Nieuws- en Advertentieblad L~™
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
De Jjeafde is sterk.
1000 of 600 stuks Meerturven.
ZATERDAG 17 JANUARI 1920.
No. 3.
46ste Jaargang.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
1
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM. -
Maas zip dan
i
»Dou hatst
Noait in iprétael groefje
vastataande aannemen, dat men b.v, in
voorover zakte.
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid
voor T
Goedkoopere boter en kaas.
Men schrijft aan het »N. v. h. N.<
Maandag werd uit Den Haag bericht,
dat eene verlaging der maximumprijzen
voor boter en versche kaas in voorbe-
BURGEMEESTER en WET
HOUDERS van Workum,
brengen ter kennis van belang
hebbenden, dat de
vorderingen
ten laste der gemeente, over het
dienstjaar 1919, vóór den
31 Januari e.k. ter Secre
tarie der Gemeente worden in
gewacht.
Workum, den 12 Jan. 1920.
J. QUARLES VAN UFFORD,
Burgemeester.
A. DE VRIES, Secretaris.
Dit blad verschijnt des Za-
terdags en kost per kwartaal I
65 cents; franco per post
75 cents. Enkele Nos. 5 ets.
i Ingezonden stukken Don-
derdags in te zenden.
Advertentiën Vrijdagmorgens
I vóór 11 uur.
aan bij hem aan boord te komen. De
>Oving« was geen sterk schip en had
bovendien de vorige week nog nabij Urk
aan den grond gezeten, waardoor 't 'erg
geleden had.
Schipper Stooker wilde echter daarvan
niet weten, zoodat ieder zijn eigen logies
opzooht. Later in den nacht wierp de
»Oving« een tweede anker uit. Inmid
dels begon het weer hoe langer hoe
boozer te worden. De zeeën sloegen
over de »Oving« heen, daar het voor-
»Ik ha« sei de feint do planut en frij lüd, raiding ia. Als men geregeld kennis
»Gjin sinten da’a wier, mar derom wol
moed.
En dertrooh soil ik ek mei gauwens
hwet ha,
Hwet tochst’, stiet jim heit dan fis
trouwen wol ta
wordt bekend ge-
de Wittebrood kaait
neemt van hetgeen in het buitenland
omgaat en dan speciaal let op de beslist
ongunstige berichten welke betrekking
hebben op den handel in de zuivelpro
ducten, vooral thans nu in bijna alle
landen de wenschelijkheid luide wordt
betoogd, b.v. in Engeland en Scandinavië,
om zoodra mogelijk en zooveel mogeiijk
over te gaan tot besparing en tot ver
mijding van den winkoop van weelde
artikelen en als tien dan voorts nog
aandacht schenkt aan de lage koers der
valuta, die den handel zoo onzeker maakt,
dan heeft men gereede aanleiding om
er zich over te verwonderen, dat men
van regeeringswege niet vroeger tot ver
laging der maximumprijzen is overgegaan,
temeer omdat zulke groote hoeveelheden
kaas en boter zijn opgeslagen.
Voor zoover ons bekend, mag men als schip veel water in kreeg, zoodat het
Voor de tweede maal vroeg Bakker
den schipper met de zijnen bij hem aan
boord te komen, doch weer weigerde
Stooker. Haast met geweld heeft Bak
ker toen vrouw Stooker met Jan Lampe
van boord weggehaald en met zijn schip
persbootje overgebracht naar zijn schip.
Toen ze daar aankwamen, zag Jan Lampe
den schipper nog staan, halverwege op
zijn schip in het water. Toen Bakker
daarna met zijn boot terug wilde keeren
om de achtergeblevenen te halen, zag
hij, dat het schip reeds met den mast
in het water lag en dat een der achter
geblevenen zich vastklampte aan den
bak, waarin het zij licht wordt'geplaatst.
Een oogenblik later was van alles niets
meer te zien.
.Schip en lading zijn verzekerd.
De achtergeblevenen, vrouw en jongen,
zijn van alles beroofd, daar niets kon
worden medegenomen. Zij worden ten
huize van L. Bakker liefderijk verpleegd.
De Storm.
De storm van Zondag heeft overal
geweldig te keer gegaan en behalve'
veel ongerief meest schade aan gebou
wen, schuttingen, enz. veroorzaakt.
Op den dijk tusschen Wermerveer en
Zaandijk is Zaterdagavond de wagen van
den vrachtrijder Eikel omgewaaid. Per
soonlijk ongeval had niet plaats. In de
Zaansche polders zijn verder verschillen
de bruggen en z.g. »petmolens« omga
waaid. Een stalen telefoonpaal, op het
dak van het station Zaandam is door den
hevigen wind omgeslagen. De muren
van een in aanbouw zijnde drukkerij
der firma Smit te Koog aan de Zaan,
bezweken Zondagochtend voor den druk
van den wind. Tevens was de storm
oorzaak, dat de toevoer van electrisohen
stroom der gemeente Westzaan Zondag
avond te ongeveer zeven uur verbroken
werd, waardoor vele huisgezinnen in don
ker kwamen te zitten.
Te Purmerend woei de 20 meter hooge
schoorsteen van den broodbakker Vlaar
om, nam een gedeel e van den achter
gevel mede en verbrijzelde een deel van
de naburige smederij van een wagen
maker. Het was een ware ruïne.
Tusschen Sloterdijk en Halfweg aan
den Haarlemmerweg is Zondagmiddag
een voormalige boerderij, thans tot wo
ning voor vier gezinnen ingericht, ge
deeltelijk ingewaaid, waardoor het per
ceel geheel ontruimd moest worden.
Door den stormwind is de muur van
’s Rijks werf te Hellevoetsluis over een
lengte van 60 a 70 meter ingewaaid.
Door den storm zijn aan den Gorsel-
schen weg te Colmsohate zooveel zware
populieren omgewaaid, dat het verkeer
geheel gestaakt werd
Het Meteorologisch Instituut te De
Bildt meldt aan het »U. D.<
De storm van Zaterdag tot Maandag
overtreft door langen duur en hevigheid
vele van die van de laatste jaren. Reeds
Zaterdagavond meldde Vlissingenwind
kracht 9, volle storm. Zondagmiddag
toen de barometer bij Schotland onder
720 m.M. stond, had Vlissingen wind
kracht 11 (orkaan). Helder en Gronin-
puin vuur ouacr vu ganu. uuiuppur usa-
ker ried de opvarenden van de »Oving« &eiL ,e
r - Maandagmorgen had Helder weer
West 9. Te De Bildt was de gemid
delde windkracht van 12 tot 6 uur op
nieuw 8 de grootste windstoot Zondag
middag half vier was 27.5 Meter (grens
van windkracht 12).
Uit Aalsmeer wordt gemeld, dat in
de kweekersen de storm voor duizenden
guldens schade heeft aangerioht. Er is
bijna geen tuin waar geen glas is stuk
geslager. Onder meer heeft een wind
hoos bij een drietal rozenkweekers in
het Oosteinde een complex kassen van
meer dan 1500 vierk. M. glas totaal I
de provincie Friesland, het hartje der
zuivelbereiding, gedurende het afgeloopen
jaar zeer voordeelig geboerd heeft en
onderscheidene veehouders, ondanks het
optreden der besmettelijke veeziekte van
mond- en klauwzeer, uitstekende zaken
hebben gemaakt en ook gevoegelijk kon
den maken, omdat de huurprijzen hun
ner boereplaatsen over het algemeen ge
nomen niet in die mate zijn gestegen
als dit wel met de prijzen der melk het
geval is geweest. Opmerkelijk toch is
het, dat men bij de openbare verhurin
gen van losse landerijen (gedurende vijf
jaren) dikwijls anderhalf of tweemaal
zoo veel huur betaalt als bij de onder-
handache overeenkomsten van hunr en
verhuur, welke betrekking hebben op
de boereplaatsen. Ook de huurders van
losse landerijen begveren zich om een
maatschappelijk bestaan te hebben en te
houden en als deze inderdaad kunnen
bestaan, dan kan het niet anders of de
huurders van boereplaatsen moeten, zoo-
als men dat soms zeer karakteristiek
hoort noemen, »eene geldwinning hebbenz
Op ons maakt het althans den indruk,
dat de hooge prijzen der zuivelproducten
voor een groot deel zijn te boeken ten
name van het organisatietalent in den
landbouw, dat de concurrentie voorkomt
en waarbij het coöperatie systeem de
eerste viool speelt. Bij ons staat vast,
dat, gelet op de ongunstige positie,
waarin thans de wereldmarkt der zuivel
producten verkeert, het gebiedend nood
zakelijk is, dat zoodra mogelijk tot ver
laging der maximumprijzen zal worden
overgegaan, daar er anders kans bestaat
dat hier te lande overproductie zal ko
men op het gebied der zuivelproducten
of misschien ook dat deze tot bederf
zullen overgaan. En overigens betreu
ren wij het, dat bij de prijsbepaling der
zuivelproducten de consumenten geen of
in ieder geval heel weinig gewicht in de
schaal leggen, daar dezen als tegenwicht
der landbouworganisaties ook hunnen in
vloed zouden kunnen laten gelden.
Bankbi) j etten-r egen
In de Oosterparkstraat te Amsterdam
is een zeer bijzondere regen neergedaald.
De voorbijgangers werden n.l. verrast
door een groot aantal snippers van.
bankbiljetten en zilverbons. Een lood
gieter, die dacht, dat het reclame-
papiertjes waren, deelde de stukjes uit
aan schoolkinderen. Een andere voorbij
ganger liep echter naar de politie, die
vaststelde, dat de stukjes afkomstig waren
van echte bankbiljetten en bons.
'Uit 't onderzoek bleek, dat waarschijn
lijk een oude juffrouw in een vlaag van
kindsohheid haar spaarpenningen heeft
verscheurd en uit het raam geworpen.
Voor drie honderd gulden is reeds door
de politie opgezameld.
Het vergaan van de „Ovlng”.
Omtrent het vergaan van de »Oving<
tusschen Edam en Hoorn, waarbij de
schipper Stooker, benevens zijn knecht
Nederveen verdronken, wordt nader ge
meld, dat het schip in gezelschap van
’t motorschip van L. Bakker op weg
was naar Amsterdam. Door ’t onstui
mige weer overvallen besloten de schip
pers voor anker te gaan. Schipper Bak-
Hwa 't der wenje freege jimme?
O, der wenje Fekke en Lisk.
o
De Jjeafde is it heechste, hiel de shop
ping ta kroan,
En it hert fen de minske ia bjar ryk
en hjar troan,
De Ijeafde is sterk, h&ldoan en oerwint,
Hwet sonder bjar net koe hat mei hjar
noch kind.
Nei Courtmans-Bergmans. FRISO.
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents.
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland, uit
gezonderd Familieberichten,
10 ets per regel. Bij abon
nement belangrijk lager.
sForfêst wol,< sei Liskje en hja glimke
sa swiet,
Dat glimke brocht Fekke alhiel op *e
tried.
Hy seach bjar yn 'e eagen mei safolle
gloed,
Dér 't fit wier to lézen dan komt it
wol goed.
De BURGEMEESTER der
Gemeente WORKUM maakt be
kend, dat de volgende week
verkrijgbaar zal worden gesteld
op Bon No. 16 der Rijïssuikerkaart
24/2 ons Suiker,
Tevens
maakt dat
geldig is
124e tijdvak van 23 Januari
tot en met 31 Jan. de paarse
kaarten.
De Burgem. voornoemd,
J. QUARLES VAN UFFORD.
Workum, 16 Jan. ’20.
De BRANDSTOFFEN-COM-
MISS1E te WORKUM maakt be
kend, dat verkrijgbaar zal worden
gesteld, op vertoon van den brand-
stoffenkaart,
(Baggelaar),
tegen den prijs van f 8 per duizend
aan huis bezorgd.
De zitting zal plaats hebben op
MAANDAG 19 JANUARI in het
Distributielokaal onder het gemeen
tehuis ingang Bagijnestraat op de
bekende wijkuren.
Fekke koobt in nije lodde,
Groef dy lape der mei om,
En de hele lange wike
Stie hy dêrre oanienwei krom.
Al moarnsier foardet de sinne
De allereerste striellen joeoh,
Tóge er wetter oer syn ikkers,
Det er üt de sleat wei droeoh.
En as jouns al gans in skoftke
’t Moantsje oan ’e himmel stie,
Seach it op *e heide neat.... as
len dy ’t oan de lodde wie.
Fekke plage, hakke en harke,
Sljuchte,' sjidde, wjudde en die.
Segen holp him negen, dy ’t er
Ut syn saed fen Ijeafde hie.
o—
Op 'e heide stiet in spnltsje;
Greide in hoekje, en 't oare is bon
Op *t hiem in keppel hinnen,
En in melke geit oan ’t tou.
Trije wite pylkstirt-skiepkes
Bikje op hjar poltsjes om,
’t Nót stiet wol sa moai yn *t bloeijen.
't Gea dat rükt dér fen ’e blom.
Trije kijkes, glêd en tierich,
Toane jaerkes stiif en prüs,
En de aide brüne karket
Kreaze weidsjes hea nei hüs.
Hwêr j’om hós en hear ek komme
Alles is forgoed yn 'e es,
't Pleatske ie kreaskes yn ’e ferwe
Net in strieke leit oer dwers.
Binnedoar is *t der ek neffens,
Sindlik oeral as de bran,
't lene lyk as ’t oare teikent
Sa de warb’re skjinne ban.
It pear wite koarteldouen
Slüget smüksmout neistelkoar,
't Is 't byld der echte Ijeafde
Fen de koarterboer en hjar.
Und’re konwe sliept yn 't widske
De earste, sooner as in fisk.
—o
Op 'e heide lei in lape,
Dy 't nin minske hawwe woe,
Elkien tocht dat yn dy s&ngroun
Noait in sprfitzel groene sooe.
De Herneboers greatfeint frege Liskje
ta wiif,
Mar ’t fanke bilits fen sa’n oanfdl oer
’t liif,
sei se skrüten, »och,
hwet seoestou ha
»En dêrom stiet heit sa’n keal houlik
noait ta.<
verbrijzeld.
Te Doetinohem is de metaal- en draad-
fabriek van den heer Besseling door den
storm in elkaar gestort.
Onder Weerselo is door den storm
een nieuw gebouwd huis ingestort,
waarbij een paard werd gedood.
Ten gevolge van den storm is een
boom omgewaaid in het park van den
prins de Croy te La Louvière (België),
waardoor .de 9-jarige prinses van Salm
gedood en de eveneens 9 jarige prins
Alexander de Croy ernstig gewond werd.
Van de mailboot Dover—Ostende zijn
door den storm 5 passagiers overboord
geslagen en verdronken. Een aantal
personen werd gekwetst.
Hoog water.
Door den storm is het water weer
gestegen. Uit Maastricht wordt gemeld,
dat het water daar met zulk een kracht
is komen opzetten dat de menschen
ternauwernood tijd gehad hebben om
hun vee, have en goed naar de boven
verdieping in veiligheid te brengen, ’t
Is alles water zoover het oog reikt. In
Wijk en op St. Pieter staan de kelders
vol water. Het Stadspark is voor een
groot gedeelte overstroomd. Wast het
water nog, dan is het park niet meer te
bereiken, want Jeker en
één aan den ingang.
Opnieuw staat hot water in Twente
ongekend hoog. Alle slooten en beekjes
hebben zich verbreed tot breede of
smalle plassende boomen er langs
staan in het water en heele bosschen
zijn waterplassen ga worden. Wegen
staan onderboerderijen zijn ingesloten.
Het reizen naar Duitschland.
Een reiziger, die met den D trein uit
Berlijn eergisternacht te Amsterdam ia
aangekomen, deelt het volgende aan het
»Hbld.« mede:
In Berlijn was den reizigers niets ge
zegd van het al of niet doorlaten van
den D-trein naar Holland, zoodat ze
welgemoed instapten. De weg werd
echter niet over Gronau genomen (waar
geen staking is), maar over Rheine.
Waarom dit geschiedde is niet doidelijk.
Toen de trein echter aan het station
Rheine aankwam, was van doorlaten
geen sprake, omdat de locomotief ge
woonweg werd afgehaakt. Het perron
was geheel afgezet en alle reizigers
moesten uitstappen. Zij werden door de
met geweren gewapende stakers buiten
het station gebracht onder den onop-
houdelijken .kreet »8ohieber«. Hun
houding was tegenover de vreemdelingen
allesbehalve vriendelijk en zelfs dreigend.
Alleen aan het optreden van den bur
gemeester van Rheine, die het stakings-
cotniié aansprakelijk stelde voor de voe
ding van de reizigers in het toch al
slecht-voorziene stadje, was het te
danken, dat ze na een gedwongen op
onthoud van 4 uur Rheine weer mochten
verlaten. Eenige landgenooten echter
die reeds een kamer in een hotel be
trokken hadden, bleven er achter.
De douane in Bentheim is zeer ver
scherpt, zoodat nu de reizigers wederom
aan een lijfsvisitatie worden onderworpen,
evenals gedurende den oorlog geschiedde.
Dit ter inlichting van hen, die nog
de reis naar Duitschland zouden moeten
ondernemen.
Van de grens wordt bericht, dat de
staking in Duitschland zich uitbreidt.
Het spoorwegverkeer tusschen ons land
en Duitschland wordt al minder en
minder. Enkele nog aankomende rei
zigers doen avontuurlijke verhalen over
volgepropte tramwagens, auto’s en boe
renkarren. «Het is wel rustig in Duitsch
land, doch men vreest voor een storm
na deze stilte.
In Dusseldorf weigeren de spoorweg-
1 en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78. Amsterdam,
Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
FRISO
