Fryske folksteltsjes.
I
1
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
1
Adverteert in dit Blad
Geldleening.
r
ZATERDAG 12 JULK1919.
No. 28.
45ste Jaargang.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
I
- Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM.
Bekendmaking.
hy, gyngen se mei
sa
een
l
I
mar
sa
Bij het
programma
Ingezonden stukken Don-
derdags in te zenden.
Advertentiën Vrijdagmorgens
vóór 11 uur.
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 6 cents. o
Grootere letters naar plaats-
ruimte. Buiten Friesland, uit- J
gezonderd Familieberichten,
10 ets per regel. Bij abon- J
nement belangrijk lager. I
r 1
Tot plaatsing van
Dit blad verschijnt des Za-
terdags en kost per kwartaal
45 cents; per post per half-
jaar f 1.Enkele Nos. 4 ets. Z
en Geldwezen, buiten de prov. Friesland is_uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
Tel. Intercomm. 1114.
N.B. Broodkaart 102e tijd
vak is geldig van 9—17 Juli.
De Burgem, voornoemd,
J. QUARLES VAN UFFORD.
Workum, 12 Juli ’19.
(voor zoover voorradig.)
De Burgem. voornoemd,
J. QUARLES VAN UFFORD.
Workum, 12 Juli ’19.
De BURGEM. der Gemeente
WORKUM geeft kennis aan
hooiers en maaiers
(hannekemaaiers of rondtrekkende maaiers)
dat gedurende den o o g s 11 ij d
2 extra aanvullingsbroodkaarten
kunnen worden uitgereikt, wel
ke afgehaald kunnen worden
ten distributiekantore,
BURGEMEESTER en WET-
HOUDERS der Gemeente Wor
kum maken bekend,
dat ten laste dier Gemeente
eene geldleening zal
worden aangegaan,
tot een bedrag van
f 7800, a
Storting op 1 Augustus ’19.
’t Leeningsplan is te bekomen
ter Gemeente-Secretarie.
De gezegelde inschrijvings-
biljetten worden ingewacht aan
het adres van den Burgemeester
vóór 12 uur ’s middags van
Zaterdag 19 Juli 1919.
Burgem. en Weth. voornoemd
J. QUARLES VAN UFFORD.
De Secretaris
A. DE VRIES.
Distributle-maatregelen.
Rantsoen. De minister van Land
bouw heeft bepaald, dat in het tijdvak drang
van 16 Juli tot 12 Augustus 1919 geen
hooger rantsoen zal mogen worden ver
strekt danvan suiker 1.4 K g. en van
kindermeel, kinderen tot 1/a jaar 0.6
Kg., idem van V2 tot 2 jaar 1.2 Kg.
per hoofd.
Mar I Aardappelen. Naar de «Maasb.«
't in great fjdr op ’e bird stie to bar-
nen, en net fier fen dat fjdr óf smiet
hy syn fracht op *e groun del.
»Dy deale«, tocht Geart, «scoe hy
fen doel wêze my yn it fjór to smiten
Der moat ik my earst al ris oer bitinke®
De reus sei yn him seis «Si sa, nou
bin ’k for dizze kear wer réddenwy 1st
er langót oer ’e groun, foar ’e hirdte
lans, lizzen gyng. Gau hied er de sliep
en snoarke er as in baeroh.
Geart bigriep dat it nou syn tiid
waerd om hwet to dwaen. Hy krópte
ut it bosk strie, naem de greate hekse-
bile dy ’t by de hird lei en sloech mei
alle foarsje de reus de kop óf. «Kom®,
sei er, «nou is dy swierriohheit oan ’e
kant. Lit my nou ris dndersiikje hokfor
minsken hjir wenje«. Hy kaem yn in
keamer dy ’t alhiel bihongen wie mei
goudne en silferene siersels. «Né®, sei
er by him seis, «dy spullen bin ’k net
noadich.® Hy gyng fen de iene kea
mer yn ’e oare, mar hy seach gjin
minsken. Wol seach er yn elkmes for-
trek allerhanne forskaet fen kostberheden,
mar neat dat him oanstie. Einliks kaem
er ek yn ’e skurre en ’t bdthós. Der
seach er prachtige rydtügen, sierlik hyn-
stetuech en, hwet it moaiste fen alles
wie, inkele béste swarte jonge hynsders.
Dit ien en oer foei yn syn smaek, en hy
rekke hast üt 'e skroeven fen bliidskip.
Geart syn heit hie in spantsje hyns-
ders, dat wierne hirddravers, derom gyng
de man der wol mei nei de draverijen
simmers en dan gyngen de twa broerren
fen Geart wol mei, mar Geart seis moast
altyd thus bliuwe omdat er nou ienmel
net mei mocht. Healwize Geart moast
mar 1
plak wie thus. As se dan jouns thus
kamen, fortelden de broerren, fen moaije
hynsders, fen hirddraven en prachtige
prizen en hwa ’t dy woan hiene. Dan
koe Geart sa’n langstme krije om soks
ek ris to sjen. Derom wied er sa bi-
sdnder op syn skik do ’t er yn ’t but-
hus fen de reus dy béste jonge hynsders
foun. Hy biskóge alles hwet der wier
as syn eigendom en do ’t er de hele
boel goed trochsjoen hie sooht er syn
alderwente wer op.
Der waerd him it himd fen ’t gat
frege, mar Geart liet net folie ut en
balde him ónnoasler oft er yn wierheit wie.
Op in goede moain sei de heitJon-
ges, wy soille hjoed wer ris üt to hird
draven «Mei ik dan ek ris in kear
mei, heit frege Geart. Mar syn heit
sei«Né jonge, der moat ien thds
bliuwe om op it spul to passen en dat
is alderwênst dyn wirk.® Dit antwird
stie Geart min oan, mar hy tocht by
him seis«Ik kom der wol.® Sadré
syn heit en broerren foart wierne, ried
hy op ien fen syn heite hynsders nei it
reuzehós yn ’t boek. Der naem hy it
moaiste fen alle hynsders dy ’t der op
’e stal stiene, tueohde dat sierlik op en
klaeide him seis sa deftich op as ’t mar
koe. Hwent moaije, deftige klean wierne
der yn ’t reuzehüs by de fleet. Sa ried
Geart nei de stêd der *t de draverij
wêze seoe. Hy kaem mar krekt ier
genoch om him oan to jaen, mar doebs
ek net to let sadat er him oanjoech ün-
der ’n frjemde namme. En hwa ’t der
de deis de priis mei glans en gloarje
woan, wie Dimmen oars as healwize
Geart. Like ónbikend as hy komd wie
fortriek er ek, en nimmon koe sizze
hwa ’t hy wie en hwer *t er wei fen-
dinne kaem.
De jouns, do ’t syn heit en broerren
thus kamen, wie Geart al wer yn syn
aid pakje en oan syn wirk. Op syn
freegjen ho 't it mei de draverij ófroan
wier, fortelde syn heit, noch forbaesd,
dat in frjemde jongfeint mei in prachtioh
hynsder, dat ek prachtioh optuecht wie,
de priis woan hie. Noait hied er in
hynsder sa fleanen spon as dat. I
verneemt, is dezer dagen in de «Staats
courante een uitvoerregeling van vroege
aardappelen te wachten.
Amerikaansch spek. De mi
nister van landbouw heeft met ingang
van 15 dezer ingetrokken zijne beschik
king waar bg gezouten Amerikaansoh
buikspek werd toegevoegd aan de arti
kelen, aangewezen ingevolge art. 1 der
der distributiewet 1916 en waarvoor
maximumprgzen werden vastgesteld.
De Zuid-Afrikaansche mals.
De houders van normaal margarine-
kaarten hebben een extraatje. In don
loop van deze maand zal de maïs, welke
het Zuid-Afrikaansche volk ten geschen
ke heeft gegeven aan de Nederlandsche
bevolking, tot maisbloem en maisgries
verwerkt zgn. Onze regeering meent
nu in overeenstemming met de bedoeling
van de schenkers te handelen door deze
bloem en gries ter beschikking te stel
len van de houders van normaal-marga-
rine-kaarten. Aan eiken houder zal 750
gram kunnen worden verstrekt.
Jacht en Visscherjj.
Tot den Minister van Landbouw zijn
do volgende vragen gericht:
1. door den heer Van Zadelhof?of
de Minister bereid is, indien de prijs der
vischakten verhoogd wordt, te bevorderen,
dat die verhooging niet geldt voor de
beroepsvissohersof het mogelgk is het
visschen op standvisch in alle staatswateren
vrg te laten en te doen geschieden op
consent; en of de Minister de beroeps-
visschers, die in hun bedrgf waterlaarzen
gebruiken, en die deze wegens den zeer
hoogen prijs niet kunnen koopen, op
oenigerlei wijze wil tegemoet komen
2. door den heer de Wilde: of de
Minister bereid is, nu voortaan ten ge
volge der Vogelwet 1912 het vangen en
verzamelen van Igsters, speciaal in en
uit de gemeenten Gaasterland, Hemelumer
Oldephaert en Noordwolde en Workum
verboden zal zijn, alsnog hetzij door
middel van een voorstel tot wijziging der
Jachtwet, hetzij op andere wyze helpen
bevorderen, dat in het vervolg, zoo
mogelijk reeds dit jaar, van 1 October
tot 15 November het vangen on ver
zenden van lijsters, waarmede tal van
arbeidersgezinnen in bovengenoemde ge
meenten in het nnjaar een inkomst ver
dienen die zij bezwaarlyk kunnen missen,
worde toegestaan.
Ongelukken bjj de draverijen
te Groningen.
no. springconcours van het
voor de draverijen en het
concours-hippique, Zondag op hot Noorder-
sportterrein te Groningen gehouden,
kwamen nog al eenigo ongelukken voor.
Een der ryders, zegt het »N. v. h. N.«,
kwam na een geweldige zwaai te heb
ben gemaakt, op het hoofd terecht.
Men dacht, dat hij den nek zou breken,
doch het liep goed af. Een ander
maakte een salto mortale, bleef even
liggen, besteeg zijn paard weer en reed
het parcour verder. Weer een ander
kwam geheel onder het paard door.
Jhr. K. v. d. Brandeler van Arnhem,
werd vrg ernstig inwendig gekneusd en
zal de eerste 14 dagen wel niet weer
op het paard komen. Luit. D. van Zijp
van Amersfoort werd erg aan het gelaat
gehavend en zal, gezien zgn moeilgk
loopen, ook nog wel ergens anders een
souvernirtje hebben gekregen.
Ook de paarden maakten leelrjke bui
telingen. By de ingangen was het ge-
j zoo groot, dat eenige dames flauw
vielen. Andere bezoekers werden van
bruggetje zonder leuningen gedron
gen en kwamen in een moddersloot
terecht.
De BURGEMEESTER der Gemeen
te WORKUM,
Gelet op een aansohrgving van den
Commissaris der Koningin in deze pro
vincie van 27 Juni 1919, le Afdeeling
A, No. 1277
Wyst bij dezon de ingezetenen op
het groote belang, dat er in de eerste
plaats voor hen zelven in is gelegen,
om het uitbreken van brand tengevolge
van het broeien van het hooi te voor
komen, temeer daar er in de naaste
toekomst groot gebrek aan hooi dreigt.
Voor de bewaring van dit zoo kost
baar product moeten belanghebbenden
in hun eigen en in het algemeen be
lang, meer dan ooit de uiterste voor
zichtigheid betrachten en vestigt voorts
de aandacht op den inhoud van art.
158 van het Wetboek van Strafrecht,
waarbij verschillende straffen zgn ge
steld tegen hen aan wier schuld,
waaronder is te verstaan nalatigheid,
achteloosheid, gebrek aan voorzorg enz.
brand is te wijten.
Workum, den 9 Juli 1919.
De Burgemeester voornoemd
G. G. POSTHUMUS (L -B.)
De BURGEMEESTER der
Gemeente WORKUM maakt be
kend, dat de volgende
week, verkrijgbaar zal worden
gesteld op
bon 59d I ons Vermecelli.
60d en bon 5 der kinder-
kaart 3l/s ons Suiker.
IV.
Healwize Geart.
Der wier ris in boer dy ’t trye soan-
nen hie, de jongste hjitte Geart en wie
net rjucht wiis. Dy ljue hiene noch al
in moai greate boerkery, en bjar skórre
wie trochstringa ridlik goed forsjoen mei
hea en strie. Nou barde op in tiid det
de foarrie strie yn ’e skórre hird min
dere. Earst sloegen hja der sa gjin
acht op, mar alnjunkelytsen foei it hjar
yn ’t each en do seine se tsjin elkoar
»it liket wol det er fen üs strie stellen
wirdt, wy mochten der do wacht wol by
halde.c De aldste soan gyng it earst
in nacht yn ’e skurre sitten to wokjen.
Al mei gauwens heardo hy geroft boppe
op ’e skurre, en do kaem der in ónbi-
dige minskefoet troch it dak, folge iroch
in lange earm en in greate han. Dy
han grypte yn ’e bosken strie, hifke dy,
en do riisden fiif boeken omheech, en
dernei fordwoun ek de greate hau troch
it dak en ek gyng de greate foet wer
ta boppen üt. Do ’t de soan dit de
oare moarns by de thétafel fortelde,
seine de oaren «Dou bist in sulebokse
dou moast him it striestellen ommers
dochs bilet hawwe.» »Jawol«, sei de
aldste soan, «mar dat is makliker to siz-
zen as to dwaen. Dan moast dou to-
nacht mar ris wekjec, foege hy de mid
delste ta.
Dat scoe wêze. De folgjende nacht
gyng de twade broer yn ’e skórre Bit
ten op te passen. Hy hie der noch net
lang sitten, do kaem der in almeugende
greate minskefoet troch it dak, folge
troch in greate han. De bosken strie
waerden wer hifke, wer waerden er fiif
stiks weinommen, en do fordwoun earst
wer de greate han troch it dak en der
nei ek de greate foet. De nachtwek-
ker yn ’e skórre roan fen binaudens it
swit üt it hier en do ’t er de oare
moarns dit fortelde lake men him for-
goed üt.
«Nou is de beurt oan my«, sei Geart
«Ik soil ’t wol better dwaen as jimme.a
«Der soil wol hwet fen komme kinnea
seine de broerren min of mear haetlik,
«dou bist ommers net wiisc.
Mar Geart sei«Lit my mar kuierje.
Ik wit wol ho ’k it oanlizze moat. Bipak
my mar ris midden yn in boek strie en
byn dat goed om my hinne fést, lis my
dan wer by de oare bosken strie, boppe
oan. Dan soil de reus my wol gripe
en sa soil ik mear fen him to witten
komme
Nou der wie gjin biswier tsjin. Do
*i Geart dan, yn in bosk strie bipakt,
rz -Ti j Jn boartsje yn ’e skórre lein hie, kaem
Don old b K.G. Kleiaardappel. det wer ,n greate foet troch it dak, folge
troch in greate han dy ’t nei de bosken
strie grypte. Do ’t hy dat to pakken
krige der ’t Geart yn forskóle siet,
hearde hy de reus wol grommeljen
«Dat is in bést bosk, dat moat ik foaral
mei hawwe«. Do waerd it Geart dochs
wol in bytsje binaud om ’t hert. De
reus naem noch fjouwer oare bosken
strie, gyng wer troch it dak, boun it
stellene strie yn in tou, sljngere dit
frachtsje op syn rêoh en roan der mei
foart dos ek mei Geart.
Nei ’t er in ein roan hie, hy wie gau
in heel ein foart omt er sokke lange
stappen makke, kaem de reus by syn
hós, dat midden yn in great bosk stie.
Hy brooht It strie yn in fjórhok hwer
Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid
voor Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54.
de pikeur koe nimmen, nimmen wist
fen him hwet klearichheit to jaen. «Hie
ik der mar by wests, sei Geart, «mis
skien as ik him wol kend hie«. «Och,
hwa scoaatou kinne«, seine syn broerren,
«dou sitst ommers altyd op it hiem.a
In setsje der nei scoe op in oar plak
in hirddraverij halden wirde. Do ’t Geart
frege nou dan ris mei to meijen krige
hy fen syn heit wer it solde antwird
fen thüsbliuwen. Nou waerd er sa-
beare tige boas en koppich en sa ün-
brüksum dat syn heit him tasei dat er
dan op in oare kear ek ris mei moehte.
Mar ek dizze kear die Geart wer mei
as in- ónbikende, lykwol mei in oar hyns
der as it earsle, ek wer mei in oar
tuech der op, en seis wied er ek heel
oars klaeid, mar dochs wie alles wer
like prachtioh en ryk as de earste kear.
Ek woan Geart nou de priis wer, en
ek wer as in ónbikend persoan joech er
him üt ’e sokken.
De jouns wied er wer yntiids op syn
plak en hied er blau baeitsje en seil-
bokse oan do ’t de oaren thüs kamen.
Syn earste frage wier«Hwa hat it
bjoed woan Ja«, sei syn heit, it
is briker as bryk. Der is al wer in
frjemde feint mei de priis ütnaeid.»
«Wer de selde fen de foarige kear?<
frege Geart. «Né, dat net,« sei heit,
«dizze wier wer alheel oars yn ’e klean
en hie ek in heel oar hynsder.c «Dat
is opmerkliksei Geart ónnoazel.
Wer in skoft letter kaem er noch ris
in hirddraverij. Nou mocht Geart lyk
as him earder tasein wie, diskear mei.
Togjerre, syn heit en
de sjeas der op ta, en de oare beide
net ónder ’o minsken komme, syn jonges moasten thüs bliuwe.
Geart wie alheel great dy deis hy
mocht sols ek stjóre. En Geart tejdrde
it hynsder en ried it bosk yn, de wei
op nei it reuzehüs. «Hwet dochst nou
sei heit. «Ik wol in lyise omwei meit-
sje«, sei Geart. Dat stie de aid man
matich oan, mar Geart wist it
moai to bilizzen dat er tajoech in
healürke oan ’e plesierreed to weagjen,
mear ek net Do ’t se by ’t reuzehüs
kamen, liet Geart syn heit alles sjen
hwet der to sjen wie, en sei do «Dit
is nou myn eigendom®. «Kom,
sleauwe healwize jonge, hwer praetst
wer oer,® sei syn heit. «Wy moatte
mar meitsje dat we by de draverij kom«.
«Hear earst ris efkes nei my, heit. Jy
witte dat de reus dy ’t by üs kaem to
«driestellen, my meinomd hat, mar ik
hab him deadde en bin sadwaende ei
gener wirden fen dit hós mei syn hele
tabihearen.® Nou fortelde Geart syn
heit alles sa ’t it him tadroegen hie en
de aide man wist net hwet er hearde.
Yn ’t bóthós liet Geart him do hyns
ders sjen, dy ’t de prizen woun hiene,
yn ien fen ’e keamers hongen de prizen
seis en yn in oare keamer de klean dy
’t er as pikeur brókt hie. De aide man
hoechde net to twiveljen oan ’e wier
heit fen hwet Geart fortelde.
Hja gyngen dy deis net nei de hird
draverije. De saek waerd nou ek de
broerren fen Geart fordütst en do gyn
gen hja meielkoar en mei hjar hele boer-
kerij nei ’t reuzehüs yn ’t bosk en der
hawwe hja lange jierren mei wille wenne.
Ut. FRISO.
j
ESSI
T— J am nl’i.lrlrzin TIatI-
---- mW. jr.TMéf - -...ar
J
