Nieuws- en Advertentieblad
V. s.
PEPERMUNT
medicinaal kzereid
BETROUWBAAR.
voor de Gemeenten Worknm, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
Beneden
I.
I
I
Lastig dat hoesten.
.Veem dan toch die hni'zame medicinale
J r_,Hoest-fastilles
Leest de Advertentiên in dit Blad
1
i
Sf
No. 44.
Z4TERDAG 4 NOVEMBER 1922.
48ste Jaargang.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
INGEZONDEN.
--Uitgrve van T. GAASTRA Bz. te WORKUM.
BEKENDMAKING.
T
Tot plaatsing van Adv. en Reclames
Friesland I iliaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Ruiterskwartier 85
Engros JP, Sneek.
T
1
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
Engros bij R. G. VAN SLOOTEN, Harlingen.
«♦♦♦♦♦♦♦❖♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦o
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents.
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland, uit
gezonderd Familieberichten, j
10 ets per regel. Bij abon
nement belangrijk lager.
onder vond dientengevolge I1/» nur ver- Parga gestaard
traging.
Toen de Ign werkers den volgenden
morgen de Ign schouwden, lagen er
ongeveer halfweg nog twee paarden, die
de machinist niet had opgemerkt. Hat
eane dier miste een stuk van zijn achter
poot en was vrij zeker dientengevolge
gestorvenhet andere had geen ui terlijk
letsel bekomen. Waarschijnlijk is dit
tegen een telegraafpaal te pletter ge-
loopen, dsz® was ten minste bij den grond
afgebroken.
Dy eigenaar G. Wolberink te Morra
is verzekerd bij de onderlinge verzeke
ringsmaatschappij Oost- en Westdonge-
radeel.
A-.I
voor Handel, Nijverheid en G ildwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam
voor Friesland I iliaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Ruiterskwartier 85 Tel. Intercomm. 1114.
1 elke concurrentie heb-
wederverkoopers.
TROMP, Sneek.
het vervullen van zijne Qot
zoo kort mogelgk te
De BURGEMEESTER der Gemeente
WORKUM brengt ter aigemeene kennis,
dat op WOENSDAG 8 NOVEMBER
192 2, des namiddags te 2 uur, in het
benedenlokaal van het Gemeentehuis
(ingang Bsgij nest raat) gelegenheid zal
bestaan om zich gratie door den Heer
S. DE WALLE, Arts alhier te doen
vaccineeren,
Workum den 2 November 1922.
De Burgemeester voornoemd,
A. WAGENAAR Azn.
voor de afschaffing van de eerste klasse
en de verbetering der derde klasse bg
de spoor. Hij zei daarbij o m.het liefst
zou ik geen klassen hebban en he
groots voordeel daanan zou zijn, da<
menschen, die nu verplicht zijn, derde
klasse te reizen, ook eindelijk een» in
en fatsoenlgke coupé zullen zitten,
waar zij niet levensgevaarlijk door elkaar
worden gehotst
Tegen die voorstelling van de derde
klasse-wsgons komt de horfgser-corr.
van ’t »Hbl.« op. Hg schrijft
Deze derde- klasse-wagens zouden (big
kelgk) geen «fatsoenlijke coupé’»* heb
ben en men zou daarin levensgevaar
lijk door elkaar worden gehotst.* Nu
reist schrijver dezes reeds sedert ver
scheidene jaren, op zeldzame uitzonde
ringen na, steeds derde klasse en hij
kan getuigen, dat de voorstelling van
Nog meer dan op letterkundig-houden den sooialistischen spreker op pure fan-
Workum, 1 Nov. '22.
Geachte Redacteur!
Namens het Bestuur van de Afd.
Workum van de vereeniging „Het
Groene Kruis“ verzoek ik beleefd een
dein plaatsje in uw blad voor de vol
gende belangrijke mededeelingen aan
onze leden.
1. Voor onze afdeeling is aangeschaft
een prachtig zuurstofapparaat ten ge-
gebruike voor H.H. medici. Er is be
haald, dat dit kostbare toestel gratis
de verbruikte zuurstof zal tegen den
kostenden pry’s in rekening worden
gebracht. Het Bestuur besloot tot aan
koop van dit toestel, nadat van het
lestuur van de onlangs ontbonden
muziekvereeniging „Concordiau de
belangrijke gift van f 100 was ont
vangen.
2. Wij verzoeken onze leden by
onverhoopt gebruik maken van een
ziekenauto uit Sneek of Leeuwarden
terstond een bewijs van lidmaatschap
>ij den ondergeteekende aan te vragen.
De rit wordt daardoor goedkooper.
Dit geldt ook voor de huisgenooten
van onze ingeschreven leden.
3. Nieuwe leden kunnen zich voor
923 nu reeds laten inschrijven bij den
Secretaris.
Met dank voor de plaatsing.
Namens het Bestuur,
JELLE BOONSTRA, Secretaris
Het Friesche volk en zijn tegen
strijdigheden.
Eigenaardig volk, sehrgft, blijkbaar
ecu Fries, in de »H. P.«
Za verheerlgkten hun land in allerlei
dicht en rijmelarij, en niettegenstaan
de hun gehechtheid aan „de tUde Fryske
groun” trekken ze er bij duizenden uit.
Ia Nederland treft men hen overal aar, als
ministers, professoren, leeraars onderwg-
zers, hooggeplaatste ambtenaren, teohni
ei, maar ook als zeer gewaardeerde hand
werkslieden.
Toen vóór eenige j*ren te Apeldoorn
bij een diner na een algemeene verga
dering, waar afgevaardigden uit alle dee-
en des lande waren Bsmengekomen en
die niets met Friesland had uit te staan,
een der aanwezigen verzocht het Friesche
volkslied te zingen, stond meer dan de
helft der gasten op en.song mee
Alleen Friezen konden woorden en me
lodie kennen.
Buiten hun provincie, tot zelfs in Ame
rika, sluiten de Friezen zich aaneen, ter
wijl ze op bun eigen geboortegrond op
verschillend gebied voordurend aan het
-wisten zijn Het ideëele streven om Fries
and te hten deelnemen aan hetg«este-
lijk leven van onzen tijd, dat in de laat
ste jaren i nder den naam van Jong
Friesche beweging is opgekomen, heeft
zich gekenmerkt door hatelijk twistge
schrijf, verdachtmakingen en persoonlijke
aanvallen. Terwijl zich litteraire krsohten
van wezenlijke beteekenis hebben geopen
baard, die, samenwerkend, oen goed tjjd-
chrift in de Friesche taal in atand kon
den houden, versnipperen zg zich en
loopen dood in allerlei week- en maand
blaadjes.
I
Door den trein gedood
Op de rpoorlga tuesohen Anjum en
Lioessens-Morra heeft een ernstig onge
val plaats gehad.
Door onbekende oorzaak waren er
drie paarden op de Ign geraakt, toen de
trein van 11 uur 7 te Anjum moest
aankomen. Een der paarden werd totaal
vermorzeld, zoodat de trein niet verder
kon doorrijden en er eerst hulp uit
Anjum moest worden gehaald. De trein
BURGEMEESTER en WETHOU
DERS van WORKUM brengen ter ken
nis van belanghebbenden, dat van de
Verordening op den Keuringsdienst van
vee en vleesch in deze gemeente, exem
plaren verkrggbaar worden gesteld ter
Secretarie, tegen betaling van f 1 per
exemplaar.
Workum, 1 November 1922.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
A. WAGENAAR, Azn.
De Secretaris,
A. DE VRIES
do Friezen van strijd op godsdienetig ge
bied, hoewel het verdraagzaamste van
alle kerkgenootschappen, de Doopsgezinde
Broederschap, op hun bodem is geboren.
De vrijzinnige, z.g. moderne richting vond
in Friesland tal van aanhangers, en Multa-
tuli had geen vuriger vereerders dan daar-
Toch werden in de eerste dagen der
doleantie de beginselen van Dr. Kuyper in
sommige plaatsen verdedigd niet alleen
met hartstochtelijke woorden, maar zelfs
met bezem en hooivorken.
Waar geld verknoeid is.
Het jaarverslag van de Algemeene
Rekenkamer ie altijd een leerrijke lectuur.
Vooral in deze tijden nu alles om be
zuiniging roept is 't zeker de moeite
waard, zegt ’t «Hbl.c, te lezen wat dit
college, dat altijd op bezuiniging let en
de niet-zninigen in Staatsdienst niet
zuinig op de vingers tikt, te vertellen
heeft.
Enkele van de meeat treffende staakjes
omtrent geldverspilling, die in dat verslag
voorkomen laten wc hier volgen.
Een reserve-luitenant der cavalerie
werd in de oorlogsjaren drie jaar naar
1 om in Frankrijk vlieg-
tuigmateriaal aan te koopen en de ver
zending naar Nederland te regalen. Aan
traotement en toelagen ontving de be
trokken officier f 10 000 per jaar en
nu werd hem bij Kon. besluit van 3
Nov. 1920 nog f 12 635.68 extra uit
gekeerd ais vergoeding van de kosten
gevallen op zijn verblijf aldaar.
De minister noemde dit zeer redelgk.
Hm! zegt ’t «Hbl.t
Er zijn in dat verslag nog enkele van
die «zeer redelijke* gevallen vermeld.
Zoo dat van die twee ingenieurs der
der telegrafie, die voor een reis naar
Zweden en Duitsohland f 6077 decla
reerden, neerkomend op f 52 per persoon
en per dag.
Ja, de visch wordt duur betaald
De gemeenten blijken, waar ’t Staats
geld betreft, ook niet altgd even zuinig
<e zijn. Zoo is aan *t licht gekomen,
dat aan de gemeente Goor ten tgde
dermelkdistributie in der winter 1918 T9
bgslag is uitgekeerd over een veel
grooter aantal liters melk dan op grond
van het bevolkingscijfer en het vastge-
stelde rantroen ten hoogste in rekening
had mogen zijn gebracht, en dat dien
tengevolge uit ’s Rgka kas ongeveer
l' 2532 te veel was betaald.
Da Minister van Landbouw was van
meenlng, dat »een uitgebreid onderzoek*
aan ’t licht zon brengen dat Goor lang
niet de eenige zondaar was. Maar daar
het toch niet meer zou zijn na te cijferen,
moest men dit plan maar opgaven.
Meer zuilen we uit het verslag der
tekenkamer niet ovornemen. Men kan
nu wel zien, zro hier en daar waar 't
geld blijft.
De derde klasse. I I
In de Tweede Kamer heeft het soc -
dom. Kamerlid Van der Waerden gepleit wordt afgestaan aan onze leden. Alleen
Mededeeling van den Burge
meester van Workum,
De Kapitein belast met da Vrij willige
Landstorm, afdeeling Harlingen, verzoekt
mij, het volgende onder do aandacht van
delaoghebbenden te brengen
Het instituut van militaire
voorgeoefenden.
Het Instituut van Militaire Viwrgr-
oefendheid of wel «Vrijwillige Landstorm
heeft ten doel alle aanstaande dienst
plichtigen de gelegenheid te verschaften
hun dienstplicht zooveel mogclgk in de
plaats hunner inwoning te volbrengsn
Niets hoeft dit Instituut gemeen met
de Landstorm welke gel ruikt wordt in
geval van binnenlandsche beroeringen.
In djt geval mogen de Militaire voorge
oefenden NIET onder de wapenen
worden geroepen.
Aan ieder, die dit wensoht, moet de
gelegenheid worden verschaft het brevtt
van Militair voorgeoefende te verkrijger.
Het onderricht wordt in elke woon
plaats gegeven waar tenhiinste 10 deel
nemers zich komen aanmeldeo zijn er
tien deelnemers bij elkaar uit omliggend»
plaatsen dan wordt zooveel mogclgk hm
centrum gekozen als oefenplaats.
De leasen worden gegeven twee maai
twee uren per week, uren en dagen te
regelen in overleg met de belangheb
benden door onderofficieren, die ter
plaatse met groot verlof zijn of door
b eroep^onderoffioieren.
De deelnemers worden voorsien van
militaire uitrusting, zijn verplicht de
oefeningen te volgen, maar hebben nr
afloop van de lessen geen militaire ver
plichtingen,
Is het brevet behaald dan behoeven
de jongelieden slechts 6 (ZES) weken
voor eerste oefening onder de wapenen
te komen.
Ieder aanstaand dienstplichtige Left
het dus self in de hand sijn afwezigheid
van huis voor
Militieplichten,
maken.
Schriftelgke aanmelding voor den Yrg-
willigen Landstorm kan plaats h ibben
bij le. Commandant Vrijw. Landstorm,
Afdeeling Harlingen te Leeuwarden.
2e. Sergeant Symons te Koudum.
Mondelinge aanmelding kan geeshieden
aan de openbare school in het oefenlo
kaal, eiken Maandag en Donderdag, ’s
avonds van 6 —8 uur.
Workum, den 1 November 1922.
De Burgemeester van Workum,
A. WAGENAAR Am.
taaie berust. Men heeft wat minder
ruimte en men zit wat harder dan in
de andere klassen, maar overigens reist
men uitstekend in de derde. En de
r eenige maal dat wij, in al die jaren,
ons inderdaad bijna «levensgevaarlijk*
gehotst voelden, was onlangs in een
tweede-kiasse-ooupé, waarin we (met een
supplotie-kaartje) waren gaan zitten om
in het gezelschap van eenige vrienden
te kunnen bljjven. De wagen werd
onrustbarend geslingerd.
Maar hoe kan zoo’n «democraat*, die
zelf op ’s Rijks kosten een eerste-klasse-
abonnement heeft (tegen f880 per jaar)
ook oordeelen over de derde klasse I
Hg moest dat dan echter ook liever
overlaten aan «proletariërs*.
Zooals wij.
Doodgestoken.
Een 56-jarige ketelbikken te Amster
dam heeft de vrouw, waar hij mee samen
woonde, Mina Karseboom, 28 jaar oud,
met een schoenmakersmes doodgestoken.
De man was eenigzins beschonken en
maakte ruzie met de vrouw. Buren hoor
den ’t geweld, en waarschuwden de po
litie, doch toen deze kwam was de vronw
al doodelijk gewond.
Da dader heeft vroeger al eens een
langdurige gevangenisstraf ondergaan
wegens doodslag op zijn eerste vrouw.
De Goudsche pijp
In 1857 herbergde Gouda 54 pijpen-
fabrieken, in 1874 waren er nog 34
over, welk aantal in 1890 was gedaald
tot 18 Tegenwoordig zijn er, naar «Nod.
Tabr.c meldt, nog ongeveer een half
dosgn pij pen fabrieken met een aantal
arbeiders van ongeveer 300.
De voornaamste afset-gebleden zijn
3e Nederlandsche Kolonies, België, Zuid-
Afrika, Frankrgk, Duitsohland, Denemar-
ren en eenige gedeelten van Amerika,
centra van Necerlandsche Kolonies.
Ja, maar niets voldoet
0 jabat nu
K (111(] f PEPERMUNT en dan
AA v IA IA s natnnrlijk die beroemde
zuivere verwarmende
medicinale J
die ieder gebruikt.
Engros TROMP, Sneek.
Dit blad verschijnt des Za- Z
terdags en kost per kwartaal 1
65 cents; franco per post X
I 1 gulden. Enkele Nos. 5 ets. Z
j Ingezonden stukken Don- 2
j derdags voorm. in te zenden. 2
j Advertentiën tot uiterlijk Don- 2
j derdagsavonds, uitgez. familieber. 2
De nieuwe gulden.
Binnenkort zal in ons land *n nieuwe
gulden in circulatie worden gebracht op
het verlaagde gr halte, dat volgens de
wet van 27 November 1919 (St.bl. no
786) 720/1000 bedraagt. Sedert Novem
ber 1921 «ijn reeds 2 200 000 guldens,
benevens lé 000 000 halve guldens v»l-
gens het nieuwe gehalte voor Indië
aangemunt en daarheen gezonden, doch
voor ons land bestond na de aanneming
der wet niet dadelijk die behoefte, omdat
men in ons land over voldoende pasmunt
beschikte.
Men heeft bsdenkingen geopperd o!
er geen mceilgkheden ontstaan zouden
in Indië door deze guldens in circulatie
te brengen; om nu tot een resultaat te
komen zal men hst antwoord in Iad:ë
moeten afwachten. Daarvan zal ook af
bangen of voortgegaan zal worden met
de aanmunting voor Ind
In ons land bestaan die bezwaren niet,
vandaar dan ook, dat de nieuwe gulden
binnenkort en circulatie zal worden ge
bracht. Dezer dagen heeft reeds een
eerste aflevering van l1/* millioen guldens
aan de Nederlandsche Bank plaats gehad.
Voor ons land is deze inbrenging van
den nieuwen gulden van groot belang,
zegt de «Tel.* Allereerst omdat door
vermeerdering van hot aantal zilveren
guldens het aantal in omloop zijnde pa
pieren zilverbons van f 1 kan worden
verminderd. Doch het voornaamste is
wel, dat de nieuwe guldens in hoofd
zaak gemaakt worden van ingetrokken
zilveren munten, die een zilvergehalte
hebben van 945/1000. Deze ommunting
n guldens van hot lage gehalte levert
voor de schatkist een voordeel op van
i 300,000 van elk millioen nieuwe gul
dens, dat in omloop wordt gebracht.
Ook voor Indië zal, wanneer de be
swaren opgeheven zijn en doorgemunt
kan worden, dit een belangrijk financieel
voordeel opleveren.
De vraag, of er binnen korten tijd
ook nieuwe rijkedualdere van het lagere
zilvi-rgahalte aangemunt zullen worden,
hangt nog in de lucht, is zelfs onwaar-
Bcbijclijk. De kans is niet uitgesloten,
dat men voor den rijksdaalder in de
toekomst een papieren betaalmiddel sa)
houden.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Hsn-
delsin formatie bureau van Van der Graaf
Co ’a Bureaux voor den Handel zijn
over de afgeloopen week, eindigende 27
in Nederland 'uitgesproken 56
tegen 60 faillissementen in dezelfde week
van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 27 Oct.
1922 2517 faillissementen tegenover
1754 over hetzelfde tgdperk van het
ronge jaar.
9
i
i
1
i *1 v A V1
I1
0,
