F
Wetteltfke 8-nrendag.
Algemeene Kennisgeving.
4
3
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
1
ZATERDAG 6 NOVEMBER 1920.
46ste Jaargang.
No. 44.
Officieel Gedeelte.
Kort Nieuws.
Binnenlandsch Nieuws.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM.
I
1
van den ambtseed,
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid
voor F
Aan H.H. Adverteerders be
richten wij, dat advertentiën in
’t vervolg uiterlijk Donderdags
avonds moeten worden inge
zonden, omdat ons blad Vrij
dags om 5 uur reeds gereed
behoort te zijn.
Uitgezonderd familieberichten
kunnen advertentiën die Don
derdagavond niet zijn ontvan
gen niet meer worden geplaatst.
De Uifgever.
I Dit blad verschijnt des Za-
j1 terdags en kost per kwartaal
o 65 centsfranco per post
75 cents. Enkele Nos. 5 ets.
JI Ingezonden stukken Don-
11 derdags voorm. in te zenden.
J Advertentiën tot uiterlijk Don-
31 derdagsavonds, uitgez. familieber.
I 100000000000 00000000000001
rogge en aardappelmeel
’eermgabloem sterk
«kk«N thans nagw-
l
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
I elke regel meer 7 cents.
Grootere letters naar plaats-
ruimte. Buiten Friesland, uit- i
gezonderd Familieberichten,
10 ets per regel. Bij abon- j
nement belangrijk lager. I
Burgemeester en Wethou
ders der Gemeente WORKUM
brengen ter algemeene kennis,
dat de voor deze Gemeente
vastgestelde verordening
op het gewiekt en de
samenstelling vanhet
brood, met ingang van
MAANDAG, den 8 Nov. 1920
in werking zaltreden,
en dat met ingang van dien
datum is inget rokken, de
bestaande verordening
op het gewicht van het
brood.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
Q. Q. POSTHUMUS. (L.-B.)
De Secretaris,
A. DE VRIES.
De pr|js van Begeeringsbloem.
Deser dagen ia bericht, dat de ver
laging van den prijs van regeeringsbloem
van f43 op f41 50 per 100 KG welke
met 1 deser in werking ja ge reden,
geenerlei invloed op den broodprijs sa*
hebben, aangesien tengevolge van de
menging van
het verbruik van r
la afgenomen on de
dien zij bij hna in dienst trading heb
ben afgelegd.
Als het politioneele verhoor, dat nog
gornimen tijd zal doren, beëindigd is,
zullen de processen-verhaal aan den pro-
cureur-generaal bij het gerechtshof te
Amsterdam worden opgezonden.
Van andere gemeenten.
B. en W. vsn Ngmsgan hebben besloten,
dat aan aanvragen om in de daarvoor thans
in aanmerking komende percaelen een
muntgasinstallatie aan te brengen voortaau
met maar zal worden voldaan. Afgezien
van de moeilijkheden, welke de gemeente
ondervindt b;j het plaatsen van haar lee-
ningen, echten B en W. hel niet langer
verantwoord, kapitalen in muntgasinstsl-
laties vast te leggen, wjjl de kosten van
4ie installaties in de laatste jaren aanzien
lek z^n gestegen, en de hoogere gasprjjs
van 1 cent per kub. M op verre na niet
meer een voldoende compensatie vormt
voor de rente en afschrijving van die kos
ten. Ook achten B. en W. het wenscheljjk
het van gemeentewege aanleggen van mnnt-
installaties voor electriciteit stop te zetten.
B. en W. van Utrecht stellen den Raad
voor, om over te gaan tot oprichting van
een woningbeurs.
Da directeur van publieke werken te
Amsterdam heeft een plan ontworpen voor
do verbinding der IJ-oevers door een brug.
Om aan de nadoelen, die do scheepvaart
daarvan zou ondervonden tegemoet te ko
men, wil de directeur oen nieuw kanaal
graven benoorden de noodwoningen en
loopende van het Oosten naar ’t Westen.
Door dit kanaal zou het scheepvaartverkeer
in het IJ zeer worden ontlast en in dit
geval zouden de bezwaren tegen een brtig
over hot IJ voor het grootste gedeelte
worden opgeheven. Is de »Tel goed in
gelicht, dan moet het plan vrij groote kans
op verwezenlijking hebben. Volgens be
rekening kan het in 10 jaren voltooid zijn.
De gemeente Den Haag zal voor 3 jaar
zes miltioen leunen tegen 6 pct, rente van
het Personeel fonds der Bataafscha Petro
leum-Mjj.
Do gemeenteraad van ’s Gravanhage
heeft het voorstel van B. en W. inzake
het deelnemen in het kapitaal van een
N. V. Haagsche Aanneming Maatschappij,
aangenomen met 25 tegen 17 stemmen.
Dit voorstel had nog al tegenstand uitge
lokt van da zijde der middenstanders, wjjl
de Aanneming mij, werken zal uitvoeren
met medezeggenschap der arbeiders en
met uitsluiting der aannemers.
De BURGEMEESTER der
Gemeente WORKUM maakt be
kend, dat de volgende week
verkrijgbaar zal worden gesteld
op Bon No. 68 der Rijkssuikerkaart
2 4/a ons Suiker.
De Burgem, voornoemd
J. QUARLES VAN UFFORD.
Workum, 4 Nov. '20. v
De Burgemeester der Ge
meente WORKUM, brengt ter
kennis van belanghebbenden,
dat op den 10 NOVEMBER
1920, des namiddags te 2 ure,
in het locaal onder het ge
meentehuis (ingang Bagijnestr.)
gelegenheid zal bestaan om
zich gratis te doen vac-
cineeren door Dr. S. de
WALLE.
Workum, den 4 Nov. ’20.
De Burgemeester voornoemd,
G. G. POSTHUMUS (L.-B.)
‘l en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
jonge kerels, leegloopers, treft men aan,
die hun diensten aanbieden. Dit zijn
meestal Duitschers, die door de hande
laars in dienst worden genomen om die
goederen door de verboden strook te
transporteeren. Als deze kerels gesnapt
worden, worden ze niet beboet wegens
het betreden van de verboden strook,
doch gewoonlijk over de grens gezonden
en de goederen, wanneer tenminste de
uitvoer ervan niet verboden is, worden
hun niet afgenomen.
Ook inbrekers en dieven, vooral van
paarden en vee, probeeren hun slag te
slaan om over de grens met hun buit
te verdwijnen.
Het hoeft geen betoog welke ver
schrikkelijke gevolgen voor de zeden deze
toestanden ten gevolge hebben.
De mobilisatie heeft hiervan reeds
tallooze bewijzen geleverd. Het gemak-
kelijk gewonnen geld leidt tot uitspat
tingen en losbandigheid. Het zijn sterke
beenen, die de weelde kunnen dragen,
en wanneer de >goede< tijd voorbij is
en de inkomsten verminderen, dan ver
valt de moreel ontaarde zeer gemakkelijk
tot diefstal, moord en andere ongerech-
len. Het spreekt van zelf, dat ook
voor de bewoners deser streek de vei
bgheid er niet beter op is geworden
door het hier steeds rondsluipend gespuis.
-Woninggebrek.
Te Maastricht ia Z«terdag in de Gracht
straat, ondanks het koude weder, een
gezin, bestaande uit man, vrouw en 16
jarigen zoon, die één kamer bewoonden,
door een deurwaarder uit de woning ge
set. Men kon dan ook midden in de
straat het huisraad zien staan de kachel
werd aangemaakt en de vrouw zat er bij,
omringd door tal van nieuwsgierigen.
Volgens den eigenaar van het huis, de
Verzekeringsbank De Maast, wilde men
de éénkamer-woningen opheffen en daar
het gezin in gebreke gebleven was, de
huur, zijnde f 1.02 per week, te betalen,
is men tot dezen maatregel overgegaan.
Er staan te Maastricht al een paar
jaren twee groote kazernes leeg, met
reusachtige binnen- en achterplaatsen.
De »Tijd« merkt naar aanleiding van
dit laatste op
Het is de eerste maal niet, dat bij
het vermelden van dergelijke feiten ge
wag wordt gemaakt van ledigstaande
openbare gebouwen en do raad wordt
gegeven, deze ten gebruike af te staan
voor daklooze menachen. Wij kunnen
niet beoordeolen in hoever het mogelijk
is, aan dergelgke wonschen in bepaalde
gevallen gevolg te geven, maar dat ze
telkens worden herhaald is niet te ver
wonderen.
Er zijn bij het begin van den oorlog,
toen er honderdduizenden vreemdelingen
plotseling om onderdak vroegen, wonde
ren gedaan. Ledige handelsloodaen, oude
fabrieken, gedeelten van kerken en scho
len werden bewoond en men bouwde
duizenden houten barakken. Tijdens de
mobilisatie werd alles in beslag genomen
voor de onderbrenging van militairen,
die niet in eigen kasornee of tenten kon
den worden geherbergd. Nog dezer
dagen vernamen wij van een inwoner
eener kleine gemeente, die een paar
ledig staande kamers had boven zijn win
tel, omdat ze tgdelgk van huurders zou
den verwisselen, dat bij op eenmaal 35
man te logeeren kreeg vcor de som van
80 cent samen. Dit was blijkbaar weder
rechtelijk geschied, want de burgetneea
ter gelastte den vo’genden dag de ont
ruiming en de 80 cent bleven tot dus
ver weg l
Nu, iedigstaande kazernes zouden wel
licht tot een lijdelijk verblijf kunnen
venchbffen aan arme menachen zooals
die te Maastricht.
Ze zijn zeker niet moeielijker geschikt
te maken dan de vroegere loodsen en
schuren voor de Belgische vluchtelingen.
Als bijv. Maastricht eers door een grooten
brand of een overstrooming zou worden
geteisterd, dan zouden de ledige kazernes
zeker in gebruik worden genomen.
Waarom nu niet
Een luie brievenbeteller.
De directie der posterijen te Rotter
dam ontving de laatste degen bij herhaling
klachten over het niet ontvangen van
brieven, ter verzending aan de post
toevertrouwd. Het kwaad schuilde voor
namelijk in een wijk in het westelijk
stadsgedeelte.
De hulp van de politie werd inge
roepen meldt de »N. R. Cct.« en Maan
dag heeft een inspecteur van politie in
de Rosestraat aangehouden den hulp
besteller der posterijen P. A. B., die
juist zijn kosthuis in die straat verlaten
had en een gonjezak droeg, geheel ge
vuld met allerlei poststukken. Eenig*
honderden brieven, nit binnen- en bui
tenland verzonden, kennisgevingen van
aangeteekende brieven, allerlei drukwerk,
stukgescheurde brieven, enz. kwamen uit
den zak te voorschijn, en verder zijn in
het kosthuis van dezen brievenbesteller
en in een der zakken van zijn bleeding
nog verscheidene brieven gevonden.
Te lui om de brieven in zijn wijk te
bestellen heeft deze hulpbesteller bij zich
thuis alles op een hoop gegooid, gedeel
telijk verscheurd en wellicht verbrand
De gevonden brieven, kennisgevingen,
drukwerken enz. worden zoodra mogelijk
ter beschikking van de posterijen gesteld,
om nu inderdaad besteld te worden.
Het diamanten jubileum van
Louis Bouwmeester.
Op 10 Nov. a.s. zal Louis Bouwmees
ter den dag herdenken, waarop hij zes
tig jaar geleden voor het eerst hst too
neel betrad. Zestig jaar lang heeft bij
aan eindelooze duizenden schoonheid en
ontroering gebracht. Een comité heeft
zich gevormd, dat zich ten doel stelt een
Louis Bouwmeester-fonds te stichten,
voor welk fonds alle bijdragen, onver
chillig hoe groot of hoe klein, welkom
zijn. Voorzitter is Jhr. A. W G. van
Riemsdijk, penningmeester Simon Ma
ris Keizersgracht 498, Amsterdam.
Ernstige veenbrand.
In het Weerdingerveen is Zondag een
hevige veenbrand uitgebroken. Een wo
ning is verbrand, meerdere liepen gevaar,
evenals groote hoopen droge tnrf. De
brandspuit van Emmen en de motor
brandspuit van Kazinaveen zijn naar hal
terrein vertrokken, omdat de toestand
zeer gevaarlijk werd geacht.
Ook in Valtermond en Valter veen zijn
veenbranden ontstaan, waarbij reeds
groote hoeveelheden turf zijn verloren ge
gaan. Men is het vuur nog niet meester.
De poststaking.
Naar »het Volks meldt, is Maandag
te Amsterdam een aanvang gemaakt met
het verhoor door de politie van een aan
tal personen, die aan de staking van
post- en telegraafpersoneel hebben deel
genomen.
Tot heden hebben ongeveer veertig
personen, allen behoorende tot het tele
graafpersoneel, een oproeping ontvangen
■>m ten politiebureele te verschijnen
Personeel behoorende tot de posterijen,
heeft nog geen oproeping ontvangen.
De vragen, die tot dusverre gehoorde
telegrafisten, zoowel mannelijke ala vron
we’ijke, bij het verhoor zijn gesteld, be
treffen o a. of hun zekere personen be
kend zijn die tot staking hebben aan ge
zet of zij die personen in het telegraaf
kantoor hebben hooren roepen of spreken
waarom zij den dienst hebben gestaakt;
of het in de bedoeling lag in den djensi
stagnatie te brengen en of hun de be-
teekenis bekend is
Uit Rosrmond wordt gameid, dat
aldaar de broodprjjs 4 cent is verlaagd in
verband met de daling van den regsarings-
bloemprjjs.
Da broodbakkers te Breda hebben
de prgzen van nselkbrood vsn Zaterdag af
verlaagd mot resp 4 en 3 c<nt.
Te Fransktr heeft het jjs reeds een
slachtoffer gsëlscht. Twee jeugdige kna
pen die er zich op waagden, zakten er door,
met het noodlottig gevolg, dat een hunner,
n*n jongentje van R., omstreeks 7 jaar,
levenloos uit het water werd opgehaald.
Bljjkens da ingediende Indische be
grootte g voor 1921 zjjn da uitgaven ge
raamd op 820 mihoen en de middelen op
750 millioen gulden. lodien de rekenin
gen van vorige jaren niet meevallen, zal
naar dekking van het tekort uit buitenge
wone baten moeten worden omgezien.
Hoe langer hoe maller 1 zegt het
>Hbl.< Een New-Yorksche dame cn een
heer uit Philadelfia zjjn boven Atlantic
City in een vliegtuig gehuwd. Da city
recorder was mee de hoogte ingegaan en
trouwde het paar in de kajuit van het
vliegtuig. Natuurlijk juichte een groote
menigte de malligheid toe.
Eergister vierde mej J. P. Hoets,
weduwe J. J B. H Driarue, in de Drie-
vriendenstr. 23a te Rotterdam, haar 100a
verjaardag.
Het vrouwtje verkeert nog in goede ge
zondheid, doch zjj ligt al een 10 jaren te
bed.
E«n grondwerker heeft, volgens de
»Msb in een hoop keislsg, die t« Liesbout
s« aangevoerd voor de werken aan het
Wilbelmin»k*r>aal, eene som gelds gevon
den van f3000, hoofdzakeljjk bestaande in
gouden tientjes en gouden vijfjes.
noeg uitsluitend vrije tarwebloem ver
werken, zoodat de prijs van het witte
brood niet meer door den prijs van de
regeerinsgbloem, maar door dien van de
vrije bloem wordt bepaald.
In dit verband wijst men er op, dat
totdusverre nog niet tot de verwerking
van aardappelmeel in de regeeringsbloem
is overgegaan, zoodat geconstateerde
kwaliteitsvermindering tengevolge van
aardappelmeel tot het rijk der verbeel
ding behoort.
In de toekomst zal de vermengiiig met
aardappelmeel bovendien slechts op zoo
geringe schaal plaats vinden, dat de
aanwezigheid daarvan uitsluitend bij
microeoopisch onderzoek zal kunnen wor
den waargenomen; de voedingswaarde,
smaak en kleur van het brood zullen er
«een ongunstigen invloed van ondergaan
De beweerde minderwaardigheid van de
rfgeeringsbloem moet voor een goed deel
gerekend worden te behooren tot een
propaganda-middel van degenen, die er
belang bij hebben de vrije bloem te
plaatsen of die naar redenen zoeken om
den broodprijs niet te verlagen.
Met den meesten nadruk zij verzekerd,
dat vs.a de bloem, door de regeering tighedi
ter beschikking gesteld, een wittebrood
van uitstekende hoedanigheid is to bakken.
Dank zij de geringe toevoeging van
aardappelmeel en rogge en een weinig
hoogere uitmaling kan deze bloem on
geveer f3 per 100 KG. goedkooper
geleverd worden dan de vrge bloem. De
regeering stelt de bakkerg hierdoor in
staat wittebrood te vervaardigen, dat
eenige centen per K G. goedkooper is
dan dat uit vrge bloem vervaardigd.
Smokkelen.
Het wordt hoog tijd, aldus schrijft men
uit Venlo aan de >Msb<, dat er meer
aandacht worde geschonken aan de toe
standen, welke hier heerschen langs de
grens en die groote moreele gevaren
nhouden voor d$ bevolking.
De laatste maanden tiert de smokkel
handel weer levendig, gedreven door
allerlei slag van mensohen, waaronder
het schuim de meerderheid vormt. Daar
wordt gesjacherd, gedronken, gevochten,
gevloekt en spelen zich tooneelen af van
groote liederlijkheid daar groept en sluipt
bgeen een massa mannen en vrouwen,
jongens en mehjoa ook allen gedreven
door eenzo fde zucht naar geldverdienen
op slinksche wijze, met liet en brutaliteit
en met alle verlies van schaamtegevoel
en moraliteit.
Het zijn er niet enkelen, 'die hier
handel drgven, het zijn er honderden,
alle slag van volk. Mannen en vrouwen
zwerven hier dag en nacht rond, rondom
houtvuren liggende of slapende onder
jassen en zakken. Zoo zijn langs de hoek
grens de groepen verspreidt. Men hoort
er Duitsch, Hollandsch, het Limburgsohe
dialect en het Ameterdamsohe Jordaanscb
de waren uitroepend en aanbevelend aan
de kooplustige Duitsohers, die zijn neer
gestreken rondom de balen koffie, tabak
cacao en andere artikelen der verkoopers.
üit de donkere gaten, die de wegjes
gevreten hebben in de bosschen en het
struikgewas, komen voortdurend njenwe
klanten opdagen of verdwgnen de oude,
die voorzien zijn velen onoogelgk unter
ge pikt log en zwaar van onder de
kleeren verborgen smokkelwaar, en vaak
nog met een stevigen zak op den rug
Het is een voortdurend komen en
gaan, loven en bieden schreeuwen en
vloeken.
Buiten de verboden strook staan tal-
rgke »Buden« houten kramen, meestal
in de bossohen half verscholen, waar
ook vele losse verkoopers hun voorraden
inslaan om ze op eigen risico naar den
grens weg te smokkelen.
Het zijn niet alleen handelaren, die
hier tegenwoordig atyn; ook groepen
5
'3
