r
I
I l
I
Nieuws- en Advertentieblad I
V.S. ZOUTI DW.
voor de Gemeenten Workum, Rem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
f
ZATERDAG 26 JANUARI 1924.
No 5
50ste Jaargang,
Binnenlandsch Nieuws.
hoest en verkoudheid, de mede:
Engros VAN SLOOTEN
--Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM.
ZOUTE DROP
franco per post
1
Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Ruiterskwartier 85
dat
I
I
j
Tot plaatsing van Adv. en Reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr, 76-78, Amsterdam
voor Friesland Filiaal D. Y. ALTA te Leeuwarden, Ruiterskwartier 85 Tel. Intercomm. 1114.
Weer werk.
Toen de mark, ofschoon laagstaande,
zou hebben gestolen. De tweede ver
dachte is later eveneens naar het huis
van bewaring overgebracht.
Poging tot vergiftiging.
Zaterdag heeft vermoedelijk een po
ging tot vergiftiging door gas plaats
gehad op mevr. V. uit de Arnhemsche
straat te Amersfoort.
De «Tel.» deelt hierover het volgen-
genoemd worden, spreken van honderd- een ander een bedrag van ruim f4000
duizend gulden en meer.
De beide gebroeders zijn naar huis
van bewaring te Leeuwarden overge
bracht.
steerd. De heer J. Reijenga wordt ver
dacht van verduistering van gelden,
welke hij uit hoofde van zijn beroep
als zaakwaarnemer onder zich had, en
de heer H M. Reijenga is aangehouden
onder verdenking van verduistering van
sommen, welke hij in zijn kwaliteit
van secretaris-ontvanger van het water
schap «Hommelt-Sneek» en als zaak
waarnemer onder zich had. Er moet
zeer geknoeid zijn door de gearresteer
den. Zoo schijnen van de bedragen
van een aantal spaarbankboekjes van
de Middenstandsspaarbank afgeschreven
en in plaats daarvan door de gearre
steerden persoonlijk geteekende kwitan
ties aan de houders te zijn uitgereikt.
De burgerlijke rechter zal nu hebben
uit te maken of de houders van der
gelijke kwitanties worden beschouwd
als crediteuren van de Middenstands
spaarbank, dan wel van de verdachten
Reijenga persoonlijk. Juist deze zaaK
maakt het moeilijk den toestand der
Middenstandsbank en hare crediteuren
thans reeds te beoordeelen. De bedra
gen, welke naar aanleiding van de ar-
In
Men
„Ned”.
Januari
directeur
twee jaren heeft hij dienst gedaan op
een salaris van f 6000 per jaar. Volgens
de gemeentelijke wachtgeldregeling
geniet hij nog twee jaren vol salaris
en dan"nog 2 keer het aantal dienst
jaren of 4 jaren 70 pct. van het sa
laris. Deze ambtenaar beurt dus 2 keer
f 6000 is f 12000 en 2 keer f 6000 is
f 12000 (wachtgeld) en dan nog 4 keer
f 4200 is f 16.800 (wachtgeld) of in
totaal f 40.800. Dat is dan verdiend in
2 jaren of per jaar f 20.400, veel meer
dan een minister der Kroon.
Buitenlandsche concurrentie.
De Stoomvaart Mij. «Nederland» zal
op een Fransche werf een schip doen
bouwen voor f 4.900 000, terwijl de Ned.
Scheepsbouw Mij had ingeschreven
voor f6.270.000, ’n verschil dus van
f 1.37O.OOO. Dit verschil moet echter
verminderd worden f 50.000; die aan
reiskosten, transport enz. bij
bouw te Amsterdam uitgespaard zou
den zijn, met f 50.000, omdat de N.
S. M. twee maanden eerder zou kun
nen leveren dan de Fransche werf en
met f 450.000 eventueele steun van
regeering en gemeente, wanneer het
schip in Amsterdam zou gebouwd zijn.
Er blijft dus nog een verschil van
f 820.000 ten voordeele der Maatschap
pij «Nederland» bij den bouw van het
schip in Frankrijk. Bij den bouw van
het mailschip te Amsterdam zouden
1000 man een jaar lang werk hebben
gevonden. Thans zal de Ned.fScheeps-
bouwmij. in April a.s. genoodzaakt
zijn, haar groote werf aan de overzijde
van het IJ te sluiten, waardoor pl.m.
400 werklieden op straat zullen moeten
romen.
Natuurlijk wordt ernstig Ik las in één der plaatselijke bladen,
verschillende café’s den eersten
j van
kracht was, stiekem om half één de
lichten zouden dooven. In de meeste
gevallen had de waard echter buiten
zijn gasten gerekend, die zich ook dit
laatste half uur wenschten te zien toe
gemeten. «Horecaf» is echter in 't
geweer gekomen om booze plannen ten
opzichte van den Zondagavond te ver
ijdelen. Het schenken van borrels is na
’s nacht half een in deze stad niet
loonend, beweert deze organisatie van
deskundigen, en zij kan het ongetwijfeld
weten.
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
65 cents:
1 gulden. Enkele Ni os. 5 ets.
Ingezonden stukken Don
derdags voorm. in te zenden.
Advertentiën tot uiterlijk Don-
derdagsavonds, uitgez. familieber.
De forensenbelasting.
Nader wordt gemeld, dat de regeering
een wetsvoorstel heeft voorbereid, vol
gens hetwelk de forensenbelasting ge
scheiden zal worden van de gemeente
lijke inkomstenbelasting en als een
afzonderlijke opbrengstbelasting van de
werk- en woonforensen zal kunnen
worden geheven. Het ontwerp is om
advies gezonden aan de gemeentebe
sturen en kamers van koophandel.
Het moet tevens de bedoeling zijn
van de regeering, aan de leden van de
Ged. Staten restitutie te verleenen van
wat zij sedert 1921 aan deze belasting
hebben betaald, wat vermoedelijke
aanleiding heeft gegeven tot het on
juiste bericht van «Het Volk», dat de
geheele forensenbelasting zou worden
afgeschaft met terugbetaling van 1921 af.
Een leefijke vergissing.
Twee zoontjes van den agent van
politie M. van het Gagelplein te Den
Haag waren ziek en de dokter schreef
voor beide kinderen medicijnen voor.
In de apotheek heeft echter met deze
medicijnen een verwisseling plaats ge
had.
Doordat de etiquetten verkeerd
werden opgeplakt, zegt de »H. Ct.
kreeg het jongentje van 10 maanden
het drankje in te nemen, dat bestemd
was voor het jongentje van 3 jaar.
Zaterdag is het jongste kind overleden.
Nadat de vergissing aan het licht
kwam, heeft een sectie op het lijkje
plaats gehad. Gebleken is, dat vrij
zeker het kindje niet, tengevolge van
het innemen van het verkeerde drankje
gestorven is. Als doodsoorzaak wordt
nekkramp opgegeven.
Tegen den assistent-apotheker, die de
standsbank te Sneek zijn thans gearre- vergissing heeft begaan, is proces-ver-
baal opgemaakt.
Diefstallen.
In de cavaleriekazerne te Deventer
miste men sedert geruimen tijd her
haaldelijk goederen, die op de rustka
mers werden geborgen, wat het instel
len van een wacht aldaar noodzakelijk
maakte. Maandag zag de bewaker, die zich
in de betrokken rustkamer verdekt had
opgesteld, daar den 19 jarigen vfijwil-
liger-huzaar van B. van B. van H. bin
nensluipen en een militaire jas ont
vreemden. De bewaker sprong te voor
schijn, maar werd op hetzelfde oogen-
blik door den dief bedreigd, die een
revolver, in een wapenrek aanwezig,
greep en dit wapen op den bewaker
richtte, om daarna een goed heenko
men te zoeken buiten de kazerne. De
dader van den diefstal werd evenwel
ater gearresteerd en overgeleverd aan
de militaire politie die thans een na
der onderzoek instelt.
Dinsdag is in het huis van bewaring
te Dordrecht opgesloten, zekere M. v.
D., verdacht van inbraak in een wo-
restatie van de beide zaakwaarnemers I ning te Ridderkerk, waar hij met nog
De ellende in de venen.
’t Is in de venen weer groote ar
moe. 't Werk ligt door sneeuw en
vorst stil, en de loooen waren, toen er
nog gewerkt kon worden, zoo laag
(221/, cent per uur), dat er absoluut
niet gespaard kon worden. Vele veen
arbeiders zijn dus op de armenzorg
aangewezen, en die geeft per week f 5
plus voor elk kind een kwartje onder
stand. Daar moeten de menschen van
zien het leven te rekken.
De roep tot de overheid om royaler
steun wordt sterker. In de «Emmer
Crt.» wordt een scherpe noodkreet
aangeheven.
Werk, redelijk betaalde arbeid wordt
verlangd, zegt ’t blad, welke de bevol
king een bestaan waarborgt. De crisis
toestand is voorbij dat de overheid
dat toch beseffe I in de Drentsche
venen heerscht een permanente werk
loosheid. Slechts door toepassing van
radikale middelen is deze te bestrijden.
Een steun bij onwerkbaar weer van
7 gulden en een loon bij een of andere
werkverschaffing van 10 a 11 gulden
maakt de menschen onherroepelijk tot
paupers! En desondanks is het hier
rustig, zijn wij bevrijd gebleven van
werkïoozenrelletjes. De overheid waar
deert dat toch en voorkome dat straks
gezegd zal wordenals de arbeiders
maar op hun poot spelen, worden de
klachten verhoord 1
Wij weten dat wij de spreekbuis van
alle lagen der bevolking in deze streken
zijn, als wij zeggen dat een ieder
overtuigd is dat de loonen bij de werk
verschaffing veel en veel te laag zijn.
Die eensgezinde overtuiging zal straks
ook tot uiting komen in de aktie welke
de gemeenten in den Zuid-Oosthoek
op initiatief van Coevorden zullen
voeren bij de regeering om de loonen
bij de werkverschaffing te verhoogen.
Meermalen heeft de regeering afwijzend
gestaan tegenover partiëele verzoeken
wat zal zij doen tegenover dezen
massalen aandrang
De oudste Jnwoner van Nederland
overleden.
Te Rijsbergen is in den ouderdom
van 104 jaren overleden Jan Mathijsen,
de oudste inwoner van Nederland.
Schipbreukelingen gered.
Het stoomschip Grootendijk van de
Holland-Amerikalijn heeft op zee gered
de bemanning van de in nood verkee
renden Amerikaanschen schoener Annie
Parker. De opvarenden, zes man, wer
den aan boord van de Grootendijk op
genomen, maar een hunner is aan boord
van dat vaartuig overleden.
Dé middenstandsbank te Sneek.
De beide directeuren van de Midden-
scheepswerven niet met de Duitsche
concurreeren, met het gevolg, dat ’t
meeste werk naar Duitsche zaken ging.
Maar nu Duitschland bezig is met de
stabiliseering der mark komt de evenaar
weer in ’t huisje. Op de Scheepswerven
in Oost-Groningen ziet men weer de
geboden wordt en dies protesteeren de... schepen komen. En men ziet het met
Zaterdagavond omstreeks tien uur
kreeg de politie telefonisch bericht, dat
mevr. V. bij haar buren hevig ontsteld
binnen was gevlucht.
Toen een inspecteur daarop een
onderzoek instelde bleek hem uit de
verklaringen der dame, dat er bij haar
thuis iets ernstigs gebeurd was. Zij
vertelde om half tien naar haar slaap
kamer gegaan te zijn, om zich ter ruste
te begeven. Haar man zou nog dien
zelfden avond naar een vriend te Rot
terdam vertrekken, vanwaar hij Maan
dag weer zou terugkeeren. Toen mevr.
V. zich gereed maakte om naar bed te
gaan en ook nog gedurende eenigen
tijd, dat zij al te bed lag, hoorde ze
een vreemd geraas, 't was alsof er iets
werd verschoven en of er voorwerpen
vielen. Even later werd zij gaslucht op
de slaapkamer gewaar. Ze hoorde ook
het suizend geluid van uitstroomend
gas. In verband met vijandige gezind
heid van haar man en de dienstbode
jegens haar is mevr. V. toen uit angst
voor ernstige gebeurtenissen naar de
buren gevlucht, hoe moeilijk haar dat
ook viel, want ze was onlangs ernstig
ongesteld tengevolge van het nog on
opgehelderd geval van arsenicum-ver-
giftiging. Na deze mededeelingen van
mevr. V. trok de politie-inspecteur da
delijk op onderzoek uit. De inspecteur
Losekoot en een agent gingen de wo
ning binnen en brachten allereerst een
bezoek aan de slaapkamer.
Daar hing een verstikkende gaslucht.
Kruipende gingen de beide politieman
nen in de richting der ramen ten einde
te trachten deze omhoog te schuiven.
Het bleek hun echter, dat de touwen
waren doorgesneden. Door er iets onder
te zetten konden ze evenwel toch open
blijven. De gaskraan werd opgezocht
en ’t bleek, dat deze geheel openstond.
Om tien uur moet de heer V. zich
in gezelschap van zijn winkeljuffrouw
naar Rotterdam begeven hebben. Hij
had echter vergeten op zijn kantoor
het electrisch licht uit te draaien. Ook
stond het gasmeterkastje nog open.
Mevr. V. verklaarde nadrukkelijk, dat
ze niets van gaslucht bemerkt had,
toen ze haar slaapkamer binnentrad.
Vermoedelijk is dus vooraf de kraan
opengezet en later, toen mevr, ter ruste
gegaan was, ook de gasmeter. De po
litie had sterke vermoedens tegen den
heer V. zelf en verzocht den hoofd
commissaris te Rotterdam om hem aan
te houden. Dat kon betrekkelijk ge
makkelijk omdat zijn vriend in dezelfde
straat woonde als de familie van de
winkeljuffrouw, waar toevallig iemand
jarig was. De heer V. is op de ver
jaarsvisite gearresteerd. Ook de dienst
bode van den heer V. is gearresteerd
als verdacht van medeplichtigheid aan de
poging tot moord. Zij werd nog 's
nachts uit haar bed gehaald Zij moet
de touwen der ramen doorgesneden heb
ben. V. blij ft alles ontkennen Hij beweert
zelfs niets van een gaskraantje af te
weten. Wel verklaart hij eenige malen
naar boven te zijn gegaan, voor het laatst
om half tien. Dit deed hij volgens zijn
zeggen, om te zien of zijn vrouw al
sliep. Hij vond het jammer haar nog
wakker te maken om afscheid te ne
men Toen hij geen licht meer zag, is
'lij reeds halverwege de trap terugge-
De touwen der ramen waren
zoo vertelde hij om
was dat zijn vrouw wel
raam kon springen.
Geen speelgoed.
Zondagavond was de rijksveldwachter
Piekaar te Leiden bij een familielid,
zekeren Van der Kwaak aan de Oranje-
gracht op visite. Toen hij heen zou
gaan en Van der K. hem zou helpen
de overjas aantrekken, maakte hij de
opmerking dat deze zoo zwaar was,
waarop de veldwachter zeide, dat er
een geladen revolver in zat, een gum
mistok enz. Dit maakte de nieuwsgierig
heid der familie gaande. De wapens
werden te voorschijn gehaald. Hoewel
Piekaar meende de revolver geheel te
hebben ontladen, zat er nog een kogel
op ;het wapen ging plotseling af en de
kogel trof de vrouw des huizes in den
buik. Ernstig getroffen werd zij naar
het ziekenhuis vervoerd, waar zij nog
des nachts werd geopereerd. Haar toe
stand is zorgwekkend.
Later bericht meldt, dat de getroffene
is overleden.
dagen van bezuiniging.
schrijft uit Amersfoort aan de
dat daar met ingang van 1
1924 eervol is ontslagen de
van Onderwijs. Gedurende
het
Het lost de slijmen op en
neemt de prikkeling weg.
Wij merken ieder stukje
drop met ons merk V.S.
opdat U de beste soort
zult kennen.
Vraag voor Uwe HOEST
Overal verkrijgbaar.
Harlingen Leeuwarden.
De prijs der Advertentiën
is van 1 5 regels 60 cents
elke regel meer 7 cents.
Grootere letters naar plaats-
ruimte. Buiten Friesland, uit
gezonderd Familieberichten,
i 10 ets per regel. Bij abon-
nement belangrijk lager.
te hebben.
verband gezocht tusschen de poging
tot arsenicum-vergiftiging op mevr. V. Zaterdag, dat de nieuwe bepaling
gepleegd en deze gebeurtenis.
Op last der politie blijven de dro
gisterij en de woning van den heer V.
gesloten, totdat het parket uit Utrecht
een onderzoek heeft ingesteld.
De dienstbode, aangehouden als ver
dacht van medeplichtigheid aan poging
tot moord door gasverstikking, is op
vrije voeten gesteld. De drogist, die
blijft ontkennen, is naar Utrecht over
gebracht.
Behalve de heer V. is ook nog diens
broer door de politie gearresteerd.
Een premietrekking verhinderd.
Er is in de laatste tijd nogal recla
me gemaakt voor een premieleening,
georganiseerd onder den naamCoöpe
ratieve Vereeniging voor Nederlandsche
Herstellingsoorden in Duin en Bosch,
op de Heide en aan Zee”. Nu zou
Zaterdagavond op de bovenzaal van
„Former” aan het Kleine-Gartmanplan-
soen te Amsterdam een premietrekking
van deze dusgenoemde „Coöperatieve
Vereeniging” worden gehouden. Daar
stond een kleine Simplex-machine van
het systeem, als de vroegere Broek-
huystrekkingen gebruikt, doch van
klein formaat, ze moest met de hand
worden gedraaid er was ook publiek,
en een aantal belanghebbenden bij
deze onderneming.
Vóór het draaien begon verscheen
de commissaris van het bureau Leid-
scheplein, vergezeld door eenige re
chercheurs, en deelde mee dat de trek
king niet door zou gaan. De simplex-
machine werd in beslag genomen en
voorloopig in het politioneel „herstel
lingsoord” aan het Leidscheplein onder
dak gebracht, de bestuurders der„Coöpe-
ratieve Vereeniging” werden verzocht
daar ook even aan te wippen tot het
verstrekken van inlichtingen voor het
op te maken procesverbaal over het
geval.
De inbeslagneming geschiedde op
last der justitie en op grond van het
vermoeden van overtreding der Lote-
rijwet.
Schandelijke oplichting,
Een juffrouw in de Versijdenstraat te
Haarlem hield commensaals. Ze had al
heel wat verschillende lui op haar ka
mers gehad, maar de heer die er nu 't
laatst was, was een bijzonder aardig
beminnelijk mensch. Wat kon hij gezel
lig een praatje maken, wat was hij ge
dienstig altijd
't Kwam zoover dat de heer de juf
frouw met een huwelijksaanzoek ver
raste. Ze sloeg het niet af en het geluk
kige paar maakte plannen voor een
even gelukkig huwelijksleven. Hij stelde
voor, naar Zuid-Amerika te gaan, om
daar onder de gunstigste omstandighe
den aan te vangen. De trouwplannen
stonden al vast en de toekomstige echt
genoot was zoo vriendelijk, zich be
schikbaar te stellen voor den verkoop
van het meubilair zijner aanstaande ga
de. De meubels werden weggehaald en
de bruid wachtte op de terugkomst haars
geliefden. Maar die moet nog komen. Hij
is er tusschen uit gegaan, en als de te
leurgestelde juffrouw hem ooit weer ziet,
zal ’t wel zijn voor de rechtbank.
Een protest van caféhouders.
Onze nieuwe burgervader, zegt de
Rotterdamsche correspondent van het
«H.bld.», is een beminnelijk man die
niet gaarne ziet, dat zijn gemeentenaren
ook maar in iets te kort komen. Der
halve heeft hij voor de café’s het slui- nog waarde had, konden de Groninger
tingsuur voor den Zaterdagavond met
een half uur verlaat en van half een
op een uur gebracht. Een zelfde maat
regel is in uitzicht gesteld voor den
Zondagavond.
Wij accepteeren hier echter niet ge-
V. verklaarde pertinent, makkelijk iets, dat ons zoo maar aan-
geheelonthouders mis de caféhouders, genoegen.
keerd.
doorgesneden
dat hij bang
eens uit het
Maar mevr.
nog lang niet levensmoede te zijn en
heusch nooit zelfmoordplannen gehad
Wij maken de beste
oudste en beste middel tegen
FRISO
j
4
