Manchester
Manchester
Manchester
Pllov
Blauw Kaper
JASSEN
BROEKEN
VESTEN
OVERALL'S
OVERALL’S
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordv, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
POLSHORLOGES
voor Hoeren en Dames
J. VAN DOUWEN KUIPERS
Horlogerie. Markt.
Nieuws- en Advertentieblad
ISV Prima Uurwerken “^3
Eerste Hulp
PUROL
ZATERDAG 20 SEPTEMBER 1930
No. 39.
56ste Jaargang
GEDACHTEN.
Gemeiigd Nieuws.
Plaatselijk Nieuws.
LOSSE BLADZIJDEN
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45.
gewin brengen. Het klakkeloos of
idwillig aankweeken van pessi-
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
65 cents; franco per post
1 gulden. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiön tot uiterljjk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
UIT LEES- EN LEERBOEKEN.
in Goud - Zilver - Doublé en Nikkel.
die beide Jan heetten, beide een Klaas tot vader hadden en beide
Men had dan dus” te doen met Jan Klaaszoon timmerman bij de brug
naast de herberg „De drie kazen” en Jan Klaaszoon timmerman bij
de brug naast de herberg „Het Zwijnshoofd.” Het was Napoleon, die
vaardigde hij een bevel uit, dat ieder die nog geen
het gemeentehuis, waar dan de nieuwe naam in de registers van den
nóg”graag eens heengaan, maar dun voor het kiezen van een anderen
voorgeslacht. Niet ieder namelijk zette de stap naar”het" ge:
huis, en die het wél deden, maakten er dikwijls geen al te
phine ter waarde van 20.000 dollar in
oeal
het
groote
dat het
De prijs der Advertentiën
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents.
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bij abonnement belangrijk
lager
Om in het gezin aan groot en klein,
dadelijk hulp te kunnen verleenen bjj
brandwonden en Snijwonden en alle
andere Huidverwondingen, is het zoo
veilig thuis, altijd bij de hand te
hebben een doos of tube
weten, hoe een man aan zijn naam komt. Het moet vroeger wel
heel moeilijk zijn geweest, alle Jannen van een stad en van een dorp
uit elkaar te houden. Stel u voor, jlat een dorp twee timmerlui had,
naast een herberg woonden. Zulk een geval is immers best denkbaar
Men had dan dus te doen met Jan Klaaszoon timmerman bij de brug
naast de herberg „De drie kazen” en Jan Klaaszoon timmerman bij
de brug naast de herberg „Het Zwijnshoofd.” Het was Napoleon, die
vond dat daar een eind aan moest komen. Op 18 Augustus 1811
vaardigde hij een bevel uit, dat ieder die nog geen familienaam had,
binnen een jaar er een moest kiezen. Men moest daartoe gaan naar
het gemeentehuis, waar dan de nieuwe naam in de registers van den
Burgerlijken Stand kon worden ingeschreven. Menigeen zou daar nü
nóg graag eens heengaan, maar dun voor het kiezen van een anderen
naam, vooral degenen die de dupe werden van een grapje van hun
voorgeslacht. Niet ieder namelijk zette de stap naar het gemeente
huis, en die het wél deden, maakten er dikwijls geen al te
ernst mede. Die laatsten dachten er natuurlijk toen niet aan,
nageslacht met het cadeautje van een leelijken naam voor goed zou
zitten opgescheept. Want het was toen gemakkelijker een naam te
kiezen, dan nu een naam te veranderen. Het is wel zeker, dat de
ambtenaren ten gemeentehuize er ook wel de hand in gehad hebben,
een deel van de onwillige bevolking aan allerlei dwaze namen te
helpen. Zoo loopen er nu menschen rond met den naam Kwaadste-
niet, Niemandsverdriet, Zeldenthuis, Fijnvandraad, Hartedief. Harte
lust, Nooitgedacht, Doodeman enz. Natuurlijk voelt men in de omgeving
van de menschen, die deze namen dragen, niet zoozeer het opvallende
ervan. Dat is maar gelukkig. Intusschen zijn we er wel verzekerd
van, dat deze menschen zelf zulk een naam niet meer kiezen zouden.
Heel wat menschen waren zoo gelukkig bij hun keuze de kleuren
te hulp te roepen. Alle kleuren van de regenboog zijn dan ook ver
noemd: Jan Rood, Piet Oranje, Willem Geels, Karei Groen, Mina
Blauw. Van indigo en violet weet ik geen namen, maar wel ken ik
Kor de Bruin, Kerst Zwart en Izaük de Wit. Ook namen van
dieren gebruikte men: Jan Kikkert, Bernard Mol, Hendrik Snippe,
Willem Kip, Johan Kievit, Geert de Beer, Klaas Koekoek. In Drente
komen deze laatste namen veel voor en daar beleeft men het dat
Lammert de Haan in het huwelijk treedt met Arendina de Kip
Verder maakte men gebruik van de namen van ambachten, lichaams-
deelen, jaargetijden, rivieren, provincies, enz. Het is aardig, nu
zjjn eigen naam eens onder de loupe te nemen. Men komt dan vaak
is bevredigend, zoodat men l
handelsverwachtingen heeft. Wel
mocht de secretaris generaal van de
jaarbeurs dus zeggen
tegenspoed worden helaas maar al te
zeer de donkere plekken het meest
belicht, worden de tegenslagen het
meest aangedikt, worden op zichzelf
staande gevallen gegeneraliseerd.
Maar daarin schuilt een groot gevaar.
Overdreven pessimisme, dat wjj on
parlementair „het elkaar beroerd zit
ten maken” noemen, ondermijnt juist
die krachten, die noodig zijn voor het
herstel. Vooral in tijden van crisis is
het noodig, dat de kalmte wordt be
waard en dat men zakelijk blijftdan
eerst komt het aan op de juiste
geesteshouding. Niet uit het oog ver
loren mag worden, dat het medewer
ken aan het aankweeken van een
overdreven pessimisme voor een deel
bewust in de hand gewerkt wordt
door hen, die meenen uit de ruïne van
anderen voordeelen voor zichzelf te
kunnen halen: ook _het sloopersvak
kan
moedwillig
misme is óók een vorm van econo
mische depressie, waartegen vooral de
publieke opinie in staat is krachtig
stelling te nemen”.
Laten we dus het ontmoedigende
woord „malaise” op goede gronden
uitbannen.
Flor is C.
Het einde van een internationaal
oplichter.
In het Elisabeth-ziekenhuis te Berlijn
is een der grootste avonturiers van
dezen tjjd, Armand Schwob, in den
leeftijd van 73 jaar overleden.
Schwob, die in een klein plaatsje
nabjj Bazel is geboren, bezocht in
Nancy het gymnasium. Na zijn eind
examen werd hij door zjjn familie,
die welgesteld was, naar Moskou ge
zonden, waar hjj in enkele jaren een
rjjk man werd. Hij onderhield nauwe
betrekkingen met de hofkringen, stond
in het bijzonder in de gunst bjj ver
schillende danseressen van het hof
ballet en verliet tenslotte Rusland als
een man, die zijn zaakjes handig en
goed had weten te behartigen.
Schwob dook vervolgens te Parijs
op, opende daar een juwelierszaak,
wist wederom allerlei personen uit de
toonaangevende kringen voor zijn
persoon te interesseeren en beschikte
al spoedig over een renstal van 80
paarden.
Maar ook te Parijs vond Schwob
geen rust. Hij verhuisde naar Buenos
Aires, waar het geluk hem echter al
spoedig in den steek liet. Hjj ging
failliet en kwam voor den rechter.
Nu ging het met Schwob steeds meer
bergafwaarts. Hij werd eigenaar van
een speelhuis, financierde de uit
vinding van een ingenieur, die een
nieuw soort duikboot had geconstru
eerd, richtte een maatschappij op „voor
de bewerking van goudmijnen in Wa
les”, werd de ziel van allerlei zwen-
delarjjen in Amerika, werd tot tucht
huisstraf veroordeeld, brak uit de
Sing-Sing gevangenis en kwam in
1917 weer in Europa boven water.
Als leger leverancier van Frankrijk
en spion verdiende hij millioenen.
In 1922 werd hem de bodem in
Frankrjjk te warm, hij verschafte zich
valsche papieren en nam de wijk naar
Duitschland, waar hij met geknoei
met chèques spoedig een 800.000 M.
in den zak stak.
Door de politie van verschillende
landen gezocht, werd hij eindeljjk in
1926 in Italië gevangen genomen.
Maar wederom wist hij zjjn hals uit
den strop te halenhjj ging weer
naar Duitschland, waar hjj nogmaals
zjjn geluk beproefde met valsche
chèques en 60.000 M. buit maakte.
Tevergeefs zocht de politie hem
overal.
Dezer dagen stierf in het Elisabeth-
ziekenhuis een oude man, die, naar
thans bleek, zich daar onder valschen
naam had laten opnemen.
Op hem gevonden papieren toonden
aan, dat de gestorven grjjsaard de
gezochte Armand Schwob was, die
gedurende zjjn veelbewogen leven
zeker een 120 millioen M. heeft ver-
meesterd en weer verloren in zijn
onverzadelijke begeerte naar steeds
nieuwe avonturen.
het vroegere Duitsch Oost-Afrika wer
den uitgebreide kolenvelden ontdekt.
De lagen zjjn op sommige plaatsen
20 K.M. breed. De deskundigen achten
’nonmiddelljjke exploitatie gewenscht.
Een nieuw luchtschip.
Het Britsche ministerie van Lucht
vaart laat thans een groot luchtschip
bouwen, waarvan men hoopt dat het
de „Luchttaxi der toekomst” zal
worden. Het luchtschip wordt zoo
danig geconstrueerd, dat het mogeljjk
zal zijn om verticaal te starten en te
landen. Het wordt uitgerust met
een 400 P.K. motor en zal een snel
heid kunnen ontwikkelen van 240 K.M.
per uur.
Door een stier aangevallen.
Dinsdagmorgen begeleidde een ze
kere Willem van der Laan, wonende
te Njjeveen (Dr.) per auto een stier
naar de veemarkt te Groningen. Toen
hjj het dier aan een hek wilde vast
binden, sprong het boven op hem,
waardoor hjj tegen het hek werd ge
drukt. De politiedokter liet hem naar
het ziekenhuis overbrengen, waar
bleek dat de man een hersenschudding
had bekomen, een nekwervel had
gebroken en verschillende andere
verwondingen had opgeloopen. Zijn
toestand is levensgevaarlijk.
goede autoriteiten draadloos op de hoogte
m 1 gesteld van de verdachte lading aan
boord. Men neemt aan, dat spoedig
In tjjden van arrestaties van leden van een inter-
nationale smokkelaarsbende zullen
plaats hebben.
De onbewaakte overwegen.
Op den onbewaakten overweg aan
den Molenakker onder de gemeente
Heeze bjj Eindhoven is Maandag een
ongeluk gebeurd, dat goed is afgeloo-
pen. Toen de landbouwer Groenen
den spoorovergang passeerde met
paard en kar, kwam uit de richting
Eindhoven een sneltrein aanrijden.
De locomotief greep het achterste
gedeelte van den wagen en rukte er
de wielen af, terwijl de landbouwer
van de kar werd geslingerd. De man
bleef eenigen tjjd bewusteloos liggen,
doch bleek ongedeerd te zijn, evenals
het paard.
De moord aan het Bezuidenhout.
De gewezen tramstationschef te
Emmen, Kromhout van der Meer,
veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf
ter zake den bekenden moord op
mevr. Odem aan het Bezuidenhout te
Den Haag, wiens cassatie-beroep on
langs door den Hoogen raad werd
verworpen, is uit het Huis van
Bewaring naar de strafgevangenis te
Leeuwarden overgebracht.
f 1400 gestolen.
Op de terreinen van de Gemeente
drinkwaterleiding te Enschede gelegen
onder Losser, had men Maandagmid
dag de loongelden in zakjes gepakt
eenigen tjjd in een keet geborgen om
deze, zooals gewoonljjk, ’s-Maandags
geschiedt, uit te betalen. Van die ge
legenheid heeft iemand gebruik ge
maakt en de kas opengebroken. Al
het geld, ongeveer f1400, werd gestolen.
Onmiddelljjk werd met politiehonden
een onderzoek ingesteld met als resul
taat, dat al het geld en eenigeinbre-
kerswerktuigen in een bosch onder
den grond werden gevonden. De
dader is nog niet aangehouden.
Auto tegen een boom gereden.
Tengevolge van den voortdurenden
regen heeft Dinsdag nabjj Verdun
weer een ernstig ongeval plaats ge
had. Een auto, waarin zich 5 personen
bevonden, is tengevolge van den
gladden weg geslipt en tegen een
boom gereden. De wagen sloeg over
den kop. Twee der inzittenden werden
op slag gedood en twee anderen zeer
ernstig gewond en in levensgevaar
lijken toestand naar een ziekenhuis
vervoerd.
Nieuwe kolenvelden ontdekt.
In 't Zuidelijk deel van Tanganjika,
De geweren-diefstal te Zwolle
opgehelderd.
De Zwolsche politie heeft een mooie
slag geslagen door de hand te leggen
op een dievenbende, waardcor ook
de inbraak in de schietbaan der
Zwolsche Burgerwacht en B.V.L. tot
klaarheid is gekomen.
Zaterdagmorgen, een dag na de
geweren-diefstal, wist zjj zes jeugdige
personen te arresteeren, jongens van
vijftien tot achttien jaar. Verborgen
in knotwilgen bjj het Frankhuis wer
den de vermiste karabijnen en 175
scherpe patronen gevonden. Een van
de jongens was in het bezit van een
dolkmes.
De waarnemend commissaris van
politie, de heer Lettinck, wist, schrijft
het „Hbl.”, de aangehoudenen tot
bekentenis te brengen, niet alleen
van deze inbraak, maar ook van
eenige andere. Zij bekenden o. a.
aangaande de inbraak in’t gebouwtje
der Burgerwacht, dat zjj na de deur
en kasten geforceerd te hebben, vier
karabjjnen, kogels en chronometers
buit maakten. Vandaar hadden zjj
zich begeven naar het terrein der
„IJssel-centrale” aan het Almelosche
kanaal, waar zjj hun eerste schiet
oefening hieldendaarna ging de
tocht naar het Zwartewater, waar bij
den houthandel der firma Eindhoven
de tweede oefening volgde. Dat hierbjj
geen ongelukken gebeurd zjjn, mag
een wonder heeten, immers kan een
schot met scherp uit deze karabjjnen
op 3i/a K.M. afstand nog doodeljjk
zjjn. Tenslotte werden de wapens op
de aangeduide plaats verborgen.
Uit de verdere bekentenissen bleek,
dat deze jongelui reeds lang Zwolle
onveilig maakten. Zoo hebben zjj de
inbraak gepleegd in het kantoor van
den Gemeenteontvanger, gevestigd in
huize „Eekhout”zjj werden echter
gestoord, niets werd buit gemaakt.
Beter ging het hun bjj de inbraak in
het kantoor van den steenkolenhande
laar Van den Berg aan de Westerlaan,
waar een belangrijke som gelds werd
ontvreemd.
De jongelui waren in het bezit van
keurige rjj wielen, die zjj in de Wil-
helminastraat, in de Heemskerkstraat,
op de Willemskade en in het Koewegje
ontvreemden.
Later bleek, dat ook nog twee an
dere rijwieldiefstallen op rekening van
de bende kon worden geschreven,
evenals de inbraak in een sigaretten
kiosk en de inbraak bjj den radio-
handelaar Jacobs, waarbjj een geld
kistje met pl.m. f 100 werd ontvreemd.
Een geheele familie om het leven
gekomen.
Een uit 6 personen bestaande arbei-
dersfamilie te Lyon is Dinsdag op
zeer tragische wjjze omgekomen. Een
arbeider wilde 's morgens vroeg een
kameraad af halen om samen naar het
werk te gaan. Hjj kreeg op zjjp bellen
geen antwoord en liet tenslotte de
deuren door de politie openbreken.
De geheele familie was omgekomen.
De 37-jarlge arbeider hield in zjjn
armen zjjn 5-jarig dochtertje. Naast
hem lag de baby van 2i/2 maand. Zjjn
vrouw lag op den grond. Zjj had haar
hoofd tot bloedens toe aan den bedrand
verwond. De andere kinderen lagen
te bed alsof zjj sliepen. Een voorloopig
onderzoek heeft tot resultaat gehad,
dat dit drama waarschjjnljjk door
kolendampvergiftiging is veroorzaakt.
Morphine-smokkelarij.
Amerikaansche douanebeambten
hebben aan boord van het Duitsche
„Europa” een hoeveelheid mor-
ilag genomen. De commandant van
stoomschip had de Amerikaansche
WORKUM. Blijkens advertentie in
dit blad zal de heer Fedde Schurer
te Lemmer Donderdag a.s. in de
Doopsgezinde kerk een rede uitspre
ken over Nationale ontwapening, en
wat daarmee in verband staat.
Het comité, dat dezen avond orga
niseert, hoopt en verwacht dat de op
komst groot zal zijn, èn om de belang
rijkheid van ’t onderwerp, èn omdat
hier getoond wordt, dat de strjjd tegen
den oorlog niet enkel door Links wordt
gestreden, maar dat’t Anti-militairisme
ook wortel schiet bjj hen, die op be
slist Rechtzinnig standpunt staan.
17 Sept. 1930. Tengevolge van
de alhier heerschende veeziekte mond
en klauwzeer, heeft het bestuur der
afd. Workum van de Fr. Mjj. van
Landbouw besloten de veekeuring dit
jaar niet te laten doorgaan.
Geslaagd voor het examen le
stuurman, Groote Stoomvaart, onze
stadgenoot de heer R. Repko.
dat we op de juiste
e wereld te kennen,
at volgt hieruit? Dat de industrie
ig meer heeft geproduceerd, dus nog
idrjjviger is geweest, meer menschen
jaar 1929Al het gepraat van over
consumptie,’is dus schromeljjk over
dreven en i
onbewust, bukv
gegeneraliseerd,
ven. De toestand van de jaarbeürs"is
geweest in plaats van „depres-
het aantal deelnemers een be
vredigend resultaat zou zijn genoemd.
En hoe moeten we het dus nu wel
noemen, nu er zoogenaamd malaise
is I De in beslag genomen ruimte op
de jaarbeurs is grooter dan nog ooft
op eenige najaarsbeurs in ons land
het geval was. De bespreking van
plaatsbewijzen voor bezoekers vooruit
Henry Ford is meer dan een
automobielkoning. Hjj heefteen
levenswijsheid en zegt dikwjjls
dingen die wel het overdenken
waard zijn. Bjjvoorbeeld zjjn
definitie van het kwaad als
„onwetendheid, die zich het
hoofd stoot in het donker”. Vrees
„Er is niets in het leven om
bang voor te zjjn”. De groote
strjjd in deze wereld is steeds
de strjjd tegen onwetendheid.
De wereld te kennen, ons zelf
te kennen en elkander te ken
nen beteekent bevrjjd te worden
van de meeste dingen, die ons
nu bevreesd maken.
Daily Chronicle.
Deze laatste woorden van een zeer
constructief artikeltje van de Daily
Chron. zjjn wel heel bijzonder toepas
selijk op den toestand van tegenwoor
dig en ze wjjzen alweer op de groote
beteekenis van onze gedachten. Over
het onderwerp „gedachten” zou men
eindeloos beschouwingen kunnen
schrijven. En waarom? Omdat tenslotte
ons heele leven, al wat wij doen en
denken, al wat in de wereld omgaat,
in de gedachten geconcipieerd en
beleefd wordt. En daarom is het van
zoo groot belang,
wjjze denken. „D<
ons zelf te kennen, en elkander te
kennen beteekent bevrjjd te worden
van de meeste dingen, die ons be
vreesd maken”. Heel treffend werd
dit dezer dagen bewezen, ten aanzien
van de „vrees” die momenteel een
deel van het zakenleven bevangen
houdt: de zoogenaamde malaise en
economische depressie. En wel naar
aanleiding van de Utrechtsche najaars
beurs. De heer Graadt van Roggen,
de secretaris-generaal van de jaar
beurs, heeft daar een zeer verdienste
lijk, opbouwend en inlichtend werk
verricht, door te wjjzen op de over
dreven en absoluut ongemotiveerde
vrees, die ten gevolge van klakke-
looze napraterjj het publiek en het
zakenleven oogenschjjnljjk schjjnt
gevangen te willen houden. Maar nu
het publiek het eens duidelijk en klaar
hoort, kan en zal dit anders worden,
want het wordt bevrjjd van „de meeste
dingen die ons nu bevreesd maken”.
Want wat is nu de feitelilke toestand
De najaarsbeurs opende met 1012
deelnemers, tegen 890 verleden jaar
najaar, toen er hoog conjunctuur was
De offlcieele statistieken van de Ne-
derlandsche handelsbeweging toonen
aan, dat onze im- en export in de
eerste zeven maanden van 1927 (het
malaise-jaar dus!) naar het gewicht
den in- en uitvoer van de eerste 7
maanden van 1929 (het bloei-jaar)
overtreffen En de waarde in geld is,
tengevolge van de sterk gedaalde
prijzen, slechts iets lager dan in 1929.
Wat volgt hieruit? Dat de industrie
nog meer heeft geproduceerd, dus nog
bedrjjviger is geweest, meer menschen
werk heeft verschaft dan in het top
jaar 1929! Al het gepraat van over
productie op alle gebied, en onder
men heeft bewust of
enkele donkere plekken
en een absoluut
scheeve voorstelling van zaken gege-
nu zoo, dat zelfs indien er
ware
sle”,
plaats van
deelnemers
Gebr. Flapper.
Ui» VX&MKl. «v, UVUUVUi kjevi U »VV1; WAI UVI p b TV WV fclUlLUVXlUl ULCSkA}
FRISO.
8*S* Tr
i, Uttk luuiou ei' „bloei”
