Nieuws- en Advertentieblad
Hemelvaartsdag.
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
i
I
Met adverteeren in dit Blad,
Heeft menigeen succes gehad!
1
I
47ste Jaargang.
ZATERDAG 30 APRIL 1921.
No. 18.
Plaafselijk Nieuws.
Binnenlandsch Nieuws.
Het Handelsregister.
INGEZONDEN.
Met het oog op Hemel
vaartsdag op Donderdag
5 Mei a.s., worden H.H.
Adverteerders be
leefd verzocht hunne ad
vertentiën voor het eerst
volgende no. van Friso”
zoo vroegtijdig mogelijk
in Ie zenden, liefst vóór
Woensdag, 4 JYiei a.s.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM.
2.
f
i
DE UITGEVER.
boekja
i.
3
Kouaum c.t. en Molkww um, een voor
Uitgegeven door de veroeniging
van Secretarissen der Voorbe-
reidings-Commissie. -
R Brussel te Workum
J S Kuipers, te Zurich
H. Bleaker te Parrega
Een woord ter opwekking tot de
aanstaande leerlingen van de
landbouwwintercursussen.
Beknopte handleiding ten dienste van de
genen die volgens de Handelsregisterwet
verplicht zullen zijn omtrent hunne zaak
opgave bij het handelsreaister te doen, door
Mr. C. D. SALOMONSON te Amsterdam.
IE
eer
10 0/0,
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid
voor 1
-774
-548
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
FRISO.
Dit blad verschijnt des Za- a
kost per kwartaal
franco per post
De prijs der Advertentién
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents.
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland, uit
gezonderd Familie*^erichten,
10 ets per regel. Bij abon
nement belangrijk lager.
J terdags en
x 65 cents
X 1 gulden. Enkele Nos. 5 ets.
2 Ingezonden stukken Don-
j derdags voorm. in te zenden.
Advertentiën tot uiterlijk Don-
i derdagsavonds, uitgez. familieber.
■♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦•o
advertenties meebrengen voor het tekst
boekje
De firma vond deze order met wel wet
al te groot vertrouwen gegeven. De uit
voering enz. toch liet de man geheel aan
haar over en prijsopgaaf vroeg hg niet.
Een dar firmanten ging dan ook den vol
genden dag naar Velsen om daar een on
derzoek in te stellen. Al spoedig bleek,
dat het gaheele verhaal gtfiogeerd was en
ar te Velsen geen zangwedstrgd zou plaats
hebben.
De namen van de verschillende mede
dingende vereenigingen waren ook verzon
nen, alleen de opgegaven liederen waren
die van verschillende Naderlandsche com
ponisten, echter verward en doorelkaar.
Men kan hier moeilijk aan oplichting
denken, want de persoon in kwestie zou
aan het geleverde niets hebben. Waar-
schfinl k heeft men hier te doen met iemand,
dia lijdt aan muziek-hallucinaties, zegt de
«Tel waaraan we dit bericht ontkenen
zing kan niet plaats hebben, voordat het
handelsregister, waaruit de kiezerslijst
wordt samengesteld, gereed ie) ge
schiedt de opgawf bij de commissie die
mat de samenstelling van het handels
register van het betrokken district is
belast. Men mag verwachten, dat deze
commissie voor zoover zulks nog niet
is geschied tijdig door advertentie»
en berichten in de plaatselijke bladen,
of op andere wijze, bekend zal maken,
waar haar bureau gevestigd is tevens
zal zij daar by wel bekend maken, op
welke dagen en uren dit bureau voor
het afhalen en inleveren van formulieren,
voor het vragen van inlichtingen enz
geopend zal zijn Het zal tot de taak
dezer commissie behooren om hun, die
lot het doen van opgaven verplicht zijn,
daarbij zooveel mogeiijk van dienst te
rijn met het geven van raad en inlich
tingen. Immers daardoor zullen de com
missies kunnen bereiken, dat zij bij haar
aftreden aan de eerstverkozen Kamers
van Koophandel een zoo jnjst en zoo
volledig mogelijk ingericht handelsregister
overdragen.
Warns en Hemelum, een voor de Woud-
dorpen.
KOUDUM, 27 April. De heer T. Ve-
ninga, malkcontroleur te Warns bedankte
voor een op hem uitgebrachte benoeming
tot assistent-dir. aan de Zuivelfabriek te
Ruinen. (Dr.)
FR. ZUIDWESTH ,27 April. Davrucht-
boomen hier hebben niet in die mate als
dit het geval was in de Betuwe, van de
strenge nachtvorsten geleden. Voorname
lijk is dit te danken aan de omstandigheid
dat de bloesemknoppen nog niet geheel
ontloken waren. Da oogst-vooruitzichten
z(jn hier zeer gunstig. Vroege aardappe
len zijn op vele akkers totaal zwatt ge
vroren.
Reeds meermalen is het gebleken, dat
de voorontwikkeling van vele bezoekers
onzer landbouwwintercursussen te wen
schee overliet.
Vooral door het niet bij houden van de
kennis aa het verlaten van de lagere school,
bleek bjj vele leerlingen de bedrevenheid
in het maken van eenvoudige rekensom
metjes en de kennis van de Nederlandsche
taal te gering te z$n om met succes de
landbouwlessen te volgen. Ie de eerste
plaats is dat altjjd een hinderpaal geweest
voor die leerlingen zelf, doch ook de an
dere deelnemers hebben daarvan den na-
deeligen terugslag gevoeld.
In de laatste vergaderingen, die ik met
de hoofden van de cursussen in mijn ambts
gebied gehad heb, is deze aangelegenheid
ernstig onder de oogen gezien en zullen er
voorstellen gedaan worden om daarin ver
andering te brengen.
O ik was men algemeen van meening,
dat te beginnen met het aanstaand najaar
aan artikel 6 van het reglement op de
landbouwwintercursussen de hand dient te
worden gehouden. Dat artikel schrgfi voor,
dat een onderzoek dient te worden inge-
s.eld naar de kennis van den aspirant-
leerling.
Tot dusverre heeft men aan dat artikel
weinig aandacht geschonken en daarvoor
waren ook redenen aanwezig. Men moest
het landbouwonderwijs nog populariseeren.
Nu dit evenwel ingeburgerd is, nu men
begrijpt, dat naast de practfjk aan het
schoolonderwijs een plaatsje toekomt, nu
is de tQd gekomen, dat we van koers ver
anderen en dat we aan het landbouwon
derwijs geven wat het toekomt, n 1. fl ck
onderlegde leerlingen. In het bjjzouder
geldt dat voor de landbouwwintercursussen,
waar in een gering aantal uren veel moet
worden behandeld, terwjjl da landbouw
wetenschap steeds grooteren omvang aan-
neamt.
Op da medewerking van de aanstaande
leerlingen van onze landbouwwintercur
sussen zou ik nu een krachtig beroep wil
len doen. Toont gij, dat ge het streven
van de laadbouwonderwjjzers, om U veel
te leeren, op prjjs stelt, onderhoudt na het
verlaten der lagere school U w kennis, door
het volgen van voortgezet onderwijs en het
nemen van privaatlessen. Ontwikkelt U,
profiteert van Uw jonge jtren en het zal
U bljjken, dat gjj daarvan niet alleen bjj
Uw landbouw-studie genot zult hebben,
doch dat ge ook overigens daarvan in Uw
later leven zult profi leeren.
Ook de ouders zou ik om hunne krach
tige medewerking willen vragen en het
komt me voor, dat ook de Vereenigingen
en niet het minst denk ik aan da Ver
eenigingen van Oud-leerlingen der land
bouwwintercursussen, veel in deze richting
kunnen doen.
Laat men door krachtige samenwerking
trachten de jeugd zoo goed mogel(jk voor
te bereiden voor de taak, die later op haar
schouders gelegd zal worden. Aan de jonge
menschen behoort de toekomst en het is
niet onmogeljjk, dat deze aan den land
bouw zeer hooge eischen zal stellen.
C. R. BRINKMAN.
onderneming hetzelfde bedrijf (eventueel
met eenige beperkingen of afwijkingen)
uitoefent, als in het perceel, waarin de
hoofdtaak of het hoofdkantoor is gevestigd
10. Wij deelden in 2 reeds mede,
dat de koopman opgave mo»t do»n van
het in zijn handelszaak gestoken kapitaal,
hetgeen voor het publiek echter streng
geheim blijft (behalve natuurlijk bij naam-
looze vennootschappen). Wij deelden het
doel van dit voorschrift op de aange
haalde plaats mede, n.l. voor de vast
«telling van de aan het handelsregister
verschuldigde bijdrage, Terloops vermel
den wij nog, dat door de hoegrootheid
van het kapitaal tevens wordt bepaald,
of de eigenaar der zaak behoort tot de
kiezers en verkiesbaren voor de afdeeling
«grootbedrijf* of voor de afdeeling «klein
bedrijf* van de Kamer van Koophandel.
>n welker handelsregister de zaak is
^geschreven. De grens ligt bij een ka
pitaal van f 50 000, doch die grens kan
zoowel naar de eene als naar de andere
*ijde worden verlegd, in dien zin, dat
emand, vallende onder de kiezers voor
het grootbedrijf, kan verzoeken op de
kiezerslijst voor het kleinbedrijf te worden
geplaatst (bijv, de eigenaar van eene
groote winkelzaak, die oordeelt, dat hij
meer thuis behoort bij de middenstand,
dan bij den groothandel) en dat een
koopman, die jn zijn zaak slechts een
betrekkelijk klein kapitaal heeft gestoken
(bijv. een makelaar in assurant’ën) en
daardoor zou vallen onder de kiezerr
van het kleinbedrijf, op de kiezerslijst
voor het grootbedrijf kan worden gebracht,
indien de aard en omvang van zijne
bandelszaak daartoe aanleiding geven.
Onder het kapitaal moet men verstaan
het werkelijk in de zaak gestoken eigen
kapitaal Geleend geld hetzij dit door
particulieren of credintinstellingen is ver
strekt, blijft dus buiten beschouwing (het
commanditair kapitaal wordt, gelijk hier
voren is gezegd, afzonderlijk opgegeven)
Alleen wanneer een handel zaak ge
dreven wordt met behulp van geleend
geld, verkregen door uitgifte van obligaties
waaronder dus ook pandbrieven «-n schuld
brieven vallen), moet eenmaal in de ze-
maanden het aantal en het bedrag van
ieder der in omloop zijnde obligaties worden
opgegeven, zoomede de rente, welke deze
dragen en (eventueel) het onderpand
waardoor zij zijn verzekerd (in den regel
zal dit onderpand wel uit onroerend goed
bestaan de inschrijving van het recht
van hypotheek ten hypotheekkantore
blijft natuurlijk gehandhaafd).
11. Ter beë ndiging van dit hoofd
stuk deelen wij nog mede
lo. dat feiten als faillissement, surseance
van betaling, curateele, vermoedelijk over
lijden enz. evenzeer uit het handelsre-
gister zullen blijken. Tot de opgaaf daar
van is de koopman zelf echter niet
gehouden men zou dat dan ook kwalijk
van hem kunnen eischen
2o dat elke wijziging van hetgeen is
ingeschreven door den eigenaar der zaak
moet worden opgegeven.
WAAR, HOE EN WANNEER MOET
DE OPGAAF GESCHIEDEN?
12. De vraag, waar de opgaaf ge
schieden moet, is in het voorafgaande
eigenlijk reeds beantwoord bij de Kamer
van Koophandel en Fabrieken van het
district, waarin de gemeente ligt, waar
de zaak gevestigd is. (Over het begrip
«vestiging* zie men 9 Wij zullen hier
niet alle districten met de tot elk district
behoorende gemeenten opnoemen ieder
zal wel weten (of anders zich gemakkelijk
kunnen doen inlichten), bij welke Kamer
hij zijne opgaaf moet doen (men zie ook
9 voor de opgaaf van filialen en bij
Kantoren).
§13. Zoolang de nieuwe Kamers nog
niet zijn verkozen (de eersio verkie-
WOHKUM. Bji de door Burgemeester
«n Wethouders dezer Gemeente op Zater
dag den 23 April 1921 gehouden aanbe
steding van
Vernieuwing van een gedeelte der
Noorderpalage
Het opruimen van een brugje in den
trekweg nabjj Workum;
Vernieuwing van een gedeelte wal-
beschoeiing aan den trek weg
Is ingeschreven op perceel 1 door
J. S. Kuipars te Zurich met f 3200
-- - _2952
Een mislukte comédie.
Bjj het politie-posthuis Zeebad te Dan
Haag, kwam ’s avonds een Rotterdammer
vertellen, dat hjj zich van ’t leven had
willen berooven. Zjjn kleuren had hfi
daartoe eerst op ’t strand gelegd. Maar
nauweljjks had hjj, zoo vertelde de man
althans, het koude water gevoeld of hjj
was bewusteloos geworden. Weer byge-
komen wilde hg van z’n poging om zich
’t leven te benemen afzien en zjjn kleuren
weer aantrekken. Deze waren echter ver
dwenen en met hen een portefeuille met
«en vrjj belangrijk bedrag aan Eogelsch
geld, dat aan zjjn patroon toebehoorde
Bjj onderzoek bleek evenwel het geheel»
verhaal verzonnen te zjjn. De Rotterdam
mer had een reis voor zjjn patroon naar
Londen gemaakt en daar geld van zjjn
patroon verteerd. Nu trachtte hjj op deze
manier het verdwjjnen van het geld te
verklaren.
Een zonderling heer.
Bjj een handelsdrukkarjj te Amsterdam
kwam dezer dagen een onbekende mankeer
etn groote bestelling drukwerk [opgeven
voor een op den 2en Pinksterdag te houden
zaogwedstrjjd in Velsen. De man bsstelde
12000, zegge twaalfduizend programma’s,
eenige duizenden toegangskaarten, leden
kaarten, enz. Het was een order vanon-
geveer f300 A f400. Eenige dagen later
zou da man terugkomen en een aantal
De veldarbeiders in Groningen.
Tusschen de werkgevers en de werkne
mers in het landbouwbedrijf in de provincie
Groningen wil het wear niet recht boteren,
chrfjft men aan ’t «Hbl Met Mei loopt
net voorheen gesloten Contract af en voor
enkele waken verluidde al, dat voor ’t
nieuwe seizoen zoowel de modern gaorga-
niseerden als de christenboaders opnieuw
loonsverhooging zouden vragen, doch dat
de werkgevers daarvan niets wilden weten.
De vorige week nu kwam er een con
creet voorstel van de werkgeversbonden,
waarby aan de arbeidersorganisaties een
loonsverlaeine ward aangeboden tot onge
veer 10 a 15 o/o beneden de tot 1 Mei
geldende loonen.
In een daarna gehouden vergadering van
arbeiders toonden de organisaties z‘ch be
slist niet genegen mat verlaging genoegei
ia nemen, doch ei»cht«n daarentegen
varhooglng van 2'/2 0/q. 50/q en
afhangende van de snoek waarin zjj werk
zaam z(jn.
Met spanning wacht men thans af hoe
It loopan zal. Men meent, dat do arbei
ders ’t bast kunnen worden gediend, wan
neer hun organisaties konden besluttan in
een kleine loonsverlaging. De boeren zittan
thans op zware lasten Blyven de arbeiders
organisaties op hun stuk staan, dan zullen
de boeren misschien eindigen met toe te
geven, opdat niet door een staking de
gaheale oogst zal mislukken, maar het
werkzaamstallea van arbeiders zullen z»
dan zooveel mogeljjk beperken, vooral in
het aanstaande winterseizoen.
III.
Voor d* overig» vereenigingen, d» we-
derkeerige verzekerings- of waarborgmaat
schappijen, d« stichtingen meenen wij naar
de desbetreffende formulieren te mogen
verwijzenzoo ook voor handelstaken,
die aan een vreemdeling of aan een. in
het buitenland opgerichie rechtspersoon
toebehooreo.
Wg merken hierbij volledigheidshalve
nog op, dat de inschrijving ter griffie ’«n
de acte van oprichting van vennootschap
pen onder firma, van naamlooze vennoot
schappen en van coöperatieve vereenigingen
bij het in werking treden der handeiswei
sullen komen te vervallen.
9. Voor alle handelszaken geldt
bovendien het voorschrift, dat, indien zn
namens den eigenaar door een gevol
machtigde gedreven wordt, de naam.
woonplaats, plaats en dagteekening der
geboorte, nationaliteit, handteekening en
paraaf; van dien gevolmachtigde wordt
opgegevenvan procuratiehouders alleen
de namen en woonplaats, alsmede de
handteekening en paraafvan filialen of
bijkantoren, die in Nederland zijn geves
tigd de gemeente, straat en huisnummer,
waar dit filiaal of bijkantoor isgevest gd
(ligt deze plaats in het gebied van eene
andere Kamer van Koophandel, dan
waarin de zaak zelve is gevestigd, dan
wordt dat filiaal ook aan die andere K
v. K. opgegeven. Men betaalt echter
slechts eenmaal)
Het geval laat zich denken, dat men
twijfelt of een onderdeel van een handels
zaak als filiaal of bijkantoor moet worden
beschouwd. Een fabrikant bijv, heeft zijn
kantoor in een andere plaats als zijn
fabriek. Is die fabriek nu als filiaal of
bijkantoor te beschouwen O. i. most
deze vraag ontkennend worden beant
woord. De plaats, waar het kantoor i«
gevestigd, waar de overeenkomsten wor
den afgesloten en de zaak gedreven
wordt, is de plaats van vestiging der
zaakde fabriek, hoe belangrijk zij ook
moge zgn, is eene werkplaats, waarin ten
behoeve van het bedrijf wordt geprodu
ceerd zij is geen filiaal noch bijkantoor.
Al erkennen wij, dat het moeilijk ie,
eene goede omschrijving van het begrip
«filiaals of «bijkantoor* te geven, willen
wij het beproeven en wij zouden dan
willen zeggen, dat een «filiaal* of «bg
ksntoor* eene inrichting is, waarin de
koopman tbr decentralisatie van s^n
1 en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
R Brussel te Workum
op perceel 2 door:
H. Voets te Workum met f895
P Spjjksma te Workum
R. Brussel te Workum
op perceel 3 door
P. Spjjksma te Workum met f1750
J W. de Jong te Lemmer -16 0
- - _1596
-1575
-1450
Genoemde werken z^n aan de laagste
iDschrjjvers gegund.
Het Centraal Comité voor steun aan
Nederlanders in het Buitenland te ’s-Gra
ven hage, heeft dank laten zeggen aan de
leden van bet Plaatseljjk Comité voor de
moeite welke zjj zich hebben getroost en
voorts aan allen die tot hat welslagen der
in deze gemeente gehouden Collecte tee
behoeve van Nederlanders in het buiten
land hunne medewerking hebben verleend.
In de Donderdagavond j.l. gehouden
vergadering van den Raad dezer gemeente
is o. m. gunstig beschikt op een adres van
K Hielkema in het Heiden'chap, otr
verbetering aan te brengen in hat stek,
dienende tot scheiding van zjjne landerijen
en den grintweg, en wel vanaf zQnerftot
W. Westendorpbesloten het Gemeente
verslag en dat betroffmde de verbetering
der Volkshuisvesting 14 dagen voor de
leden ter visie te leggen met 9 tegen 2
stemmen, die der heeren de Boer en Hobma,
besloten tot algeheele demping der z. g.
Noorderhavenaangenomen een voorstel
van B en W. tot vaststelling eeaer ver
ordening op de keuring van waren;
idem tot vaststelling eeser verordening
voor een Correspondentschap dar Ar
beidsbemiddeling; gunstig beschikt op
«en adres van H. Faber en A. Mejjer, on-
derhandsche inhuring verzoekende van da
door hen bewoonde perceeiennaar aan
leiding van een adres van F Polma, om
in aanmerking te mogen komen voor hat
hurt>n van het perceel, bewoond door het
Hoofd dar Vereenlgde Burgerschool, beslo
ten dit adres aan te houden en in handen
te stellen van dan gemeante-architect om
adviesaangenomen met 7 tegen 4 stem
men een voorstel van B. en W. tot het
doen eener oproeping voor een tjjdeljjk
opzichter.
HEM. OLDEPH. c a. 27 April Tot leden
der Piaatseljjke Schoolcommissie alhier zjjn
benoemd Ds. Boarsma, Ger. Pred. en W.
W. Haringsma, H. d. S., beiden te Kou
dum L. de Jong, H. d. S. te WarnsB.
IJntema, Veehouder en Oud-Weth. van H.
O. en N. te Hemelum Martens, idem en
Lid van den Raad van H. O en N., te
Oudega. Voorz. is de heer Ds. Boarsma.
serc. da heer Haringsma.
Voorts zyn benoemd ingevolge de nieuwe
onderwijswet 3 ondercommies ëa een voor
