FRISO
az. enz.
I
ROUWBRIEVEN
Jaargang.
Nieuws.
n
Friso”.
van Zaterdag 15 Mei 1926
Tweede Blad
c
F
f. Een apostille van Ged. Staten, ge-
ikeurde Raadsbe-
rden met onver-
r een belangrijke
ezel-
i in
wat
het
Kur-
hare
ning
ft de
oor.
de
re
de
ire
iet
de
lan-
ad<
een
per-
>lad
tno-
een
ig<
zou
be-
:ele
len
bij
len
lad
ge-
•x
tten 60 ct.
;n 60 ct.
ten 75 ct.
m90 ct.
Lten75 ct.
»th. en Drogisten
fa
de
et
ie
rg
te
w
'P
i-
worden spoedig geleverd
Drukkerij „FRISO” Workum
e
e
louden voorjaars-
niet in het teeken
of hinken handel.
stonden aan de
enkel luxe. Het
et groot, zoowel
ingstellenden be-
naaste omgeving,
eene afdeelings-
Fr. Maatschappij
l gehouden. Voor
larden werd 250
ld, terwijl tweede
ilden konden op-
•den 100 tot 150
was kalm, mede
m den schralen
e
itie-, Reclame- en
r, pater Arts van
serde praktische
nkvraagstuk en
n meer ingang
weerleggen, dat
dronken, daarbij
3 op het misbruik,
le kringen der
i de drank werd
loofdelijke stemming
L Adres van de scn»
ireeniging „Eendracht maakt macht”
Heeg, di
gen door B. en W.
a Brandmeesters
atie van brand-
hter het Stads-
het op het politie-
pparaat een 3-tal
en met petroleum
de spanenmassa
/eer 1 M2, waarbij
brand geheel te
ms werd een ap-
Holkema gehaald
•andje aangelegd
n nog een proef
zins korteren af-
vas de brand niet
Vaar het poeder
het vuur geheel
ras geen groote
bestrijken.
in de buitenlucht,
ongunstige om-
3n genomen, me
nen proeven niet
m geacht en zul-
ran binnenbrand
ten kunnen wor-
g. Blauwe Week
plaatsen is ge
ien propaganda-
tgaande van het
inde Drankweer-
3 verschillende
reenigingen zijn
nige jonge dames
i hadden ingeleid
van het Blauwe
de aangesloten
idels een optocht
gehouden, onder
:kende tonen van
escendo”, terwijl
e vereeniging op
[arkt bij het begin
t eind, nog enkele
werden gege-
3r trad op de heer
sum, die in eene
Friesch uitge
bet licht en de
:bestrijdersbewe-
'acht en met de
ng werd aange-
Advertentiën
gels 60 cents,
ber 7 cents,
•s naar plaats-
Friesland, uit-
nilieberichten,
el. Bij abon-
igrijk lager.
Verder brengt de Voorzitter een
mondeling tot hem gericht verzoek
ter kennis van den Raad van de
schouwbürg-directie-Bakker, om
plaatsing van een schouwburgtent
gedurende 3 dagen op de Markt,
tegen eene vergoeding van f30.
De heer Haytema is niet voor
plaatsing op de Markt, waar de om
wonende burgers zeker ook tegen
zullen zijn en acht plaatsing op een
afgelegen stuk weiland aan den
Stationsweg beter.
De heer Sikkes ziet geen belang
in plaatsing van dien schouwburg,
wijl er wel iets beters is, waar het
publiek zich kan amuseeren. Beter
is b.v. het geld te gebruiken voor
een onderling uitstapje en daarom
wil hij de plaatsing niet toelaten.
De Voorzitter zegt, dat de Directie
de waarborg geeft, dat alle christelijke
menschen gerust de voorstellingen
kunnen bij wonen.
De heer de Boer wijst er op, dat
destijds een gezin meerdere avonden
zulk een voorstelling heeft bijgewoond,
hetgeen beter achterwege had kun
nen en moeten blijven. Echter de
gelegenheid schept genegenheid en
het gevolg zal zijn, dat vaak de win
keliers op de centen moeten wachten.
De heer Brandsma is van meening,
dat men die gelegenheid toch
niet zal kunnen keeren. Bovendien
zou de Burgemeester eerst de te
geven stukken kunnen keuren en de
Gemeente heeft er nog f30.— voor
deel van.
De Voorzitter vindt het wel wat ge
waagd, hem de keuring der stukken op
te dragen, ofschoon de Directeur hem
heeft verklaard, dat geen stukken wor
den vertoond, die eenigerlei aanstoot
zouden kunnen geven. Zelf heeft hij
er wel een enkele van gezien en van
uit Delfzijl is het hem bekend, dat het
een nette zaak is. Hij wil deze kwestie
echter geheel van een objectief stand
punt uit beschouwen.
De heer de Roest vreest hier voor
Workum geen opvoering van zeden-
kwetsende stukken. Voor een jaar ge
leden heeft hij met genoegen een
Voorstelling in deze tent bijgewoond,
zoodat hij geen bezwaar heeft tegen
een standplaats op de Markt.
De Voorzitter wil opmerken, dat het
feitelijk een kwestie is, die enkel hem
als Hoofd der politie aangaat, doch hij
wil liefst zooveel mogelijk handelen
n den geest van den Raad in zijn ge-
leel. Hij is er niet voor, eigen wil
door te drijven of wel die van een
bepaalde partij.
De heer Ferwerda verklaart uit een
principieel oogpunt, geheel tegen het
toelaten van een schouwburg te zijn
en acht het ook niet gewenscht, dat
de gemeente daarvan eenigerlei voor
deel zal trekken. Hij wil aan plaatsing
eener schouwburg dus niet medewer
ken, in geen geval op de Markt.
Een voorstel Sikkes—Ferwerda tot
afwijzing van het verzoek in stem
ming gebracht, wordt verworpen met
6 tegen 5 stemmen. Tegen stemmen
de heeren de Roest, Gaastra, Posthu
mus, de Vries, Dijkstra en Brandsma.
Waarna een voorstel de Roest-Gaastra,
om plaatsing op de Markt toe te staan
tegen eene vergoeding van f30, met
6 tegen 5 stemmen wordt aangenomen.
Tegen stemmen de heeren de Boer,
Haytema, Sikkes, Ferwerda en van
der Gaast.
Ten slotte brengt de Voorzitter nog
uer tafel een bij hem iygekomen aan-
jod van den aannemer der plaats heb-
aende baggering van de diepe Dolte,
tot uitdieping der Horsea vanaf de
iolpaal tot de aschbelt, tegen eene
vergoeding van 40 cent per M3 (an
ders 60 cent) voor een totaal bedrag
van f3200 (anders f4800). B. en W.
hebben in dezen geen voorstel, doch
geven daarvan enkel mededeeling.
Na enkele besprekingen, waaraan
wordt deelgenomen door de heeren
Posthumus, de Voorzitter, de Boer,
ambtenaar van den Burgerlijken Stand
onder dankbetuiging voor het gedu
rende zijn ambtenaars-loopbaan ge
noten vertrouwen.
B. en W. adviseeren den Raad het
gevraagde ontslag uit beide betrek
kingen met ingang van 1 Augustus
a.s. op de meest eervolle wijze te
verleenen, onder dankbetuiging voor
de sinds tal van jaren aan de ge
meente Workum bewezen diensten.
B. en W. hebben besloten eene op
roeping van sollicitanten voor Secre
taris te plaatsen en den Raad te zijner
tijd eene aanbeveling aan te bieden.
De heer Gaastra zegt, met leed
wezen de aanvraag om ontslag te
hebben vernomen, doch kan zich niet
vereenigen met de toevoeging inzake
maal is eene aanbeveling van 2 per
sonen gegeven, welke weg spreker
thans weer wil volgen, tevens de
eenige weg voor het overige secretarie-
personeel om tot verhooging te ge
raken, wijl in dit geval door op
en waaruit blijkt, dat over het alge
meen niet voor baggering althans
met de machine, wordt gevoeld, wordt
iet gedane verzoek zonder hoofdeiyke
stemming van de hand gewezen.
Bij de daarop plaats hebbende rond
vraag merkt de heer de Roest op, of
het ook noodzakelijk is de Instructies
voor den gemeentearchitect te her
zien, waaromtrent de Voorzitter te
jennen geeft, dat die reeds ter voor-
lereiding in behandeling is genomen.
Verder vraagt de heer de Roest,
nu Crescendo de subsidie voor de te
geven muziekuitvoeringen niet heeft
aanvaard, of uit de uitgetrokken post
ook kan worden geput voor eventu-
eele uitvoeringen van een zangver-
eeniging, waartoe zonder hoofdelijke
stemming wordt besloten.
De openbare zitting wordt hierop
geschorst en overgegaan in geheime
vergadering ter verdere bespreking
van de ontslag-aanvrage van den
Gemeentesecretaris. Na een langdu
rige geheime zitting wordt den Se
cretaris op de meest eervolle wyze
ontslag uit zijne betrekking verleend
en worden B. en W. gemachtigd tot
eene oproeping van sollicitanten,
waarna de vergadering door den
Voorzitter wordt gesloten.
sonen gegeven, welke weg spreker
thans weer wil volgen, tevens de
eenige weg voor het overige secretarie-
personeel om tot verhooging te ge
raken, wijl in dit geval door op
schuiving de le ambtenaar Groenen-
daal, Secretaris en de ambtenaar
Jelgersma le ambtenaar zal kunnen
worden.
De heer de Boer stelt voor dit punt
in geheime zitting nader te bespreken,
hetgeen wordt ondersteund door de
heeren Sikkes en Haytema en waar
toe wordt besloten. Na de behandeling
van de punten der agenda zal daartoe
worden overgegaan.
Punt 6. Uitbreiding van personeel
aan de gasfabriek.
De Voorzitter zegt, dat deze kwestie
oogenschynlijk gelijkt op meerdere
aanstelling van personeel, doch het
is volstrekt geen luxe, doch enkel
gegrond op een wettelyke bepaling.
Immers ingevolge wijziging van art.
39 van het werktijdenbesluit voor
fabrieken of werkplaatsen 1923, bij
Kon. besluit van 4 Maart 1926. (Staats
blad no. 38) moet het personeel der
gemeentelijke gasfabriek met een
stoker worden uitgebreid.
Wethouder de Vries geeft als Voor
zitter der gascommissie omtrent deze
aanstelling nog de noodige toelichting,
alsmede dat reeds een paar op proef
hebben gewerkt, doch zich ook al
weer hebben terug getrokken. Echter
heeft het getal sollicitanten zich weer
uitgebreid, zoodat de Directeur daar
uit allicht eene aanbeveling zal kun
nen doen, want men kan niet steeds
doorgaan met het op proef laten
werken.
Zonder hoofdelijke stemming wordt
besloten eene oproeping voor een
vierden stoker te plaatsen.’
Punt 7. Voorstel van B. en W. tot
wijziging der Gemeentebegrooting
voor het dienstjaar 1925.
Zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
Punt 8. Voorstel van B. en W. tot
wijziging der Gemeentebegrooting
voor 1926.
Zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
Punt 9. Voorstel van B. en W. tot
het doen van af- en overschrijvingen
van en op uitgaafposten der gemeente
begrooting, dienst 1925.
Zonder hoofdelijke stemming aange
nomen.
Punt 10. Voorstel van B. en W. tot
wijziging der verordening op de hef
fing en invordering van retributie tot
vergoeding van diensten voor het weg
voeren van faecale stoffen.
Op advies van B. en W. worden de
voorgestelde wijziging en aanvulling,
overeenkomstig het ter visie gelegen
hebbende concept, zonder hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
Punt 11. Voorstel van B. en W. tot
vaststelling van het z.g.n. heffings-
percentage der Gemeentelijke inkom
stenbelasting voor het belastingjaar
1926/1927.
B. en W. adviseeren den Raad het
het belastingjaar 1926 1927 op 2.6 vast
te .stellen. Volgens een ingesteld on
derzoek wordt van het belastbaar in
komen in de kohieren der Rijksin-
komstenbelasting, dienst 1925/1926
f32789 aan belasting betaald.
Aan plaatselijke inkomstenbelasting
zal een bedrag van f84318 moeten
worden geheven, zoodat het verme-
nigvuldigingscijfer op geen lager cijfer
zal kunnen worden vastgesteld.
Zonder hoofdelijke stemming wordt
het cijfer op 2.6 vastgesteld.
Punt 12. Bespreking walbeschoeiïng
op het Zuideinde.
De Voorzitter zegt, dat in verband
met dit punt, de leden zeker wel een
kijkje ter plaatse zullen hebben ge
nomen en zich zullen herinneren dat
op de Gemeentebegrooting voor 1926
door Boontje voor eene grondige her
stelling is [geraamd f2200 en voor
een nieuwe betonwal f4000. Een her
stelling bestaat in hoofdzaak in het
vernieuwen van een deel der palen
het aanbrengen van nieuw beklee-
dingshout, met nieuw deksloof en
verankeringen. Voor deksloof is vu
renhout genomen, en ook de palen
die nog juist hun dienst kunnen ver
richten, blijven staan, om de kosten
zoo laag mogelijk te houden. Voor
steekhout is niets gerekend, zoodat de
lerstelling alleen het bovengedeelte
betreft, wat boven water uitsteekt.
)e kosten zijn als volgt geraamd
ieschoeiïng vanaf Rehoboth
tot Kettingburg f 1006.50
Bestrating met zand - 211.70
tot op de helft in te krimpen en dat
reeds zoo vroeg in het jaar.
Eindelijk brengt de Voorzitter nog
ter tafel een adres van S. Piersma,
waarbij deze verzoekt het huis, mo
menteel nog bewoond door D. Veld-
mans, tijdelijk te mogen huren voor
1’ 5 per week, daar hij door verkoop
van het thans door hem bewoonde
huis, genoodzaakt is, dat 12 Mei te
verlaten.
Zonder hoofdelijke stemming wordt
eene nadere regeling dezer kwestie
overgelaten aan B. en W.
Verder is nog ingekomeir een adres
van de Chr. Fabrieks- en Transport-
arbeidersbond te Workum, waar by
wordt gevraagd werkgelegenheid voor
werkelooze arbeiders te scheppen
en te zorgen, dat dit door los-vaste
arbeiders geschiedt, welk adres zon-
Samen fl217.2Ö;der hoofdelijke stemming voor ken.
Wordt eiken sloof inplaats van I nisgeving wordt aangenomen,
Verslag van de vergadering van
den Raad der Gemeente
WORKUM,
op Donderdag 6 Mei 1926, 's avonds
7 uur.
Voorzitter de Burgemeester A. Wa-
genaar Az.
Tegenwoordig alle leden.
deNvoo°rlezSg vanhetfomSgeS? oproepihg van sollicitanten? De vorige
stelt de Voorzitter aan de orde de maal 18 ^nheve.bn^ ™n 2
behandeling der agenda en wel:
Punt 1. Notulen der beide vorige
vergaderingen.
Deze worden achtereenvolgens door
den Secretaris gelezen en wat de
eerste betreft, onveranderd goedge
keurd en vastgesteld, doch die van de
tweede bijeenkomst met eene bemer
king van den Voorzitter, inzake het
niet aanvaarden van de vergoeding
voor een bepaald aantal concerten,
door het Gemeentebestuur van Cres
cendo gevraagd.
Punt 2. Mededeeling van ingekomen
stukken
a. Een apostille van Ged. Staten,
geleidende de goedgekeurde Raads
besluiten tot wijziging der Gemeente
begrooting en die der gasfabriek voor
1925.
b. Een schrijven van G. D. Ketelaar,
waarbij hij genoegen neemt met de
voorwaarden, waarop hem eene wo
ning is verhuurd.
c. Idem van IJ. Oosten, berichtende
aanneming zijner benoeming tot lid
van de Commissie van Toezicht op
het lager onderwijs.
d. Idem van F. Zeilstra, dat hij ac-
coord gaat met de voorwaarden,
waarop hem een huis aan den Stati
onsweg in huur is afgestaan.
e. Idem van H. Bleeker te Parrega,
houdende aanneming der voorwaarden
waaronder hem een strook grond al
daar in erfpacht is afgestaan.
leidende het
sluit tot onderhandsche verhuring van
een tweetal woningen aan S. Gaastra
en S. Deinum
welke stukken zonder hoofdelijke
stemming, voor kennisgeving worden
aangenomen.
Punt 3. Adres van P. Flapper e.a.,
houdende verzoek om plaatsing van
een stek aan het einde van de gedemp
te wijk op het Noord op den wal van
de IJskeboerevaart.
Het advies van den architect luidt,
ter wille van de veiligheid der kleinen,
aan het verzoek tegemoet te komen,
hetgeen f20 zal moeten kosten, terwyl
B. en W., in verband met dit rapport,
adviseeren op dat verzoek een gun
stige beschikking te nemen, door het
aanbrengen van een stek met draaihek.
Na enkele opmerkingen van de
heeren de Boer, Gaastra, Dijkstra en
de Voorzitter wordt de gevraagde
machtiging tot uitvoering aan B. en W.
zonder hoofdelijke stemming verleend.
Punt 4. Adres van de scheepvaart-
vereeniging „Eendracht maakt macht”
te Heeg, daarbij verhooging verzoe
kende van de vaste brug bij de St.
Ursulapoel.
In het adres wordt beweerd, dat de
voor enkele jaren vernieuwde brug
niet dezelfde hoogte heeft vei kregen
als de oude brug en dit hinderlijk is
voor de leege schepen.
De Architect zegt in zijn advies,
dat de brug een doorvaartwijdte heeft
van 3.82 en een hoogte tot onderkant
ligger boven 2.10 F. Z. P. Volgens me
ting ter plaatse was de hoogte 1.87 M. - --- -t.t -v~ er
boven water, bij een waterstand van vermemgvulchgingscyfer derteheffen
20 cM. boven Z. P., dus de totale
hoogte 2.07 M. boven Z. P.
Het verschil van 3 cM. zal vermoe-
delyk in de waterstand zitten, omdat
met wind of stroom meestal eenig
verschil te constateeren is op een
dergelyken afstand. Blijkbaar wordt
dus ten onrechte beweerd, dat de
brug bij het vernieuwen lager is ge
maakt, waarom de architect adviseert
afwijzend op het verzoek te beschik
ken, met welk advies B. en W. zich
kunnen vereenigen.
De heer Dijkstra is bij een gister
ter plaatse ingesteld onderzoek tot de
zelfde conclusie gekomen als de Ar
chitect, ofschoon allicht met geringe
moeite de brug 5 cM. te lichten zou
zijn, terwijl de schippers, die deze
brug gebruiken, ook gebruik moeten
maken van dien bij het station.
De Voorzitter zou, gezien het ge
ringe belang bij die verhooging be
trokken, geen dingen willen uithalen,
die onnoodige kosten met zich bren
gen. waarop het voorstel van B. en
W. zonder hoofdelijke stemming wordt
aangenomen.
Punt 5. Adres van A. de Vries
alhier, daarbij eervol ontslag verzoe
kende als gemeente-secretaris en
ambtenaar van den Burgerleken Stand
Adressant, sedert 1 Januari 1880 de
gemeente onderscheidenlijk gediend
hebbende als tweede- en eerste amb
tenaar ter Secretarie, als ambtenaar
van den Burgerlijken Stand en
als Secretaris vraagt wegens het
bereiken van den 65-jarigen leef
tijd op 20 Juli e.k., met ingang van
1 Augustus 1926, eervol ontslag
a. als gemeentesecretaris en b. als
plaatselijke inkomstenbelasting voor
te .stellen.
vuren gebruikt, dan verhoogt dat de
kosten met nog f156.
Het komt den architect ook zeer
gewenscht voor, een geheel nieuwe
betonwal te maken, omdat men dan
voor een reeks van jaren van het
onderhoud af is en ook geen verzak
kingen in de bestrating, tengevolge
het wegspoelen van grond, te duchten
zijn. Bij eene herstelling van f 1217.20
kan hij daarvoor niet instaan, omdat
het steekhout, wegens te hoogen
waterstand, niet voldoende kan wor
den beoordeeld.
De heer Gaastra wil, indien ver
betering beslist noodig is, het door
den nieuwen architect ingediende
plan van f 1200 uitvoeren, doch de heer
de Roest wil vooraf nog een grondig
onderzoek naar de gesteldheid van
het steekhout en met de uitvoering
wachten tot den zomer, opdat anders
allicht het geld als weggegooid zou
moeten worden beschouwd. De Voor
zitter wil voor zich ook gaarne het
goedkoopste plan, doch laat de be
slissing aan den Raad.
De heer Dijkstra is van meening,
dat de steekheiïng nog wel wat mee
zal vallen en wil daarom het plan
van f1200 aanbevelen, ofschoon een
betonwal op den duur z.i. de voorkeur
verdient, terwijl hij op de vraag van
den Voorzitter, of hij het wenschelijk
acht, thans die zaak aan te pakken
een toestemmend antwoord geeft.
De heer de Vries gaat van het
standpunt uit, dat wanneer men iets
wil doen, het beter is, dat ook af
doende tot stand te brengen en vindt
het groote plan van f4000 dan ook
voor de Gemeente het voordeeligst,
zoodat hij dat wil uitvoeren. Men
moet in dezen ook vooruitzien en zal
ervaren, dat het duurste plan nog
in het voordeel der Gemeente zal
zijn. Ook de heer de Boer is voor het
plan van f1200, terwijl ook de heer
Sikkes daarin kan meegaan, want
laat het beste op den duur nog het
goedkoopste blijken te zijn, het is de
groote vraag of de Gemeente altijd
wel dat beste nog zal kunnen betalen.
Hij wil echter, evenals de heer de
Roest, met de uitvoering nog even
wachten tot een lager waterstand.
Ook de heer Brandsma wil tot uit
voering van het kleine plan over
gaan, dat zal dan wel weer 6 jaar
kunnen zitten en dan kan men weer
zien, maar hij zou eikenhout willen
gebruiken. De heer de Vries blijft bij
de voorkeur van een betonwal.
Het voorstel de Vries—Posthumus,
om voor f4000 een betonwal te ma
ken, wordt verworpen met 8 tegen 3
stemmen. Voor stemmen de heeren
Posthumus, de Vries en Dijkstra,
waarna een voorstel de Roest—Hay
tema zonder hoofdelijke stemming
wordt aangenomen, om den gemeente
architect eerst nog eens een onder
zoek naar het steekhout op te dragen
en dan een nader plan, als voorge
dragen, in te dienen.
De punten der agenda zijn hiermede
afgehandeld, doch de Voorzitter stelt
voor nog eenige adressen, die zijn in
gekomen, mede te behandelen, waar
tegen bij den Raad geen bezwaar
bestaat.
In de eerste plaats een verzoek van
D. G. Boontje om teruggave van tot
12 Mei betaalde huur voor de woning
wijk G no. 125, over een tjjdvak van
tenminste één maand, wegens het be
stemmen van die woning tot ambts
woning voor zijn opvolger.
Zonder hoofdelijke stemming wordt
op dat verzoek gunstig beschikt.
Verder brengt de Voorzitter ter
tafel een adres van de Ouder-Com-
missie der openbare school om aan
die school een assistent te verbinden,
waarvoor een bijdrage van f300 uit
de Gemeentekas wordt gevraagd, ter
wijl „Volksonderwijs” en de ouders
der schoolgaande kinderen op zich
nemen, daarvoor jaarlijks nog f200 bij
te dragen, zoodat den assistent een
fïïCTW “ftayUmïon vai’de?
daarvoor een .post van f300 op de
begrooting aan te brengen, wordt
aangenomen met 8 tegen 3 stemmen.
Tegen stemmen de heeren de Boer,
Ferwerda en Sikkes.
Op een vraag van den Voorzitter,
waaruit dat geld zal moeten worden
bestreden voor de zoo pas aangenomen
herstelling der walbeschoeiing, wordt
op voorstel der heeren Gaastra-de
ioest zonder hoofdelijke stemming
besloten, dat te betalen uit den post
voor onvoorziene uitgaven, waarop
thans nog ongeveer f 2800 beschikbaar
is, ofschoon de Voorzitter het wel
eenigszins gevaarlijk vindt, die post
tot op de helft in te krimpen en dat
reeds zoo vroeg in het jaar.
Eindelijk brengt
r tafel een aart
waarbij deze verzoekt het huis, mo-
i>
i-
f
