Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
Adverteert in dit Blad
ZATERDAG 15 MEI 1920.
46ste Jaargang.
No. 20.
Beppe brilloftstaspraek.
Kort Nieuws.
Binnenlandsch Nieuws.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM. - -
Drie dooden en 17 gekwetsten.
Officieel Gedeelte.
2 y2 ons Suiker,
krüa,
d. Zwaag, schip Reit-
nou ga
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid
voor 1
verblijf houdende.
De tasch met de f3000 was inmid
dels door E, G uit de Asschendelftstr.
op de Gedempte Binnenrotte opgeraapt
en ter beschikking van de directie van
het Thaliatheater gesteld.
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents.
Grootere letters naar plaats-
ruimte. Buiten Friesland, uit-
gezonderd Familieberichten, J
10 ets per regel. Bij abon- JI
nement belangrijk lager. J
set te lijn vlucht diep, ernstig.
Mej. Geertruida Kamstra, le Spoor
straat, beenbreuk.
v. d. Borg, Sledemennerstr. beenbreuk.
Minder ernstig gewond:
Jan Roose, Zuidhorn.
Hendrik Onnes, Winsohoterdiep 65.
Pieter Kort, Billitonstraat 21.
Jan Rietema, Noordwolde.
Jantje Olthof, Boterdiep.
Sybrand de Jong, Bergstraat.
Ulbe Bosman, Polderstraat.
Johannes Hoexum, St. Jausstraat.
Johannes Scholtens, Oost er weg.
E. Timmer, Bedumerweg.
August Weasels, Bedumerweg, terwijl
nog meer personen in het ziekenhuis
werden verbonden en verschillende per
sonen licht gewond werden, wier namen
onbekend zijn gebleven.
Dit blad verschijnt des Za-
terdags en kost per kwartaal
I 65 cents; franco per post
7 5 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Don-
derdags in te zenden.
Advertentiën Vrijdagmorgens
vóór 11 uur.
1 en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
Om ongeveer tien uur heeft Zondag
avond op de kermis te Groningen een
zeer ernstig ongeval plaats gehad op de
rodelbaan van den heer Hommerson, die
De BURGEMEESTER der
Gemeente WORKUM maakt be
kend, dat de volgende iveek
verkrijgbaar zal worden gesteld
op Bon No. 33 der Rijkssuikerkaart
De geldigheidsduur der Witte-
bwodkaait is
136e tijdvak van 10 Mei toten
met 18 Mei de BRUIN ge
kleurde kaarten.
137e tijdvak van 19 tot en
met 27 Mei deZWA~RTge
kleurde kaarten.
De Burgem, voornoemd
J. QUARLES VAN UFFORD.
Workum, 13 Mei '20.
Frauduleus bankroet.
De heer Adr. Verhoog, in effecten en
assuranties te Leiden, die Zaterdag zijn
betalingen had gestaakt, is den zelfden
avond in voorloopig arrest genomen, ver
dacht van verduistering. Hij zou effecten,
hem ter verzilvering aangeboden, ten
eigen bate hebben verkocht.
Het geheele tekort moet 4 ton be
dragen. Er zijn personen, die er voor
f6000, f8000, f15000 en een enkele
die er voor f 70,000 bij betrokkn zijn.
De arbeidsprestatie in het havenbedrijf.
In «Invoer en Uitvoert doet de heer
W. de Fremery, hoofdinspecteur van
den havenarbeid te Amsterdam, belang
rijke medededeelingen omtrent de ar
beidsprestatie in het havenbedrijf. Een
onderzoek bij een aantal havenbedrijf-
ondernemingen, die regelmatig jaarlijks
gegevens omtrent de snelheid van lading
en lossing hunner schepen verzamelden,
wees uit, dat met uitzondering der Delf-
«ijlsche haven, een sterke daling van de
arbeidsprestatie der havenarbeiders, zoo
wel te Amsterdam als te Rotterdam, in
het afgeloopen jaar te constateeren valt.
Een gunstige werking van den verkorten
arbeidstijd is niet te bespeuren.
Bij arbeid in tijdloon is de arbeids
prestatie in den regel met minstens
14% gedaald. Nog bedenkelijker is de
daling der werkkracht bij stukloon, die,
behoudens een enkele uitzondering, op
30% te stellen is.
De algemeene oorzaak, die voor deze
vermindering der werkkracht bij de ha
venarbeiders moet worden aangenomen,
is de door moreele en phyeieke oorlogs-
crisisinvloedon sterk verminderde werk
lust. Als bijkomstige oorzaak geldt de
veelvuldige tewerkstelling van ongeoe
fenden, als gevolg van de gewijzigde
methode van in dienstneming van het
losse volk.
Verbetering te brengen in de werk
lust der havenarbeiders zal, zoo eindigt
de heer de Fremery zijn artikel, niet ge-
makkelijk gaan, gezien de overeenkom
stige verschijnselen in ’t buitenland.
Mislukte diefstal.
De chef van het bioscooptheater »O-
lympia» aan den Binnenweg te Rotter
dam, de heer I. E., ging Zondagavond,
vergezeld van zijn vrouw, van het bios
cooptheater naar de St. Laurensstraat.
Hij droeg een zwarte tasch waarin f 3000,
welk geld hij aan de directie van het
Thaliatheater moest afdragen. Nabij het
Thaliatheater in de St. Laurensstraat
gekomen, kwam plotseling een man te
voorschijn, die hem een slag met een
hard voorwerp in het gezicht gaf, hem
de tasch ontrukte en er van door ging.
Op het hulpgeroep van den heer E.
werd de vluchteling dadelijk door voorbij
gangers achtervolgd. De koopman 8.
A. G. van den Sohiedamsohendijk, die
hem op de Gedempte Binnenrotte zag
aankomen, lichtte den vluchtenden dief
een beentje, zoodat hij op de straat viel.
Maar dadelijk was hij weer overeind,
wierp de tasch weg en i
voort, totdat hij op de Gedempte Boter-
sloot door een paar politieagenten ge
grepen werd, die hem naar het politie
bureau in de Lange Torenstraat brach
ten. Daar noemde bij zich L. M. varens
in jier twa is it nou forlyn
Do hawwe Sijo Murks en Styn
Elkoarren kennen leard.
Sünt ha dy twa oanbaldend wei
Net »üt en oan« om oarde dei
Mar stikum fêst «forkeard.c
Nou soil ’t dan jilde for sa fier,
Hja atean lominsten op pompier
En binne Snein al roppen.
De saken binne dus fen miet,
By beppe ha se brilloft fierd
Mar ’t hfis kaem net fen boppen.
It wie der mear in hüslik feest,
Der hearske in blide brilloftsgeest
Fen stille wille en nocht.
Gjin wyldsang kaem der ienris by,
Yn beppe-hüs malfardery
Der waerdt net iens om tocht.
Mar oars, hwet hie’t aid minske hjar draei 1
Hwet hie so ’t skjin! it glimde er nei,
’t Wie oars hwet as gewoan.
Twa kopkes stiene yn ’t bledtsje klear,
Dy hiene elk in roaske om *t ear,
Gjin finger koe ’r hast oan.
En ho ’t se Sije lange strie
Mei grien en blommen opaierd hie 1
Der koe men sa net bij.
In fingerbreedte, mear ek net,
Wier op it ein mar ünbiset
En for de müle frij.
En Sije kloppe it hert sa licht 1
Dat stie him utskreaun op 't gesicht,
Doch wie ’r net los en dol;
Hy tochte om de tiid dy ’t kaem,
Of duedlik seinde feint fornaem
It «troudman-wirdenc wol.
En Styntsje wie sa’n krease breid,
Wol keintsjes, mar de ienfaldiohheid
Wie net üt ’t each forlern.
En fierdere seach se sedich blier
Oan Sije side,.,, frjemd as ’t wier
Mar Styntsje m o a s t sa sjen.
En dan gyng mar wer for in kear
Op ’t lok en heil fen ’t jonge pear
De >kop« de rygle roun.
Sa echt wie noait de wille fan
De jonge breid en brêggeman
As op dy brilloftsjoun.
Faek waerd der ek in wirdtsje sein,
Seis beppe riisde op *t lést oerein,
En *t selekip waerd hast kjel.
It jonge pear biloek en swei
Do ’t beppe sprjek, en hwet se sei,
Kaem hjir sahwet op del
Jongpear, jimm’ boerdtsje stiet
De wyldsang is foarby,
De klok slacht nou Pak oan I pak ta
Mar alwer-oan op nij.
En Sije mei gjin langstme ha
Nei oars hwet as nei honk,
Dlstributiemaatregelen.
Wittebrood. De minister van
Landbouw heeft met ingang van Maandag
de maximumprijzen voor wittebrood in
getrokken.
Roggebrood. De minister van
Landbouw heeft bepaald, dat 24 Juni
a.s. de verstrekking van regeeringswege
van grondstoffen voor de grof roggebrood-
bereiding zal ophouden en dat alle in de
distributieregeling van brood, meel en
rogge opgenomen bepalingen ten aanzien
van roggebroodkaarten, aanvullingskaar
ten voor roggebrood, rogge en roggemeel
zijn vervallen.
In verband met deze wgziging van de gezel, in het zeemanshuis aan de Calandstr.
distributieregeling beeft de Minister aan
de burgemeesters medegedeeld, dat we
gens de opheffing der rogge-
brooddistrjbutie op 24 Juni a.s.
houders van roggebroodkaarten in de
gelegenheid zijn te stellen deze kaarten
te ruilen voor wittebrood- of bruinbrood
kaarten en den burgemeesters verzocht
hiermede bij de aanvrage om W. en
B.-kaarten voor de 36ste periode, welke
aanvrage vóór 15 Mei a.s. aan het Rijks-
burea’u voor de Distributie van Graan
en Meel in te zenden, rekening te houden.
Gevonden voorwerpen.
Een teekenpasser te bevragen aan ’t po
litiebureau een geldstuk bij R. de Wit
Zuideen bril met doos bjj R. G. Visser
Zjjlspadgekleurde strik en blauwe zelf-
strikker bjj ondergeteekende.
Workum, 14 Mei 1920.
De Hoofdagent v. Pol.
J. v, D. SCHAAF.
op de Groote Markt aldaar staat aan
den Noordkant.
Een der balken die de hooge stellage
droegen waar zich het publiek op begeeft
om van die hoogte naar beneden te gig
den, heeft den zwaren last niet kunnen
dragen maar is bezweken tengevolge
waarvan een gedeelte van den vloer met
meer dan 50 menschen die opeengepakt
daarop stonden, plotseling naar beneden
viel, allen meeslepende. De hoogte van
waar zij op de straatsteenen vielen, mag
misschien wel op 15 M. geschat worden.
Het was een geweldige paniek, velen
jammerden, vele anderen trachtten te
helpen, politie was gauw aanwezig en
zoo werd met behulp van velen uit de
omstanders al spoedig een eerste hulp
dienst georganiseerd. Men bracht de
zwaargewonden naar het Café de Unie,
naar het café Dik, in de huizen der
firma Brugmans, Feldbrugge en anderen,
terwijl al spoedig dr. Nathans geholpen
door tal van andere artsen hun zorgen
aan de gewonden wijdden. Er kwamen
brancards van het politiebureau, zieken
wagens en auto’s, van de ziekenhuizen
en in betrekkelijk korten tijd had men de
gekwetsten zoo goed mogelijk verzorgd.
Twee personen, twee jongens waren zoo
goed als onmiddelijk dood, een meisje is
later in het ziekenhuis overleden, van
de gekwetsten hebben velen ernstige frac
turen of inwendige kneuzingen bekomen.
De politie zette direct het terrein van
de ramp af.. De balk, die doorgebroken
was, werd meegenomen naar het politie
bureau en het andere werd, nadat allen
getransporteerd waren en de kleding
stukken zoo goed mogelijk bij elkaar
gezocht waren, onder politiebewaking
gesteld.
De hoofdcommissaris van politie zocht,
zoodra hij van de ramp vernam, contact
met den burgemeester, die in den Schouw
burg was en gaf daarna last om de
kermis te sluiten en alle etablissementen
te ontruimen. Het publiek had trou
wens de kermisstemming ook al verlo
ren en alle luidruchtigheid laten varen.
Ook in de oafé’s, waar muziek gemaakt
werd, werden de muzikanten wegge
zonden.
De lijst van de slachtoffers van de
ramp, voorzoover zij in de ziekenhuizen
zijn gebracht er zijn heel wat licht
gekwetsten naar hun huis gegaan
is als volgt
NAAMLIJST van personen en firma’s
aangesloten aan het Rykstelefoonkan-
toor te WORKUM.
1 Firma Jansen sn Lohman.
2 J. Feikema Dir. Ccöp. Zuivelfabriek.
3 B. N. Grol Dir. Stoomzuivelfabriek N.V.
Tjebbes Co.
4 P. Gaastra Firma Simon Gaastra.
5 J. W. de Jong in verpakte geneesmid-
dellen.
6 Stoomwasscherfi «Sirius*.
7 Th. Tjeerde firma Th. Tjeerde en
firma Troste.
8 P. Gaastra.
9 H. J. IJntema wagenmaker en auto-
verhuurinrichting.
10 J, E. Robjjns behanger}} en stof-
f eerder jj.
11 C. A. Dykstra fruithandel.
12 R. Schootstra rijwielhandel.
13 W. H. van dor Werf.
14 R. Gielstra in koloniale waren en kaas
handel.
15 H. A. Visser Grossier.
16 U. Zwolsman scheepsbouwmeester.
17 A. Oosterhoff Hotel »Ketelaar«.
18 P. Bonnema Hotel »de Wjjnbergc.
19 Dr. S. de Walle.
20 J. C. Repko banketbakker.
21 Station H. S. M.
22 H. Westendorp Stoombootdionst Lee-
wardenSneekWorkum.
23 Hotze Zejjlstra fa. J. W. Mejjer.
24
25 Gasfabriek.
26 Gemeentehuis.
27 S. J. IJbema.
28 Gebr. Veenstra sigarenfabrikant,
29 D. Faber stoombootdienst Bolsward
Workum.
30 R. P. Veltman in fourage-artikelen.
31 T. A. Deinum in fourage-artikelen.
En nei dyn wirk, der moast op ta,
Dyn plicht wirdt nou dyn pronk.
Hwent yn dyn eigen hüe en thus
Der moaet dyn einne sjen,
Al fynet der wolkens soms en
Oars spint it gjin goed jern.
En Styntsje, moat mar i
Op klaarlichten dag is uit een on
gebruikte voorkamer van een boerenwo
ning te Ouderkerk a d. IJsel een kistje
gestolen met gouden voorwerpen, ter
waarde van f 1000. Verdacht worden twee
als heeren gekleeds vreemdelingen, die
omstreeks den middag ter plaatse zjjn
gezien.
In de fundamenten van een huis
op het Groote Plein te Yperen heeft men
de Igken gevonden van 40 Engelsche sol
daten. Het zjjn bljjkbaar soldaten, die
door een golf gifgassen gedood zjjn. Ze
lagen alle met het hoofd tusschen de han
den, in een houding alsof ze sliepen, A.Ue
Ijjken zjjn herkend.
Zondag heeft uit een Ilvo-vliegtuig
een Groninger, C. Hofman, een parachtit-
terecht, waar hjj 'zich met moeite uit
werkte. Hjj had f 250 met zjjn waagstuk
verdiend. y
Da aannemer B. uit Veiseroord, die
Zondagavond met den timmerman R. per
motorfiets door de Haarlemmermeer reed,
botste in volle vaart tegen een op den weg
loopende koe. Beide mannen werden van
de fiets geslingerd; de een kwam aan de
overzjjde van de sloot terecht. Belden
kregen ernstige wonden.
De Scheepvaartvereenigingen Noord
on Zuid zullen onder bepaalde voorwaar
den een loon van f7 por dag uitkeoren.
Het verschil tusschen het togenwoordigo
loon en *t hoogere loon wordt bjj wjjze
van gratificatie na elke drie maanden
dienst uitbotaald.
Onder ’t boterham eten waren tweo
zoontjes van Th. B. te Meppol aan ’t stoeien.
Plotseling was de eene ’t plagen van den
ander moe en greep hjj het broodmes, dat
op tafol lag, waarmede hjj zjjn broertje
een stuk van do oorschelp sneed.
Gedood
F. Wichers, 17 jaar, beeldhouwer,
Bedumerweg.
A. J. Korfage, 17 jaar, meubelmaker,
Bedumerweg.
In het Ziekenhuis is overleden
Mej. Wilmink, Veemarktstraat.
Gewond
Mej. Rika Doesburg, dienstbode, vrij
ernstige beenbreuk. - L
Mej. Sobreedt, Redemukt, I.,.»- J3
gevaarlijk.
Mej. Jannetje Dermer, Bloemstraat,
vrij ernstig.
Mej. Antje
soargje, dat
Hja ’t hüsregear sa brükt,
Dat grif it lyntsje, boun oan ’t hart
Dy rjucht nei hüe ta lükt,
Gjin silveren keninginne-kop
Meistou ilnnut fordwaen,
Mar fleurje er eigen hüs mei op,
Dat soil dy wille jaen.
En Styntsje, hald de spullen knap
Yn oarder en op pas,
Dan bliuwt de boel it bést op stap
En komt er hwet yn kas.
Hwent jild bitrou jim beide net,
Jimm taest derom net mis,
Ik sjen net op hwet immen het
Mar op hwet immen is.
Né, gean op gnappe lea of jild
Biljeaven noait to soil,
Mar as men deugd en tigens fielt
Knip dan mar op ’e neil.
En komt it needlot al misskien
Mei hirde felle slagen,
Dan is det sa togearre-ien
For jimmo wol to dragen.
Mar *t houliksboatsje yn to gean,
Dat seit hwet, Sjje en Styn I
In hopen dy *t der büten stean
Woll’ mar mei foarsje er yn.
En sitt se op it lê-st der yn,
Se woene it sa abslüt,
Dan tink se, komt de hirdewyn
»O, deale, wie ’k der fit 1<
Ho komt sa gau, sa’n ommekear
Och ’t pearke liet him liede
Troch ’t blyn en sinlike bigear
Dat soun forstén ofskiedde,
Mar dat ’t sa mei jimme komt
Dat hat gjin avontür,
Hwent jimm’ ha alders-rieden nomd
Foar ’t bluistrich Ijeafdefjür.
Wie Styntsje in feint, dan wie ’t myn frjeon,
Tinkt Sjje, is *t sa net
Fiks, hjer I jimm’ miening is net gleaun,
Mar echt en üt it hert.
Btwarje nou dat nommel sin
Mar op jim’ libbenswei,
Blüw hwet jim’ nou for elkoar binn’
Trou ta jim’ léste dei«.
En do sei beppe noch ta slot,
Sa plechtich as ik wit net hwat
»O 1 as jim skielik han yn hén
Foar ’t alter lizze, bidt
Jim’ beppe, dat de echte ban
Jimme iwich noftlik site
FRISO.
0 0!
