Nieuws- en Advertentieblad
Bekendmaking
D. F. J. Hofstede
Sneek
Telefoon 332
Ik heb het gevonden
is thans de uitroep van
menigeen die onze
PRIORITEIT
J. H. DE GROOT - NOORD
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
Instrumentmaker-Opticiën
woont niet meer op
GEDEMPTE POL,
maar heeft zijn Zaak
VERPLAATST naar
ZATERDAG 1 NOVEMBER 1924,
No. 45.
50ste Jaargang.
Binnenlandsch Nieuws.
edel fabrikaat
rookt. 6 cent per stuk
50 stuks f 2.85
-- 1Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45.
DE LÉSTE.
M.
Iknaem hja, hwer hjaer yn iensumheit
De dea sa treastleas wachte, wei
Hja naem foar my hjar geur en kleur,
Oktober simmerwille mei.
De léste dy do d’oaren wylgen,
Forlitten stie, alhiel allinne,
Stekt jet ris mank it oare blomt’
De holle omheech as keninginne.
En falie strak hjar blédden of,
It ein fen hjar bistean,
De les lit hja foar my den nei
Eak ’t moaiste moat forgean I
De léste, dy de stroefe hjerst
My fen de keppel halde liet,
Dy fen myn tün en lusthof makke
Fol kleur en geuren wünder swiet.
voor de derde maal de revolver aan
K. terug gaf, in haar gedachten de
en
en
cirkelingspolitiek is geen hallucinatie
van Wilhelmstrasse geweest zegt de
ex-keizer.
Ook over zijn eigen herinneringen
weidt hij uit. Hij wenscht vast te stel
len, dat hij zijn memories heeft geschre
ven om eindelijk het Duitsche volk van
de ernstige verdachtmaking te zuiveren
j:. j-van
o Dit blad verschijnt des Za- o
terdags en kost per kwartaal t
o 65 cents; franco per post
o 1 gulden. EnkeleNos. 5 ets.
o Ingezonden stukken Don-
t derdags voorm. in te zenden.
o Advertentiën tot uiterlijk Don-
I derdagsavonds, uitgez. familieber. L
■♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦*♦♦♦♦♦♦♦♦16
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents.
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland, uit
gezonderd Familieberichten,
10 ets per regel. Bij abon
nement belangrijk lager.
3 November wordt dit aantal tot 90.000
verhoogd op 10 November zal het res
tant, circa 113.000, in den dienst kun
nen worden betrokken.
Alle posten worden vlot verwerkt
klachten zijn er zoo goed als niet. Wel
is de dienst nog niet zoo druk als vroe
ger, doch wanneer hij goed blijft wer
ken, zal het vertrouwen vanvelf terug-
keeren. Vooral tegen Januari wordt een
groote toeneming verwacht.
Premievrij staatspensioen.
Te Amersfoort is Zaterdag een ver- kenswaard, 3 jaar gevan.straf geëischt
met aftrek van 1 jaar voorarrest.
In zijn motiveering wees het O. M.
er op, dat sedert maanden bij bekl.
het plan bestond zich van D. te ont
doen In de eerste dagen van Januari
wist zij, dat K. met het plan tot den
moord rondliep. De beide volgende juistheid
dagen stelde K. het plan nog sterker
op den voorgrond. De verklaringen van
K, doen hier weinig terzakeuit de
verklaringen van bekl. zelf bouwt spr.
zijn meening op. Daarom had hij ook
geen bezwaar K. als getuige tehooren
Eierleg-wedstrijd.
De uitslag van den te Barneveld ge
houden nationale eier-legwedstrijd is als wegspoelen
volgt1ste prijs, een zilveren wissel-
beker en een gouden medaille, F. Veld
huizen te Barneveld, wiens toom van zes
kippen 1188 eieren heeft gelegd, welke
een waarde hadden van f 110.54; 2e
prijs G. Hooijer Azn. te Barneveld, met
1100 eieren en een waarde van f 101.05
3e prijs C. G. J. Teerink te Hummelo
met 1107 eieren en een waar f 100.71
en 4e prijs G. Hooijer Az. met 1169
eieren en een waarde van f 100.21,
W. Schimmel kreeg een Isten prijs
met zijn hen, die van alle mededingende
kippen het grootste aantal eieren heeft
gelegd 289 stuks. Deze Barneveldsche
kip is dit jaar >kip-kampioen< in Ne
derland.
Heropening van den postchèque-
en girodienst.
Naar de Tel. verneemt, zal de post
cheque- en girodienst Maandag 10 No
vember weer in zijn vollen omvang in
werking zijn. Op het oogenblik zijn
Een artikel van ex-keizer Wilhelm. me^> C.^ Lokker, schipper, oud ƒ2 jaar
De gewezen Duitsche Keizer heeft
een artikel geschreven in het „Current
History Magasine” te N.-York.
In dit artikel bestrijdt, volgens de
>Tel.«, de ex-keizer met beslistheid
iedere verantwoordelijkheid voor het
uitbreken van den oorlog. Hij wijt de
schuld voor alles aan de Britsche ri
valiteit in den wereldhandel, aan den
wensch van Frankrijk om Elzas-Lotha-
ringen terug te veroveren en den wensch
van Rusland zich een weg naar de
Middellandsche Zee te verschaffen.
De ex-keizer schrijft, dat de beleggers
van Fransch kapitaal in Rusland «Pa
rijs en Moskou met gouden ketenen
verbonden hebben.»
Hij beroept zich als bewijs voor de
van zijn uiteenzetting op de
gedenkschriften van Paleologue en op
vervalschingen van Soechomlonof van
het Russische Oranjeboek. Ook gaat
hij in op de groote rede van den Ame-
rikaanschen senator Robert Owen in
December 1923, die in Amerika zulk
hebben voorgezeten, dat K. daarvan
gebruik zou maken om haar man te
dooden. In dien zin moet bij haar de
bedoeling aanwezig zijn geweest.
Spr. meent ook de feiten in aan
merking te moeten nemen, die bekl. die daarop rust inzake de kwestie
brachten tot haar medeplichtigheid, de schuld aan den oorlog. De ex-kei-
Het echtelijk leven van deze vrouw
was een hel. Daarom klemde zij zich
een man, van wie zij liefde
verwachtte, en daarom is zij dan ook
niet de hoofddaderes.
De verdediger mr. Zinnicq Bergmann
wil geen verzachtende omstandigheden
pleiten ze zijn overbodig aan te voeren,
zooals het gunstige verleden van deze
vrouw, het ontzettend verdriet, dat ze
heeft gehad, haar duistere toekomst.
PI. wilde er zich niet op beroepen,
omdat hij meent, dat dit misschien
zijn standpunt zou verzwakken. Maar
wel zei hij, het zonderling te hebben
gevonden, dat met het casseeren van
het arrest van het hof te Arnhem,
waardoor bekl. toch feitelijk in den-
zelfden toestand terugkwam als vóór
het arrest, toen zij vrij was, niet samen
is gegaan haar invrijheidstelling. PI.
drong er, omdat er van vrees voor vlucht
van beklaagde geen sprake is, bij het
hof op aan, haar uit de voorloopige
hechtenis te ontslaan.
Na repliek en dupliek begaf het hóf
zich in de raadkamer. Na heropening
van de zitting deelde de president
mede, dat het hof in dezen stand van
het geding geen termen aanwezig achtte
tot ontslag van beklaagde uit de voor
loopige hechtenis.
en zijn broeder M. Lokker, 33 jaar,
met zijn zoon Kommer, oud 19 jaar.
De schipper laat een vrouw met 9
een vrouw met 2
voorbij, dat tientallen millioenen kun
nen worden besteed voor het bouwen
van woningen op kosten van de schat
kist. Na 31 Dec. 1925 zouden deze le
den geen gelden meer voor premie-
bouw beschikbaar willen stellen.
Andere leden betoogden echter, dat
er nog woningnood is en dat dubbel-
wonen, althans in tal van groote ge
meenten, nog zeer veel voorkomt. De
regeering zal dus meenen zij
haar zorg voor den woningbouw moeten
uitbreiden en weer moeten komen tot
het geven van voorschotten, zooals vóór
1924. Deze leden juichten ook het voor
nemen der regeering toe om met mede
werking van de gemeenten tweede hy
potheken te verschaffen. Naar hun
meening moet dit op ruime schaal ge
schieden.
Zij vestigden er de aandacht op, dat
in 1920 en 1921 onder den drang der
omstandigheden zeer dure arbeiderswo
ningen zijn gesticht. De kosten bedroe
gen toen wel f 8000 zelfs f 9000 per
woning. Het exploitatietekort van die
woningen werd dan voor s/i door het
Rijk en voor x/4 door de gemeente ge-
dragen. Nu trekt het Rijk zich terug
hetgeen groote bezwaren oplevert. Deze
j leden vroegen, of de besprekingen van
sommige woningbouwvereenigingen en
de Vereeniging van Nederlandsche ge-
meenten met de regeering betreffende
i de noodzakelijkheid van crisisafschrij-
ving op die dure woningen tot een
gunstig resultaat heeft geleid. Zij be
toogden, dat de kwestie van crisisaf-
schrijving ernstig onder de oogen moet
worden gezien. Woningen, die f 8000
hebben gekost kunnen nu voor f 5000
gebouwd worden. De huur der dure wo
ningen, berekend naar de bouwkosten,
kan niet meer door arbeiders worden
betaald. Dientengevolge staan die wo
ningen vaak leeg, ook, omdat men
soms weigert deze aan niet-arbeiders te
verhuren. Een stelsel van nivelleering
der huren, hetgeen wel verdedigd is, is
niet uitvoerbaar, tenzij men particulie
ren belet té bouwen.
Een ministerssamenkomst te
Uden.
Zaterdag werd naar de Tijdmeldt,
de gemeente Uden bezocht door mi
nister Ruys de Beerenbrouck, oud-
regeeringsco mmissaris (19141918)
voor de vluchtelingen in Noord-Brabant
en Zeeland, en den minister van bin-
nenlandsche zaken en volksgezondheid
van België, prof. dr. Poullet, aan wien
gedurende den oorlog de zorg voor de
belangen der Belgische vluchtelingen
in Nederland door de Belgische regee
ring was toevertrouwd.
Door beide ministers werd het noen
maal gebruikt ten huize van den bur
gemeester.
Het bezoek houdt verband met in
België bestaande plannen tot herden
king van het verblijf in Nederland van
duizenden Belgische vluchtelingen,
De inbraak in een juwelierswinkel
te Leiden.
Inzake de inbraak in den juweliers-
en goudsmidswinkel van den heer M.
de Ridder in de Donkersteeg te Leiden,
men weet dat reeds een broer van
gadering van het hoofdbestuur en 16
afgevaardigden van het Verbond pre
mievrij Staatpensioen gehouden.
Besproken werd de actie, te voeren
in verband met de verkiezingen in 1925.
Men besloot in alle 18 kieskringen een
tiental candidaten te doen stellen met
als no. 1 van de lijst den oud-candidaat
der Tweede Kamer G. B. van der
Werf, Amsterdam, oud-voorzitter van
het hoofdbestuur van den Ned.- Ind.
Bond voor Europeesche militairen.
Voorts zal samenwerking gezocht
De schipper laat
kinderen zijn broer
kinderen na.
De verslagenheid in het dorp is groot, den eigenaar was gearresteerd, verdacht
Schipper Sperling, van Ouddorp, was
in genoemden nacht nabij het Goeree-
sche hoofd, toen hij vermoedelijk de
vergane blazer in gevaar zag. Daar hij
zelf in gevaarlijke positie verkeerde door
den hevigen storm, kon hij geen hulp
verleenen en verdween de blazer plot
seling uit het gezicht. Sperling klom
boven in den mast, maar bespeurde
niets meer.
Regeeringsbemoeiïog en woning
bouw.
Volgens het voorloopig verslag der
Tweede Kamer over de begroeting van
arbeid, dat dezer dagen verscheen,
spraken enkele leden den wensch uit,
dat de regeering haar bemoeiingen met
den woningbouw zou beperken tot het
strikt onvermijdelijke. De tijd is h.i.
en de
en Geldwezen buiten de Gemeente Workum is uitsluitend gemachtigd WOUTERS’ Algemeen Advertentie-, Reclame- en
Uitgevers-Bureau «Neerlandia”, Zuiderplein 101, Leeuwarden. Telefoon Intercomm. 145.
De léste roas het üt myn tüntsje,
Yn ’t finsterbank en plakje foun,
Allinne bleau hja oer, hjar maten,
Binn’ lang fortoarke en forgoun.-
worden met het verbond tot democra- Spr. meende dan ook, dat, toen bekl. een groot opzien heeft gewekt. Om-
tiseering der weermacht, politie-ambte-
naren en postambtenarenbonden.
Besloten werd verder, dat het ver- wensch, de wil, het verlangen moet
kiezingsparool zal zijn le. voor ieder
een (man en vrouw) op 60-jarigen leef
tijd f 600 per jaar premievrij Staatspen
sioen, volgens het Deensche stelsel2e.
vóór ontwapening, invoering van een
internationaal politiekorps en aansluiting
evenals de overige elf landen bij de
onlangs overeengekomen ontwapenings
conferentie, onder leiding van Mac Do
nald en Herriot (Zweedsche stelsel); vast aan
3 e. krachtige actie te voeren tegen de
Tariefwet, de loonsverlaging
duurte der levensmiddelen.
Een laat onweer.
Dinsdagavond omstreeks 8 uur ont
lastte zich boven Amsterdam een vrij
ernstig onweer, dat gepaard ging met
hagelslag. Daar het onweder juist tegen
schouwburgtijd losbrak, werden de
openbare middelen van vervoer letter
lijk bestormd. Persoonlijke ongevallen
hadden niet plaatsevenmin werd
schade aangebracht.
Ook boven Waterland heeft het
Dinsdagavond geonweerd. De bliksem
sloeg in de boerenplaats van Nic. Bloem
tusschen Monnikendam en Broek in
Waterland. De boerderij ging geheel
in vlammen op.
Overstrooming te Arnhem.
Aanhoudende stortregens hebben te
Arnhem en in den omtrek groote over-
stroomingen veroorzaakt. Te Arnhem
zijn, meldt ’t Hbl. in de laaggelegen
gedeelten van de stad op verschillende
plaatsen de kelders ondergeloopen. De
riolen waren niet in staat den water
vloed op te nemen. Op sommige plaat
sen stond het water 20 cM. hoog. Het
tramverkeer ondervond vertraging. De
nieuwe tramlijn Oosterbeek is door het
van den grond onder de
rails ernstig beschadigd.
Uitvoer van herkauwende dieren
en varkens naar het buitenland.
De inspecteur van den veeartsenij-
kundigen dienst te Leeuwarden meldt,
dat, nu het mond- en klauwzeer in
de provincie Friesland geregeld is af
genomen en nog slechts in een gering
aantal gevallen voorkomt, er met be
trekking tot den uitvoer van herkauwen
de dieren en varkens naar het buiten
land weder certificaten op den ouden
voet zullen worden afgegeven, d u s o o k
voor op de markten aange
kochte herkauwende dieren
en varkens.
Ten opzichte van voor België bestem
de dieren blijven echter de thans nog
geldende voorschriften van kracht.
Plaatselijke keuze.
Blijkens het voorloopig verslag der
Eerste Kamer over het voorstel-Rutgers
70.000 rekeninghouders aangesloten.J3p (Plaatselijke keuze) verklaarden zeer ve-
le leden, hoezeer ook waardeerende
de goede bedoelingen van de voorstel
lers, overwegende, ja onoverkomenlijke
bezwaren te hebben. Hunne hoofdbe
zwaren waren te verdeelen in bezwaren
van moreelen, van politieken en finan-
cieelen aard.
Zaak Mevr. Desmet.
De advocaat-generaal bij het hof te
Amsterdam heeft tegen mevr. Desmet
wegens medeplichtigheid aan de poging
tot moord op haren echtgenoot, te Val-
Tot plaatsing van Advertentiën en Reclames voor Handel, Nijverheid
van schuldig te zijn aan die inbraak
leeft de politie het vermoeden gekre
gen, dat er geen inbraak kan zijn ge
pleegd, maar dat de heer de Ridder
de inbraak moet hebben verzonnen en
een valsche aangifte bij de politie heeft
gedaan ten einde aldus de gestolen
voorwerpen, tot een bedrag van f 13.000,
machtig te worden. Met het oog hierop
leeft de politie een grondige huiszoe
king bij den juwelier gedaan met het
resultaat, dat onder een vloer in de
kamer, in een gemetseld gat, een blik
ten trommel werd aangetroffen, waarin
de als vermist opgegeven voorwerpen
zich bevonden. Tegen den juwelier zal
iroces-verbaal worden opgemaakt we
gens het doen van een valsche aan
gifte en wegens poging tot oplichting
van de verzekeringsmaatschappij.
zer beklaagt zich zeer over het gebrek
aan inzicht bij de Duitsche pers over
die kwestie. Ook over de Duitsche
openbare meening beklaagt hij zich.
Hij beschuldigt haar van algeheele
onverschilligheid met betrekking tot
de informaties die hij uit officieële
niet-officieële bronnen heeft geput
in zijn boek heeft neergelegd.
Voorts somt hij de goede dingen op,
die Duitschland onder het bestuur van
de Hohenzollerns en door hun regee-
ringen te beurt zijn gevallen. Nadat
het parlementaire systeem was afge
dwongen, zegt hij, heeft zich de af
grond geopend. Hij veidedigt zich tegen
dc beschuldiging van despotisme. Hij
wijst daarbij qp zijn pogingen om voor
Duitschland de vriendschap van Rus
land en Frankrijk te verwerven. Hij
beschuldigt daarbij Rusland, een actie
te hebben gevoerd welke tot een ver
storing van den vrede heeft geleid door
de Fransche pers te steunen voor een
anti-Duitsche campagne. De nederlaag
van Duitschland wijt hij aan het op
treden van Amerika in den oorlog.
Over Wilson spreekt hij met groote
bitterheid. Hij beweert dat Duitschland
tot eervollen vrede gekomen zou zijn
als niet de Duitsche sociaal-democraten
de natie een dolksteek in den rug had-
toegebracht.
Het herstel van Europa acht de ex-
keizer niet mogelijk vóór Duitschland
zijn oude grenzen heeft teruggekregen.
Zijn aftreden wijt hij aan de intrigues
van zijn toenmalige raadslieden, die bij
hem de voorstelling wekten, dat zijn af
treden voor ’t welzijn van Duitschland
noodzakelijk was.
Ook het expertsrapport vindt bij hem
geen genade. Hij beschouwt het als
een tweede Versailles, waardoor Duitsch
land eeuwig tot slaaf wordt gemaakt.
De Washingtonsche ontwapeningscon
ferentie noemt hij humbug. Iedereen
sprak van vrede en zette ondertusschen
zijn bewapening voort. De ex-keizer kan
niet inzien, dat Duitschland veel van
een toetreding tot den Volkenbond be
hoeft te verwachten.
De belangrijkste rol in de geschiede
nis der toekomst wijst hij Rusland toe.
Een scheepsramp
Nog steeds verkeert men in het on
zekere omtrent het uitblijven van de
blazerschuit G. O. 15, uit Goedereede
welke hoogstwaarschijnlijk de vorige
week Woensdagnacht op de Noordzee
F vergaan is.
De opvarenden waren, zooals ge-
t» -
o O
«pg J®
GrootzandlS