enz. enz.
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren,
Echt en goed
zijn Poeders alleen, wanneer zij,de
Zij”
„~.i Crème
ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1932.
No. 39
58ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
Gemengd Nieuws.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
Algemeen weekoverzicht.
COLLECTE.
COLLECTE.
De grootste nood
meer begrijpen.
FLORIS C.
(Nadruk verboden).
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
65 cents; franco per post
1 gulden. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterljjk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
Laten we over het overige binnen-
landsch gebeuren thans kort zijn. De
Duitsche regeering blijft maar weinig
gevoelig voor onze betoogen, dat we
toch zoo’n goed klant van Germania
De prijs der Advertentiön
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
B(j abonnement belangrijk
lager
werkt als een late, warme herfstzon
met haar gouden kleurenprachtzij
toovert een ongekend fraaie teint on
Uw huid.
In prijzen van 20—30—45 en 75 cent.
Binnenland.
De opening der Staten Generaal.
Een communistiscae betoo-
ging. Relletjes in Den Haag.
De millioenen-nota. Een
tekort van bijna 148 millioen.
Ruim 22 millioen blijft ongedekt.
Nieuwe korting van 5 pCt.
op de ambtenaarsloonen. Ver
hoogde en nieuwe belastingen.
Een boycotactie tegen
Duitsche industrieproducten.
Besmettelijke ziekten. - Allerlei.
Prinsjesdag is voor de Hagenaars
weer een heel feest geweest. Het
sprookje van de gouden koets blijft
de bewoners van de residentie boei
en. Het schijnt, dat er uit Amsterdam
en andere plaatsen vele communisti
sche werkloozen waren overgekomen
om te demonstreeren, maar als het
publiek hier of daar ook maar het
minste teeken van protest bemerkte,
verdubbelde het de kracht harer toe
juichingen, waarin elke protestkreet
verloren ging. De relletjesmakers heb
ben dan ook later op den dag en
elders in de stad hun doel zien te
bereiken. De politie is enkele malen
krachtdadig tegen de herriemakers
moeten optreden, waarbij een betoo-
ger zeer ernstig werd gewond en
ook een agent zwaar letsel bekwam.
Al die agitatie heeft moeten dienen
om een eigenaardig protest van de
communistische kamerleden, de Visser
en Wijnkoop, geuit na voorlezing van
de Troonrede door de koningin,
kracht bjj te zetten. Toen die voor
lezing was geschied, hebben genoemde
heeren zich tot een „spreekkoor” ver-
eenïgd en iets geroepen, dat volgens
sommigen luiddeWeg met de Kroon
Weg met de Koninginterwijl de
delinquenten zelve hebben verklaard,
dat ze geschreeuwd hebben van:
-Dat is het honger-program van Ruys
Weg met Welter! Weg met Ruys!”
In elk geval was het een weinig
verheffend incident, een beleediging
van de koningin en de illustere traditie
der Staten-opening onwaardig. Een
nationalistische demonstratie van de
gezamenlijke burgerlijke partijen was
er het antwoord op.
De communistische heeren zijn
overigens leelflk abuis geweest, als ze
geroepen hebben van „Dat is het
honger-program van RuysI” De
Troonrede bevatte dezen keer n.l.
heelemaal géén program. De Troonre
de was een koninklijk woord, met ernst
gesproken, over de zware zorgen des
tfids en de niet minder zware taak
der regeering, met een opwekking
tenslotte tot eendracht om elkaar en
de natie door de crisisgolven heen te
helpen.
President von Hindenburg heeft er
zijn goedkeuring aan gehecht, dat de
nieuwe Rjjksdagverkiezingen op den
6 Nov. a.s. zullen worden gehouden.
Het verluidt, dat de regeering—von
Papen zich met een verkiezingsmani
fest tot het Duitsche volk zal wenden.
Ze zou een Hindenburgfront willen
scheppen, d.w.z. alle burgerlijke groe
pen willen oproepen om door steun
aan het presidiaal kabinet—von Papen,
den Rijkspresident te steunen. Het
plan lijkt fantastisch èatot mis
lukking gedoemd
Vermoedelijk zullen ook in Pruisen
wel spoedig nieuwe verkiezingen
worden gehouden. De president van
den Landdag, de Nat. Soc. Kerll, is
bij den Rijkspresident op audiëntie
geweest om te protesteeren, dat het
Instituut van Rtjkscommissaris voor
Pruisen gehandhaafd blijft en de
Landdag geheel wordt uitgeschakeld.
Bij de audiëntie was ook von Papen
aanwezig, op wien von Hindenburg
zich geheel schijnt te verlaten. Een
warme discussie had plaats, maar
leverde geen enkel resultaat op. De
Nat. Soc. rekenen op spoedige ont
binding van den Landdag.
Voor zooverre de Duitsche regeering
bij het stellen van den pariteitseisch
Inzake bewapening op Engeland en
Amerika had gerekend, is haar
deceptie volkomen. Na de Engelsche
regeering heeft thans ook de Ameri-
kaansche president te kennen gegeven
zijn. Onze uitvoer naar Duitschland
wordt steeds meer belemmerd en de
viezen, welke kooptransacties moge
lijk moeten maken, worden haast niet
meer beschikbaar gesteld. Thans is de
invoer van haring en superfosfaat
weer veel zwaarder belast geworden.
De tuinders te Broek op Langendyk
hebben gemeend, dat het nu tijd is
voor het nemen van andere maatre
gelen. Ze hebben een boycotactie
ingezet van alle producten der
Duitsche industrie en zjj hopen, dat
vele organisaties zich bij deze bewe
ging zullen aansluiten.
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter kennis van de
ingezetenen, dat aan het Plaatselijk
Crisis-Comité vergunning is verleend
tot het houden van een collecte op
Zaterdag 1 October a.s.
Workum, den 20 September 1932.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
C. E. van KOETSVELD.
De Secretaris,
v. d. GOOT.
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter kennis van
de Ingezetenen, dat aan het Drank-
weer-comité alhier vergunning is ver
leend tot het houden van een bloempj es
collecte op Woensdag 28 September a.s.
Workum, den 21 September 1932.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
C. E. van KOETSVELD.
De Secretaris,
v. d. GOOT.
Alcoholisme en tuberculose.
Het is natuurlek niet gemakkelQk
precies na te gaan wat de rol is die de
alcohol speelt b(j de verbreiding der
tuberculose. We gelooven gaarne dat
hier misschien ook wel eens groote
woorden worden gebruikt, die mis
schien niet altijd zjjn waar temaken.
Toch zal ongetwijfeld het Orgaan
van de Vereen, van personeel in
dienst der Ned. Spoorwegen tot be
strijding der tuberculose, wel gelijk
gehad hebben, toen het voor eenigen
tijd toch wel als vaststaand consta
teerde dat de alcohol den weerstand
van het organisme vermindert zoowel
tegen de tuberculose als tegen alle
infectieziekten, en dat misbruik tuber
culose kan doen uitbreken ook bij per
sonen zonder erfelijke gebreken en
zonder persoonlijke vatbaarheid.
Bovendien is het niet voor tegen
spraak vatbaar dat het alcoholisme
door de slechte voorwaarden van
woning en voeding, die het schept,
de meest geduchte bondgenoot van de
tuberculose is.
Ook zijn kinderen van alcoholisten
candidaten voor de tuberculose.
De ontvoering der beide Engelsche
jongelui.
De vader van de door de bandieten
ontvoerde Miss Pawmey heeft den
militairen autoriteiten verzocht de
bandieten straffeloosheid te verzeke
ren, indien zjj hun beide gevangenen
vrijlaten. Uit Reiplng wordt gemeld,
dat de bandieten nog niet zijn ontdekt.
Het Centraal Station te Amsterdam.
De directie van de Nederlandsche
En hoe staat het met de menschen
uit onze onmiddellljke omgeving Wie
weet is er wel een verschrikkelijk
lastig mensch onder onze naaste be
kenden of verwanten, een, waarmee
niemand veel op heeft. Maar heeft
iemand dan wel eens de moeite wil
len nemen om den slbutel te vinden
naar de gesloten deur van zijn hart?
Het gaat niet aan naar den schijn te
oordeelen. Als kinderen hebben we
al geleerd dat schijn bedriegt. En
meer dan eens wordt er achter een
cynische manier van optreden, een
têeder hart verborgen. Of achter een
zorgelooze glimlach een gemoed vol
strijd. Dit moest ons loeren althans
minder snel met onze critiek klaar te
staan en niet zoo haastig over ande
ren te oordeelen (lees ze te veroor-
deelen, want daarop komt het meestal
neer). Eerder moesten we pogen te
begrijpen, om achter die scheidsmuur
te komen, die ons van het ware ge
moed van de menschen om ons heen
verwijderd houdt. Forceeren gaat niet.
Met geweld wordt de barrière niet
genomen. En het slot kan ook niet
geforceerd worden. Doch elke bar
rière wijkt en elk slot van het meest
verharde gemoed kan ten slotte ge
opend worden met den sleutel van
begrijpende liefde en geduld. En zoo
kan men zeggen, dat de wereld op
dit oogenblik wellicht meer dan ooit
behoefte heeft aan een campagne van
volhardende vriendelijkheid. Ons le
ven met elkander in een en dezelfde
maatschappij vereischt een voortdu
rend avontuur op het nog veel te
weinig geëxploreerde gebied van on
derling begrijpen. In kleinen kring
begonnen, zal de kring al grooter en
grooter worden, totdat hij de naties
omvat, en de geschillen uit den weg
geruimd worden, die nog dikwijls de
landen verdeeld houden, en die hun
oorzaak vinden ingebrek aan be
grijpen.
Een paar epidemieën, welke hier en
daar plaatselijk woeden, beginnen een
gevaarlijk karakter aan te nemen,
voornamelijk de kinderverlamming
(waaraan intusschen ook groote men
schen sterven) en dysenterie (een
besmettelijke diarrhee). Uit Staphorst
verluidt, dat er aan deze laatste
ziekte intusschen acht patiënten ter
plaatse zjjn overleden.
Op het gebied van sport schjjnt ons
land niets bespaard te mogen blijven.
Zoo is thans definitief geregeld, dat
Amsterdam zich op 18 November in
een zesdaagsch wielerdelirium zal
hebben te storten. Het festijn wordt
in het R.A.I.-gebouw georganiseerd.
zijn we tenminste zeker, dat niemand
ons gebrek aan een goed hart kan
verwijten. En we z(jn meteen ervan
af. We hoeven er niet verder over
na te denken. Want als we nu eens
wel die moeite wilden nemen en den
aandoenRjken zanger eens aan den
tand voelden en naar zijn omstandig
heden vroegen en hem wellicht werk
aanboden, al ware het slechts een
kleine boodschap tegen een kleine
vergoeding, dan zouden we al gauw
merken, dat er iets hapert, en dat
het hem uitsluitend om de dubbeltjes
der sentimenteelen te doen is. Maar
niet om werk
handteekening dragen van den fabri-
A. Mfjnhardt. Maagpoeders,
loeders, Kiespjjnpoeders,
Perrpoeder 8 et Per doos 45 ct. Bij
Het is in de laatste jaren gebruik
geworden, om eerst uit de millioenen-
nota, welke daags na de opening der
Staten wordt gepubliceerd, te laten
concludeeren, van welke plannen de
regeering is bezield. De volledige
inhoud van die nota doet den lezer
duizelen van de cijfers en daarom
zullen we te dezer plaatse volstaan
met slechts het voornaamste te rele-
veeren. Het tekort op den gewonen
dienst bedraagt rond 147V2 millioen
en wel op een totaal aan uitgaven
van bijna 573 millioen.
Niettegenstaande de regeering het
tekort tot op 22.1 millioen, welke
voorloopig ongedekt blijven, heeft
weggewerkt, heeft ze van de Welter-
bezuinigingen ad 102 millioen er
slechts tot een bedrag van 72.5 millioen
overgenomen. De andere middelen
vond ze door nieuwe of verhoogde
belastingheffing.
Door „besparing” is 57 millioen
verkregen. Deze besparing heeft de
begrotingscijfers van alle departe
menten aanzienlijk gedrukt. Het eind
cijfer b.v. van Defensie kwam van 96
millioen in’t vorig jaar, op 88V2 thans.
Er zal in het leger worden gereor
ganiseerd, o.a. door concentratie der
opleiding, opheffing der stormscholen
en van de Normaal Schietschool,
inkrimping der artillerie, kortere
herhalingsoefeningen en afschaffing
van oefeningen in groot verband. De
Marinewerf ta Hellevoetsluis zal wor
den gesloten en het Amsterdamsche
Marine-etablissement zal gedeeltelijk
worden opgeheven. Gelden voor
nieuwbouw bij marine zijn in sterk
gereduceerde mate nog toegestaan
en ook is er nog bijna een millioen
uitgetrokken voor vlootmanoeuvres
in het a.s. jaar, welke volgens den
minister zeer noodzakelijk zyn. Op
Buitenl. Zaken is voorts 3 ton bezui
nigd. Uit de begrooting van Justitie
bljjkt, dat 7 rechtbanken moeten ver
dwijnen en 48 kantongerechten. De
jeugdgevangenis te Zutphen zal niet
in gebruik worden genomen. Het
minste verschil geeft de begrooting
van Waterstaat aan. Wel is ook op
dat hoofdstuk sterk bezuinigd, maar
zwaar drukt hier het tekort, dat
behaald is op de exploitatie der
Spoorwegen, niet minder dan22
millioen in het laatste jaar
De post „salarissen” is met 141/2
millioen verminderd. In afwijking met
de voorstellen in het rapport—Welter
wil de regeering de ambtenaars
salarissen niet blyvend verminderen.
Zij wil de 3 jarige korting met
degressie ongewijzigd handhaven,
maar daarnaast nog de aftrek voor
pensioenpremie op eigen pensioen
met 5 pCt. verhoogen tot 8 pCt.
Bovendien zal ze voorstellen doen
om de 3 pCt.-aftrek voor ongehuwden
te veranderen in een 5 pCt.-aftrek.
Practisch kosten deze regeerings-
voorstellen den ambtenaren net zoo
veel als de voorstellen van de Com
missieWelter. Het eenige verschil
is, dat de regeering de mogelijkheid
open laat op een later herstel der
fiuancieele positie der ambtenaren,
omdat de premie-aftrek bij K. B. te
wijzigen is, terwijl de voorstellen—
Weitereen definitief karakter droegen.
Uit het „Reservefonds” wil de re
geering 18 millioen putten.
Op de „gemeentefondsbelasting” zul
len opcenten worden geheven van 30
tot 150 pCt., d.w.z. het percentage zal
hooger zijn naar mate het inkomen
grooter is. De baten bedragen 16
millioen.
Op de „vermogensbelasting” zullen
30 extra-opcenten worden gelegd, wat
2 millioen in het laatje brengt.
Eenzelfde aantal opcenten komen
op alle „invoerrechten” en op de „bier
accijns”. Het geeft 26 millioen tezamen.
De opbrengst van een nieuw te
scheppen „weeldeverteringsbelasting”
wordt tenslotte op 10 millioen begroot.
Men lette wel: het zjjn allemaal
nog maar voorstellen, maar omtrent
de mogelijkheid, dat de uiteindelijke
beslissing nog wel mee kan vallen,
behoeft men zich volstrekt geen illus-
sies te maken. Er zit altijd nog een
ongedekt tekort van 22.1 millioen in
de begrooting.
Bij Kon. Besluit is tot voorzitter
van de Tweede Kamer voor het tijd
vak der tegenwoordige zitting be
noemd mr. J. R. H. van Schaik, lid
van die Kamer.
kant A. Mjjnhardt. Maagpoeders,
Hoofdpjjnpi
Hoestpoeders, Wormpoeders, enz.
Per poeder 8 ct Per doos 45 ct. Bij
uw drogist.
G(j hebt niet eiken plicht ver
vuld, tenzij ge dien van vrien
delijk te zijn vervuld hebt.
Charles Buxon.
Wanneer we van binnen har
monie verwerven, vinden we
buiten evenzeer harmonie.
Yoder.
De grootste nood, de grootste be
hoefte van de wereld in onzen tjjd,
bestaat uit mannen en vrouwen met
een moreele overtuiging, aldus heeft
iemand onlangs opgemerkt. En terecht
kan men dit aldus interpreteeren, dat
we mannen en vrouwen noodlg heb
ben die op grond van hun moreele
overtuiging de moeite zich willen ge
troosten en ook gevoelen, dat zij
dit moeten doen—-om te probeer en
hun medemenschen te begrijpen.
Want dit is wel inderdaad de groot
ste nood van onzen tijd: gebrek aan
begrijpen. Velen van ons z{jn te zeer
met zich zelf bezig, zjjn zoo gepreoc
cupeerd met eigen belangen en eigen
gedachten, dat ze tjjd noch lust kun
nen vinden, zelfs maar de moeite te
nemen, een ander te willen begrijpen.
Ze handelen daarom naar eigen denk
beelden alleen, laten hun daden be
stuurd worden door hun eigen op
vattingen omtrent hoe een ander wel
zal denken en doen, zonder zich in
te spannen om na te gaan, hoe de
ander In werkelijkheid denkt en doet.
Met het gevolg, dat ze meestal in
meerdere of mindere mate verkeerd
handelen en een ander onrecht doen.
En pijn en lijden bezorgen.
Weet u wat het is? Er is te veel
slappe, goedkoope sentimentaliteit
onder ons, en te weinig ware naas
tenliefde, die voortkomt uit diepe,
moreele overtuiging. Wanneer er op
een Zondagmorgen in een stille straat
in de stad een man of een vrouw met
een kind op den arm een aandoénlijk
lied zaagt, en dan nog een aanspraak
tot het publiek houdt in den geest
van „daar de maatschappij mfl niet
in staat stelt brood voor vrouw en
kind te verdienen enz.” dan zijn som
migen van ons maar al te zeer ge
neigd om in den zak te tasten. Het
is ook zoo roerend en het geeft ons
zoo’n aangenaam gevoel van voldaan
heid. Hoewel we ons toch vaag mee
nen te herinneren, dat er herhaalde-
Ijjk door armenraden en andere steun
organisaties tegen dergel{jke aandoén
lijke bedelpartijen is gewaarschuwd,
omdat men er zeker van kan z{jn,
dat de gave in verkeerde handen
komt. Maar... nietwaar? Als we dan w
die paar centen geofferd hebben, dan Spoorwegen heeft hot besluit geno
men, om, zulks geheel ten gerieve
van het reizigerspubliek, een belang
rijke verbetering in het Centraal
Station te doen aanbrengen, welke
binnen zeer afzienbaren tyd haar
beslag zal krjjgen.
In hoofdzaak komt deze verbetering
hierop neer, dat, komende van -de
groote hall van het station en gaande
door de ingangcontroles, ter w eerzij
den van den middentunnel een aantal
winkels zal verrijzen. Te dien einde
zullen de trappen naar het eerste
perron in Oostelijke en Westelijke
richting over een afstand van onge
veer 6 meter worden verplaatst. Op
de daardoor vrijgekomen ruimten
komen vier winkels, waarvan thans
reeds enkele verhuurd zijn.
Bovendien zal in de ruimte achter
de groote hall, tegenover den midden-
tunnel, een aantal sierlijk opgebouwde
winkels worden opgetrokken ten be
hoeve van den boekverkoop. De
A. K, O. heeft reeds op deze ruimte
beslag weten te leggen.
In December a.s. zullen de aanbe
stedingen voor het geheele werk
plaats hebben.
Door een auto gegrepen.
Op den rH kastraat weg Venlo—Nij
megen reed Dinsdagavond onder Arcen
de 16 jarige slagersknecht F. van der
Pas per rijwiel en werd plotseling
aangereden door de auto van de firma
Ankers uit Arcen. De jongen werd
over den weg geslingerd en bekwam
een gapende wonde aan den hals,
waarbij de halsslagader werd door
gesneden. Eenige uren later is hij
overleden. De bestuurder, die zonder
stoppen z(jn weg had vervolgd,
verklaarde bij zyn verhoor
niets van de aanrijding te hebben
gemerkt of gezien.
Buitenland.
Een crisis in het Britsche
kabinet De nieuwe ver
kiezingen in Duitschland.
Hoover en de Duitsche pari
teitseisch. Gandhi in honger
staking. Van hier en daar.
In het Britsche kabinet van .natio
nale concentratie schijnt het niet
heel en al pais en vree te zijn. De
moeilijkheden komen van liberale zijde.
Naar men weet, is de liberale partij
in drieën uiteen gevallen. Enkele af
gevaardigden onder Lloyd George
staan met Labour in de oppositie tegen
de regeering. De liberalen onder
Simon, in het kabinet vertegenwoor
digd, zjjn regeeringspartij door-dik-en-
dun, maar de liberalen onder Samuel,
die óók deel hebben in de regeering,
blijken nog zooveel van hun oude
vr(jhandelsliefde te hebben overge
houden, dat ze ernstig bezwaar heb
ben tegen het eindresultaat van
Ottawa, d.i. tegen de Rijks-voorkeur-
rechten. Men spreekt er zelfs van, dat
ze uit de regeering zullen treden,
maar niet ónmogelijk is, dat ze toch
nog zullen blyven na een publiek ge
baar van „Wat Ottawa betreft, was-
schen we onze handen in onschuld.”
Op die wjjze zijn in den laatsten tijd
méér kwesties in regeeringsboezem
bezworen.
FRISO.
ii----
