1 Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
LEEST
1 ingebonden stuk yan
„CRESCENDO”
Spotgoedkoop
ZATERDAG 28, MEI 1921.
No. 22.
47ste Jaargang.
Kort Nieuws.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM.
Binnenlandsch Nieuws.
Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54.
f
i-
i
r'
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmossstr, 76-78, Amsterdam,
voor Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
schrjBen en die van de gemeente van
sgne standplaats. Hij beschouwde het
geselschap met bedenkelijken blik, deed
sien aan bedoelde strafbepaling heeft
gegeven. Een verordening, toegepast,
als bovenvermeld, ridiculiseert een be
paling, die, we geven het gaarne toe,
ijken prgs. Ten slotte sou elk er mee
gediend sgn.
De middenstand mocht protesteeren,
gewagen van een aanslag op sgn bestaan,
ONZE SIGAREN.
Levering uit dag en nacht verwarmde
droogkamers.
Véél nieuws in Sigaretten.
Firma JOHs. TROMP, Sneek.
Vertrouwd adres voor wederver-
koopers.
den gebracht aan de officieels vertegen
woordigers der regeering op de tentoon
stelling te Madrid; zij lieten direct na
de opening de tentoonstelling in den
steek. Ook op dat terrein dienen de
boeren hun eigen zaken te behartigen.
Daar de toegesegde bedragen voor een
in het volgend jaar te houden landbouw
tentoonstelling ter gelegenheid van het
7O-jarig bestaan der Maatschappij niet
voldoende sgn, is besloten die tentoon
stelling niet te houden en te trachten
die gebeurtenis op een minder kostbare
maar toch waardige wijze te herdenken.
Ter beschikking van het Friesche Mu
seum is een bedrag van f 1000 beschik
baar gesteld, ten behoeve van de ver
zameling en huisvesting van oude land
bouw- en suivelwerktuigen.
Tot lid van het bestuur is, in de plaats
van den heer S. J. Veenland, benoemd
de heer D. Boersma te Rensumageest.
mdrgf voorkomen, het sou een voorbeeld
j geven, hoe men eigenlgk een
moest inrichten en voeren, het sou de
haast zich om er weer af te komen, bi
de eerste de beste gelegenheid, tracht
door het betalen van rouwkoop van nog
loopende contracten af te komen, schikt
zich in het verlies van duisenden, met
de gedachte, dat men er dan toch af is.
En niemand klaagt over de opheffing
van den gemeentewinkel, dan de man
die voor sgn politieke standje vreest.
De Amsterdamsche middenstander zal
het gevolg van dit alles misschien op
sgn belastingbiljet terugvinden. Maar wij
vermoeden, dat bij er dit voor over heeft.
De schitterende overwinning, die het
particulier bedrijf hier op het overheids
bedrijf heeft behaald, is voor den handel-
nuttig effect kan sorteeren.
Broedermoord.
Eenige maanden geleden schoot de
24 jarige timmerman Hendrik N. den
Held te Amsterdam sgn broer dood. De
broer kwam in half dronken toestand
de werkplaats van Hendrik binnen en
vertelde, dat hij naar sgn moeder wilde,
die boven de werkplaats woonde. Hij
wou geld van haar hebben. De timmer
man sei, dat dit niet meer ging. Hij
wilde niet langer toestaan, dat zijn broer
sgn moeder altijd om centen lastig viel.
De beide broers kregen ruzie. De half
resohonken broer vloog plotseling op den
ander aan en trachtte hem te slaan. Er
ontstond een hevige vechtpartij, waarbij
Hendrik een revolver greep.
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents.
Grootere letters naar plaats-
ruimte. Buiten Friesland, uit- I
gezonderd Familieberichten, J
10 ets per regel. Bij abon- J
nement belangrijk lager. J f
dat voorts op de beate wgse werd geleid, functie van handhaver van ’s Rijks voor-
sooals men dat immers van de overheid
mocht verwachten, sou in allerlei opsicht
goed werken. Het zou het maken van
ichromelgke winsten in het particulier ernstig, zeer ernstig. Trad op het dichtst-
igsgnd menschenpaar toe, tikte tegen
bedrgf zijn rijkspet en sei, dat hij zijn plicht
moest doen.
Niemand van het geselschap trok dit
in twijfel, een enkele heel stoutmoedige
dame moet self een schuchtere opmer-
dng hebben gemaakt, dat ieder, op zijne
beurt, plichten moet vervullen, en dit
waar het gevonden is. Het is daarom
zoo goed als zeker, dat de knaap is
meegelokt, en dat, aan den overkant een
ongeluk, of wellicht een misdrijf een
eind aan zijn leven gemaakt heeft.
Hoewel uiterlijk niets bijzonders aan
het lichaam te bespeuren viel, heeft de
justitie het in beslag genomen en voor
een nauwkeuriger onderzoek naar het
Buitengasthuis doen overbrengen.
Overheids- en particulier bedrijf,
De »Standaard« schrijft
»Onze middenstand heeft zich wel eens
beangst gemaakt over de concurrentie
van het overheidsbedrijf. Vooral als dit
dienen moest om »prijsregelend« op te
treden. In theorie leek dit velen gewenscht.
Het stond voor hen wel vast, dat er in
den particulieren winkel veel te hooge
winsten werden gerekend. Een goed
geregeld overheidsbedrijf, dat niet in de
eerste plaats de winst op het oog had,
die tegenstand prikkelde te meer om het
te wagen ook met het overheids-winkel-
bedrijf. De gemeente-winkels ontstonden.
Een kwade concurrent.
Naar nu uit de besprekingen in den
Amsterdamschen raad omtrent, de opge
heven gemeentewinkels big kt, werd voor
den gemeentewinkel geen huur betaalt
en geen belasting. Het bedrgf skapitaa
kwam uit de gemeentekas, tegen een
rente van vier en een kwart procent.
Is er ooit een bedrgf op zoo gunstige
voorwaarden, in tegenstelling met dat
van zijn concurrenten, opgericht De
gewone winkelier heeft vaak moeite,
voldoend bedrijfskapitaal te verkrijgen.
Hij betaalt soms een vrij hooge rente.
Hij zit op hooge belastingen en de huur
voor zijn perceel in een groote stad vooral
is schrikbarend hoog.
En nu komt daarnaast de gemeente
winkel, zonder zorg voor bedrijfskapitaal,
zonder huur en zonder belasting. En met
de sympathie van duizenden, met den
steun der reclame van een sterke partij,
die van de reclame leeft. Is het wonder,
dat den eenvoudjgen particulieren winke
lier de schrik om het hart sloeg?
Hoe werd die angstige vrees echter
beschaamd
Want nu het resultaat
De gemeentewinkel loopt leeg, als het
eerste nieuwtje er af is. Het publiek
gaat weer naar den particulieren winket
De gemeentewinkel werkt met groot
in een van de stadsgrachten is gevallen,
en dat zijn lijk naar Schellingwoude zou
zgn afgedreven. Op die wgse had het 0]30 t^OOCt-KOOp
nimmer kunnen geraken op de plek, ln v.rhouding tot d. kwtilult„ zön
zelfs in de beste families voorkomt.
De veldwachter liet zich niet van zgn
stuk brengen, bleef bedaarddoods
bedaard haalde een notitieboekje te
voorschijn en vroeg den naast elkaar
zittende heer en dame in zijne nabijheid
Bent u getrouwd?....
Lachsalvo van het geheele gezelschap
Is u met elkaar getrouwd ver
duidelijkte de veldwachter zijne vraag,
die hij meende dat onder de algemeene
vreugde-uiting was verloren gegaan.
Heelemaal niet getrouwd
Wij ook niet, niemand van ons
klonk het lachend.
Niet met elkaar, en niet met een
ander Toen zette de veldwachter zich
schrap, nam een potlood in de hand en
hield het boven het geopende boekje,
en vroeg aan de studente, die het dichtst
in zgn nabijheid zit
Geboren
Ze zeggen van wèlantwoordde
zij guitig.
Je was er toch zelf bij inter
rumpeerde een ander.
De politieman ging door, doende wat
zgn plicht was; vroeg geboortedata, --o-
woonplaats, beroep. Maakte dertig pro- heeft gezet.^ Geen hulde kan echter wor-
oessen-verbaal op, ’t kunnen er ook
veertig geweest zgn. De dames en
hoeren zouden er wel nader van hooren.
Zoo is het geschied, dat namen van
een gezelschap jongelui, dat na een
roeitocht op het gras aan den waliekant
verlies^ Die er mee begon, de gemeente heeft gepi0I1ict, zijn genoteerd in de re-
C X- u- u_ van Jjo 1joj1 Tergrepen aan
de wet, hoewel zij thans nog niet weten,
aan welke overtreding zij zich hebben
schuldig gemaakt.
Waarom zij in overtreding zgn vraagt
het »H.bl.< De Portugeesch Israëlitische
begraafplaats ligt op het gebied der ge
meente Ouderkerk a. d. Amstel. Op
het laatst van 1920 is die gemeente
verrijkt met een strafbepaling in de
politieverordening, verbiedende het zitten
van personen van beiderlei kunne op de
grasranden langs den weg, langs de ri
vier en overal, waar van dit samen
zitten min oirbare handelingen het ge
volg kunnen zgnechtelieden sgn van
I Dit blad verschijnt des Za- J
I terdags en kost per kwartaal I
65 cents; franco per post
1 gulden. Enkele Nos. 5 ets. J
Ingezonden stukken Don-
derdags voorm. in te zenden.
Advertentiën tot uiterlijk Don-
derdagsavonds, uitgez. familieber.
Zooals hij later vertelde, ging het schot
buiten zgn schuld af en trof den broe
der in het hart.
Dezer dagen diende de zaak voor de
Amsterdamsche rechtbank. De broer
bleek als ruzie-maker bekend te staan,
terwijl de timmerman een ijverig werk-
i man was.
Het O. M. achtte doodslag bewezen.
De bekl. werd rustig werkend door zgn
broer lastig gevallen. Dat pleit voor
hem. Maar het strafblad pleit tegen
beklaagde. Terwijl de verslagene nog
nimmer voor eenig misdrijf werd ver
oordeeld, werd tegen den timmerman al
driemaal proces verbaal opgemaakt we
gens diefstal.
Ge acht werd vier jaar gevangenisstraf.
Friesche M(j. v. Landbouw.
De Friesche Maatschappij van Land
bouw hield Woensdag onder Voorzitter
schap van den heer J. Wente, te Leeu
warden een algemeene vergadering. In
zgn openingsrede bracht de voorzitter een
woord van dank en hulde aan den Mnister
van Landbouw, dat hij in den laataten tijd
zooveel beperkende maatregelen aan kant
Een roeitocht-avontuur.
Een gezelschap dames- en heeren-
studenten maakte jongstleden Zondag, ieker njet tot de categorie die het aan-
profiteerende van het prachtige weer,
een roeitocht op den Amstel te Amster
dam, ging tegen den middag bij het
bier en daar met laag ópstaand hout
bezet terrein der Portugeesch-Israëlie-
tische begraafplaats aan wal en zette
zich neer tot het nuttigen van den mee
genomen voorraad proviand. Nauwelijks
hadden de dames en heeren plaats ge
nomen, toen een veldwachter verscheen,
een rgks veld wachter, in zijne dubbele
De Koningin zal op 24 Juni a s. oen
bezoek aan Urk brengen.
Do Japanscho kroonprins zal tusschon
15 on 24 Juni ons land bezoeken.
Uit den staat van schulden der ge
meente Amsterdam op 1 Januari 1921,
bljjkt, dat deze met inbegrip van do schul
den ovorgonomen van de geannexeerde
gemeenten, bedragen f 198.246.460.
De op de Landkolonie van het Leger
dos Heils te Barneveld verpleegd wordende
jongen, die door zgn moeder te Amsterdam
dostgds zoo zeer verwaarloosd is, is door
zgn ouders in hot geheim van do Lands-
kolonie vervoerd on mede naar Amsterdam
genomen.
Op don straatweg bg Abcoude is
Zondagmiddag een 14-jarigo jongen, die
op een rgwiel zat, overredon door een
- particulieren auto. Mot hetzelfde voertuig
met oordeel des ondersoheids gehanteerd, Wird ln deerniswekkenden toestand
naar Amsterdam vervoerd. Onderweg over
leed hg roods.
In de Johannastraat te Arnhem heeft
oen tragisch ongeluk plaats gehad. Een
jongetje van drie jaar, dat met eenige kin
deren naast oen platten wagen, bespannen
met een paard, meeliep, struikelde en ge
raakte onder den wagen, waarvan een dor
wielen hem over het hoofd ging. Toeval
lig kwam do vader van hot kind voorbg
en zag wat er gebeurde. Hg droog zgn
kind naar hot Kinderziekenhuis, maar bg
aankomst was do kleine reeds tengevolge
van de bekomen schedelbreuk overleden.
Uit Frankrgk hebben dringende
verzoeken om hulp hot Nederlandscho
Roode Kruis bereikt. Naast do hulpvor-
leening aan de verwoeste gebieden in hot
Noorden, zal hot Nod. Roode Kruis zich
nu ook voorbereiden tot steun van de wgk-
verpleging in de armste wgken van Pargs,
Ook is het niet denkbaar, dat het ventje drgvenden middenstand een prijsje waard. verbod uitgesloten.
Nu komt er, vooral op feestdagen,
veel volk uit Amsterdam naar deze lan
delijke dreven, tot het verrichten van
handelingen, in geen enkele gemeente
in het openbaar getolereerd. Ouderkerk
en Nieuwer-Amstel hebben daarmee treu
rige ervaringen opgedaan en *t is beprij-
pelijk, dat in eerstgenoemde plaats, die
bovenbedoelde strafbepaling bezit, daaraan
de hand wordt gehouden.
Doch niet in het blinde weg. Een
geselschap jongelui, dat bij klaarlichten
dag, ter afwisseling van een roeitocht
zgn twaalfuurtje gebruikt op den gras
berm aan den waliekant, behoort toch
derdwarsvaart te Drachten, aldus schrijft
men aan de L. Crt. van daar, een droevig
tooneel afgespeeld. De arbeider M. de II
was Maandag na een ruzie met zgn
vrouw naar sgn werk te Franeker ver
trokken. Toen hij Vrijdag onder den
invloed van sterken drank huiswaarts
keerde, had hij sich gewapend met een
groot mes. Spoedig na zgn thuiskomst
kreeg het echtpaar oneenigheid, waarbi
De H. dreigde met sgn mes. De jonge
vrouw, bevreesd voor haar man, zocht
heil bij de buren.
Bij de woordenwisseling die daarna
ontstond tusschen de H. en de buren,
haalde* eerstgenoemde een dolkmes uit
zgn zak en bracht daarmede den ge
huwden en als zeer oppassend bekend
staanden arbeider Joh. van der Heide
een ernstige hersenverwonding en een
snee over de armen toe. Met moeite
wisten de andere buren de H. het mes
te ontnemen. Bij de worsteling, die hier
bij plaats had, liep hij zelf hoofd- en
armverwondingen op.
De toestand van Van der Heide liet
sich terstond ernstig aansjen. Zaterdag
werd opneming in het diaconessenhuis
te Leeuwarken noodsakelgk geachtvoor
sgn leven wordt gevreesd.
De woesteling De H., die hier on
gunstig bekend staat, is gevankelijk naar
Heerenveen overgebracht. Hij was nog
slechts kort uit gevangenschap ontslagen
wegens diefstal.
Misdaad
Te Schellingwoude is Zondagmorgen
uit de Schelling wonder Broek het lijk
opgehaald van een 12-jarigen jongen.
Wijl de kenteekenen overeen kwamen
met die van het, als vermist opgegeven
knaapje, Abraham Slobbe uit de Bilder-
dg kst raat te Amsterdam, telefoneerde de
politie aan de ouders, die hun kind
herkenden.
De plaats waar het lijk gevonden is,
wekt bevreemding, zegt het >N. v.d. D.<
daar, gezien het karakter van den jongen,
niet kan aangenomen worden, dat hij
zonder voorkennis van sgn ouders, zich
zoover van huis sou hebben begeven.
De rijksmlddelen.
De opbrengst der rijksmiddelen be
droeg over April 1921 f3.2 millioen
meer dan over die maand in 1920; over
de eerste vier maanden van dit jaar
f 11.2 millioen meer dan over die perio
de in 1920. ’t Blijft goed gaan dus, met
de inkomsten van ’t rijk.
Inspectie verlofgangers bereden
artillerie.
De Commiszaris der Koningin heeft
het volgende ter kennis gebracht van
de burgemeesters in de provincie
Volgens het desbetreffend Koninklijk
besluit zgn van deelneming aan de in
spectie o.m. uitgezonderd de verlofgan
gers van de lichting 1919 van de Oo-
toberploeg der bereden artillerie. Bij
de bereden artillerie zgn echter twee
Octoberploegen, n.l. de groep die is in-
gelijfd in het tijdvak van 1—5 October
1918, en die, welke is ingelijfd in het
tgdvak 1—4 October 1919. Hierin
vond ik aanleiding den minister te vragen,
welke ploeg of ploegen in het Koninkl.
besluit waren bedoeld.
De Minister deelt mij thans mede,
dat in het algemeen van de lichting
1919 aan het ondersoek niet sullen
deelnemen de dienstplichtigen der be
reden korpsen, die in het jaar 1921 nog
voor eerste oefening onder de wapenen
sgn of zgn geweest. Waar de October-
ploeg 1919 der artillerie op 29 Januari
en 16 Februari van dit jaar met groot
verlof is gezonden, zal deze ploeg dus
aan het onderzoek niet behoeven deel
te nemen, doch de Ootoberploeg 1918
aal wel aan een ondersoek worden onder
worpen.
Vossen op de Veluwe.
Op de Hindekamp bg Ede heeft een
jachtopziener een nest met zeven jonge
vossen bemachtigd. Een berg doode een-
den, korhoenders, konijnen, enz. was in
het hol opgestapeld.
Het mannetje werd tegelijkertijd op
een zijner strooptochten in een kippen
hok gevangen. Hg had een val (klem)
aan een zijner pooten en sleepte niette
genstaande twee korhoenders met zich.
De moervos kon niet worden bemachtigd I
Een schietpartij.
Doordat een agent van politie Zondag
avond tegen 10 uur, in de Tweede
Lombardstraat te Rotterdam een aan de
deur postend vrouwspersoon naar binnen
joeg, en de omwonenden voor haar partij
trokken, is er een vechtpartij ontstaan
tusschen agenten, en eenige burgen die
met dakpannen en steenen naar beneden
wierpen. De politie in het nauw geraakt
zag zich gedwongen eenige schoten in
de lucht te lossen, om vrij baan te maken.
Uit de omliggende panden werd dit
echter met schoten beantwoord en er
ontstond een heftige schietpartij. Vanuit
de politiepost aan de Galerij werd spoe
dig assistentie ontvangen en zoo slaagde
men er ln de verzetplegers terug te
dringen en de omliggende straten af te
zetten. I ijdens de schietpartg, die natuur
lek een groote menschenmassa op de
t n_J>rao^t wefd de 30-jarige koopman
W. uit de 2e Lombardstraat, door
een kogel niet ernstig aan het hoofd
verwond. De man werd in het zieken- t
huis aan den Coolsingel verbonden. Ar- geTen voor den laagBt moge'
restaties hadden er niet plw^fr
Het Mes.
Vrijdagavond hooft zich aan do Zni-
i
i.
De prijs der Advertentiën J
FRISO
