkoopsommen voor pensioen van de
wegwerkers, dorpsreinigers, brugwachters,
concierge, gem.-veldwachters en oud gem.-
veldwachters geheel voor rekening der
gemeente te nemen, is met 6 tegen 3
stemmen, die der heeren de Jong, Brand
sma en Martens verworpen.
Tot hoofd der O. L.-school te Molkwe
rum is benoemd de heer W. T. van der
Meulen, onderwijzer te Akkrum met 4
stemmende heer J. F. van Hes, onder
wijzer te Enschede, no. 3 der voordracht,
vereenigde 3 stemmen op zich, terwijl 2
blanco stemmen waren uitgebracht.
Het verzoek van het Bestuur van het
Waterschap »De drie gemeenten* om een
subsidie van 20 o/o in den aanleg van een
weg NjjegaHarich is met algemeene
stemmen aangenomen.
Een verzoek van de N. V. Spoorweg-
Maatschappjj »de Zuidwesthoek* houdende
verzoek om een gewijzigde overeenkomst
i. z. subsidie en aandeelen ten behoeve
dier maatschappij, is met 6 tegen 2 stem
men, die der heeren Yntema en Krul,
aangenomen.
Is met 7 tegen 1 stem besloten tot in
voering van het instituut «schoolartsen*.
Aangenomen is het voorstel van B en W
om den gemeente-opzichter, in verband
met den voorgenomen verbouw van het
armhuis te Koudum, ontheffing te ver-
leenen van de bepaling art. 2 g zijner
instructie (verplichting om wekelijks de
wegen te inspecteeren) tot 1 Sept. 1919.
Over het voorstel van B en W om wij
ziging van art. 63 der politie-verordening
in verband met stemmingen voor de ver
tegenwoordigende lichamen, staakten de
stemmen.
Aangenomen is het voorstel van B en W
om een geldleening aan te gaan groot
f 5000.
Het voor 1919 te heffen maximum bedrag
van hoofdelyken omslag met f 5000 ver
hoogd en dientengevolge gebracht op
85000.
KOUDUM, 24 April 1919. Finale ver-
kooping van de zathe en landen in huur
bjj Th. W. Tysma te Harich, gehouden
door notaris Sterks van Koudum
1 t.m. 7 i 38066,20 Steffen M Elgersma,
Koudum.
8 - 4510,— T. Tysma, Harich.
Nou ie de rop om leanforheegjen
Hast oan ’e oarder fen de dei,
Mar om goed wirk der for to freegjen
Dat is in ding det hast net mei.
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
voor Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
FRISO
I
I
j
1
I
f
i
I .1 I ,.l I II -
