Nieuws- en Advertentieblad
BRILLEN
Ss
Firma JOHs. TROMP. Sneek
JST
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45. -
Dit nummer bestaat uit 2 bladen-
V
Leest de Advertentie in dit Bind
J. W. DB JONG
Koorts- en Kamer-thermometers
Alles goed en wel,
maar geef mij tóch maar weer de
zuivere medicinale pepermunt met de
3 letters
No. 11.
ZATERDAG 14 MAART 1925;
51ste Jaargang.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
6 cents JORDAKNS
nieuwe leerlingen
•oeg
nu
>or-
met het bergen
;un-
ien.
ben
eef-
or-
want die heb ik het liefst.
De verongelukking
as-
otel,
ik
pen,
it u
dat
dets
nan
aar-
lem
dat
iet,
oo-
■ek
en
ina
eid
ten
roeien, vindt zijn
het schrijven van
den.
gd?
ik
ater
Markt - Workum
ord,
uit.
sten
foet
ter
uit
tik,
uid
me
>rg
Ier
ikt
ich
ide
tar
ael
>er
■de
ik
hje
rat
ide
•m-
be-
jke
ch-
aat
ee-
en.
om
itjes
de
zei,
t.
sede
ge-
ver-
benevens alle soorten
kou.
Drie lijken zijn Maandagmorgen aan
gespoeld en geborgen, n.l. die van den
matroos H. van der Haven, uit Hoek
van Holland en van de stokers H. Plas
en J. Sas, beiden uit Maassluis. Twee
dooden zaten in de tuigage van de
Ijk
uit
iet
ild
den
utie
nu
een
etje
5 n
tge-
o Dit blad verschijnt des Za-
I terdags en kost per kwartaal
o 65 cents; franco per post
1 gulden. Enkele Nos. 5 ets.
J t Ingezonden stukken Don-
II derdags voorm. in te zenden.
o Advertentiën tot uiterlijk Don- I
I derdagsavonds, uitgez. familieber.
dor wie ZES cent aanleggen wil, is
er géén betere SIGAAR dan de
in kistjes van 100 of 50.
Vraagt ze den winkelier en wendt U
anders tot
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter kennis van
ouders en voogden, dat op Woensdag
1 April a.s.
kunnen worden toegelaten tot de Ver-
eenigde Burgerschool alhier.
Kinderen, die vóór 1 October 1925
den leeftijd van zes jaren bereiken,
komen voor toelating in aanmerking.
Aangifte bij het Hoofd der school
den Heer IJ. OOSTEN.
Workum, den 12 Maart 1925.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
A. WAGENAAR Azn.
De Secretaris,
A. DE VRIES.
heeft men met een lichtkogel in het
want van de sleepboot geschoten,
lijnen werden eraan bevestigd en
staande op den dam, hebben de red
ders 7 leden van de bemanning kunnen
afhalen. Die geredden zijn kapitein B.
Weltevreden, stuurman J. Hartman, 2de
machinist T. Mellema, de kok M. de
Tong, de matrozen M. Ketting en Pol
dervaart en de tremmer R. Roelofs.
Om een uur of 8 Maandagmorgen
werden deze 7 mannen binnengebracht
in het loodsgebouw aan de Berghaven,
waar ze gastvrij onderdak en verzor
ging kregen.
De over ge leden van de bemanning
het schip overeind te trekken. De uit
gebrachte trossen zijn telkens afgeknapt.
Van het schip dat 1500 ton stukgoed
uit Hamburg in had en ongeveer 2000
ton kolen, was kapitein de heer Van
Houten, die zijn laatste reis maakte.
Het schip is gebouwd in 1912 bij de
maatschappij De Schelde.
De bemanning is tot nu toe aan
boord gebleven.
Op de sleepboot de Schelde heeft
zich Zondagnacht een drama afge
speeld, dat aan 8 menschen het leven
gekost heeft.
Reeds ’s nachts heeft de bemanning
van de te Hoek van Holland gestati-
moeite was echter vergeefs.
De „Soerakarta” is wel inderdaad
verloren. De golven zijn er de baas,
Niet slechts aan dek, maar ook in de
machinekamer. Zij hebben er de vuren
gedoofd en alles tot stilstand gedoemd.
Verder heeft het schip zoo’n groot gat
dat, als het mocht worden afgebracht
door de sleepbooten, het toch niet kan
boven blijven. Eerst moet dat gat in
ruim 1 gedicht zijn. Ook moet het
schip gescheurd zijn.
Waarlijk geen wonder, zegt ’t Hbl.,
als men ziet hoe de golven het beuken.
Het voorschip schuurt voortdurend over
de pier.
Men is begonnen
van de lading.
Het lijk van den marconist der
«„Schelde”, dat nog steeds in het want
zag jagen, kon zich moeilijk indenken, jhi is in een sl geborgen. Ove-
ngens werden aan boord geen lijken
meer gevonden.
schip en lading. De
„Soerakarta” ligt wel eenigszins hin
derlijk voor de scheepvaart, maar een
groote belemmering biedt zij tot dusver
nog niet. Als echter het schip van de
sier zou afglijden, zal het ongetwijfeld
zinken en het zou dan zeer waar
schijnlijk in het vaarwater terecht komen
[n dat geval zou het de geheele scheep
vaart van en naar Rotterdam kunnen
verhinderen. De mogelijkheid, dat het
schip nog losraakt, wordt geenszins
uitgesloten geacht.
Omtrent de stranding vertelde een
der officieren o.a. nog aan een ver
tegenwoordiger van het Hbl.
Het was Zondagavond 7 uur, toen
wij tengevolge van den stroom te dicht
jij de Noorderpier geraakten. Door de
levige buien die óverkwamen hebben
wij een oogenblik het licht niet gezien.
Wij moeten het licht van deNoorderpier
aan bakboordzijde hebben, en daarom
trachtten wij den kop van het schip om
te krijgen. Deze manoeuvre gelukte
niet, omdat de stroom te sterk bleek.
Men heeft de machine dadelijk achter
uit laten slaan. Het was echter reeds
te laat en wij dreven op de Noorderpier.
Er werd terstond assistentie geviaagd.
Ongeveer half acht kwamen de sleep-
i1 „Waterweg” en „Schelde”
waarmee men verbinding kreeg.
Het was de bedoeling het schip even
wijdig van den dam te trekken. Dit is
niet gelukt, omdat de trossen braken.
De beukende golven sloegen het schip
nog verder op de pier. Daarna ver
scheen de „Poolzee” en de „Witte Zee”,
maar ook de kabels dier sleepbooten
braken. Tot vier uur in den morgen
heeft men toen met eigen middelen
getracht het schip los te krijgen. Alle
dat iemand deze in nood verkeerende
boot in dat hondenweer met de kracht
der beukende golven en de doodende
koude van dien feilen wind had ver
laten om te zien wat hij voor zijn
makkers doen kon.
Acht menschenlevens, een mooi
vrachtschip en een goede sleepboot
zijn Zondagavond aan den Hoek van
Holland een prooi der elementen ge
worden. Dank zij de onversaagdheid
en de zeemanskunst van hen, die ter
hulpe zijn uitgevaren, zijn er niet nog
meer dooden te betreuren,
Het bergingsvaartuig Meermin heeft
ook de drie laatste leden der beman
ning van de „Soerakarta”, den eersten
stuurman, den marconist en den loods,
meegenomen. De kapitein heeft de
knieschijf gebroken en was reeds naar
Rotterdam overgebracht. Het schip is
nu dus geheel verlaten, zoodat men de
maatregelen kan gaan overwegen, die
genomen zullen moeten worden voor
het bergen van
Tot plaatsing van
De Soerakarta aan den Hoek van
Holland op de Noorderpier geloopen.
De sleepboot de Schelde op de
Zuiderpier verongelukt.
Acht dooden.
Het vrachtstoomschip Soerakarta,
7000 ton groot, van den Rotterdam- zijn verdronken of gestorven door de
schen Lloyd, is Zondagavond ruim 7
uur tijdens zware hagelbuien en krach-
tigen Noord-Noordwesten wind bij het
binnenloopen van den nieuwen Water
weg uit zijn roer en met het voorschip
recht op de Noorderpier geloopen, vlak
vóór den lichtopstand.
De sleepboot de Schelde, van L. Scheldede eerste machinist J. Bijl en
Smit en Co’s Internationalen Sleepdienst, machinist Boxman,
is zoo spoedig mogelijk ter assistentie -
uitgevaren. Nadat verbinding met de
Soerakarta tot stand was gebracht, is
de tros geknapt en onder de sleepboot
doorgeslagen in de schroef. De dien
tengevolge onklaar geraakte boot is
met haar bemanning van 15 man op
het Zuiderhoofd geworpen, in de on
middellijke nabijheid van de wrakstuk
ken van het stoomschip Steward Star
en daar grooten deels gezonken. De
schoorsteenen en het want staken met
een gedeelte van de boot schuin boven
de golven uit.
Op beide hoofden zat dus een schip.
De verongelukking van de sleepboot
had plotseling aan de gebeurtenissen
een veel ernstiger aanzien gegeven. De
bemanning van de sleepboot verkeerde
in levensgevaarmet die van Soera
karta was dat, al zat het schip gevaar-
zijn, de zeven overlevenden uit hun
hachelijke positie te bevrijden. De acht
anderen waren toen over boord gesla
gen of in zee gesprongen en omge
komen twee van hen hingen levenloos
in het want.
Maandagmcrgen na hun redding,
waren zij ondergebracht in het gebouw
van het loodswezen, verzorgd en warm
toegedekt. Tegen 12 uur waren zij
alweer zoo ver opgeknapt, dat zij een
praatje maakten met hun familieleden
en met de bezoekers. De stevige, blo
zende kapitein Weltevreden, liet zich
de voeten behandelen, die evenals die
van een der anderen, van de koude
te lijden hadden gehad. Stuurman
Hartman lag zijn sigaar te rooken,
vertelde van het droevige gebeuren,
en dat hij nog op de pier was gegaan
om te zien of hij niet een verbinding
tot stand kon brengen. Ze hebben ge
daan wat ze konden, zeide deze blijk
baar zeer kalme zeeman, daarbij doe-
op de pogingen der redders,
er was
Hij had
De lijken van de overige leden van
de bemanning worden nog vermist, n.l.
van de stokers Van Beek en Bal en
van den lichtmatroos J. Scholte.
Een oogenblik hebben wij, aldus de
»N. R. Ct.«, Dinsdagmorgen met de
geredden, die, omringd van hun familie-
eden, lagen bij te komen van de door
stane ellende in de groote zaal van het
oodsgebouw, gesproken. De stuurman
vertelde, dat hij te midden van de
lievige zeeën, die het schip beukten,
nog op de pier was geweest, om te
zien, of er verbinding was te krijgen.
Voor het geweld van het water moest
lij echter wijken en weer aan boord
teruggaan.
Vreeselijk waren de verhalen, die wij
i oorden over het drama, dat zich had
afgespeeld. Zoo zouden er twee van
de mannen, onder wie de machinist
Bijl, krankzinnig zijn geworden.
De N. R. Crt. schrijft nog
Het was boos weer toen de Soera-
carta uit het roer sloeg en op de Noor-
weer
was het, toen de Schelde met 15 man
uitvoer om te trachten hulp te verlee-
nen. De verbinding werd tot stand ge
bracht. de tros knapte af, slingerde te
rug onder de boot door in het roer, booten
maakte haar hulpeloos. De grondzeeën
en de woedende elementen deden de
rest, wierpen de sleepboot op het Zui
derhoofd en leverden haar bemanning
over aan de genade van het noodlot.
Gedaan is er, wat er gedaan kon wor
den. Veel is er dus gedaan, zooals de
gewoonte is aan onze kusten, als er
nenschen in nood verkeeren, en het
waren koene, onverschrokken mannen,
die er bij de derde poging in geslaagd
Altijd en opnieuw moet men zich
als leek verbazen over den eenvoud
waarmee de redders, alsof ’t zoo van
zelf spreekt, hun mooie taak vervullen,
aldus de „Tel.”. Wij troffen kapitein
Slis van de „President van Heel” op
den havendam aan. Hij kwam terug
van zijn vijfde reis binnen twee dagen.
Zijn gelaat stond ernstig en bedrukt.
„Wat scheelt er aan, kapitein
vroegen wij hem.
„Wat er aan scheelt antwoordde
hij. „M’n moeilijkste werk komt nog.
Ik moet rapporten maken I”
Deze held der zee, die er niet tegen
opziet, in een roeibootje, waarin wij bij
helder weer nog niet eens de Maas
zouden oversteken, tegen de woedende
elementen in te
zwaarste werk
een rapportI
Vergaan.
Maandagavond werden twee botters
uit Huizen, ongeveer 6 K.M. van de
haven van Huizen, overvallen door een
hevigen storm, vergezeld van hagel en
sneeuw. Beide schepen bevonden zich
ter hoogte van Naarden. Toen de storm
bedaarde, zag Gerrit Hagedoorn, de
schipper van den eenen botter, nergens
de schuit van zijn maat, de H 52. Hij
kruiste een tijdlang rond, doch meende
ten slotte, dat deze het raadzaam had
gevonden, huiswaarts te gaan en zeilde
daarom eveneens naar de haven.
Doch daar was de H 52, bemand
door den 59-jarigen Isaac Veerman en
diens zoon, den 21-jarigen Pieter Veer
man, niet aangekomen. Hagedoorn
bleef in de haven den dag afwachten
en zeilde tegeu den morgen weer uit
om zijn maat te zoeken.
Intusschen werd door een schipper
uit Amsterdam te Bunschoten gerap
porteerd, dat benoorden Naarden de
mast van een botter boven water uit
stak, Onmiddellijk koos de boot van de
zeepolitie, welke toevallig aanwezig was,
zee, met aan boord de predikant van
Bunschoten. Men vond na eenigen tijd
inderdaad de aangewezen plaats, doch
lende
maar er was geen doen aan met die
zee. Hij had er bij kunnen voegen,
dat hij zelf „iets’, meer gedaan had,
dan van hem verlangd mocht worden.
Wie van den wal af, dus op vrij grooten
afstand, het water over de sleepboot
X De prijs der Advertentiën
X is van 15 regels 60 cents, I
elke regel meer 7 cents.
X Grootere letters naar plaats-
X ruimte. Buiten Friesland, uit-
X gezonderd Familieberichten,
X 10 ets per regel. Bij abon-
X nement belangrijk lager. I
Advertentiën en Reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de Gemeente Workum is uitsluitend gemachtigd WOUTERS’ Algemeen Advertentie-, Reclame- en
Uitgevers-Bureau >Neerlandia”, Zuiderplein 101, Leeuwarden. Telefoon Intercomm. 145.
het nummer van den botter was niet
te zien, daar schuit en zeilen te diep
onder water zaten. Wel ontdekte men
enkele merken van de netten en kon
met moeite een stukje van het bruin
geverfde zeil worden afgescheurd.
De havenmeester uit Huizen herken
de aan deze weinige kenmerken de
identiteit van de H 52.
De visschers te Huizen zijn van mee-
ning, dat de H 5 2 water heeft geschept
en dientengevolge is gezonken.
De lijken van de verongelukte vis
schers zijn naar de Tel. meldt, nog
niet gevonden. Pieter Veerman was
enkele maanden geleden in het huwe
lijk getreden,
Na twaalf jaar gearresteerd.
In den avond van 28 December 1912
ontsnapte uit het huis van bewaring
aan de Weteringschans te Amsterdam
een vrouw, die daar in voorarrest zat
wegens niet nader aan te duiden han
delingen.
De vlucht was goed voorbereid door
hulp van buiten de gevangenis en door
medewerking van een bewaarder (die
daarvoor later gestraft is), en de vrouw
wist naar Antwerpen te ontkomen, waar
ze zich metterwoon vestigde, terwijl zij
later naar Engeland uitweek.
Voor eenige jaren evenwel is zij weer
naar ons land gekomenzij kon dat
doen daar zij zij werd onderwijl 'n
50 jaar zoo zeer veranderd was, dat
de politie haar niet meer herkende.
Zij woonde onder een valschen naam
te Rotterdam en later te Den Haag
(waar zij zelfs met de politie >mot«
kreeg, zonder dat zij evenwel werd
herkend) en nog later te Amsterdam.
Doch thans is de Amsterdamsche
politie er achter gekomen, dat de in
pension wonende juffrouw Spronk nie
mand anders is dan de vroegere me
vrouw Romijn.c Zij is in arrest geno
men en het bij verstek tegen haar
gewezen vonnis, waarbij zij werd ver
oordeeld tot 3 jaar gevang., zal nu wel
ten uitvoer gelegd worden.
Qasbedwelming.
Zaterdagmorgen omstreeks acht uur
was het de buren van de familie A.
aan het Kleinzand opgevallen, dat er
nog niemand op was, hetgeen anders
nooit gebeurde. Ook meende men gas
lucht te ruiken, waarom de politie
gewaarschuwd werd, terwijl een der
buren zich toegang verschafte door een
opengeschoven raam. Het geheele huis
jleek vol gas te zijn en de man, vrouw
en een nichtje werden bewusteloos op
jed aangetroffen. Ze werden door de
politie, bijgestaan door verschillende
burgers, naar buiten gebracht. De toe
stand van de drie patiënten liet zich
aanvankelijk ernstig aanzien, doch dank
de geneeskundige hulp van dr. Pos
thumus, die het eerst ter plaatse was
en de hulp van zuurstof-apparaten,
rnapten de man en het nichtje in den
oop van den dag aardig op. De vrouw
bleef den geheelen dag buiten kennis,
maar thans is ook haar toestand vooruit
gaande. De oorzaak bleek gelegen te
zijn in het afspringen van ’n gasslang,
terwijl de hooidkraan openstond.
De zomertijd.
De beslissing is gevallen, de zomer
tijd is afgeschaft; met 52 tegen 24
stemmen heeft de Kamer zich vereenigd
met het regeringsvoorstel en dus de
kwestie beslist. En wij kunnen ten
zij de Eerste Kamer nog anders mocht
beslissen een „finis” schrijven ach
ter de zomertijd-disputen.
In de Kamer is, vóórdat de beslissing
viel, nog met kracht voor en tegen de
klokverzetting gepleit.
Een 103-jarige overleden.
Mevr, de wed. A. Gudde van
Tichelhoven te Zierikzee is in den
ouderdom van 103 jaren en 2 maan
den overleden.
lijk, niet het geval.
Het stoomschip is rondgeslagen en
zit thans dwars in het vaarwater. De
sleepbooten Poolzee, Witte Zee en
Waterweg hebben vergeefs getracht derpier terecht kwam. Even boos
en alle andere reepen nergens
goedkooper dan bij TROMP, Sneek
oneerde reddingsbooten bijgestaan door
enkele menschen van het loodswezen
getracht de in nood verkeerende
schepelingen van de Schelde te redden
De eerste poging werd ongeveer 12
uur ondernomen met een joleen
tweede poging in den loop van den
nacht had evenmin succes als de eerste
maar Maandagmorgen halfvijf heeft
men verbinding gekregen met de man
nen, die daar vlak bij den wal in
doodsnood verkeerden. De President
van Heel, onder schipper Van der
Klooster, was met de jol op sleeptouw
door het z.g. Groote Gat om den
Zuid uitgevaren en op het juiste oogen
blik had men de jol met vereende
krachten over de pier gedragen met
het noodige materiaal, lichtkogels, lij
nen en whippertoestel er in. Uit de jol
die bemand was met den schipper van
de reddingsboot zelf, zijn stuurman
Roel Seekles, den lichtwachter De Kort
en de loodskweekelingen C. van Mul-
koopt U voordeelig en goed bij: lem, P. de Neef en C. J. de Bruin,
KWATTA
o
i!”
an
je.
uit
FRISO.
