Uurwerk-Reparaties
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz
Nieuws- en Advertentieblad
J. V. de JONG - Opticien Worknm
J. van Douwen Kuipers
Een interessante reis.
Nieuwjaars-Advertentiën
Losse nummers van
I
DE UITGEVER.
Evenals vorige jaren kunnen
genoemde Advertentiën weder ge
plaatst worden in Friso van 1 Jan. e.k„
welk no. DINSDAGMIDDAG 31 DEC.
verschijnt en in Workum HUIS AAN
HUIS zal worden bezorgd.
Vroegtijdige opgaatwordt beleefd
verzocht.
a 35 cents
55ste Jaargang
No. 54.
Officieel Gedeelte.
Gemengd N ieu ws.
DINSDAG 24 DECEMBER 1929
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
NIEUWE JEUGD.
KERSTMIS.
Verkrijgbaar in den Boekwinkel van
T. GAASTRA Bzn. bij de Markt
al die
veel
Voor
met
)aar
tand
i en
uwe
zijn
aeide
d en
aren
best.
maar
Dit blad verschijnt des Za
terdags en icost per kwartaal
65 centsfranco per post
1 gulden. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorrein te zenden. Ad
vertentiën tot uiterlijk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
liep,
emen
bloe-
r be
nden
aroer
zoo
was
Kerst-
Z- Hij
tiet
?e-
ief,
±t
zal
Horlogerie Markt
e?»
loet
ren
tot
?n.”
aar
tmg
aad
Hij
mg
elp
?m,
Hij
prak
Hebt
rgen
een
een-
fel
m.
es.
>jn
woelt
zoekt
een ge-
te komen tot
en
hoe
;,:y
De prijs der Advertentiën
is van 1 5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents.
(lr<«>t> re letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bij abonnement belangrijk
lager
Waar het zoeken naar Waar
heid begint, daar begint het
leven. RUSKIN.
Zij die zonneschijn in het le
ven van anderen brengen, kun
nen het zichzelve niet onthouden.
J. M. BARRIE.
Meer en meer dringt het tot de ge
dachten der menschen door, dat al
wat men nastreeft als middel om den
vrede te verankeren en de maatschappij
te maken tot een nuttiger en aange-
namerAomgeving voor stervelingen, pas
goed bewaard en bevestigd is, wanneer
het in de gedachten der jeugd wortel
schiet. Want het huidige volwassen
geslacht mag nog zulke fraaie en nobele
gedachten koesteren, en nog zulke
goede idealen nastreven, wanneer de
ppgroeiende jeugd daarmee niet ge
drenkt wordt, zaï de wereld van over
dertig jaar er weinig aan hebben. En
waar het er juist om gaat, de maat
schappij en de wereld blijvend te ver
beteren, juist voor dat komende nieuwe
geslacht dat van ons werken en streven
de goede vruchten moet plukken,
daarom beseft men meer en tneer, dat
men de jeugd moet opvoeden in een
sfeer van internationalisme, vredes
gezindheid, gevoelen voor recht en
eerbiediging van anderer standpunt en
Amerikaansche zendeling in China
vermoord.
In Poekan werd een Amerikaansche
zendeling door Chineesche roovers
vermoord. Het missiehuis werd ge
plunderd en in brand gestoken. De
Amerikaansche consul-generaal te
Nanking heeft onmiddellijk ge
protesteerd en schadevergoeding ver
langd. De Chineesche regeering heeft
zich bereid verklaard de schade te
vergoeden.
Maandagmorgen omstreeks 11 uur
de prijzen laag zijn. De verdienste
bedraagt plm. i/3 van een arbeider in
het Westen. Maar door de revolutie
heeft de sociale positie van den ar
beider mogelijkheden en maatschap
pelijke waarden gekregen. Do be
ambten echter en vooral de kleine
ambtenaren zijn achteruit gegaan.
Er is geen land waar zoo’n vrijheid
van critiek mogelijk is als in Rusland,
mits men maar niet raakt aan de
fundamenten van het stelsel.
Er zijn jaren geweest, dat er in
Rusland een chaos heerschte. In 1921
is men gekomen tot een nieuwe
economische politiek, die weer een
en ander van het kapitalisme heeft
binnengehaald.
De buitenlandsche handel is een
monopolie van den staat en ook de
groothandel is voor een aanzienlijk
deel in handen van den staat, evenals
de groot industrie. Het bestaan voor
de groot-industrie in private handen
wordt steeds moeilijker.
De landbouw is het zwarte schaap
in Rusland, ze is voor 97 pCt. in
private handen. Wel was de boer de
bondgenoot van het proletariaat, maar
hij was het om het groot grondbezit
te vernietigen.
De landbouwproductie is sterk ach
teruitgegaan. Rusland, dat eens de
korenschuur van Europa was, heeft
niets kunnen uitvoeren, maar moest
zelfs graan van buiten af invoeren.
Op het land is de rijke boer weer
langzaam opgekomen. Men streeft nu
collectiviseering van den landbouw
na, en wekt de arme boeren op
gemeenschappelijk hun land te bebou
wen. De boer is echter individualist,
die van 't communisme niet wil weten,
vooral ook omdat het den godsdienst
bestrijdt.
Het groote gevaar is, dat de Rus
het tempo van de industrie niet te
pakken heeft. Ook de medezeggen
schap dreigt een gevaar te worden,
daar zij de discipline bemoeilijkt. De
leiding is zich dit in Rusland wel
bewust en het volk wordt dan ook
duidelijk gemaakt, dat ze slechts
adviseerend is. Men tracht nu de
arbeiders te prikkelen de productie
van een concurreerende fabriek te
overtreffen. Lukt dit, dan krijgen ze
een premie. Aan die propaganda zit
dus wel een kapitalistisch tintje.”
Wederom zijn de huizen vervuld van
de oude vreugde en de oude zangen.
Opnieuw is het feest aangebroken, da'
de Christenheid over de geheele werek
steeds als het hoogtepunt van haar
vierdagen heeft beschouwd. In de
kerken, alom, valt men in aanbidding
voor het Licht, dat ruim negentien
eeuwen geleden opging over de we
reld. De gansche Christenheid vereenigt
zich op deze feestdagen in één ge
dachte vrede.
Een zeer belangwekkende studiereis
door Rusland werd eenigen tyd gele
den ondernomen door Prof. Mr. H.
Frijda, een man die op zichzelf zeker
niet onwelwillend tegenover dit land
staat. Van zijn indrukken en bevin
dingen heeft hij een verslag gegeven
in het Utr. Dbl., waaraan de volgen
de interessante passages mogen wor
den ontleend
„In Moskou gekomen is men in het
hart van het roode land. Daar zijn de
groote betoogingen van jeugd, vrou wen
en mannen en deze zijn niet zelden
gewapend. Daar is de strijd tegen het
kapitalisme en heerscht het alleen
zaligmakend communisme.
Er heerscht in Rusland een ontzet
tende armoede, in alle klassen van de
bevolking. Ja, in sommige kringen
wordt zelfs gebrek geleden. Wat ver
der treft is het feit, dat alle luxe ar-
u u tui tikelen ontbreken. Zoo vroeg b.v. een
n^vprwin- journalist aan spreker of hij zijn vul-
onve w - pen njet verkoopen, omdat een
dergelijk voorwerp eenvoudig ont
breekt. Ook als men fotografeert ge
beurt het herhaalde malen, dat men
tracht duidelijk te maken, dat men het
toestel wil koopen.
Het aantal bedelaars, ook al is dit
een Oostersch verschijnsel, is bijzon
der groot, evenals dat der verwaar
loosde kinderen, ’s Morgens vroeg
kan men op straat groote groepen
vinden. HierbH komt, dat het een sterk
gedegenereerd geslacht is, dat zoo
spoedig mogelijk uit inrichtingen,
waar zij onder worden gebracht,
tracht te ontsnappen. Toch doet men
alles om den toestand te verbeteren.
Deze menschen zijn de slachtoffers
der revolutie. De steden zien er slecht
uit, wat ook geen wonder is als men
nagaat, dat de loonen in verband met
Belanghebbenden worden er
aan herinnerd, dat de rechten
gemeentereiniging, schoolgelden
en hondenbelasting over het
jaar 1929 vóór 1 Jan. a.s.
betaald moeten zijn.
De Ontvanger
der gem. Workum.
geraakte het 9-jarig zoontje van den
postbode Ootwijn te Vaassen, dat spe
lenderwijs de ouderlijke woning aan
de Kosterstraat uitliep, onder een
zwaar met kolen geladen wagen. De
wielen gingen het knaapje over het
lichaam, zoodat de dood onmiddellijk
intrad. De voerman droeg geen schuld.
Noodlanding.
De beide Eransche vliegers Le Brix
en Rossi, die een vlucht hadden on
dernomen naar Saigon in Cochni
China, moesten gedurende de laatste
étappe tusschen Allahabad en Saigon
eer. noodlanding maken nabij Bamrulé
in Britsch-Indië, aangezien de motor
niet regelmatig meer werkte. In een
bij het Fransche ministerie van lucht
vaart ontvangen telegram verzoeken
de beide vliegers toezending van
reservedeelen.
Zuiderzeewerken wegens den
winter stopgezet.
De Maatschappij tot Uitvoering van
de Zuiderzeewerken heeft de werk
zaamheden tot en met 15 Februari
a.s. stopgezet. Vele arbeiders waren
reeds ontslagen, terwijl hierdoor thans
nog 500 arbeiders hun ontslag krijgen.
Men hoopt, wanneer vorst het niet
onmogelijk zal maken, 16 Februari de
werkzaamheden weer te hervatten.
Eerste slachtoffer van het ijs.
Zaterdagmorgen is het eerste slacht
offer van het ijs van dezen winter
gevallen. Toen'om elf uur de tien
jarige dochter van den melkslijter
Potter te Tholen met haar twee
broertjes op de z.g. Vest het ijs eens
wilde probeeren, zakte het drietal er
plotseling door. Het meisje trachtte
zich nog aan de schouders van de
beide knapen vast te grijpen, maar het
mocht haar niet gelukken. Zij schoof
onder het ijs en werd eenigen tijd
later opgehaald. Een geneesheer paste
nog kunstmatige ademhaling toe, doch
het mocht niet meer baten. De twee
knapen wisten den wal te bereiken
en moesten leidelijk aanzien, dat hun
zusje verdronk.
Samenzwering in Mexico ontdekt.
Naar uit Mexico wordt gemeld, is
daar tegen den dezer dagen uit de
Vereen. Staten teruggekeerden vroe-
geren president generaal Calles een
samenzwering ontdekt. In de hoofd
stad werden 20 personen en te Tam
pico 30 personen gearresteerd. Een
bende van internationale anarchisten,
bestaande uit 20 personen, bij wie
plannen voor een opstand gevonden
werden, werd uit het land gezet.
Bomaanslag.
Op den extra trein van den onder
koning van Indië is op wegnaar New-
Delhi een bomaanslag gepleegd De
bom trof den restauratiewagen van
den trein, die vernield werd. In den
wagen bevonden zich echter geen
reizigers. Een keiler werd licht ge
wond. De onderkoning is intusschen
in zijn residentie te New-Delhi aan
gekomen zonder dat zich andere in
cidenten hebben voorgedaan.
denkwijze, en vooraleerbiediging van
de arbitrage-gedachte.
Er zijn vele symptomen die wijzen
op een prachtige groei van dit in we
zen humanitaire werk en die alle
aanleiding geven om te gelooven, dat
de vrede op weg is een plaats te ver
krijgen in de gedachten der volken, als
nog nooit tevoren aanschouwd, terwijl
het begrip soorlog* allerwegen van
een zoodanige afkeer vergezeld gaat
worden en ontdaan van alle valsche
glorie en glans (die aansprakelijk is
voor de jongste oorlogen),' dat een
gebruik making van dit soort »wapen«
hoe langer hoe onwaarschijnlijker wordt.
Men moet niet vergeten, dat wij, vol
wassenen, en zelfs zij, die nauwelijks
volwassen zijn, de achttien-, negentien
en twintigjarigen, wier schoolopleiding
dateert van vóór den oorlog en tijdens
dit wereldgebeuren, en die dus nog
doorspekt was van een absoluut valsch
en verkeerd begrip omtrent oorlog en
vrede, omtrent andere volken en hun
streven, heel wat meer moeite hebben,
om de oorlogs-obsessie kwijt te raken,
dan de kinderen, die thans school gaan
en kennis krijgen van de groote vredes
beweging, aan wie vredesgezindheid en
waardeering van andere volken wordt
bijgebracht. Wij, de volwassenen, wij
hebben in de harde school des levens,
in de praktijk moeten leeren en onder
vinden en voelen, w a t de oude ma
nier van opvoeding, de oorlogsgedachte
en de oorlogspraktijk ons voor name-
looze ellende brengt. Door den nood
gedrongen, door deze bittere erva
ringen, zijn wij er toe gekomen, naar
andere bases te zoeken, waarop de
wereldverKoudingen te gronden, name
lijk wederzijdsch begrijpen, verstand
houding, arbitrage, vrede.
Er wordt thans een nieuwe jeugd
gevormd, opgevoed langs de nieuwe
gedachtenlijnen. De vereeniging School
en vrede, die in Nederland in zeer
korten tijd een steeds toenemende
groep onderwijskrachten onder de
vredesbanier vereenigde, heeft hier te
lande de opvoeding van de jeugd,
doordrenkt van den vredesgeest en
waardeering, kennis en belangstelling
betreffende andere volken ter hand
genomen, en den strijd tegen het
domme vooroordeel aanvaard. In
Frankrijk besloten 78.000 onderwijzers
alle krachten in het werk te stellen,
om de jongere generatie te leiden naar
kennis en begrijpen van andere volke
ren, ten einde op die manier bij te
dragen tot de organisatie van den
vrede Zij namen voorts op zich, bij
hun onderwijs zich te onthouden van
elke uitlating, die de internationale ver
standhouding zou kunnen schaden, en
verder alle schoolboeken te mijden,
I die oorlog voorstaan en aldus een ge
vaar vormen oor de organisatie van
den vrede. In Tsjecho-Slowakije leeren
de kinderen in dezen geest: >Heb je
land lief en je volk, maar werk zóó,
dat alle menschen eens tezamen mogen
leven als broeders in geluk en vrede,
en dat geen volk bevreesd hoeft te
zijn, door een ander aangevallen te
worden*. Mexico heeft in alle lagere
scholen cursussen ingesteld voor inter
nationale goede verstandhouding. De
Duitsche grondwet schrijft voor, dat de
kinderen voortaan opgevoed moeten
worden >in den geest van de Duitsche
cultuur en der internationale verzoening*
Aldus groeit een nieuwe jeugd op, tot
een nieuw geslacht, dat een -
lijk bolwerk is voor den vrede.
FLORIS C.
Vrede Heerlijk ideaal juist we
gens de vele en velerlei stroomingen,
die in onzen tijd door en over de
wereld gaan. Want het woelt en
bruischt overalde wereld
zoekt naar verlossing. Er is
weldige worsteling om
een nieuwen tijd, tot een betere
mooiere samenleving. En toch,
ingewikkeld en moeilijk de problemen
ook schijnen, alles wat men zoekt is
ten slottevrede. Vrede tusschen de
volken, vrede op staatkundig, politiek
en economisch gebied maar vooral
ookvrede tusschen de menschen,
vrede tusschen de klassen onzer samen-
eving.
De wereld ziet en voelt haar idealen
zij verlangt, zij hijgt er naar. Maar
het is zoo ontzaglijk moeilijk om er
iets van te verwezenlijken. Het groote
oorlogsdrama heelt ons tot de over
tuiging gebracht, dat zoo iets nooit
meer mag gebeuren. En toch, de
wereld is nog steeds vol onrust, vol
strijd en vol verwarring. En wat het
allerergste isvol wantrouwen De
staatslieden zeggen terechtwil de
materieele ontwapening mogelijk zijn,
dan moet de moreele ontwapening,
dat wil zeggen het verdwijnen van het
wantrouwen tusschen de volken, voor
afgaan. Maar dat wantrouwen is er
helaas nog steeds.
Gelukkig staat boven de branding
van dezen tijd de vuurtoren van den
Volkenbond. Zeker, zijn licht is zwak,
maar toch, hij wijst den weg. Door
hem wint de idee, die den oorlog wil
uitbannen, veld, zij het ook uiterst
langzaam. Want de goede wil om tot
den wereldvrede te geraken is er wel,
maar het geloof is e. nog n:et. En
het geloof daarin zal de wereld moe
ten leiden. Kerstmis geeft ons het
diepe besefals eenmaal de wereld
door allen strijd heen gekomen is
tot den grooten vredesdag, dat de
zwaarden zullen zijn omgesmeed tot
ploegscharen en sikkelen, dan zal de
kerngedachte van het Christendom
zijn vervuld. Daarom is het Kerstfeest
telkens weer als een symboolvrede
tusschen de volken, vrede tusschen
de menschen en de klassen, vrede ook
voor de eigen ziel.
Laat ons gelooven, dat die ware
vrede eenmaal komt. Maar laten wij
dan ook allen strijden voor dat ver
heven ideaalden dag waarop het
morgenrood der verlossing den nacht
zal hebben verdreven.
welke uitgaaf ook dit jaar zeer wel verzorgd
is en bovendien een origineele „Leven”-
puzzle bevat, waaraan een prijs van f 1G00
is verbonden voor de goede oplosser. Zijn
er meer goede oplossers dan wordt de prijs
tusschen ten hoogste tien van hen gedeeld.
verdere inlichtingen en voorwaarden zie men het
Kerstnummer, waarin tevens eenige mooie losse platen als
attractie, enz -
H
3
n,
5n
FBISO.
Kind doodgereden.
„Het Leven’-Kerstnummer
