Nieuws- en Advertentieblad
i
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
Adverteert in dit Blad
Adverteeren doetverkoepen
J
46ste Jaargang.
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1920,
No. 36.
Officieel Gedeelte.
KROMMELS,
Binnenlandsch Nieuws.
1
2 V2 ons Suiker.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM.
FRISO.
er
Kmt ds tfmm fsn berneleedije
welke dan zorg droeg dat de orders recht-
T
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid
voor
It good blinkt de minaken altyd moai
yn ’e eagen, al sit er dan ek noch sa-
folle smoargens oan.
Wêz wol goed, mar net to goed,
Dan flapt de wolf dy ünd’re hoed.
Dizze spreuk jildt, lyk aa it aizzen
»A1 to goed is oarmans gek,® forallinne
minne minaken, dy ’t wol freze mar gjin
leafde kenne. Sa gau sokken net mear
freze, wirde ae bretael en ünbrükseam.
For oaren hat dit aprekwird gjin reden
fen bistean.
It aizzen>Hy hie gjin fyannen®,
strekt in flink minske net ta eare.
it oanhaldend reinen yn ’e bloeitiid
docht safolle skea.
>De iere moarn bringt goud oan® seit
fen aids de aprenk. Mar Jonke Wrotter
hat non al fjirtich jier oan ien al fen
moarnsier óf poat-oan moatten, en dochs
hat hy fen it goud in bedroefd bytsje voorziening hebben bestaan,
skipe.
»In minske kin him seis net,< seit
Men licht der sa mar hinne.
Mar witt’ jim wol hwer ’t dat oanleit?
Hy wol him sela net kenne.
Ast wille ha wotte yn dyn libben, dan
moast altyd lyk en rjncht dwaen, mar
altyd gjin lyk en rjncht ha wolle.
Dit is in treast for hjarren dy ’t jong
stjerrrehja hoege gjin rou to dragen
oer hjar seis.
Dronkenwêsen bant it forstón üt *e
holle, it jild üt büse, de earmtakke
troch de mouwe, en sonnena üt it lichem.
ia, in pód bygelyks mei tige fiiis wêze
mar hy hat doch moaije eagen.
I Dit blad verschijnt des Za-
J terdags en kost per kwartaal
o 65 cents; franco per post
o 75 cents. Enkele Nos. 5 ets.
o Ingezonden stukken Don-
o derdags in te zenden.
o Advertentiën Vrijdagmorgens
3 vóór 11 uur.
j
X De prijs der Advertentiën I
X is van 15 regels 60 cents,
X elke regel meer 7 cents.
X Grootere letters naar plaats-
X ruimte. Buiten Friesland, uit-
X gezonderd Familieberichten,
X 10 ets per regel. Bij abon-
X nement belangrijk lager.
De Suikervoorziening.
Op de vragen van het Tweede Ka
merlid den heer Van Ravensteijn be
treffende het nemen van maatregelen in
verband met de sohaarsohte aan sniker,
heeft de minister van Landbonw geant
woord, dat er inderdaad voor een drietal
weken in onderscheidene gemeenten des
lands moeilijkheden inzake do suiker-
In dwaes blinwt in dwaes, al hat
hündert wizen om him hinnede wize
leart fen elkenien mar ’t measte fen
hündert dwazen om him hinne.
De drank is gjin dwaes, mar hij mak-
ket dwazen.
te zullen verhoogen, ook tot een peil jhr. Vegelin
boven het normale verbruik en met
name zooveel mogelijk te zullen voldoen
aan alle aanvragen van grossiers en
Net dat boartersgüd jouwt in bern
dürjende wille, dat moai en kostber is, mar
dat hwet syn drang ta beusiohhejd oan-
fitert. Men moat troch beuzigheidsdrang
ta wirkdrang en sa ta wirkbikwaemens
opflede.
45 cent per K. W. U.
De Raad van Dordrecht besloot de
jaarwedde van den burgemeester te
brengen van f80000 op f12000.
Een 17-tal vergunninghouders te Mid
delburg hebben een verzoek aan den
De BURGEMEESTER der
Gemeente WORKUM maakt be
kend, dat de volgende week
verkrijgbaar zal worden gesteld
op Bod No. öO der Rijkssnikerkaart
De Burgem, voornoemd
J. QUARLES VAN UFFORD.
Workum, 9 Sept. ’20.
Nederlandschen staat80.000, waar
voor men dan ook twee goede leger- bij genoemde maatschappij te bestellen,
Mm* MM M M M m M Vb.
paarden had. i
»It is in trochtrape loai persoan,® sei
in wiis man, do *t hy de forkearde ge
woonte fen in dogeneat opsomje seoe.
>Dan hawwe jy genöoh sein,® sei de
rjuchter der ’t er it tsjin hie, »alle mis
passen lizze yn dizze ündeugd bisletten.
Do ’t men Vere frege ho ’t it komd
wie, dat syn broer sa forstoar, antwirde
hy»Hy stoar oan ’t neatdwaen®.
»Ja,< sei Spjnola, »dat is foldwaende
om üs allegjer to deadsjen.
Der binne in boel minsken dy ’t de
rol fen de barmhertige Samaritaan nei-
spylje wolle sünder de oalje en it büsjild.
Pas op, dat jy net al to great lykje
yn de eagen fen yens meiminsken. Hwent
dan soil elk tofolle fen jo easkje, en it
weger jen fen ien woldied kin oaraaek
wêie, dat hündert woldienden fen earder
yn ien amerg forgetten wirde.
Der is neat sa min, of der blinwt
ten spoedigste de ongerustheid van het
publiek over een mogelijk suikertekort
zou verdwijnen. Overeenkomstig deze
toezegging zijn de beide laatste weken
de afleveringen opgevoerd tot 40000 zak
per week.
Tevens gaf de Centrale Suikermaat-
De geheele exploitatie kostte aan den schappij aan winkeliers, die vergeefs bij
hunnen grossier bestelden, gelegenheid,
Wol dyn bürman net binide
Ho gelokkich hy ek skynt
Hwa seit dat men under ’t grien,
Net ris scherpe stikels fynt
etreeks of door bemiddeling van andere
grossiers werden uitgevoerd.
Ook gemeenten in grensstreken, die
zelf de distributie ter hand wensohten
te nemen, konden rechtstreeks van de
Centrale Suikermaatschappij suiker be
trekken.
In verband met de genomen maatre
gelen waren binnen enkele dagen de
klachten over tekort aan suiker tot een
minimam teruggebraoht.
Thans bereikt den minister geen
enkele klacht meer over de suikervoor
ziening.
Een duur uitstapje naar Aken.
Een Leidsche familie maakte een va-
oantiereisje naar Valkenburg en verbond
daaraan een uitstapje naar Aken, zoo
vertelt ’t Hbl. Daar werden voor 1220
Mark een drietal mooie beeldjes gekocht
van Turijnsoh porselein. Luxe voorwerp
jes mochten vrij worden meegenomen,
zei de winkelier en de familie zou dan
ook vol vertrouwen over de grens stappen.
De douanen hielden echter ’t gezel
schap aan en de beeldjes, die de heeren
blijkbaar heel mooi vonden, werden hun
afgenomen. Maar daarbij bleef het niet.
Moeder de vrouw, die de voorwerpen
had gekocht, werd voor een smokke
laarster gehouden en naar de rechter
verwezen. Met een dame-reisgenoote, die
in hetzelfde geval verkeerde, moest zij
Aken weder in. De familie bleef aan de
de grens, doch manlief gaf do vrouw
nog f 240 Hollandsoh geld mee.
De chauffeur die met den plaatselijken
toestand bekend was, bracht de dames
naar het aangewezen gebouw, waar zij
alles behalve vriendelijk werden ontvangen
De Leidsche dame werd eindelijk na
heel wat formaliteiten, aan het verstand
gebracht, dat zij vrij zou kunnen uitgaan,
wanneer zij onmiddellijk 3500 Mark
stortte. Zij bracht haar Hollandsohen
schat voor het licht, doch daarmede werd
geen genoegen genomen, ’t Moest Duitsch
geld zijn. De chauffeur trad als reddende
engel op door aan te bieden het geld te
wisselen, 't Was echter nog niet vol
doende. De chauffeur, die het gezelschap
als betrouwbaar had leeren kennen, schoot
het restant evenwel voor en zoo werd de
3500 Mark afgedragen en kon de vrouw
weder naar de in ongerustheid wachten
de familieleden terugkeeren.
Een poging om de gekochte beeldjes
terug te krijgen mislukte ook en zoo
kwam het gezelschap met ruim 5000
Mark armer weder in Valkenburg aan.
De familie, die uit medelijden menig
Duitsch kind had in huis genomen en
tot dusverre pro-Duitsche neigingen had,
is heelemaal omgevallen,zooals dat
in de politiek heet.
Een jubileum.
Het Volkssanatorium »Heerema-State<
te Joure had Maandag j.l. 10 jaar be
staan. Het hoofdbestuur had gemeend
dit feest op bescheiden wijze te moeten
Der binne in boel minsken dy ’t greach
hjar dielnimmen bitoane wolle mits dan
moat er ek wet to diélen en to nimmen
wêze.
Raad gericht om ieder f 100 schadever
goeding uit de gemeentekas, voor het
geen zij door het tapverbod met de
kermis minder hebben ontvangen.
Een origineele wedstrijd.
Eergistermorgen lieten ongeveer 50
paren zich trouwen op ’t Rotterdamsohe
raadhuis. Een caféhouder in de Jonker-
fransstraat had doen weten dat hij f 300
uitbetaalde aan dat paar dat ’t eerst zjjn
trouwboekje liet afteekenen in zijn kof
fiehuis. Eenige paren gingen op die
wedstrgd-aanbieding in, en ’t gevolg was
dat ten aanschouwe van honderden be
langstellenden de jonge echtelieden met
het pasverworven trouwboekje ’t stadhuis
uit snelden naar ’t café jn kwestie.
Een paartje nit de Vestastraat won
den prijs. De drie eerstvolgende paren
kregen elk f 25.
De regeering en de duurte.
Het bestuur van het Algem. Nederl.
Vakverbond heeft een adres gezonden
aan den ministerraad, waarin het Ver
bond betoogd, dat het z. i. noodzakelijk
ie, dat de regeering in den economischen
toestand ingrijpt. Het adres herinnert er
aan, hoe de neutrale Vakcentrale reeds
in November 1918, October 1919 en
Juni van dit jaar in verschillende adres
sen aan regeering en volksvertegenwoor
diging had aangedrongen op het nemen
van maatregelen, welke verbetering moes
ten brengen in den nood van talrijke
Nederlandsche arbeiders en het eindigt
aldus
»Het zij verre van ons te dreigen,
doch wij zijn niet blind voor de stijgende
ontevredenheid, waarvan de gevolgen
niet te overzien zijn en meenen daarte
gen te moeten waarschuwen. Wij achten
het een algemeen belang de sociale be
vrediging te bevorderen en willen met
al onze krachten daartoe medewerken
om daardoor de rust in ons land en in
de bedrijven te handhaven, doch dit is
alleen mogelijk indien de regeering in
derdaad toont, dat zij ook de belangen
der Nederlandsche werknemers wil be
hartigen.
Excellenties, wij doen een beroep op
uw voortvarendheid en inzicht om nog
voor den winter die maatregelen te tref
fen, welke een meer algemeene bevre
diging ten gevolge zullen hebben®.
Paardenfokker^ bjj het leger.
Bij wijze van proef zou het legerbe
stuur zelf jonge paarden fokken voor
’t leger. Er werd een hengst uit Enge
land aangekocht en een 14-tal uitge
zóchte merries werden door hem gedekt.
Na twee jaar had een keuring plaats,
doch er werden slechts twee jonge paar
den voor het leger geschikt geacht. De
overige 12 werden publiek verkocht.
I
bij monde van de hoofdverpleegster,
een fraaie kamerplant werd vereerd.
Op voorstel van den heer Tromp,
burgemeester van Wijmbritseradeel, werd
een telegram van hulde gericht aan het
hoofdbestuurslid de. Nor el, die zulk een
groot aandeel in de totstandkoming van
»Herema-State« heeft gehad. Bovendien
werd door het Hoofdbestuur de patiënten
een gramafoon met tal van jplaten
vereerd.
Op initiatief van het Hoefdbestuurslid
Piccardt was bij verschillende fabrikanten
en grossiers aangeklopt om iets nit hun
voorraad af te zonderen voor de patiënten
»Herema-State,« aan welk verzoek velen
gevolg hadden gegeven. Zoo werd het
hoofdbestuur in staat gesteld 'aan elk
der patiënten een cadeau te geven, dat
werkelijk de moeite waard was. Dit
was voor de patiënten natuurlijk een
bigde verrassing.
Het toegezondene was zoo groot, dat
voor latere distributie o.a. nog over waren
b.v. eenige 1ste soort Edammer kaasjes,
10 K.G. Ie kwaliteit cacao, een kist
met doosjes pepermunt, kwatta-reepen.
enz. enz.
Tenslotte werd door het muziekkorps
van Joure de patiënten een serenade
gebracht.
Van andere gemeenten.
De Raad van Dordrecht besloot tot
het aangaan van een geldleening van 3
millioen gulden tegen 7 pot. rente, af
te lossen in 50 jaar, behoudens het recht
der gemeente op een vroegere aflossing.
De voorzitter deelde mee, dat het te
vergeefs geprobeerd was om een 6 pot.
leening te plaatsenthans was er een
aanbod van 7 pot. ingekomen, en B. en
W. meenden daarop te moeten ingaan,
waar de regeering geweigerd heeft de
gemeente tegemoet te komen.
De Raad van Schiedam heeft aan de
woningstichting Vrede®, aldaar, een
voorschot toegezegd van f4.312,000 en
een jaarlijksche bijdrage voor den bouw
van 584 woningen en 2 tehuizen aan
den Fraubeldijk aldaar.
De Raad van Bussum besloot, met
een stemming rechts tegen links, dat
onderwijzeressen die trouwen een dag
na ’t huwelijk voor ontslag zuilen wor
den voorgedragen.
I De Raad van Amersfoort stelde den
gasprgs vast op 20 cent per kub. M.,
den prijs van electriciteit voor licht op
Als de regeering ter markt gaat.
Het »N. v. h. N.« meldt, naar aan
leiding van berichten dat de minister
overweegt, woderom aardappelmeel in
het broodmeel te doen vermengen, dat
Z. Exc. eenige weken geleden ongeveer
20 millioen K.G. aardappelmeel van
een doel der boerenaardappelmeelfabrie
ken heeft gekocht tegen een prijs, welke
nu ongeveer f 3.50 per 100 K.G. te
hoog is De koop geschiedde enkel op
het loos alarm omtrent misoogst der
tarwe in Amerika en zonder de ver
schillende aardappelmeelfabrieken, die
nog groote voorraden hadden, te laten
ooncurreeren. Indien de regeering het
altyd hwet fen oer hwet noch to priisgjen niet kan gebruiken, doch moet verkoopen,
heeft zij hierop een verljes ongeveer
van 7 ton ton te boeken.
Net elk dy ’t folie lést is bilêzen, net
elk dy ’t folie praet js bispraekt.
In dea-iter is for de maetschappy neet
mear weardich as in deaden. Hy nimt
allinne mar plak yn.
en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
herdenken en daarom de leden van dit
bestuur met hun dames nitgenoodigd aan
een gemeensohappelijken maal tg d met
de patiënten deel te nemen.
Aan den feestdisoh hic'd de voorzitter
i van Claerïergen, burge
meester van Haekerland, een korte rede,
waarin hij het stoere werken en de
volharding der oprichters herdacht en
winkeliers, aangezjen juist op deze wijze hulde bracht aan den geneesheer-directeur
voor zijn uitstekende leiding en aan het
huishoudelijk en verplegend personeel
voor hun toewijding, waardoor sHerema-
9tate« in weerwil van de gebreken, die
het aankleven en waarvan sommige met
den besten wil van de wereld niet weg
te nemen zijn, een sanatorium is gewor
den, dat met eere kan worden genoemd.
Namens de patiënten bood de heer
Ljchthart den directeur een leuningstoel
aan, terwijl hem namens het personeel
It fet sinkt yn ’e küle wei
Bom
In skcpfol modder krijt it nei
Bom
Gjin preek op rykdom, leafde en rom,
Leart my safolle as datbom I bom
v. MEURS.
»Deze moeilijkheden waren aan onder
scheidene oorzaken toe te schrgven. Al
lereerst hebben geruchten omtrent een
voergenomen prijs, erhooging der suiker
aanleiding gegeven tot een verhoogde
vraag naar suiker door het publiek
deze vermeerderde vraag werd ook in
de hand gewerkt door geruchten, dat de
aanwezige voorraden niet voldoende zou
den zijn om in de geregelde behoeften
tot den nieuwen oogst te voorzien. Daarbij
kwam, dat te gelijker tijd de Centrale
Suikermaatschappij niet meer gereedelijk
alle aanvragen om suiker ten volle in
willigde, terwijl zich ook enkele gevallen
van vasthouden van voorraden en prijs
opdrijving van de zijde van den handel
voordeden en in grensstreken op frau
duleuze wijze suiker werd uitgevoerd.
Ook ontstond plaatselgk achterstand
in de afleveringen, in verband met ge
brek aan vervoermateriaal, alsmede door
het uitgeput raken der voorraden van
de Friesch-Groningsohe Beetwortelsuiker-
fabriek en de Suikerraffinaderij W. A.
Scholten.
Wat betreft de moeilijkheden, die zich
te Rotterdam voordeden, kan nog worden
medegedeeld, dat deze haar oorzaak
vonden in het niet voldoen aan een op
dracht der Centrale Suikermaatschappij
door een coöperatieve fabriek tot afle
vering te Rotterdam van aldaar opge
slagen en aan bedoelde fabriek toebe-
hoorende suiker, welke deze fabriek
wensohte te bestemmen voor haar ge
wone verbruikers in de provincie Zeeland.
De minister heeft dadelijk na de ont
vangst der betrokken klacht aan de
Centrale Suikermaatschappij opdracht ge
geven, ten spoedigste voor voldoende
levering van suiker te Rotterdam zorg
te dragen; hierbij bleek, dat reeds een
schip uit Amsterdam en een uit Breda
met suiker naar Rotterdam onderweg
waren. De Centrale Suikermaatschappij
zegde daarbij tevens toe, de afleveringen
4.
o
