Paardenmarkt
te WORKUM, op
Maandag 6 Sept. '20.
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
I
I
1
op Bon No. 48 der Rijkssuikerkaart
Ut it libben.
I
ZATERDAG 28 Augustus 1920.
46ste Jaargang.
No. 35.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandse!] Nieuws.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM. t
2 V2 ons Suiker.
Tot plaatsing van Adv. en Reclames
FRISO.
r i
prijslijst overeenkomenden prijs te doen
betalen; 3. dat de in de lijst vermelde
De BURGEMEESTER der
Gemeente WORKUM maakt be
kend, dat de volgende week
loegen en stuwen in de prijzen begrepen
zijn 4. dat voor afleveringen na 1 Ja
nuary 1924 in verband met ket indrogen,
1
i Dit blad verschijnt des Za-
terdags en kost per kwartaal
65 cents; franco per post
i 75 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Don-
derdags in te zenden.
I Advertentiën Vrijdagmorgens
vóór 11 uur.
kelijke toestand. Groot was de verslagen
heid. De politie zette de terreinen af
om het uitgraven ongestoord te kunnen
doen plaats hebben. Achtereenvolgens
werden de vier lijkjes te voorschijn ge
bracht.
Hoog water.
In de omgeving van Heerenveen stond
deze prijzen zoo noodig zullen worden
herzien; 5. dat de otöp. ver. Alg. Ver
koopkantoor voor Turf te Nieuw-Weer-
dinge de bevoegdheid heeft, l1/-, pot.
boven de maximum prijzen in rekening
te brengen voor hare bemoeiingen in
die gevallen, waarin zij die verleent.
Vier kinderen bedolven en gedood.
Dinsdagochtend 11 uur speelden in het
s.g. Zandgat der graverij van de firma
Grezel en Kuiper te Winschoten een
viertal kinderen, een 4-jarig zoontje van
den heer J. Lindemulder, werkmeester
aan de rijwielenfabriek en drie meisjes
van den heer S. Hemmen, timmerman.
Plotseling gleden ze met een groote
hoeveelheid zand naar beneden.
Onopgemerkt geraakten ze onder de
zandmassa, meldt het «Gron. Dgbl.c
Toen ze vermist werden vermoedde men,
dat ze waren afgedwaald naar de circus
tent van Hagenbeek, doch toen het tegen
deel bleek, kwam men in de zandgra-
verij terug en vermoedde, welk een
vreeselijk ongeval daar had plaats gehad.
Men begon te graven en spoedig werd
één der lijkjes zichtbaar, ’t Was toen
5 reeds bij tweeën. Het was een verschrik-
2.04 cent.
2.50
7.30
der by«Dou hatst heard hwet omke
dy ried; en nou moast it fierder seis
mar wite... dou soilst wol ris mear komme
to piisjen.c
It gyng mei Fetsje en Feike op trou
wen yn fensels. Hja wennen kreas, hiene
gnap hfisrie en Feike die goed syn bést.
voor Handel, Nijverheid
voor
en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
laar, le art. f 8 55, 2e 7.55, 3e f 7.30
Baggelaar, Haskerveenpolder en Wor-
kumermeerpolderBaggelaar, le srt.
ƒ7.55, 2e ƒ7.30; Baggelaar, De Wie
ren onder Nijega en OudegaBaggelaar
le srt. ƒ7.30, 2e ƒ6.80; Baggelaar,
veenderijen in Appelscha en Foohtelo
Baggelaar, le srt. 6.65, 2e f 6.20, 3e
ƒ5.55 p. 1000 st.
Deze prijzen, zijnde de maximum
prijzen welke aan de producenten voor
de turf zullen worden betaald, geldt voor
turf zoowel van het product 1920, als
voor alle vroegere producten.
Hierbij wordt uitdrukkelijk bepaald
1. dat het verschil tussohen de sluis-,
wijk- en kanaalgelden, welke in 1914
geheven werden, en die welke thans be
rekend worden, van deze maximum prij
zen moet worden afgetrokken en dus
ten laste komen van den vervener2.
dat de directeur van de Rgkskolendistri-
butie gemachtigd is aan producenten van
turf, indien een afwijking van de in de
prijslijst genoemde turfsoort wordt aan-
J De prijs der Advertentiën o
X is van 15 regels 60 cents, o
x elke regel meer 7 cents.
x Grootere letters naar plaats- i
ruimte. Buiten Friesland, uit- JI
X gezonderd Familieberichten,
x 10 ets per regel. Bij abon- J
x nement belangrijk lager. I
verkrijgbaar zal worden gesteld gieren sjit
De geldigheidsduur der Bruin
broodkaart is
148e tijdvak van 26 Augustus
tot en met 3 September de
bruin gekleurde.
De Burgem, voornoemd
J. QUARLES VAN UFFORD.
Workum, 27 Aug. '20.
«Bern, lit *m doohs yn *e steek. Hear
nei omke. Dou moast gjin dwaen mear
mei him ha wolle.
«Och omke, de ljue birabje him, hy
is net forkeard, eiker net.c
«Mar hy lést doohs graech in slokje.
«Nou net mearlc
«Soa... en forliden Tiisdei dan... ha *k
mei myn eigen eagen sjoen... siet er dron
ken nést syn broer op ’e sjeas enearder...«
«Hy hat my sa finthjitten dat er de
drank stean litte scoe, sa gau as we mar
troud binne.c
«It gewoane praetsje
«Ne eiker net, omke, hy mient itse-
knor, sekuer, och heden it is tinken
Mar as ik him de bfins jaen, het er seis
sein, dan fordrinkt er him.<
»’t Soil wol hwet meifalle, der ie *t
foart net oan tasafolle hald er net fen
wetter.
Hja bigyng to lipon... elk siet hjar
tsjinwirdich yn ’t farwetter en arbeidde
hjar tsjin, earst de pastoar al, dan seurde
moaike hjar om ’e earen en nou omke
wer. Nou fielde hja forgoed dat se in
wees wie, libbe hjar mem noch mar....
Omke helle de tabaksdoaze koelbloe-
dich fit ’e büae en naem der fiks hwet
40 centimeter boven zomerpeil, in de
polders 15 c.M., zoodat de toestand kri
tiek is geworden.
De hooimaden staan blank, in de wei
landen staan de koeien in het water,
zoodat de boeren zich haasten het vee
op stal te brengen. Wadende door het
water gelukt dit somssommige boeren,
die hun vee in het polderland hebben,
stallen het vee ook, omdat de koeien
de graszoden stuk trappen. Hier en daar
ie het land één stuk modder geworden.
Op de lage bouwlanden staan de aard
appels en boonen in het water; de ver
bouwers kunnen hun akkers niet betre
den. Men herinnert zich niet ooit zulk
een hoogen waterstand in Augustus ge
had te hebben.
’t Ziet er in verschillende om Steen-
wijk gelegen veenderijen, wei- en bouw
landen, die niet onder de bemaling vallen
van het nabij Blokzijl staande stoomge
maal, tengevolge den aanhoudenden zwa-
ren waterval der laatste dagen, aller
treurigst uit.
Sommige uitgestrekte veenderijen staan
een paar voet onder water zoodat er niet
meer gewerkt kan worden en de turf
bij massa’s ronddrijft. Eenige boeren
zagen zich genoodzaakt hun vee te stallen,
of, zoover enkelen daar gelegenheid voor
hadden, naar hooger gelegen weiden te
brengen. Heele aardappelvelden staan
blank. De schade ztowel voor den ver-
vener als voor den boer is groot.
De legersterkte.
In aansluiting aan het bericht, dat de
minister van oorlog plan heeft het leger
terug te brengen tot een sterkte van
100.000 man, verneemt de «Maasb.c
dat dit bereikt zal worden, door jaarlijks
voorloopig slechts 12.000 dienstplichtigen
te oefenen, tot welk aantal de militie-
liohting dus feitelijk wordt teruggebracht.
De oefening van de dienstplichtigen zou
eveneens in de plannen van minister
Alting von Geusau geconcentreerd plaats
hebben, terwijl door het kleinere aantal
verschillende plaatsen
haar garnizoen zullen verliezen.
Naar aan de «Msb.« werd gemeld zou
den daarvoor in aanmerking komen de
steden ’s Hertogenbosch, Hoorn, den
Helder en Leeuwarden.
Volgens de «Tel.c strekken zich de
bezuinigingsplannen van minister Pop ook
uit ten opzichte van de luchtvaartdiensten
De plannen betreffen een vereeniging
van f
en de Marine-luohtvaartdienst onder één
leiding, n.l. die van den commandant
der Luchtvaart-afdeeling, terwijl het ge
heel dan als het z.g. vijfde wapen onder
«Oorloge komt.
Verwarming door electriciteit.
In verband met den heerschenden brand-
stofnood en de duurte der brandstoffen
verschenen er in den laatsten tijd in de
couranten stukken pro en contra de ver
warming door electriciteit, waaruit men
den indruk krijgt, dat zelfs in technische
kringen daaromtrent geen juiste denk
beelden heerschen.
In het weekblad «de Ingenieurs; wordt
Eene schipbreuk.
Uit Lemmer meldt men nader omtrent
de schipbreuk Vrijdagavond
Schipper J. Kopp van Rotterdam, op
reis met de sleepkaan «Casperdienc, groot
1246 ton, geladen met bazalt van Mains
naar Lemmer, was Vrijdagmorgen om
streeks 8 uur, gesleept door de «Keulsche-
vaart XI«, van Amsterdam vertrokken.
Tot Urk ging alles goed, hoewel de wind,
die Z.-W. was, steeds aanwakkerde en
de zee hol stond. Halfweg Urk-Lemmer
liet echter de sleepboot, die wegens het
slingeren veel water in de machinekamer
had gekregen, de sleepkaan los en in
den steek, en stoomde, zonder den schip
per te waarschuwen, naar Lemmer.
Omstreeks 8 uur in den avond kwam
dezo boot met veel moeite onze haven
binnen. Kopp had onmiddellijk, nadat
de boot hem had verlaten, het anker
uitgeworpen en daar de zee steeds woes
ter werd, naar alle zijden noodseinen
gegeven, die echter schenen nergens te
te worden opgemerkt. Omstreeks tien
uur in den avond begon het schip zoo
hevig te werken, dat K. het ergste
vreesde en besloot met zijn gezin, be
staande uit vrouw en 7 kinderen, waar
van het jongste nog slechts 4 dagen oud,
de sleepkaan met de scheepsboot te
verlaten. Toen allen echter met veel
moeite en gevaar in deze boot een plaats
hadden, bleek deze zwaar beladen te zijn.
Al roeiende (de schipper had 2 zoons
van 17 jaar aan boord) heeft men toen
op het Lemster havenvuur aangestoomd,
en gelukte het omstreeks 2 uur in den
nacht de haven behouden te bereiken.
Allen hadden echter gedurende dezen
gevaarlijken tocht in doodsangst verkeerd,
daar de boot telkens dreigde om te slaan
of te zinken.
De schipper, was vol lof en dank over
de door hem en zijn gezin ondervonden
liefdevolle behandeling van den burge
meester en de burgerij. De burgemeester
had n.l. direct, toen de schipper zich by
hem aanmelde, het distributiebureau al
hier doen verwarmen en ter beschikking
gesteld van den schipper en zijn gezin
en den omroeper door het dorp doen
roepen, dat wie van de burgerij kleedlng
kon missen, Z.E.A. dezen verzocht, die
ook ter beschikking van K. te stellen,
waaraan de burgerij ruimschoots had
voldaan,
De sleepkaan die in Duitsehland thuis
Hease manljuesstimmen gallen goare
Ifiden fit, en der trooh hinne enge heech
en 1*
tongen.
«Och to Feike, meitsje nou gjin spul.c
klaget skriemerich in himpen wyfke,
«gean nou stil mei nei hfis.c
«Ie dat..,?<
«Ja, krekt, dat is Fetsje. G&ns feroare
stat tiid net?<
«Och Ut my doohs los,c balt dedron-
kene kearel mei rea-biroane eagen. Ut-
daegjend tilt er de fdsten op tsjin in
lange lummel feu jier ef tweintieh.
er op *t
Fetsje hie ’t foarfit ommen al sein... macht benomd is hwet er wol bigrepen
sa ’n gesanger fen in oar foaróf... Feike
wie goed.
Nou etappe we oer in jier of hwet
hinne en komme to lanne yn in neare
steech fen in greate stöd.
Der is in reltsje op til.
gegeven van de kosten van zulk eene
verwarming, voor ’n kamer van 4 X 4
M. met 2 ramen van 1.2 bij 2.3 M. en
een deur naar den gang van 1.2 bij 2.2
M. zijnde de voorkamer van eene suite,
met daarnaast eene overeenkomstige wo-
ga“g togen gang, dus de normale
«suitebouw* van onze grootere steden.
Aangenomen is een gemiddelde winter- geboden, ook een in afwijking van de
temperatuur van 4 gr. C. en een ge-
wenschte kamertemperatuur van 18 gr. O.
Bg een anthracietprgs van f3.90 per turfprgzen gelden vrg in schip op de
H.L. voor vulkachels en van f 6 90 per veenplaats en dat de kosten van het
H.L. voor centrale verwarming, een gas
prgs van 18 cent per M.3 en het goed
hui boezemwater Maandagmorgen rajm koopo Amsierdauueho tarief voor eleotrj-
*k ha neat mei
gean dou nei hils en
bimoe dy der mei..., ik
ik lit my
’n great
hat.
In lange rige opslüpte jongens en
fammensbern bringe him in eintsje, de
alder ljue for ’t greatste part skodholje, door Ir. J. de Kuyser eene berekening
en sa giet de optocht yn ’e drokke
Snjeontojoun-biweging de forljoohte strjit-
ten trooh nei de «nor.c
w In heal fire letter wirdt
skerp fen toan de keakelige frouljues- polysjebureau oanskille. Bedêst en mei
in skriemerich gesicht fregat it meagere,
himpene wyfke as hja asjebleaft de sinten
wol hawwe mei dy 't er noch yn ’e buse
hie, faeks.
«Ik lit my de pochei net fol skelde
trooh sa’n kweajonge... Ijt ’m mar op-
komme... ik stean m
«Ja, dou bist earmsterk,« hunet de
greate, «dou kinst se tille, n’t wier?<
«Hjirlc Mei stjitterige dronkenmans-
'i er Hak foar syn tsjinpartij.
«Feike, fjuchtsje nou net, gean ijea-
ver mei,« trfinet it wyfke eangstioh en
klampet hjar fêst oan ’e wiffe-widzjende
kearel.
»Né,« siz ik, «né,
dy to meitsjen..
nei dyn bern...,
■oil seis witte hwet ik doch...,
de
dwejlstok...<
’t Forlegen wyfke sjuoht om hjar
hinne as woe se help freegje oan ’e
omstanners.
«En hwet wo’st nou fen my hawwe
poelmület de gekdronkene tsjin de fyand.
«Och, wêz dou wiser,seit ien fen ’e
omstanners tsjin de greate, «gean Ijeaver
foart..., hy is dronken, dou nofteren.
Ek oaren minge hjarren der yn. De
iene balt: «Krg ’m,« en wer in oaren:
«Hald op jonges.« In libben as in oar-
diel. Efter ’e gerdyntsjes for de lytse,
bikliemde rfitsjes, loere ngsgjirrige eagen
wei. «It kin wol moai wirde nooh.c
«Feike, gean nou doohs mei ju., och
to tsjin de oare «wêz jy dan
de wiiste al bin jy de jongstee e&rmoedet
it lichte himpene wyfke.
»’k Soil my wol wachtte en slaen myn
hannen oan dat smoarge beest..., mar
for him fit ’e wei gaen, dat doch ik
net.c
Der komt gestommel yn ’e donkere
minske-bult. Feike syn earmen swaege
der boppe fit.
En boppe de heibel fit smeeket de
stimme fen it teare fromminske dat hjar
■enuweftioh fêsthald oan de razend tier-
gjende kearel.
De jongfeint stiet klaar om him to
fordeginjen.
De dronkenlap skfirt him los en docht
in pear finwisse stappen op syn fyand dienstplichtigen
ta. Mar dy wykt, en de oanfaller strof-
felt oer de finsljuohte stjritte en ploft
foaroer op ’e stiennen del.
«Hoera! Der lelt erl Hy leitllc
Forsuffe bliuwt de drankgoarel lizzen.
It wyfke kringt trooh de rounte om
him oerein to helpen.
Mei in grou-fiok wirdt se trooh him
efterfit steaten.
Yn in wylde fleaoh set de dronkene
him seis wer op foetten. Mei in iepen
mes yn ’e ffist, gek fen lilkens, soil er
wer op ’e nij syn tjinstanner to liif.
Mar tagelyk gripe fjouwer stevige
fen efter ’e kiezen, koelbloedich sei hy pelysje-hannen ta. Hy sit fêst en wirdt
forfierd.
Skriemende forsiket it finstelde from
minske de pelysjeagenten of se hjar man
mei nei hfis ta nimme mei mar
hjar Ifid is net to forstean trooh it Ifide
aïjen fen ’e dronkene dy ’t nou oars
neat mear fitrjuohtsje kin om ’t him de
citeit van 10 oeni per K.W. uur, zijn
de kosten van verwarming per uur van
bovengenoemde suite:
Bij vulkaohelverwarming
centrale verwarming
gasverwarming
eleotrioiteitsverwarming 13.
Hieruit big kt, dat een verwarming
door middel van electriciteit in het al
gemeen veel te duur is.
Maximumprijzen turf.
De minister van Landbouw heeft met
ingang van heden maximumprijzen voor
den verkoop van turf vastgesteld
Wat de Friesohe turf aangaat lezen we
Blauwe turf, Hoornsterzwaag le srt.
ƒ9.70; 2e ƒ9.45; overig Friesland, uit
sluitend heele ƒ8; le srt. ƒ7.70; 2e
7.20scherpe turf te Hoornsterzwaag,
le srt. f 8.45, 2e 7.95 kolige scherpe
ondergegraven turf, overig Friesland, le
srt. ƒ8, 2e 7.25haverstroo le srt.
5.05, 2e 4.55 zwarte turf Hoorn
sterzwaag le srt. ƒ9.10, 2e ƒ8.70; id.
overig Friesland, le srt. f 5.70, 2e 5.20
grijze id. Hoornsterzwrag, le srt 5.30,
2e 4.75 grauwe id. 4.45 overig
Friesland, le srt. f 4.30, 2e ƒ4.05;
steekturf 8.30 sponturf Opsterland en
Smal linger land sponturf, burgerturf, le
ƒ8.30, 2e ƒ7.95, 3e 7.30 id. karturf,
le srt. 7.05, 2e 6.80, 3e 6.30
sponturf, de Wieren onder Nijega en
Öudega, burgerturf, le srt. 7.30spon-
id. 2e srt. ƒ6.95; id. id. karturf, le
srt. ƒ6.40, 2e ƒ6.15; sponturf, Trije-
gaasterveenpolder, burgerturf le srt.
8-30 sponturf id. 2e f 7.95, 3e 7.30
id. id. karturf, le srt. 7.05, 2e f 6.80,
3e 6.30 sponturf, Haskerveenpolder
en Workumermeerpolder 8 05 spon
turf, baggerturf, le srt. 7.65, 2e 7.05
3e ƒ6 80; id. karturf jle srt. f 6.55,
2e 6.05sponturf, Echtensche veen
polder en veenderijen in Schoterland en
Westellingwerfsponturf, burgerturf, le
srt. 8.30, 2e f 7.95, 3e 7.30 id.
karturf, le srt. ƒ7.05, 2e ƒ6 80, 3e
6.30 Baggelaar, veenderijen in Nije-
horn, Nijeholtpade, Oldeberkoop, Ter
Idzerd, Oldeholtwoldo en Katlijk Bag
gelaar, extra 9.80, 1 srt. 8.85, 2e
7.85, 3e srt. boschturf 6.55 overige
veenderijen in Weststellingwerf, Sohoter-
land en Lemsterland, id. extra (ste«ksel
23 X 50) ƒ9 80; id. le srt. ƒ8.85,
2e 8.30, 3e 7.80, 4e (boschturf) ƒ6.55
Baggelaar, veenderijen in Opsterland,
de Luchtvaartafdeeling Soesterberg Smallingerland en jEngwirdenBagge
■j
RISO.
