d Nieuws- en Advertentieblad
Muiekwiroeriogaa.
Aanbesteding.
voor de Gemeenten Workum, Hem, Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
47ste Jaargang.
ZATERDAG 6 AUG. 1921.
No. 32.
Binnenlandsch Nieuws.
Officieel Gedeelte.
aandachtigs stilte
van het aanwezige publiek,
waarop het recht heeft.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM.
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid
voor T
veel minder bateekenie te zijn geworden.
Het zal nu evenwel nog moeten blijken,
of de abnormale droogte van de hoogere
luchtlagen ook verdwenen is, doch dit ia
voorloopig nog niet met zekerheid te
zeggen.
De viering van den Goeden Vrijdag.
Te Amsterdam is opgericht een Comité
«Goeden Vrijdag-Herdenkingsdag», met
het doel, den Goeden Vrijdag als Chris
tel ij ken herdenkingsdag officieel erkend
te doen worden. Bijna 6000 handtee-
keningen zijn als adhaesiebetuiging ont
vangen. De regeering zal worden ver
zocht, den Goeden Vrijdag te doen worden
een officieel erkenden chria telg ken feest
dag.
j De prijs der Advertentièn
is van 15 regels 60 cents, 2
elke regel meer 7 cents. X
Grootere letters naar plaats- Z
j ruimte. Buiten Friesland, uit- Z
gezonderd Familieberichten,
10 ets per regel. Bij abon- Z
nement belangrijk lager. Z
Drankbestrijding
De Ned. Ver. tot afschaffing van al-
coholh. dranken hield te Utrecht een
jaarvergadering, de 25ste, welke door
den heer P. v. d. Meulen werd gepre
sideerd. Bij ’t begin van diens voorzit
terschap telde de vereeniging 1200 leden,
thans 21000. Het hoofdelijk verbruik
van gedistilleerd, aldus herinnerde de
heer v. d. Meulen, was 10 liter in 1877,
langzaam maar voortdurend dalende tot
liter in 1915, is echter sedert weer
gestegen tot 5.15 liter. Men schrijft dit
toe aan den meerderen vrijen tijd en de
hoogere loonen der arbeiders en ook wij
waren daaromtrent niet gerust, maar een
op verzoek van den minister van arbeid
ingesteld onderzoek heeft dit vermoeden
niet alleen niet bevestigd maar veeleer
de steeds met vertrouwen door deze ver
eeniging gepropageerde meening, dat de
verbetering van den economischen toe
stand der arbeiden aan de zaak der
nuchterheid ten goede komt, versterkt.
Op voorstel van de afd. Oostdongera-
deel nam de vergadering een protestmo-
tie aan tegen het op ruime schaal ver-
leenen door de regeering van z.g. Kroon-
vergunningen.
Met 314 tegen 79 stemmen werd goed
gekeurd het voorstel van het hoofdbestuur
om den algemeenen voorzitter der ver
eeniging, den heer P. v. d. Meulen, een
persoonlijke toelage toe te kennen van
f 3000 per jaar om hem in staat te
stellen zich geheel te wijden aan de
zaak der drankbestrijding in het algemeen
en die der vereeniging in het bizonder.
De belasting van den ex-keizer.
De gemeenteraad van Doorn heeft den
ex-keizer aangeslagen naar een belast
baar inkomen van f350.000. De ex-
keizer heeft hiertegen echter gerecla
meerd, bewerende dat zijn inkomen niet
grooter is dan f150.000, maar, hier
gedwongen verblijf houdende, meent hij
op vrijstelling aanspraak te mogen maken.
Naar het «Hbld.» verneemt, is de
meerderheid van den Raad het hiermede
niet eens en verlangt deze overlegging
van bewijzen dat het inkomen inderdaad
minder dan het door haar aangenomen
bedrag ie. In aanmerking genomen welk
personeel de ex-keizer ter zijner beschik
king heeft, hoe hij leeft, en hoe hij zich
heeft ingericht, kan men moeilijk aan
nemen dat een en ander van een kleiner
inkomen dan van het door den Raad
aangenomene bekostigd kan worden.
Naar het blad verneemt, wordt de
Raad die halsstarrig aan zijn taxatie
schijnt vast te honden niet gesteund door
Gedeputeerden der Provincie Utrecht.
Zoo het heet komt dit college vrij sterk
op voor de belangen van den ex-keizer.
Mfjuwerkerstaking.
De stand der staking aan de dominale
mijnen is nog onveranderd.
Een medewerker van «Het Volk« heeft
een onderhoud gehad met den heer Huls
man, bedrijfsdirecteur der dominale mijnen.
Er wordt zei de heer Hulsman o.m
absoluut niet gewerkt. De pomp-
machinisten werkten met toestemming
van de organisatie om te voorkomen dat
de mijn onder water loopt. Maar de
stokers zijn mij niet gelaten en dus
wordt het ketelhuis bediend door mijn-
beambten en door de tien studenten uit
Delft, die hier thans zijn. Is de staking
echter van langen duur, dan wordt de
situatie ondergrondsch zeer bedenkelijk.
Dan zullen wij op tal van plaatsen, door
dat nu niet gestut wordt, last van in-
la deze zomer warm t
C. N., de weerkundige van het «Vader
land», schrijft daarover:
Wanneer men enkel afgaat op het
geen de menschen zeggen, dan zon het
antwoord op deze vraag bevestigend
moeten zijn. Inderdaad zegt het gevoel
ons, dat de zomer warm is. Dagen als
Donderdag 28 Juli b.v., toen het zoo
drukkend was, maken een zomer heet.
En toch, als wij de temperatuurlijsten
raadplegen, staan we voor een verraseisg
De hoogste temperaturen, tot nog toe
voorgekomen, big ven ver onder die van
vroegere warme zomers. Donderdag b v.
teeg de thermometer slechts tot 27 gr.
C. (77 gr. F.) en nog geen enkelen
warmen dag werd een temperatuur boven
30 gr. C. (86 gr. F.) geregistreerd.
Een vergelijking met een drogen en
warmen zomer, dien velen zich nog goed
■uilen kunnen herinneren, n.l. 1911, laat
duidelijk zien, dat 1921 niet buitenge
woon warm is.
De zomer van 1911 was veel warmer.
Einde Mei waren er al meer heete dagen
geweest, dan dit jaar op denzelfden
datum. Daarop volgde een matig warme
Junimaand, die ook veel regen bracht.
Nadat de eerste helft van Juli eenige
warme dagen had gegeven, steeg de
thermometer na den 19 den meer en meer.
Op 11 dagen steeg de thermometer in
den namiddag boven 25 gr. O waarvan
5 dagen een msximum-temperatunr boven
30 gr. C brachten. Da heetste dagen
waren 22 en 28 Juli met 34 gr. en 35
gr. C. De laatste temperatuur is zelfs
een record geweest, sedert dien nog niet
geslagen. Dit jaar telde de tweede helft
van Juli slechts 4 dagen met een maxi-
mum-temperatuur boven 25 gr. C. en
de hoogste thermometerstand was slechts
29 5 gr. op 18 Jnli.
Met de warme Julimaand was in 1911
de hitte niet uit. In Augustus volgden
nog 14 dagen, waarop de thermometer
meer dan 25 gr. registreerde, en hierbij
was nog een periode van 6 opeenvol
gende dagen (8—13 Augustus met een
maximum-temperatuur boven 30 gr. O.
(tweemaal nog 33 gr. en eenmaal 34 gr.)
Zelfs September gaf nog 4 heete dagen.
Wij zouden zooiets ook dit jaar kun
nen krijgen, maar zelfs dan nog zou
1911 warmer zijn geweest dan 1921
Zooals men weet, sloot de zomer in
1911 af met den berechten storm van
30 September. Het was toen definitief
uit met het warme, droge weer, nadat
zoowat alle hitte-records in Nederland
geslagen waren.
Maar nu voelen we, niettegenstaande
de niet bijzonder hooge temperaturen,
de warmte meer dan gewoonlijk. Dit
kan wel daarvan een gevolg zijn, dat de
stralende zonnewarmte abnormaal sterk
is. Het ligt voor de hand om dit aan te
nemen, omdat de hoogere lagen van den
dampkring ongewoon droog zijn, welke
omstandigheid er toe meewerkte, dat de
warmtestraling uit het zonlicht minder
in de bovenlagen opgenomen wordt.
Diezelfde droogte is ook oorzaak van den
weinigen regen, zoodat hier hitte en
regengebrek beiden het gevolg zijn van
één oorzaak.
In de laatste dagen schijnt in den
algemeenen weertoestand veel verande
ring te zijn gekomen. Vooral in het
Westen en Noordwesten van Europa
viel veel regen (hier te lande nog weinig)
en op de diepe stormdepressie van Vrij
dag, die met overvloedige regens ge
paard gaande, naar Zweden trok, volgde
reeds Zaterdag een nieuwe, welke bij
Ierland verscheen. Het gebied van hoo-
gen luchtdruk, dat zoolang den weer-
toestand heeft beheerscht, schijnt voor
loopig grootendeels afgedaan, althans van stortingen krijgen.
De juiste oplossing van het conflict
achtte de heer Hulsman, dst de regee
ring de het vorige jaar afgebroken on-
derhandelingen met de aandeelhouders
dominale hervat, waardoor de definitieve
regeling tot stand komt, dje het de
directie mogelijk maakt dezelfde gedrags
lijn te volgen, die ten aanzien van de
loonen aan de andere mijnen gevolgd wordt.
Domme toepassing der ongevallenwet.
Een bankinstelling heeft aldus schrijft
men aan de »N. R. Crt.« de onvoor
zichtigheid gehad een kleine telmachine
niet met de hand te bewerken, maar
eleotrisch te behandelendaartoe moest
een motor van niet minder dan 1/6
paardekracht dienst doen. Da straf bleef
niet uit. Da instelling ontsnapte niet aan
den greep van de Rijksverzekeringabank.
Zij werd ingedeeld in een gevarenklasae,
maar had dan ook het voorrecht, dat
niet alleen het talrijke personeel in de
bedreigde localiteit tegen het gevaar
van den motor van 1/6 paardekracht
werd verzekerd, maar ook het personeel
in alle lokalen zonder onderscheid, en
dat niet alleen, ook het personeel in de
gemeenten, waar hare bijkantoren waren
gevestigd. De ernst der zaak ontging
haar niet. Hoeveel tijd moest niet worden
beat eed aan de invulling van de lijsten
der honderden, die de motor niet, maar
de wet wel binnen haar bereik had. Het
financieele resultaat was bevredigend
Het kwam immers slechts neer op de
betaling van vijftienhonderd gulden jaar-
premie.
Een vermakelijk staaltje van sociale
overheidszorg. Wie zich aan de uit wassen
van sociale wetgeving mocht ergeren
men denkt zeker ook aan den oage-
loofelijken omhaa! van de Invaliditeitswet
neme ter verpoozing do «Prince
Caniohe» van Laboulaye ter hand waarin
deze zoo meesterlijk het «officialdom»
onder het Tweede Keizerrijk hekelde.
Inbraken.
Maandagnacht hebben dieven zich toe
gang weten te verschaffen tot de secre
tarie de gemeente Spgkenisse en daaruit
de brandkast gestolen.
De schoonmaakster die als gewoonlijk
des morgens te 6 uur de kantoren
schoonmaakt, vond de deuren aan de
straat open. Daar dit wel meer het
geval is (sic) gaf ze daarop geen acht
en liep door naar de achterkamer waar
de brandkast staat. De jalouz ën optrek-
kend, bemerkte ze tot haar schrik dat
deze verdwenen was. Ze waarschuwde
direct den veldwachter Moerland, die een
onderzoek instelde met zijn hond. Deze
hond volgde een spoor over het erf van
den daartegenover wonenden veehouder
Van der Berg, naar de haven. Het ver
moeden Ijgt voor de hand, dat de brand
kast per roeiboot vervoerd is en wellicht
thans op den bodem der Oude Maas ligt,
na eerst van den inhoud ontdaan te zijn.
Het bedrag is evenwel niet evenredig
aan de inbrekersprestatie en bedroeg
slechts f 260.
Een sterk staaltje intusschen als men
bedenkt dat de veldwachter Moerland
onder hetzelfde dak woont als de secre
tarie en ook de politiehond aldaar aan
den ketting lag.
Zaterdagnacht is ingebroken bij den
alleenwonenden vervener K. de Boer te
Musselkanaal. Door het indrukken van
een raampje hebben de daders zich toe
gang tot de woning verschaft. Daarna
trachtten ze een kamerdeur te forceeren
die hen scheidde van de slaapkamer
van den heer de B. Deze was intus-
zchen opgestaan en schreeuwde om hulp.
Daarop schoot één der inbrekers den
heer de B. dwars door de deur in den
arm, waarop zij op de nadering der
buren onverrichterzake het hazenpad
kozen.
De BURGEMEESTER der
gemeente W o r k u m brengt
ter openbare kennis, dat het
noodig is gebleken, bijzondere
maatregelen te nemen ten be
hoeve der muziekuitvoeringen,
die door het muziekkorps
„Crescendo” op de Markt wor
den gegeven, aangezien door
o n n o o (1 i heen en
weer loopen en andere
druktevan sommigen vooral
de zachte muziek dikwijls on
verstaanbaar is. Niet alleen
wordt daardoor aan werkelijk
muziekliefhebbers het genot der
muziek voor een groot gedeelte
onthouden, doch het is ook
bovenmate hinderlijk en erger
lijk voor het muziekkorps
waarvan het bezit toch onge
twijfeld door de Workumers
op prijs zal worden gesteld
dat zijn loffelijk pogen tot het
schenken van kunstgenot niet
wordt beloond met eene
Hierbij wordt een beroep ge
daan op de welwillendheid van
alle ingezetenen,
in ’t bizonder op die van ouders
en andere verzorgers van kin
deren, om er toe mede te wer
ken dat er gedurende het spelen
der muziek de noodige stilte
heerscht op en bij het markt
plein dezer stad.
Workum, 5 Aug. 1921.
De Burgemeester voorn.
A. WAGENAAR Azn.
Ernstig auto-ongeluk.
Zondagavond ongeveer half tien had
op den weg HelmondEindhoven een
ernstig auto ongeval plaats, dat door een
wonder slechts één slachtoffer eisohte.
Een fietser, de 25-jarige Duitscher
Wilke, wonende te Helmond, werd zoo
door het schelle licht der auto lantaarns
verblind, dat hij z’n stuur kwijt raakte
en in botsing kwam met de auto van
den heer de L. uit Tilburg. Het rijwiel
zette zich vast tussohen de voorwielen
van de auto, waardoor de chauffeur de
macht over de auto verloor en in volle
vaart eerst een boom raakte en toen in
de sloot reed. Door de groote schok
sloeg de wagen geheel over den kop.
Wonder boven wonder werden de inzit
tenden, eene heele familie, bestaande uit
7 personen, niet dan slechts licht ver
wond, terwijl de auto grootendeels ver
nield werd. Da aangeredene, oogen-
achijnlijk ongedeerd, zette te voet zijn
tocht naar Helmond voort, waar hij, thuis
gekomen, over ernstige hoofd pijn klaagde
en rpoedig bewusteloos werd. Direct
ingeroepen dokters hulp mocht niet meer
baten; eenige uren later was de onge
lukkige zonder weder tot bewustzijn
gekomen te zijn, overleden.
Poging tot oplichting.
Zaterdagmiddag vervoegden zich bij
den juwelier Frans Brog-ma in de Heere-
straat te Groningen een dame en heer
(Duitschera) om briljanten te koopen.
De keuze viel op een hanger en een
armband van f 3300. Zij verzochten den
bediende, den heer Verhoog, ’s avonds
de voorwerpen met kwitantie te presen-
teeren in het nabij gelegen hotel Frigge
kamers no. 66 en 67. ’s Avonds kwam
de heer alleen terug en vroeg ook nog
even mee op zicht te geven twee oor-
koppen ter waarde van f 4025, die zij
’s middags hadden gezien. De bediende
die de truc van de twee kamers zich
herinnerde uit een vorige betrekking,
nam zijn maatregelen en ging no. 67
inspecteeren, toen de Duitscher 66 bin
nenging. Daardoor kon deze niet, wat de
bedoeling was, den bediende verzoeken
de diamanten even ie mogen toonen aan
zijn dame, die op 67 wachtte, want die
kamer was leeg. Toen hij dus voorstelde
toch even aan zijn dame te mogen laten
zien die op een andere plaats in het
hotel zou vertoeven gaf de bediende
toe onder beding, dat hg dan zelf ook
mee zou gaan. Nu begreep de Duitscher
dat hij geen kans had. Hij nam de
quitantie voor de beide voorloopig ge
kochte voorwerpen mee, liet zijn stroo-
hoed, die op tafel lag, liggen, en ver
dween om niet weer terug te komen.
Hij wist het hotel, dat de bediende ver
zocht van achter te sluiten en voor goed
te bewaken, toch langs de diensttrap te
verlaten. Volgens den portier, die den
man ondanks de waarschuwing toch liet
passeeren, had hij toen een groenen
deukhoed op. Hij zal waarschijnlijk met
den trein naar N. Schans zijn afgetrok
ken in geselschap van zijn dame, die
hem vermoadelijk op het station heeft
opgewaoht. Wijl deze dieven de gestolen
quitantie vermoedelgk bij anderen zullen
gebruiken voor het inboezemen van ver
trouwen, zij men gewaarschuwd.
Tragisch.
Een 48-jarige havenarbeider te Rot-
BURGEMEESTER en WET
HOUDERS van Workum,
zullen op Zaterdag den 13 Au
gustus 1921, des middags 12
uur, onder de ingezetenen aan
besteden
Het SLATTEN van de WIJK
loopende vanaf de boerderij
bewoond door S. Vrolijk tot
het pand van J. Gras, met het
verbindingswijkje naar de Diepe
Dolte,
Van het bestek en voorwaar-
den kan kennis worden geno
men ter Secretarie in de gewone
kantooruren, van 9-1 en 3-5
uur.
Aanwijzing zal plaats hebben
op Woensdag 10 Augustus e.k.
des morgens te 9 uur.
Workum, den 3 Aug. 1921.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
A. WAGENAAR Az.
De Secretaris,
A. DE VRIES.
1 en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam,
Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Bagijnestraat 54. Tel. Intercomm. 1114.
Dit blad verschijnt des Za-
terdags en kost per kwartaal
65 cents; franco per post
1 gulden. Enkele Nos. 5 ets. X
Ingezonden stukken Don-
derdags voorm. in te zenden, a
Advertentièn tot uiterlijk Don- -
derdagsavonds, uitgez. familieber,
FRISO.
Q-
