MM MMWMHMKMM' H
Nieuws- en Advertentieblad
Fryske folksteltsjes.
xm.
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz.
l
No. 42.
ZATERDAG 18 OCTOBER 1919.
45ste Jaargang.
Binnenlandsch Nieuws.
RAADSVERSLAGEN.
t
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM.
Officieel Gedeelte.
2*/2 ons Suiker.
1
FRISO.
1
■♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦I
I Dit blad verschijnt des Za- I
t terdags en kost per kwartaal j
o 45 cents; per post per half-
o jaarfl.Enkele Nos. 4 ets.
o Ingezonden stukken Don-
derdags in te zenden. j
I Advertentiën Vrijdagmorgens
41 vóór 11 uur.
kaarten.
De Burgem. voornoemd,
J. QUARLES VAN UFFORD.
Workum, 17 Oct. '19.
Voorts wijst de heer Lenstra op het
hek kelen der slooten langs het gemeonte-
bouwland en geeft in overweging dit we k
te laten uitvoeren door zyn arbeider W.
Kuipers, die binnenkort bij hem gedann
krygt. Als de vergadering hem daarvoor
machtigt zal hij wel voor de uitvoering
van dit werk zorgen. Deze machtiging
wordt Leenstra door de vergadering ver
leend.
De prijs der Advertentie:
is van 1 5 régels 60 cents,
elke régel "ts
Grootere letters naar plaats
ruimte.' Builcn l >il, uit
gezonderd Familieberichte:.
10 ets per regel. Bij abon
nement belangrijk lager.
HINDELOOPEN, 16 October. In de
hedenvoormiddag gehouden raadsvergade
ring waren vjjf leden tegenwoordig. Af
wezig de heeren H. M. van Meekeren en
J. Meines, welke laatste wegens bulten-
landsch verbluf nog niet geïnstalleerd is
kunnen worden.
Naar aanleiding van da notulen vraagt
do heer van Meekeren of de distributie-
rekening ook door een accountant is na
gezien. Bjj het commfcsie-onderzoak niet
zegt de Voorzitter maar kort daarvoor wel
Van Meekeron is hiermee bevredigd.
Medegedeeld wordt dat God. Staten het
raadsbesluit regelende de borgstelling voor
do Hidde Njjland Stichting en hot kohier
Hoofdeljjke Omslag, hebben goedgekeurd.
Zoomede dat P. Roosje de benoeming van
lantaarnopsteker heeft aangenomen. De
Voorzitter zegt nog dat Roosje een toe-
steltje heeft gemaakt dat by het opsteken
der lantaarns ter vervanging van lucifers
wel doelmatig is.
Na aanbieding der gemeente-armvoog-
djj- on weoshuisbogrooting z(jn de heeren
van Meekaren, Leenstra en Mulder aange
wezen om deze begrootingen to onderzoeken.
Hot schoolgeidkohior 3e kwartaal is vast
gesteld op f 83 45.
Van do goldleening groot f 3300 voor
stratenvorbetoring zijn uitgoloot do aan-
deolen 1, 11, 24, 29 on 30. Van do eer
ste distributie goldleening de aandeelen 1,
9 on 12.
Voor het herhalingsonderwjjs hebben
zich 10 jongens en 3 meisjes aangegoten
en zyn voor het geven van het onderwas
aangewezen, voor de jongens het hoofd
der school, en voor de meisjes de onder
wijzeres mej. Wittevoen.
Hierna is oen verordening vastgesteld
regelende het verlof en uitbetaling der
loonen van het onderwijzend personeel
De jaarwedden zullen em de drio maan
den worden uitbetaald. By een ziektever
lof zal de eerste 6 maanden de volle jaar
wedde worden uitgekeerdde volgende 6
maanden de helft on by ziekte langer dan
een jaar zal voor den tyd boven het jaar
een regeling moeten worden getroffen in
overleg mot God. Staten. Herhaalt de
ziekte zich binnen twee maanden dan
wordt dit als een vervolg beschouwd van
de eerste ziekte. Is er daarentegen 2
maanden verloopen na de eerste ziekte
dan begint da jaarwedderegeling opnieuw.
By eene te verwachten bevalling van een
onderwijzeres zal deze 3 maanden vóór en
2 maanden daarna verlof erlangen, en ge
durende dien t(jd recht hebben op de hal
ve jaarwedde. By langer dan 2 maanden
na de bevalling treed de gewone ziekte
regeling in werking.
Militairen in werkelyken dienst ontvan
gen geen jaarwedde, maar bjj opkomst
voor herhalingsoefening daarentegen, de
volle jaarwedde.
Da verordening treedt deze maand in
werking.
Op voorstel van B. en W. wordt de
wonlnghuur voor het hoofd der school be
paald op f 175.
Bestond voorloopig het plan om het na-
deelig saldo van 1918, groot f650.op
de rekening 1920 over te brengen, door
een voordeeltje bjj do tuinbouw onderne
ming in verband met de scheurplicht, is
het mogelyk geworden dit bedrag over
1919 te vereffenen, en is alzoo besloten.
Van den onderwazen H. de Vries is be
richt ingekomen dat hy wegens zjjn aan
staand vertrek naar Ned. Oost-Indië voor
nemens is ontslag aan te vragen. Mis
schien kan hjj Januari vertrekken, maar
dit is niet zeker en kon hy de datum
van da ontslagaanvrage nog niet definitief
vaststellen.
Hy meent echter goed te doen de raad
vroegtijdig met zijn voornemen bekend te
maken opdat inmiddels voortgang za)
kunnen worden gemaakt met het oproepen
van sollicitanten voor de a.s. vacature.
B. en W. stellen in verband hiermede
voor hun machtiging te verleenen te zyner
tijd een oproeping te doen. De vraag
wordt besproken of het noodig is in de
eventueele vacature te voorzien. De wet
eischt het niet, zoo wordt beweert, maar
het komt het onderwjjs ten goede en het
mag wel. Een vierde leerkracht brengt
eenige lokaal kosten mee, maar dit komt
in den vorm van lasten, de gemeente weer
ten goede. Boven 90 leerlingen moeten 3,
maar mogen 4 leerkrachten worden aan
gesteld. Er is dan ook besloten wel in de
vacature te voorzien en zyn B. en W. ge
machtigd een oproeping te doen.
Aangaande woningbouw is in een vorige
vergadering in beginsel besloten 10 wo
ningen op het gemeentebouwland to
bouwen. Dit besluit heeft echter geen
algemeens instemming gevonden in de
gemeente. Velen zagen liever dat er ge
bouwd werd in de plaats en ook de nieuwe
bouwregeling bevat gunstiger voorwaarden.
Da vergadering biykt wel genegen reke
ning te houden met het gevoelen der
ingezetenen en bespreekt dientengevolge
de mogelijkheid om een dael der te
bouwen woningen in de plaats to laten
bouwen. Als terrein daarvoor geschikt
komt het meest in aanmerking een deel
van het land eigen aan de Ned. Hervormde
gemeente, achter de 7 gemeente-woningen,
echter met inbegrip van het aan de ge
meente behoorende a»chland. Als ook
particulieren daar woningen zouden willen
stichten zou er een straat tusechen kunnen
worden aangebracht,
De heeren van der Kooi en van Elselo
zouden het wel goed vinden dat dit terrein
onderzocht werd en als het te bekomen is,
er een plan van te laten maken.
Er is besloten vóór a.s. Mei vier woningen
op het gemeentebouwland te laten bouwen
en inmiddels de bouwgelegenheld in de
plaats te onderzoeken enz. om daar alsdan
6 woningen te stichten.
Bjj de rondvraag vestigt de heer Leenstra
de aandacht op den slechten toestand van
het z g.n. laantje (van de eerste witte brug
tot het land van de erven Vrolyk.) Dit
laantje ligt veel te laag en is by hoogen
waterstand geen voldoende waterkeering.
Hy zou aan belanghebbenden de vraag
willen voorleggen of en hoeveel zjj genegen
zjjn bjj te dragen tot de verhooging en
verharding van dien weg.
Er wordt echter opgewezen dat er een
waterschap in wording is waar bedoeld
laantje in opgenomen zou worden. De
heer Leenstra vreest echter dat dit nog
wel een paar jaar zal duren. Hjj kan er
zich evenwel wel mee vereenigen dat
daaromtrent vooraf een onderzoek wordt
ingesteld om dan in een volgende vergade
ring op de zaak terug te komen. Geeft
dit onderzoek geen gunstig resultaat dan
zullen belanghebbenden worden gevraagd
hoe zQ er over denken.
Alzoo is besloten.
sünder to witen hwerhinne. Nei lang dy frelle by de jonker to bringen.
rinnen krige se einliks in adelik slot yn
’t each en tocht«Hwa wit as ik der
gjin oanslach krije kin Hjar moaije
klean en goud- en silvergüd birch ee yn
in holle beam en do gyng se nei it slot
der ’t se frege hjar as faem bistelle to
kinnen, as wier it ek mar om sa to
neammen as «asschepoeeter.® Nou ja,
as hjar easken net heger wierne, dan
koe men hjar der al brüke. Sa tsjinne
te der as asschepoeeter en krige se der
as de minste fen de minsten fen nim-
men aehting noch tagenegenheid.
De hear en mefrou fen it slot gyn-
gen Sneins mei hjar innigste soan stéfêst
nei tsjerke, mei gefolch fen bitsjinden
en dan bleau asschepoeeter allinne thüs
to hffewarjen. Mar hja woe oare ek
wol graech ris nei tsjerke. Derom mak
ke hja op in Sneintomoarn dat se ier
en bitiid it wirk oan ’e- kant krige. Sa
gau as de hüegenoaten dy moarns op it
tsjerkepaed wierne, helle hja de beste
en silfergüd üt ’e holle
beam, klaeide hjar oan, die in prachtige
goudne ring om ’e finger en joech hjar
ok nei tsjerke. Hja socht in plak op
sa nei mooglik by dat fen de soan fen
hjar hear. De jongfeint loerde sa nou
en dan ris nei hjar mei de greatste bi-
wündering en koe mar net bigripe hwa
’t dy moaije jonge frelle wêse koe. Hja
rikte him hjar rükersdo&ske ek ris ta,
en hy wier dertrooh sa foreare dat er
silver yn ’e war rekke, en al heel gjin
oandaoht mear by syn tsjerkegean hie
Hja gyng earder üt as de oare tsjerk-
gongers, forbirch hjar moaije klean wer
yn ’e holle beam, en do ’t de oare hüe
genoaten fen tsjerke thüs kamen wie
bja wer op hjar plak mei de wollen
skerldoek foar.
De hear en mefrou en hjar soan fre
gen elkoarren óf oft hja de moaije frelle
koene dy ’t men bjoed for ’t earst yn
tsjerke sjoen hie. Mar nimmen wist
hwa ’t hja wiernimmen koe sizze dy
jongfaem oait earder in kear sjoen to
hawwen.
In pear dagen letter waerd de jonker
fen ’t slot net goed. Hy blean op béd,
mar men koe net üt him krijge hwet
him skeelde. Iten en drinken waerd
sahwet neat, en sleau en lusteloas as er
wie hied er mar Ijeafst dat nimmen him
mei him bj moeide. Hy mimere en wie
sa stil dat er net mear sei as nedich
wie. En hwet ek sa nüver wie, dokter
woed er net hawwe. De mem fonn
alle lekkers al üt, om him hwet oan ’t
plüsjen to krijen, en köke en ziedde en
brette dan dit en dan det, mar piterom
woe nearne syn snüte op nette. Hja
kocht alle fine spullen by elkoar om it
mar ris mei ien of oar to treffen. It
wie hjar ienigste soan en hja wierne al
heel m&l mei him. Do sei mem ris op
in kear tsjin assohepoesterikoaitsje
don ris lekkere süp-en-grotten-brg for
myn jonge.Hja die dit en do ’t de
brij klear wier, die hja de prachtige
se de Sneins yn
üjerke om ’e finger hie, der yn. Do
’t non de jonker hwet yn 'e brij om
barge, krige hy by 't fiskjen om in
sjerpnêst tafallich de ring yn syn leppel,
en seach foartdaelk dat dit de soldo ring
wier fen de Onbikende jongfaem de
De BURGEMEESTER der
Gemeente Workum, brengt
ter algemeene kennis, dat op
Woensdag 22 Oct. 1919,
des namiddags te 2 ure,
in het locaal onder het gemeen
tehuis, (Algemeene Zaken) in
gang Bagijnestraat,
gelegenheid zal bestaan om
zich gratis door den Arts
Y. HIEMSTRA alhier, te doen
vaccineren.
Workum, den 14 October ’19.
De Burgemeester voornoemd,
J. QUARLES VAN UFFORD.
De BURGEMEESTER der
Gemeente WORKUM maakt be
kend, dat de volgende
week verkrijgbaar zal worden
gesteld op
bon no. 3 der Rijkssuikerkaart
Tevens wordt bekend ge
maakt, dat de Wittebrood-
kaart geldig is
113e tijdv. van 16 Oct. tot en
met 24 October de oranje proik'Vgoud-
süver forlegen, it gemoed bikrüpte ’m,
mar sei>Ik wol dy graech sparje, bern,
mar ik bin forplichte om by myn werom-
kommen ien fen dyn fingers en it puntsje
fen dyn tonge to toanen oan dyn Alden
ho rêd ik my der troch Lokkich
seagsn bja op in ófstün in deade kearel
oan in galje hingjen. De feint sette der
op ta om yn to plegearjen hwet er ne
dich hie. Do ried hy werom nei hüs,
mar wie wol needsake om de jongfaem
oan 't lot oer to litten.
Hja gyng allinne de wide wrAld yn,
De fryske >Asschepoester.<
Der wier ris in rike hear dy ’t trije
dochten hiede aldate derfen wier in
foarbern. Syn wiif, bjar stiemoer, mocht
dat famke net lije en de heit seis hie
ek safolle net mei hjar op as de oare
twa. Op in kear gyngen de sisten ris
üt to kugerjen, en de aldste roan yn ’t
midden. Do seine de minsken sa Do
middelste is de moaiste.c Hjar sisters
dy’t dat sissen opfoel seine »Dou moast
oan ’e lofterkant rinne.s Dit die bjs,
en nou seine do minsken»Dy oan ’e
loftenide dat is de moaiste fen ’e trije.
Do seine de sisten >Nou moast ris oan
'e rjuchterkant rinne.s Dit barde ek
wer en do hearden hja de minsken sis
sen >Dy ’t oau ’e rjnchtenide rint dat
is de moaiste fen ’e trge.c
Do ’t bja thüs kamen fortelden de
eisten hwet hja heard hiene en dithin
dere de Alden net in bytsje. Hja kamen
oerien om dat fanke dat bjar eigentlik
yn ’e wei roan, üt ’o Ijochten to helpen.
Ien fen 'e feinten krige oarden om in
rytüeh yn to spannen, moi hjar nei it
boek to riden om hjar der op in ienlik
plak fen kant to meitsjen. En om wie
to wêsen dat se net forrivele waerden
seine hja de feint der by dat er ien fen
hjar fiagen en it puntsje fen hjar ton
ge by bjar ynleverje moast sa gau as
er wer thüs wie. Do ’t de feint it
boadakip de jongfaem oerbrocht dat er
in eintsje mei hjar ride moast, wie bja
wol sa bliid. Hja die hjar béate klean
oan en pronke dis kear bjar mei al bjar goudne ring, dy ’t
goud en silfer op. Hja rieden foart en
do 't se einliks midden yn it bosk wie
ren, sei de feint dat bjar Alden him
oplein hiene om hjar to deadsjen. Do
bigyng hja erbarmelik to skriemen, foei
op knibbels foar de feint dol on smeke
Htt dat er bjar sparje woo. Hy stio 8nohs yn 'o tsjerke.
Hja helle hjar pronk wer üt ’e holle
beam. Klaeide hjar wer like kreas op
as de Sneins yn tsjerke en sa kaem
hja by it béd fen ’e sike jonker. Nou
seagen de heit, de mem en fensels ek
de soan dat assohepoester seis de moaije
jongfaem wie, dy ’t se yn ’e tsjerke
sjoen hiene. Men frege hjar ho ’t se
oan dy djüre en moaije dracht kaem,
en hja tortelde ho ’t it hjar forgien wie.
Nou bikende de jongfeint dan ek ünbi
skromme en sünder omhalen hwet him
eigentlik mankearre. Foreale wirden
dy Sneintomoarns yn tsjerke op dy jong
faem wist er letter bjar ünmooglik wer
to finen, en dat gemis niet him doohs
sa dwers yn ’e mage dat hy wist him
seis gjin rie. Hy bldde en smeke syn
Alden om instemming tor syn houlik my
assohepoester en hja joegen dat gewil-
lieh.
Mei gauwens reisge it jonge pear nei
de Aide ijue fen ’e breid en dy wierne
wol sa yn ’t skik dat se hjar bern sa
werom seagen.
Do binne de jonker en assohepoester
troud en bja habbe togearre lang en
lokkich libbe.
o
Do krige hy it yn 'e kop dat degene
dy ’t dizze ring tahearde, by him komme
moast, dy allinne sooé him better meitsje
kinne. Mar om dy nou to finen 1 dat
waerd in kinst. Earst gyng men mar
nei aesohepoester hwent dy hie de brij
ré makke, as er ien wie to bikennen
dy ’t wiste ho ’t dy ring yn ’e brij kom
me koe, dan moast bja dit fêst wol
wêze. Do ’t men hjar dan meidielde
sa en sa wier hja daedlik biredt om
hjar wirk der fen to meitsjen. Hja
tocht der wol in smeet op to finen om
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
voor Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
Op weg naar een volksleger!
In het wetsontwerp tos wijziging der
Militiewet, thans aan het departe
ment van oorlog in bewerking, aal, t <r
»de Msb.« verneemt, de mogelijkheid
worden geschapen om voor de onberedenen
den eerste-oefentijd onder de wapenen
terug te brengen tot pl.m. twee zomer
maanden jn een oefeningskamp voor bon,
die gedurende drie jaren met vrucht
hebben deelgenomen aan vóór-oetonirgim
buiten het leger.
Deze oefeningen omvatten zoowel mi
litaire bekwaamheid als lichamelijke ont
wikkeling.
Door diploma’s en door een examoa
zal worden uitgemaakt wie een voldo
den grondslag hebben om met een eoretc-
oefentijd van slechts twee maanden lo
kunnen volstaan.
Indien het instituut der twee-maanders
bij de bevolking inslaat, zal het verblijf
in de kazernes zeer kunnen worden be
perkt.
Het jaarlijksohe militia-contingent
gehandhaafd op 23.000 man cn de diei t
tijd op 11 jaren.
Twee herhahngsoefeningen z
worden gehouden in hot leger, t< r
in de plaats van volgende horhalir -
oefeningen eene verplichting zal wov
opgelegd tot deelneming aan oetonii t
buiten het leger in schieten en
cheeren.
Ter waarschuwing.
Een firma te Deventer onivirg n
degen van een ontvang -r der r»'g ;-t: j
een schrijven, waarin zij verplicht v. d
binnen acht dagen een boete v^n 2 m d
f100 ten kantore van dïon ambt.
te storton, ter zake dat zij v d
had den datum op tweo p n
te geven.
De firma heeft bij den Mini -cer
Financiën een request ingediend en ge
protesteerd tegen een derge'ijko we ts
toepassing, die misschien wel volgons don
lettor maar niet volgens den geest der
wet is. Een groot aantal bonafide han-
delslieden bedrijft degelijks te goeder
trouw deze «onregelmatigheden®. Hat
geldt bier geen ontduiking der Zegelwet,
doch een licht verzuim, dat als grof
opzet wordt aangemerkt. Ook heeft de
firma, ter waarschuwing op deze kwestie
de aandacht van verschillende handels-
colleges gevestigd.
De melkprijs.
Een Groningsch landeigenaar schrijft
o.a. in het «Hbl.®
«De regeering heeft den prijs der
melk gesteld op 20 cent per liter.
Een bericht, pijnlijk voor do vrouwen
en kinderen, schadelijk voor den goeden
geest, die gelukkig nog in velo krii
der bevolking heerscht, en onbegrijpelijk
voor mij, dio meent op grond van eig. n
ervaring te mogen constateeren, dat de
producenten met 16 cent per liter ruim
zouden zjjn betaald.®
De groenteprfjzen.
De vier marktbesturen in de tuin
bouwstreken om en bij Langendijk heb
ben een vérstrekkend besluit genomen.
Zij hebben aan alle tuinbouwvereen-
gingen opgedragen, te besluiten, alleen
tegen minimum-prijzen de aangevoerde
groenten te verkoopen, wijl het tegen do
geldende prijzen onmogeljjk is in den
tuinbouw een bestaan te vinden.
i
w~
FRISO
I*'-'- -
o
