Nieuws- en Advertentieblad I
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
GEBREK.
I
I
46ste Jaargang.
No. 9.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandscb Nieuws.
Kort Nieuws.
gZATERDAG 28 FEBRUARI 1920.
24/2 ons Suiker,
STRANDVONDERIJ.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM.
den politieman door-
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid
voor F
De BURGEMEESTER der
Gemeente WORKUM maakt be
kend, dat de volgende week
op 'e rekken set fen in hiele forieniging,
fen de hiele maetskippij, fen in hiel
folk. FRISO.
4
Drie kinderen waren reeds bewusteloos,
de oudste zat verwezen op een stoel.
Gelukkig konden alle vier nog bijgebracht
worden.
kostwinnersvergoeding niet noodig vond.
Sulkeraanvoer.
De correspondent van het «Hand” te
Deventer had een onderhoud met een der
grootste binnenscheepvaartleiders, wiens
stoomvaartdienst de belangrijkste ver
binding vormt tussohen Holland en het
land achter den Geldersohen IJsel.
In verband met de staking in het
havenbedrijf en de vermindering van
vrachten, noemde de reeder allereerst de
vermindering van den suikeraanvoer.
«Wij voorsien Deventer, Zutphen,
Hwet is der in gebrek yn ’e wrald
Lit üs der ris hwet fen neigean en besjên.
Breagebrek lije is fêst wol in biwiis
fen jn treurige maetskiplike tast an, to
treuriger hwennear der gjin eigen skild
mei mank giet, howol dit noch al ris ’t
gefal wêze kin. Menniohien libbet noch
al fryhwet by de dei ou, jowt üt hwet
er fortsjinne wirdt, en as den de wirk-
sumheden ynkrimpe en der yn gjin dagen
hwet fortsjinne wirdt, is earmoed troef
en stiet it gebrek foar ’e doar. En det
faek yn ’e winter dy ’t mear bihoeften
hat en mear ütgaven foardert.
Wol to forstean, in arbeider mei hwet
hushaiding kin net fen syn lean oer-
sparje, as wirdt det ek noch al as grou
Dit blad verschijnt des Za-
I terdags en kost per kwartaal J
65 cents; franco per post J
75 cents. Enkele Nos. 5 ets. I
Ingezonden stukken Don-
I derdags in te zenden.
Advertentiën Vrijdagmorgens
vóór 11 uur.
[♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦a
Een 3-jarig meisje van R. H. te
Akkerwoude weegt reeds 62 pond,
Ged. Staten van Noord-Holland heb
ben goedgekeurd het suppletoir kohier van
den Hoofdeljjken Omslag der gemeente
Wiaringen, waarop de ex-kroonprins van
Duitschland voorkomt met een aanslag ge
schat naar een inkomen, groot f800.000.
Naar de «Maasbodes meldt, zullen
binnenkort door België weer vee-aankoopen
in Nederland gedaan worden. Op 1 Maart
zal bovendien de bepaling worden inge
trokken, waarbij de invoer van jong- en
melkvee in België verboden is.
De ex-directeur van het Stadion te Am
sterdam, Coucke, die wegens verduistering
van f 18.000, gepleegd ten nadeele van het
Stadion, naar het buitenland vluchtte, Is
teruggekeerd en heeft zich bjj de justitie
aangemeld, waarop overbrenging jaaar bet
huis van bewaring volgde,
Twenthe en de Graafschap tot aan de
grens toe van suiker. De ladingen, die
wij gemiddeld krijgen wisselen af tussohen
50 en 200 A 300 balen, maar er komt
geen boot aan of zij brengt suiker mee.
In de afgeloopen week is echter in ’t
geheel geen suiker aangekomen. Donder
dag lagen er op de Amsterdamsohe fabrie
ken 400 balen ter versending gereed naar
de plaatsen achter den IJsel, maar de
schuitenvoerders weigerden ze af te halen
en naar de boot te brengen.
De suikervoorziening van deze streek
begint dan ook ernstig in gevaar te
komen”.
Bij informatie bij een der grossiers is
deze mededeeling volkomen juist geble
ken. De toestand is te ernstiger, daar
de winkeliers en grossiers in verband
met de geringe verdienste op dit artikel
slechts over uiterst kleine voorraden be
schikken.
Deskundigen hebben dan ook de ver
schillende gemeentebesturen hei advies
gegeven op de geringe aanwezige voor
raden beslag te leggen.
Postdiefstal.
In den laatsten tijd werden aan het
postkantoor te Amsterdam herhaaldelijk
aangeteekende stukken vermist. Een on
derzoek leidde tot geen resultaat, tot het
opviel, dat een assistent van het bureau
voor aangeteekende stukken zich uitga
ven veroorloofde, welke hij niet van zijn
salaris kon betalen. De man werd na
gegaan, en toen ontdekte men, dat hij
ergens een biljet van f 100 in betaling
gaf, ’t welk uit een vermiste brief, be
vattende f 2600 afkomstig was. De man
werd gefouilleerd en op hem werden nog
twee biljetten van f 100 gevonden, welke
eveneens uit den vermisten brief afkom
stig bleken te zijn. De assistent is
daarop in hechtenis genomen. De overige
f 2300 zijn nog niet gevonden.
Moordaanslag.
Maandag zijn gevankelijk naar Leeu
warden overgebracht G. V. en G. D.,
arbeiden wonende te Bergum, wegens
moordaanslag op den chef-politie R. Krottje
aldaar. Krottje wilde hen, nadat ze den
kastelein W. Zandstra bedreigd hadden,
van diens zaal verwijderen. Terwijl
Krottje G. D. aangreep, waartegen deze
zich krachtig verzette, sprong G. V. op
hem toe met een geopend scheermes, om
den hals af te snijden. V. viel echter,
waardoor het doel gemist werd en slechts
Gebrek fen fortrouwen. In merkelik
ünderskie fen üs tiid is fêst ek, det er
Levensonderhoud voor gezinnen van
dienstplichtigen.
Het kamerlid Ter Laan had den mi
nister gevraagd de bedragen voor levens
onderhoud voor gezinnen van dienst
plichtigen te herzien.
Den Commissarissen der Koningin
werden door den minister omtrent deze
zaak inlichtingen gevraagd. Uit de
ontvangen antwoorden bleek, dat de
wier hulpgeroep de werkster toesnelde,
waarop de beide mannen de vlucht
namen.
De staking in het havenbedrijf.
Da directie der Kon. Holl. Lloyd te
Amsterdam heeft een aantal stakers, in
dienstwoningen wonende, de huur opgezegd.
De zeepost gestaakt.
De verbinding der zeepost van aange
teekende* stukken en postpakketten naar
De invoer van Zuidvruchten.
Er komen nu in ’t geheel geen Zuid
vruchten meer binnen. Onmiddelljjk na
het uitbreken der staking is de verzending
van vruchten uit Spanje en andere Zuide
lijke landen naar ons land stopgezet.
Steun aan de stakers.
Het bestuur der Landeljjke Federatie
van metaalbewerkers en aanverwante vak
ken verspreid onder haar arbeiders een
manifest, waarin hun wordt aangeraden
in geen geval eenig werk van de stakers
te verrichten, voorts een dag loon per week
te storten en ten slotte zieh gereed te
houden voor den stryd.
Het goederenvervoer.
Door de Ned. Spoorwegdirecties is op
dracht gegeven thans, evenals naar Rotter
dam, ook naar Amsterdam geen goederen
ten vervoer aan te nemen, indien deze
bestemd zijn voor verder transport over zee.
Vet voor Weenen.
De Centrale-Bond van Transportarbeiders
heeft besloten de wagons vet voor Weenen
kosteloos te verwerken.
Een beroep der huisvrouwen.
In een te Utrecht gehouden vergadering
van het hoofdbestuur der Ned. Vereen
van Huisvrouwen is een motie aangenomen,
waarbij een beroep wordt gedaan op werk
nemers en werkgevers in het havenbedrijf,
om ter wille der geheels bevolking van
Nederland alle middelen in het werk te
stellen ten einde een spoedige vreedzame
beëindiging van de havenarbeidersstaking
te verkrjjgen.
earsuchtich is om in oar om help oan to
krüpen.
De frijgesel, bygelyks, lükt it seil mar
net heger as de mêst, en baldt, nou ’t
er grou jild fortsjinnet Ijeafst hwet oer
for de takommene tiid as er syn spar-
Geriifgebrek moat ek efkee oanstipt
wirde. Det wol ek wol ris üt krapte
foart komme. It gebrek oan lytse deis-
tige geryflikheden ef needsakelikheden
Ijeaver, lit him yn de hüshaldingen fen
net to krekte hüahaidsters faek fielle
mei skea. Bygelyksas men net in
hotte hat, kin men maklik op in stien
it breames forknoeije. Hat men net in
hammer en men slacht mei de klomp,
den brekt dy, den giet it sa bird fen
yen ou. Ik wol mar sizze as men it
mindere det men nedich is, net hat, is
men wol needsake it bottere to brüken.
En it soil op skea ütdraeije, as men üt
gebrek de dingen brükt, der ’t se net
for bistimd binne.
lean hjitten, howol it faker is, det hy
der mar i
Wieme earst de tastannen sa, det elke
lytse hanwirksman en arbeider, it hele
jier drok wirk hie det in aerdich lean
die. Mar, howol men al sizze kin, det
de tastannen nou better binne as sa ’t
it wol wést hat, der binne noch genoch
dy ’t net fen de beste tiden sprekke
kinne, en derom is ’t riedsum to roepen
mei de riemen dy ’t men hat, out sa-
lang er wirk is en er for alle wirk bi-
telle wirde kin sadet men kriget, to
minsten by net to hege easken, hwet
men nedich is.
It bliuwt lykwol altyd riedsum, det er
yn *e tiid fen hwet rommer fortsjinsten
as gewoanwei, hwet ousündere wirdt for
de minder
net üt oerflued {'iet sok sparjen, lit men
oergean hwet men wol bigeare sooe, mar
üt foarsoarg, omdet men Ijeafst yens seis
verkrijgbaar zal worden gesteld Pot8i® Hebt t{ge Bkoan br4ke kin.
op Bon No. 22 der Rijkssnikerkaart
Tevens wordt bekend ge
maakt dat de Wzttebwodkaa/ït
geldig is
128e tijdvak van 28 Februari
tot en met 7 Maart de paars
gekleurde kaarten.
De uitreiking der broodkaar
ten zal plaats hebben op Dins
dag den 2 Maart en de afgifte
der aanvullings-broodkaarten op
Woensdag den 3 Maart a.s. op
de bekende plaats en uren.
De Burgem, voornoemd
J. QUARLES VAN UFFORD.
Workum, 27 Febr. ’20.
DE BURGEMEESTER-STRANDVON-
DER van Stavoren zal op Donderdag
11 Maart 1920 d«s namiddags 2 uur aan
de Voorstraat aldaar verkoopen de navol
gende goederen
8 ijzeren petroleumvaten, 2 vaten ma
chineolie, 1 oliebus. 1 sloep met riemen en
6 luchtbakken. 14 scheepsluiken, 4 bat
tings, 1 deur, 35 dekdeelen, 11 balken, 2
kromhouten en 6 deel rjjswarring.
Stavoren, 27 Februari 1920.
De Burgemeester-Strandvonder
voornoemd,
N. NAMMENSMA.
l en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
mei sjucht roun to kommen, nou folie mear wantrouwen ia aa by aids.
Men liend elkoar nou aa mar net jiid
op yens wird ou, omdet menniohien der
sa foar en nei al mei ousmard is. Men
helpt en skewielt net sa gau mear de
persoan dy ’t hwet bigjinne wol. Troch
in bulte waerd en wirdt nooh it fortrou
wen op in treurige menear skeind, sadet
op it slimst de sürforgarre sinten fen
de lytse man forlern gean. It bidroch
yn folie takken fen ’e hannel is bikend,
en der moasten seis wetten makke wirde
om det tsjin to gean.
Us büterhannel, wier yn *t bütelan
fenwege de onearlike forkeapen op in
minne namme. Ek it forfalskjen fen
oare keapwaren furnimt men en meunich
ginstije dagen. Net üt weelte, forkeaper hwaens goenamme yet onbi-
lekke wier, waerd it Hike beest.
Al dy gebrek’ten ontsiere üs folk
hweat it giet sa, de misset, dy ’t ion
helpt yn tiid fen need, en togreataken put, ja mar ien inkele makket, wirdt
Brutale indringers.
Toen dr. v. d. Hoeven te Amsterdam
was uitgegaan vroeg een man het huis
te mogen zien. Hij was inspecteur van
het woningtoezicht. Het meisje ver
trouwde de zaak niet en wees den
vreemdeling af.
’s Middags, toen de dokter weer was
uitgegaan, verscheen opnieuw een onbe
kende man, die, toen het dienstmeisje
de deur wilde sluiten, naar binnen drong
en het meisje tegen den grond sloeg.
Onmiddellijk daarop kwam ook de man
die er ’s morgens was geweest er bij.
e
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents.
Grootere letters naar plaats-
ruimte. Buiten Friesland, uit-
gezonderd Familieberichten,
10 ets per regel. Bij abon-
nement belangrijk lager.
Onze marine-luchtvaartdienst wordt, Samenv _“iflhandel^en_zl_±’t_ “ei8je1J°p
zegt de Tel. den laatsten tijd wel zwaar
bezocht. De vorige maand nog viel de
bekwame instructeur Lems. En terwijl
men bezig is de gelederen aan te vullen
en op de eerste zonnige, windlooze dagen
van het voorjaar de nieuwe bestuurders
de lucht inzendt, vallen kort na elkaar
weer twee slachtofferseenige dagen
geleden vliegt de leerling Lt. Dulfer
voor het eerst »los” en vindt den dood
en nog voor het arme slachtoffer begra- Ned. Oost- en West-Indië is gestaakt; zoo
ven is, gaat een andere jonge vlieger,
na volbrachten les-tijd, alleen naar boven,
stort eveneens naar beneden en de sini
stere lijst met de namen van degenen,
die door de aviatiek den dood vonden,
is weer langer geworden
De opvolger van dr. Kuyper aan de
Standaard.
Naar »Ons Noordenverneemt, zal
het A.-R Kamerlid A. Zglstra, hoofd
redacteur van de «Nieuwe Prov. Gron.
Crt.,« benoemd worden tot redacteur aan
«De Standaard,met de bedoeling, dat
hij eventueel de opvolger zal zijn van
dr. Kuyper als hoofdredacteur van het
anti-revolutionnaire hoofdorgaan.
Wfjnkoop te Sneek.
Wijnkoop heeft te Sneek gesproken.
De vergadering bracht ontzaggelijk veel
menschen op de been. Honderden wa
ren naar de stad getogen, niet om Wijn
koop te huldigen, zooals men oppervlak
kig zou denken, doch om van hun vijan
digheid te doen blijken. Lang voordat
de werkelijke voorstanders van het com
munisme er aan dachten naar de ver
gaderzaal te gaan, was deze reeds bezet
door tegenstanders. De vergadering zelf
had een ordelijk verloop Toch vond
men *t veiliger den heer Wijnkoop onder
politiegeleide naar huis te brengen. De
menigte was zeer vijandig gestemd en
meermalen klonk de kreet «Gooit hem
in ’t water
Door H. B. S.-scholieren en gymnasi
asten was, naar de »Tel.< meldt, een
manifest onder hun mede-leerlingen ver
spreid, om hen op te wekken op deze
vergadering met woord en daad te pro-
testeeren tegen het communisme.
Honderden wachten op ouderdoms-
uitkeering.
Het hoofdbestuur van den Bond voor
Staatapensionneering schrijft in een adres
aan den minister van arbeid, dat van de
ouden van dagen, die volgens de Ouder
domswet 1919 recht hebben op een
ouderdomsrente, honderden nog geen nit-
keering hebben ontvangen. Als voor
beeld is een lijst uit Zaandam bij dat
adres gevoegd, met namen en adressen
van 107 der bedoelde personen.
Als kinderen alleen thuis zjjn.
Vader was uit werken, moeder om
een boodschap, vier kinderen, waarvan
de oudste 6 jaar, alleen thuis. Toen
heeft een der kinderen een gaskraan
opengedraaid. De buurvrouw bemerkte
de gaslucht, en drong de woning binnen.
de kleeding van
sneden werd.
De dader is een zoon van J. V., die
eenige weken geleden onder Bergum zijn
vrouw met een scheermes doodde en
daarna zich zelf het leven benam.
(L.Ct.)
Het vlieg-ongeluk by Veere.
Omtrent het vlieg-ongeluk bij Veere
wordt nog nader gemeld, dat de luite
nant ter Zee A. Scheffelaar Maandag
avond voor ’t eerst alleen opsteeg. De
bestuurder maakte een goeden start doch
op een hoogte van 50 meter viel het
toestel plotseling naar beneden. Het
kwam terecht in ondiep water en werd
totaal vernield. Luit. Scheffelaar werd
zwaar gewond en was dadelijk dood.
Jildgebrek is ek for elkenien in min,
en lêstich ding. Jild wolle de hounen
net frette zizze dy ljue me ast dy ’t er
seis sa gleaun op binne, en lit det nou
mar wier wêze, mar it is ek wier, det
alle libbensbihoeften en gemakken yen
forskaft wirde troch it jild. Jild, jild
det kin mar alles twinge, dy ’t sünder
dat troch ’t libben moat, soil ’t nearne
fier yn bringe« ha we wol songen. En
dit bliuwt er ten wier, dy ’t gjin jild meerderheid algemeene verhooging van de
hat, stiet gau forlegen en wirdt yn ’e
wrald for in neat to bitsjutten skepsel
balden. Mar hat immen jild «al is er
den to dom om tsien to tellen hy is
in gnap, bislipe man.«
For in hiele boel is it jildbisitten in
towerkrêft, dy ’t tagong jowt ta de
greate ljue, dy *t yen oars de rêoh ta
keare.
It jildbisit makket forstandich en jowt
macht. Det it jild ek forkearde ynfloed
oanset, blykt üt it aide sprekwird: «It
jild det stom is, set rjucht hwet krom
is.« As men det op ’e keper biskout, - ---
den is in bytsje krapte yn kas nooh Enschede, Hengelo en vrgwel geheel
forkiesliker den de romte fen «blikjesc
to hawwen en der onijucht mei to dwaen.
Gebrek fen kennis, ef gebrek oan
bikwaemens is faek ek sa slim wol as
jildgebrek. It great kaptael komt lan
ger al in bytsje op wei syn heechste
macht kwyt to raitsjen. Fen alle kan
ten wirdt er tsjinwirdich tsjin ynlein,
om, op dizze ein it jild by heapen op
to stallen, wylst op it oare ein de sin
ten soms ontbrekke dy ’t de honger
bütendoar balde kinne. As det mei de
tiid in bytsje foreffene wirdt soil kunde
en bikwaemens nooh heger en bilang-
riker plak yn de maetskippy ynnimme
den ont nou ta.
RISO
ook de rechtstreeksche verbinding uit
Amsterdam en Rotterdam van brieven en
pakketpost naar Noord- en Zuid-Amerika
en van pakketpost naar Denemarken, Zwe
den en Noorwegen, naar en over Spanje
en Portugal.
