Gemeen te-Gasfabriek
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
BRANDSMA's Manufact.handel
COKES-PRIJZEN
thuis bezorgd THANS
KINDERKOUSEN
DAMESKOUSEN
Uw wensch
GRATIS OOGONDERZOEK
J. W. DE JONG - MARKT - WORKUM
Gediplomeerd Opticien
te he' b’“uur der
DAMES HANDSCHOENEN 'tnieuwste 125,150,104
58ste Jaargang
ZATERDAG 29 OCTOBER 1932.
No. 44
f 0.65
f 0.70
f 0.75
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
1.18
WORKUM
Grof
Geklopt
Parel
Gezeefde Parel f 0.60
A Igemeen weekoverzicht.
Binnenland.
Bekendmaking.
Waarschuwing.
■i
WOUfKUM
«leze week
is goedkoop,
Liet
dit
op,
Mariavereeniging.
der
zich neemt, de gem. dan
n
t
Tegen inlevering
van deze bon een
mooie Dames Flanel
NACHTJAPON
rt
»r
in
10
ft,
k
k
n
,n
g
>o
S^EEK
ig
sn
n.
n
e
Hoofd-en Kiesp//^
MIJNHARDT’5 POEDERS
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 centsfranco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterlijk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
Verslag van de vergadering van
den Raad der Gemeente
WORKUM,
op Maandag 24 October 1932, des
nam. 7 uur.
Voorzitter de heer C. E. van Koets
veld, Burgemeester.
De prijs der Advertentiën
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bij abonnement belangrijk
lager
Delft herdenkt haar groote
zonep. De fiscus gedenkt
een grooten landszoon. De
bezuiniging bjj de Spoorwe
gen. Een dappere kleine
meid. Allerlei.
Delft herleeft op het oogenblik weer
wat van haar ouden roem. Men viert
er n.l. op bescheiden wijze den 300
sten geboortedag van den vermaarden
Delftschen schilder Joannes Vermeer
en van den grooten geleerde Anthony
van Leeuwenhoek. Een grooten ge-
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter kennis aan
eigenaars van graven, dat er in de
maand NOVEMBER gelegenheid be
staat, de contributie over 1932, ter
Secretarie te betalen.
Daarna zal er per postkwitantie
over worden beschikt, wat een Ver
hooging van f 0.15 medebrengt.
Workum, den 27 October 1932.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
C. E. van KOETSVELD.
De Secretaris,
v. D. GOOT.
Tegen inlevering
van deze bon 6 el
beste
PYAMA-FLANEL
90 ets.
leerde mogen we hem thans inderdaad
noemen, maar zijn eenmalige tijd- en
landgenooten hadden maar weinig
op met dezen man, dien ze een onge
leerde heetten, die niet eens Latijn
kende. In Engeland vond van Leeu
wenhoek meer respectvan daaruit
werden al zyn geschriften gepubliceerd
en van daaruit ontving hij ook geld
om zijn onderzoekingen voort te zet
ten. Van Leeuwenhoek iff de geeste
lijke vader van de bacteriologie en
van de protozoologie, d.i. de leer der
laagste eencellige vormen van het
dierenrijk. Hij stelde voor het eerst
een microscoop samen, met behulp
waarvan hij het microscopisch leven
ontdekte in al wat leeft en doode stof
soms lijkt. Koningen en andere grooten
der aarde bezochten hem om middels
zijn instrument het tot dan ongekende
leven der microben te aanschouwen,
wat ze overigens meer interessant en
verrassend dan van belang vonden.
Maar de lijdende menschheid en de
wetenschap hebben intusschen heel
wat aan de vindingen van den Delft
schen brillenslijper” te danken!
We maken ons over het algemeen
wel wat meer verdienstelijk met het
eeren van groote dooden dan met het
steunen van verdienstelijke levenden.
Dat wordt in deze dagen nog ai eens
met nadruk geconstateerd, nu de
fiscus het onzen eminenten Willem
Mengelberg om belastingkwesties zoo
moeilijk maakt. De fiscus zou hem
zelfs den toegang tot zijn woning
hebben ontzegd. Zoo erg is het in
tusschen nog niet. Er is wel beslag
gelegd op een deel van zijn boedel,
maar Mengelberg mag thuis komen,
dakloos is hij nog niet. Overigens
wordt deze tragedie o.i. wel een
beetje overdreven. Als Mengelberg
ten onrechte is aangeslagen, dan heeft
hij onze sympathie in zijn strijd tegen
den fiscüs, maar daarmee houdt een
deel van de pers zich in het geheel
niet bezig. Men schijnt het een soort
majesteitsschennis te vinden, als op
de meubelen van een groot kunstenaar
beslag wordt gelegd, maar voor den
fiscus moet een ieder gelijk zijn. Men
acht volgens de jongste berichten een
compromis mogelijk. Misschien dat
Mengelberg zijn belasting in natura
kan voldoen. In dat geval zou hij met
zijn Concertgebouw-orchest naar het
belastingkantoor kunnen trekken en
zijn cijns voldoen met het brengen
van een aubade.
Tegen inlevering
van deze bon 5 el
ZWARE WITTE
FLANEL
80 ets.
Zwarte sterke Schoolkous
70, 78, 86. 94, 106, 114
Gekt, effen en Jaspé
52, 60, 68, 72, 86, 96
Fijne zwarte pracht kwalit.
78, 92, 104, 116, 130
Omtrent verdere bezuinigingsplan
nen van de Spoorwegen komen ge
leidelijk wat meer berichten los. Door
pensionneering op 60 jarigen leeftijd
denkt men een deel van het personeel
te laten afvloeien, hetgeen evenwel
weersproken wordt en niet op waar
heid schijnt te berusten. Er zullen wel
verschillende overplaatsingen worden
verordend. Een en ander moet toch
inderdaad voorzichtig worden toege
past, als men de veiligheid van het
verkeer niet wil schaden. We wezen
daar een vorigen keer reeds op.
Nabij Soest is op Maandagmorgen nog
een ernstig spoorwegongeluk op het
nippertje voorkomen. Óp Baarn—
Utrecht deed altijd hetzelfde personeel
dienst, maar als gevolg van de be
te verkrijgen. Zoo mogelijk zou de
gem. de helpende hand kunnen bieden
door een verlicht en verwarmd lokaal
beschikbaar te stellen.
De heer Haytema meent, waar deze
bond belangeloos de regeling van een
ander op
toch wel de helft nl. f200 van het ge
vraagde bedrag beschikbaar kan
stellen, terwijl de heer Ferwerda
oppert het gem.-speelt.errein voor de
werkloozen open te stellen.
De voorz. antwoordt dat de stand
van de gem.-financiën, zooals uit de
begrooting blijkt, verontrustend is. De
tot nu toe verleende subsidies komen
ook al in ’t gedrang en daarom is het
niet verantwoord nieuwe subsidies of
wat daar naar zweemt, te scheppen.
Met openstelling van het sportterrein
zal men niet veel succes hebben,
daar hiervan in de winter weinig of
in ’t geheel geen gebruik kan worden
gemaakt.
Het voorstel—Haytema, ondersteund
door den heer Brandsma, om f200
beschikbaar te stellen, wordt ver
worpen met 7 tegen 3 stemmen, waar
mee het voorstel van B. en W. om
het verzoek af te wijzen, geacht wordt
aangenomen te zijn. Voor stemden de
heeren Brandsma, Haijtema en Wes
tendorp. Tegen de heeren Gaastra,
de" Roest, Faber en de Vries. De heer
Leeuw is even weggeroepen.
Punt 4. Verzoek van P. Bonnema e.a.
om verlaging van het bedrag, dat
voor de personeele belasting naar
den grondslag „biljarten” moet wor
den betaald.
B. en W. zeggen in hun prae-advies
dat, waar andere belastingen nood-schikbaar te stellen, waartoe zonder
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen het onderstaande
schrijven van het Centraal en Inlich
tingenbureau inzake Maatschappelijk
Hulpbetoon voor Nederland ter alge
meene kennis.
Bij ons Archief zijn in den laatsten
tijd enkele gevallen bekend geworden.
a w a
z|jn, dat ook uwe gemeente kennis
neemt.
Ie. J. L. de Lange Heggelman.
Een zekere Ignatius Ludovicus
Maria Hendrichs, particulier te Brede-
▼oor maakt er zijn werk van onder
den schuilnaam „De Lange Heggel
man” vrijwel waardelooze paperassen
te verzenden aan verschillende, liefst
vooraanstaande, personen. In die ge
schrift] es beweert hij het middel ge
vonden te hebben om de huidige crisis
op zeer eenvoudige wijze op te lossen.
Worden deze geschriftjes geaccep
teerd, dan volgt gewoonlijk na verloop
van een paar maanden een kwitantie
ad f2.50, welk bedrag hij als abonne
mentsgeld voor de gezonden blaadjes
beschouwt. Deze kwitanties worden
meer dan eens betaald, natuurlijk in
vrijwel alle gevallen onbewust en
ongewild.
2e. F. Mertens („Superbe”.)
Frans Mertens, fotograaf, wonende
in België in de omgeving van Brussel
verspreidt in ons land op groote
schaal een circulaire „Superbe”.
Mertens maakt vergrootingen van
foto’s en levert deze af in lijst, terwijl
als attractie een verloting georgani
seerd is, met geldprijzen, 1 lot van
f200.000, 5 loten van f50.000 enz.
Voor zijn zaken in Holland heeft hy
pied A terre te Baarle Hertog. De
verkoop van lijsten, waarvoor hij in
bedoelde circulaire reclame maakt
moet de onderneming van Mertens
rendabel maken. Omtrent dezen ver
koop zijn reeds tallooze klachten van
teleurgestelden ingekomen bij den
Burgemeester van Baarle Nassau.
Tegen de praktijken van Mertens
werd reeds eenige malen in het Alge
meen Politieblad gewaarschuwd.
Burgemeester en Wethouders
C. E. van KOETSVELD, geldmiddelen uitjiarticuliereby dragen
De Secretaris,
v. D. GOOT.
uit den Chr. Besturenbond om een
bedrag van f400 uit de gemeentekas
te mogen ontvangen voor ontwikke
ling en ontspanning van jeugdige
werkloozen.
Aangegeven wordt door de com
missie, het lokaal „Rehobêth” geduren
de de wintermaanden open te stellen.
Kosten geraamd op f20 per week, Burgerweeshuis,
gedurende 5 maanden dus f 400. B. en
W. adviseeren afwijzend op dit ver
zoek te beschikken, hoewel ze per
soonlijk veel sympathie voor deze
plannen gevoelenmaar in de eerste
plaats moet, gezien de berooide gem.-
financlëo, getracht worden de noodige
By het nazien der opnieuw inge
zonden gewijzigde rekening 1931 is
de commissie, èn uit de rekening, èn
uit de Memorie van Toelichting ge
bleken dat er door den secretaris
boekhouder gelden verduisterd zijn,
waarom zij geen vrijmoedigheid
vinden die rekening goed te keuren,
hoewel deze naar den vorm wel in
orde is.
De voorz. meent dat de commissie
ook alleen gevraagd wordt of de vorm
goed is. Tegenover de verduistering
staat een gelijke vordering op den
secr.-boekhouder, hetgeen volgens
ingewonnen rechtskundig advies de
oplossing was. Spr. licht toe dat goed
keuring van de rekening alleen
inhoudt goedkeuring naar den vorm
en niet een goedkeuring op het be
heer. Hierover oordeelen Ged. Staten
en overigens staat de Raad ook veel
meer ter zijde dan men denkt; im
mers het gaat hier om de rekening
van het rechtspersoonlijk Stads Bur
gerweeshuis.
Na de verzekering dat de Raad
met goedkeuring absoluut geen ver
antwoordelijkheid op zich neemt,
wordt de rekening met algemeene
stemmen vastgesteld.
Punt 7. Voorstel van B. en W. om
voor extra-hulp aan werkloozen een
grooter bedrag beschikbaar te stellen
dan waartoe in de vergadering van
23 Augustus 1932 is besloten.
Onder de door het Nationaal Crisis-
Comité gestelde voorwaarden is inder
tijd een bedrag van f80 door de gem.
beschikbaar gesteld om zoodoende een
gelijk bedrag van het N. C. C. te ont-
Dijkstra, Ferwerda, van der Gaast, vangen voor extra-hulp aan werk
loozen. Door een wijziging, nl. voor
het geheele jaar 1932 en niet voor de
nog niet verstreken maanden zooals
het aanvankelijk luidde, zal 5 cent
per inwoner worden ontvangen, in
dien de gemeente eenzelfde bedrag
uittrekt. B. en W. adviseeren een
bedrag van f 191 uit de gem.-kas be-
Secretaris de heer D. van der Goot.
Tegenwoordig alle leden.
Er was van publieke zijde groote
belangstelling voor deze raadszitting
en een blik op de agenda met de be-
grootingen, deed ons verwachten dat
voor de rondvraag bereik was, er wel
eenige uren verstreken zouden zijn,
wat inderdaad het geval was.
Punt 1. Notulen van de vorige ver
gadering.
Deze worden onveranderd goedge
«eurd.
Punt 2. Ingekomen stukken en me-
dedeelingen.
a. Resolutie van Ged. Staten, hou
dende goedkeuring van de wijziging
der begrooting 1931.
b. Rekening over 1931 met begroo-
c. Rekening over 1931 met begroo
ting voor 1933 van het bestuur
Openbare Leeszaal en bibliotheek te
Workum.
d. Uitslag van de gehouden aanbe
steding voor het bestraten van de
trottoirs.
Op voorstel van B. en W. worden
de stukken a t/md voor kennisgeving
aangenomen.
e. Verzoek van het bestuur van de
Nieuwe Vereeniging voorChr. school
onderwijs te Workum om gelden be
schikbaar te stellen voor de aan
schaffing van schoolbanken, vervan
ging van de gasverwarming door
kachelverwarming en aanschaffing
van een nieuwe wandkaart van Indië.
In handen gesteld van B. en W. door enkele raadsleden wellicht met
om prae-advies.
f. Verzoek van D. Oosterbaan e.a.
om een electrische lantaarn te plaat
sen aan de nieuwe weg naar Fer-
woude.
Ter afdoening aan B. en W. gelaten,
nadat deze het advies van de com
missie voor de lichtbedrijven hebben
ingewonnen.
hoofdelijke stemming besloten wordt.
Punt 8. Voorstel van B. en W. tot
wyziging van de schadevergoedings-
verordening.
Ged. Staten zouden niet van de
waardevermeerdering, zooals de Raad
dit in de vastgestelde verordening
heeft opgenomen, een gebiedend voor
schrift willen maken, maar deze be
paling willen laten vervallen of al
thans facultatief stellen. Tegen dit
laatste hebben B. en W. geen over
wegend bezwaar en stellen derhalve
voor art. 4 in dien zin te wijzigen.
Ten opzichte van het uitbreidings
plan, waarvan deze schadevergoe-
dingsregeling een gevolg was, hebben
Ged. Staten geen bezwaren, zoodat
rooilijnen enz. niet meer vastgesteld
behoeven te worden.
Zonder hoofdelijke stemming wordt
overeenkomstig B. en W.’s prae-advies
besloten.
Punt 9. Behandeling van de ba-
grootingen voor 1933 van:
a. het Burgerlijk Armbestuur.
b. het gemeentelijk Gasbedrijf.
c. het gemeentelijk Electiiciteits-
bedrijf.
d. de Gemeente.
De le commissie bestaat uit de
heeren Faber, van der Gaast en
Leeuw (rapporteur)2e commissie de
heeren Westendorp, Haijtema en Dijk
stra (rapporteur)3e commissie de
heeren Brandsma, de Roest en Fer
werda (rapporteur).
Alle 3 commissies stellen voor de
begrooting van het Burgerlijk Arm
bestuur goed te keuren tot een be
drag van f 15.051.831/s in ontvang en
uitgaaf, en de begrootingen van het
Gas- en Electriciteitsbedryf vast te
stellen als in ontwerp overgelegd, be
houdens hetgeen by de gem.-begrooting
wordt voorgesteld ten aanzien van
salariskorting en/of kindertoeslag,
waartoe zonder hoofdelijke stemming
besloten.
De Gemeente-begrooting bracht
verscheidene opmerkingen, waardoor
de behandeling ruim 3 uur duurde
m t het resultaat dat de begrooting
slechts op enkele punten gewijzigd
werd.
Vooral over de salariskorting en
kindertoeslag was men het niet eens.
Zie vervolg Raadsverslag pag. 4.
Wol 84, 98, 164
Wol/Zijde 95, 125, 146
Wol/Fil d’ Ecosse 132
Zwarte 50, 74, 98, 145
wordt werkelijkheid, wanneer gij „ZQ”-
Cfême een vaste plaats op Uw toilet
tafel geeft. De charme en frischheid
van Uw teint zal dan Uw stoutste
verwachtingen overtreffen.
In prijzen van 20 —30—45 en 75 cent,
wendig verhoogd moeten worden, zy
niet tot verlaging kunnen besluiten,
te meer daar de verhooging van de
belasting op biljarten in de laatste
jaren alleen een gevolg was van de
verhooging der gemeente-opcenten,
onder welke verhooging ook vallen
de grondslagen „huurwaarde” en
„meubilair”, zoodat belastingplichti
gen naar deze laatste grondslagen
met hetzelfde recht verlaging zouden
kunnen vragen. Om billijkheidsrede
nen tegenover die andere belasting
plichtigen geven B. en W. in over
weging het verzoek af te wijzen.
De heer de Roest zou, hoewel voor
1933 geen wijziging meer kan worden
aangebracht, omdat een besluit tot
verlaging vóór 1 Sept, genomen moet
worden, toch vermindering in uitzicht
willen stellen, omdat hij vreest dat
anders wel niet alle, maar toch
eenige biljarten afgeschaft zullen
worden, waarvan ook dan lagere in
komsten voor de gem. het gevolg zyn.
Nadat de voorz. nog z'n meening
te kennen geeft, dat verlaging alleen
naar den grondslag „biljarten” tegen
over de andere belastingplichtigen niet
rechtvaardig is, wordt het verzoek
zonder hoofdelyke stemming afgewe
zen.
Punt 5. Verzoek van het bestuur
van den Frieschen Slagershond om
een verbod voor huisslachtingen vast
te stellen.
B. en W. meenen dat overdevoor-
en nadeelen van een dergelyk verbod
meer kennis van zaken geoordeeld
kan worden, zoodat zij de beslissing
over dit verzoek aan den Raad over
laten.
De heeren van der Gaast, Haijtema
en Westendorp verklaren zich tegen
standers van een dusdanig verbod,
omdat het de vryheid aantast, on-
practisch is en men niet onder het
Punt 3. Verzoek van een commissie juk van de slagers wenscht te komen,
terwyl voor de bygiëae van huis
slachtingen in onze gemeente, niemand
zorgen behoeft te hebben.
Met algemeene stemmen wordt dit
verzoek ook afgewezen.
Punt 6. Rapport van de commissie
belast met het onderzoek van de re
kening over 1931 van het Stads-
9
l
j
i
i
r
Doos 45ct. Per stuk 8 ct.
B tj U w d r o g i
1
r
I,
l-
>1
8
t
t.
n
,t