Nieuws- en Advertentieblad
De Brandstoffen-Commissie
te WORKUM stelt verkrijgbaar:
1000 of 500 Overijselsche-
en Beetser Sponturf en
Baggelaarturf. - - -
De prijs is bepaald op 1O
Gulden per 1OOO stuks
aan huis bezorgd.
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
Opvallend
FIRMA JOHs. TROMP, SNEEK
47ste 'Jaargang.
ZATERDAG 19 FEBRUARI 1921.
No. 8.
Officieel Gedeelte.
Plaatselijk Nieuws.
Binnenlandsch Nieuws.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM. -
- -
de bekende plaats en uren.
Cokes
Bries
Eierkolen
Anthraciet
Brikettes
Dit blad verschijnt des Za-
terdags en kost per kwartaal
65 cents; franco per post
75 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Don-
derdags voorin, in te zenden. 4
3 Advertentiën tot uiterlijk Don- I
J derdagsavonds, uitgez. familieber.
brand heeft zeker zelden plaats gehad.
De daken der gebouwen en huizen wa
ren hel verlicht, üren ver in den om
trek was de vuurzee zichtbaar. Omtrent
de oorzaak is niets met zekerheid be
kend. Alleen heeft men kort voor den
brand schipperskinderen zien spelen na
bij de stroohoopen.
BURGEMEESTER en WET
HOUDERS van Workum,
brengen ter kennis van belang
hebbenden, dat het voortaan
noodzakelijk is, dat in de aan
hun College te richten aanvra
gen om vergunning tot den
bouw of verbouwing van wo
ningen, de bouwsommen
wordeh opgegeven, zulks in
verband met het verstrekken
van gegevens inzake het bouw
bedrijf aan den Minister van
Arbeid.
Niet voldoening hieraan zal
er toe leiden, dat de aanvraag
ter aanvulling moet worden
terug gezonden en de afdoening
daardoor wordt vertraagd.
Workum, den 17 Feb. 1921.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
G. G. POSTHUMUS L B.
De Secretaris,
A. DE VRIES.
WORKUM. Da afi. S. D. A. P. had
Maandagavond het gonosgon dat voor haar
optrad mevr. Miedema-Zondervan van
Amsterdam. Onderwerp: >de taak der
vrouwe. Het gebouw was reeds voor het
bepaalde uur stamp vol waaronder vele
vrouwen. Na opening door den leider de
beer Tj. Banning, hield de spreekster in
gloedvolle bewoordingen en met buiten
gewoon talent een rede die ruim 21/a uur
duurde en van begin tot ’t einde allen
boeide. Beginnende met de ellendige toe
stand te schetsen in de dagen van hel
optreden van den heer Domela Nieuwen
huis emstreeks de jareu 1880 werd verder
een historische beschouwing gegeven van
de worsteling der arbeiders belichaamd in
de S. D. A. P. tot op dezen tjjd. Da aan
vankelijke geestdrift en tegeljjk de bjjna
onoverkomelijke moeilijkheden in ’t begin
werden door de spreekster op treffende
wyze geschilderd, vooral nadruk leggende
op het feit dat vanaf ’90 toen deS D.A.P
werd opgericht te Zwolle en da strijd op
beter organisatorische wijze gevoerd kon
worden het tjjdperk begint, waarop de
socialistische beginselen ieder jear in snel
toenemende mate ingang vinden de partij
bij iedere verkiezing zetels wint en ten
slotte zich sterk genoeg gevoelt om in 1911
door middel van een volkspetitionnement,
een grootsebe belonging op de Dinsdag van
de opening van de Staten-Generaal in den
Haag werkelijk pressie op de Regeering
uit te oefenen ter verkrijging van het alge
meen kiesrecht. Vervolgens schetste de
spreekster hoe ook de vrouw zich van haar
ondergeschikte positie opwerkt en het recht
verkrijgt om naast den man mee te strij
den voor een betere maatschappij en schil
derde op altijd even boeiende wijze de
oogmerken die zjj in de toekomst hoopt
te bereiken en de middelen die haar hierbij
van dienst kunnen zjjn. Met een opwek
kend woord tot alle aanwezigen in ’t bQ-I
zonder de vrouwen om die middelen goad I
te gebruiken in *t algemeen belang eindigt
spreekster hare rede die met een daverend
applaus beantwoord wordt. Door ’t late
uur moesten velen vertrekken en daar zich
voor debat niemand aanmeldde sloot de
voorzitter met dank aan de spreekster
deze goed geslaagde en leerrijke verga
dering.
Bij den Secretaris der Vereeniging
voor Gereformeerd Schoolonderwijs alhier
kwam bericht in dat de Statuten dier Ver
eeniging koninklijk zijn goedgekeurd.
Met verwijzing naar de heden op
genomen advertentie van de afd. Workum
van »Het Groene Kruist willen we leden
en belangstellenden opwekken deze propa-
ganda-lezing in grooten getale bjj te wonen.
Een reeks van fraaie lichtbeelden verdui
delijken het gesproken woord. Verhelde
ring van inzichten betreffende de tubercu
lose en bare bestrgd,i-g Is ook voo- onze
Prakt jj k-examens,
De Vereeniging Het Nederlandsch
Handels-Instituut (Koninkl. goedgek.)
houdt hare Prakt ij k-examene in Boek
houden, Stenografie en Handelecorrespon-
dentie (10 talen waaronder Russisch,
Maleisch en Esperanto) in de maand Mei
a.a. des avonds te Alkmaar, Amersfoort,
Amsterdam, Antwerpen .(België), Assen,
Arnhem, Breda, Deventer, Dordrecht,
Eindhoven, Enschede, Groningen, Den
Haag, Den Helder, Hengelo, Hertogen-
bosoh, Kampen, Leenwarden, Maastricht,
Meppel, Middelburg, Nijmegen, Roer
mond, Rotterdam, Rozendaal, Sneek,
Tilburg, Utrecht, Venlo en Zwoile. (In
Nederl. Oost-Iudië voorloopig alleen te
Soerabaja.)
Ook nullen op die data worden afge
nomen de Leeraar-examens in Handels-
oorrespondentie en Stenografie, soomede
de nieuwe examens Boekhouder-Corres-
pondent en Stenotypist (e), waartoe de
vereeniging officieel gemachtigd is bij
Koninkl. Besl. van 15 Mei 1919, Nr. 64,
Staatabl. 155.
De examens van de Vereeniging »Het
Nederlandsche Handels-Instituuta geven
vrjjstelling van de taal-examens vanwege
de »Ned. Bond van Accountants t.
cheura van de centrale recherche. Voor
zichtigheidshalve weiden tevens minder
kostbare zendingen vervoerd. Bevatten
de kisten eerst voor een waarde van
meer dan f 50.000, in de laatste dagen
vertegenwoordigden zij niet meer dan
f 6000. Gedurende eenige dagen zagen
de reoheroheurs niets bijzonders, maar
Maandag gebeurde datgene wat was
verwacht. In een van de stegen van
Nieuwendijk naar Damrak ontrukten
plotseling drie mannen de kar aan den
jongel ng. Zij hadden natuurlijk niet op
de rechercheurs gerekend. Vijf minuten
later moesten zij de kar in den steek
laten en twee van hen werden gearre
steerd. De derde is eenigen tijd later
ook gepakt. (H.bld.)
De arbeidsvoorwaarden der
zuivelarbeiders.
De commissie voor arbeidsvoorwaarden
uit den Bond van O operatieve Zuivel
fabrieken heeft, naar het «Friesch Land
bouwbladmeldt, het volgende rond
schrijven aan de fabrieken gezonden
»De commissie voor arbeidsvoorwaarden
heeft de loonregeling van dit jaar be
sproken met vertegenwoordigers van de
arbeidersorganisaties. Bij deze bespre
kingen is men niet tot overeenstemming
gekomen. De arbeidersorganisaties vroe
gen een minimum-loon van f30 en ga
ven daarbij te kennen, dat men nog
bereid zou zijn voor enkele streken iets
lager te gaan.
Het advies van het vorige jaar is ten
slotte een minimum loon van f 25 tot f 28
Overname van de vraag van de ar
beidersbonden zou dus beteekenen een
advies tot hooger minima loonen dan het
vorige jaar. De commissie wenscht,
gezien de tijdsomstandigheden, hiertoe
niet over te gaan, doch het advies van
het vorige jaar ook voor dit jaar te
handhaven, n.l. dat het minimum-week-
loon van een vast arbeider f 25 tot f 28
zal bedragen.
Friesch fokvee naar Argentinië.
Per B.s. Dreohterland van de Kon.
Holl. L'oyd zijn jl. Z terdag 27 stuks
Friesch Stamboekvee, waaronder 4 stie
ren, 4 koeien en 19 stuks vrouwelijk
jongvee naar Argentinië verzonden. Dit
vee is aangekocht voor rekening van
twee Argentijnsche fokkers, die zich in
het bij zonder op de teelt van het Frie-
sohe ras willen toeleggen.
Hoewel in Argentjn tot voor korten
tijd bijna uitsluitend vlesschvee gefokt
werd, bestaat thans ook meer belang
stelling voor de melkrasssn de hooge
prijzen, die de laatste jaren voor boter
en kaas betaald werden, gaven aanleiding
de zuivelindustrie belangrijk uit te brei
den, zoodat Argentinië reeds groote hoe
veelheden boter exporteert. De bekende
Sociedad Rural Argentina organiseert in
de maand Mei a.s. een internationale
tentoonstelling, die uitsluitend aan de
melkveeteelt en de zuivelbereiding gewijd
zal zijn. Het Friesche vee zal op deze
tentoonstelling waarschijnlijk goed ver
tegenwoordigd zijn, want hehalve de
hierboven genoemde zending, worden
binnen enkele weken nog een dertig
Friesche stamboekdieren naar Argentin
verscheept, die alle bestemd zijn om den
naam van het zwartbonte Friesche ras
bij deze gelegenheid hoog te houden.
Enorme brand te Winschoten.
Maandag ontstond brand in de stroo-
voorraden der Stroocarton fabriek «Rei-
derlanda te Winschoten. Na korten tijd
breidde de brand zich ondanks de in
spanning der brandweer, zoodanig uit,
dat de geheele stroovoorraad, omstreeks
10 millioen kilogram, de geheele turf
voorraad van tien duizend kubieke meters,
benevens 120.000 kilogram plakpapier
verbrandden. De schade bedraagt meer
dan een half millioen gulden. Hev’ger
Turf zonder Brandstoffen-
kaart verkrijgbaar.
Op de bonnen 3 tot en met
10 der Brandstoffenkaart
fl.50 per HL.
a -1.20
a -2.50
a - 3.00
a - 3.00 p. 100 KG.
Zitting wordt gehouden op
■♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦f
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents.
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland, uit
gezonderd Familieberichten,
10 ets per regel. Bij abon
nement belangrijk lager.
Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. V. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
Tel. Intercomm. 1114.
is het, wat er den laatsten tijd in onze bloeiende
afdeeling SIGAREN omgaat.
HET IS EEN EN AL SUCCES I
Winkeliers, gaat met Uw tijd mee en stelt
U van onze aanbiedingen op de hoogte.
Hier is het jarenlang overal bekend adres van
vertrouwen.
P.S. Nieuwe soorten Sigaretten ontvangen.
Straatroof.
Een jongeling, in dienst bij een firma
in gouden en zilveren voorwerpen en
juweelen aan jden Nieuwendijk te Am
sterdam moest voor zijn patroons vaak
kisten met voorwerpen van waarde op
een handkar wegbrengen. Eenige malen
reeds was hij lastig gevallen door een
paar personen, die hem voorstelden, met
de kisten er vandoor te gaan. Zij zouden
dan de opbrengst samen deelen. De
jongeling weigerde echter in het voorstel
te treden en hij deelde zijn patroon het
geval mede. Deze waarschuwde op zjjo
beurt de politie en de jongeling werd
voortaan gevolgd door een paar reehor
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid en
voor Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54.
Ingevolge besluit van zijne Excellentie
den Minister van Oorlog, kunnen mili
tairen gedurende de examen dagen studie
verlof verkrijgen op vertoon van den
oproepingsbrief.
De inschrijving sluit 5 Mei 1921.
Inlichtingen verstrekt de eerste secre
taris Dr. OTTO KLIPP, Bloemgracht
130, Amsterdam
Uit andere gemeenten
De raad van Deventer had voor het
personeel in gemeentedienst een nieuwe
salarisregeling vast gesteld, waarbij de
loonen vrij belangrijk verhoogd werden.
Van Ged. Staten van Overgeel is nu ech
ter bericht gekomen, dat zij het besluit
van de gemeente niet goedkeuren, met
het oog op de zware lasten, die daar
door op de belastingplichtigen zouden
worden gelegd.
Da Raad van Elam heeft een verorde
ning vastgesteld, waarbij aan den burge
meester het recht wordt verleend, om
uit vergunningslokalen te doen weren
personen, die zich bij herhaling aan
openbare dronkenschap hebben schuldig
gemaakt. In Parmerend bestaat een
dergelijke verordening al geruimen tijd,
en ze werkt goed.
Oneerljjk personeel.
Een assistent van de Tweede Noord-
Hollandsche Tramwegmaatachappij fun
geerde een tijdje als kashouder op het
plaatskaartenbureau te Amsterdam. Op
zekeren dag werd echter in zijn kas een
tekort van f 700 ontdekt, ’t Bleek toen
tevens, dat zijn kameraad, ook een as
sistent niet eer lijker was geweest dan
bij. Deze jongeman had de maatschappij
voor f 250 bestolen. *t Meisje van den
kashouder had medelijden met hem en
gaf haar verloofde haar spaarduitjes om
het tekort aan te zuiveren. Maar in
plaats van het daarvoor te besteden,
maakte hij ook dat geld op. Thans heb
ben beide jongelieden zich voor de
rechtbank te verantwoorden gehad. Ge-
eischt werd tegen ieder drie maanden
gevangenisstraf.
De sigarenindustrie.
Het Comité van Samenwerking uit de
R.-K. Zuidelijke vereeniging van Sigaren
fabrikanten heeft allen aangesloten pa-
troonsleden geadviseerd de tabaksarbei
ders weer tijdelijk in dienst te nemen op
de basis van het bekende collectief ar
beidscontract. Over den bijslag volgens
het indexcijfer zal echter nader overleg
moeten gepleegd worden. De tweeprocent
ziekte- en éénprocent kinderbijslag blijven
voorloopig gehandhaafd. Echter zullen
patroons- en arbeidersbonden in onderling
goede verstandhouding een nieuw arbeids
contract vaststellen, waarbij met het
toonstelsel 'volgens model der sigaren
zal gebroken worden en dit worden
vervangen door het stelsel der verkoops-
klassen.
De R.-K. arbeiders kunnen zich daar
mede vereenigen, zoodat de betrokken
fabrieken in het geheele Zuiden weer
opengesteld worden. Inmiddels zal de
R.-K. patroonsbond verdere vergaderingen
houden ter consolidatie van de genomen
besluiten.
plaats van groot bsbng. Als schrjjvar van
artikelen over dit onderwerp in «Frisos
is spreker voor velen niet meer een onbe
kende.
De Raad dezer Gemeente zal ver-
moedeljjk vergaderen op Donderdag den
24 Februari 1921.
Met ingang van 16 dezer is benoemd
tot brievenbesteller te Makkum, de hulp-
bestdler J. Hofman alhier.
HINDELOOPEN, 16 Febr. Ia de ver
gadering van den Rtad dezer gemeente is
de nieuwbenoemde secretaris, de heer J.
Siderius, geïnstalleerd. De voorzitter hield
daarbij een toespraak. ZE4. herinnerde
aan het afscheid van den heer Buiteveld
en roept den nieuwen titularis een hartr-
Ijjk welkom toe. Hj vindt het een bij
zonderheid dat iemand met zoo’n groote
werkkracht en werkkring naar deze be
trekking heeft willen solliciteeren en dat
wjj iemand gevonden hebben die de be
trekking volkomen machtig is, bewyzen
wel de aanbevelingen. Spr. had er wel
eens aan gotwjjfeld of de raad wel in de
gelegenheid zou komen zoo iemand te vin
den en hij hoopt dat de zeelucht frirch
voor den heer Siderius zal blevenvoor
z(jn voorganger werd de atmosfeer wel
eens onaangenaam gemaakt.
Do heer Siderius daakt burgemeester en
raadsleden voor het in hem gestelde ver
trouwen en hoopt en vertrouwt van hen
de noodige medewerking te zullen mogen
ontvangen bjj de vervulling van zgn ambt.
Hierna worden de notulen der vorige
vergadering gelezen en onveranderd goed
gekeurd.
Medegedeeld is: dat D. de Jong het
aschland heeft gehuurd dat de verhuring
van de 4 gemeentewoningen en de zee-
sluiswerken zjjn goedgekeurd en dat de
procedure betreffende de bakkersbaar f 144
aan de gemeente heeft gekost.
Ingevolge een verzoek van H. Kampman
om hot stek achter de woningen langs de
Kerkstraat 25 cM. te mogen verplaatsen
teneinde daar een pad te kunnen maken
zullen B. en W. ter plaatse een onderzoek
doen instellen en in een volgende verga
dering daarover adviseeren.
Er is besloten voor «Het Noordorhuisc
f 10 uit te trekkgp.
De heer J. Siderius, gemeente-secretaris,
is met algemeene stemmen tot ambtenaar
van den burgerleken stand benoemd.
Ten slotte is vastgesteld hot register van
gemeente- eigendommen.
RondvraagNaar aanleiding van de
nieuwe belastingwetgeving is door den heer
Van Elselo voorgostoldom geen gebruik
te maken van het recht om 100 opcenten
te heffen op de Rjjksinkomstenbelasting,
maar wal om de hoofdeljjko omslag met
Mei as. ter invordering over te dragen
aan hot Rjjk en dan gebruik te maken
van het recht om oen neuwe progressie-
tabel samen te stellen die boven f 1500
zuiver belastbaar inkomen begint te wer
ken, in dier voege dat bjj f2700 belast
baar inkomen het hoogste cjjfer wordt
bereikt, n.l. 2i/2 maal het procent dat ge
heven wordt van 2 maal het kleinste getal
dat voor levensonderhoud wordt afgetrok
ken welk getal f400 is, dus van f800.
Dit voorstel is met algemeene stommen
aangenomen.
17 Gebr. De kiesgerechtigde lid
maten der Ned. Hsrv. Kerk alhier, besloten
gisteravond met 24 tegen 5 tgrame' hat
FRISO
I
n
