:et
24
voor de Gemeenten Worknm, Hem. Oldeph. en Noord®, Hindeloopen, Stavoren, enz enz
Nieuws- en Advertentieblad
F PUROI
59ste Jaargan
ZATERDAG 15 APRIL 1933.
No. 16
Officieel Gedeelte.
-l: Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
Bekendmaking.
Plaatselijk Nieuws.
V erkiezingspropaganda.
PASCHEN.
A Igemeen weekoverzicht
1533 - 24 April 1933.
FLORIS C.
(Adv.)
t
t
i
j
k
r
i
tot hoeksteen van het christelijk geloof
zou worden gegeven.
Eén enkele oorlog vernietigt den arbeid
s. die door verschillende geslachten van op-
J voeders werd tot stand gebracht
Uit „Opvoeder, wat doet gij voor
den vrede?” door Georg Früh.
>a
e.
w
e-
it
n
>-
kt
ir-
en
ht
et
ze
e-
nt
ok-
jer-
lar
W.
de,
na,
•ta
i' 9
at.
in-
G
99.
an
In-
an
kn
ar
n
r-
n
e
d
i-
1
n—-
Dit blad verschynt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 centsfranco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiön tot uiterlyk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
H-
Het schijnt, dat de Duitsche enNe-
derlandsche regeeringen elkaar ge
vonden hebben voor wat den nood
betreft in de Rjjnscheepvaart. Te
Duisburg hebben tusschen de verte
genwoordigers van beide regeeringen,
van de reederyen en de schippers
besprekingen plaats gevonden, welke
tenminste hebben geleid tot overeen
stemming in het gevoelen, dat steun
benoodigd is, maar met principieel
behoud van het vrije bedrijf. In het
begin van Mei zullen de onderhande-
lingen worden hervat. Overigens
blijven de berichten uit Duitschland
maar weinig opwekkend voor ons.
De werkgelegenheid der Nederlan
ders vermindert er met den dag.
Velen worden ontslagen, uitsluitend
omdat ze niet-Duitschers zijn. Door
dat alles ontstaat ook hier uit drang
tot zelfbehoud een streven om buiten
landers te weren. Op de Groningsche
Kermis b.v. zullen dit jaar geen bui-
tenlandsche musici worden toegelaten.
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter openbare
konnis, dat door den gemeenteraad
bij zijn besluit van gisteren aan het
bestuur der Nieuwe Vereeniging voor
Christelijk schoolonderwijs medewer
king is verleend voorde aanschaffing
van leermiddelen ten behoeve der
school voor uitgebreid lager onderwijs.
Workum, den 11 April 1933.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
C. E. van KOETSVELD.
De Secretaris,
v. d. GOOT.
Het is verboden op publieke gebou
wen, op straten, boomen, bruggen,
kaden, wallen, gronden of welke
andere eigendommen der Gemeente
ook, door aanplakken, verven, kalken,
het plaatsen van palen met daaraan be
vestigde reclameborden, of op eenige
andere wijze, opschriften of afbeel
dingen aan te brengen, die betrekking
hebben op de te houden kamerver
kiezing.
Ook op particuliere gebouwen of
eigendommen is het aanbrengen van
dat zelfde verboden, tenzij daartoe
uitdrukkelijk vergunning is verleend
door den bewoner of eigenaar.
Ter handhaving van dit verbod doe
ik een beroep op de medewerking
van alle hier ter plaatse bestaande
politieke partijen.
De Burgemeester van Workum,
C. E. van KOETSVELD.
maansche stammen, de haas een nog
veel grooter plaats inneemt bij de
Paaschattributen, dan dit in ons lanc
het geval is.
(Nadruk verboden).
De berekening van den Paaschdatum
de Zondag die op de eerste volle
maan na het officieele begin van de
lente op 21 Maart volgt is een
zeer ingewikkelde geschiedenis, waar
voor tal van formules bestaan. Het zij
voldoende op te merken, dat volgens
astronomische berekeningen eerst na
300.000 jaar de periodieke Paasch-
datums in dezelfde volgorde terugkee-
ren. Paschen kan op 22 Maart vallen,
doch ook op 25 April. In de jaren
1598, 1693, 1761 en 1818 viel Paschen
inderdaad op 22 Maart. Maar in de
eerste eeuwen die nu volgen, is dat
niet meer te beleven. In den jare 1734,
alsook in 1886 viel Paschen op 25
April en dat gebeurt weer in 1943,
2038 en 2190.
Het eten van gewone en gekleurde
eieren omstreeks den Paaschtijd vindt
bij verschillende volken en rassen
plaats en heeft natuurlijk telkens een
andere oorsprong. Zelfs de Chineezen
eten speciaal eieren in dezen tijd van
het jaar, bij hun lentefeest. Hoe het
ook zij, reeds in de vroegste tijden
gaf men aan het gebruik der eieren
een symbolische beteekenis. Bij de
Joden at men aan den Paaschdisch
met het Paaschlam tevens eieren. Het
viel de Christenen niet moeilijk, om
eerlang aan het ei de symbolische
beteekenis van de wederopstanding te
verbinden. Immers kan men het ei
inderdaad beschouwen als een >stee-
nen graf«, waarin ten slotte toch het
leven geborgen blijkt te zijn. Dit ver
klaart goeddeels het veelvuldig vertoon
van kuikentjes in allerlei Paaschuit-
stallingen.
Tenslotte eenig allerlei. Voor den
j t
eerste "processen begonnen tegen de
gevallen van dienstweigering door
Europeesch marine-personeel vóór en
tijdens de gebeurtenis met de Z. P.
Eenige dienstweigeraars zijn reeds
gestraft met 4-10 maanden en ont
zetting uit den dienst. In Almelo dreigt
tegen Dinsdag weer een staking; nu
op de spinnerij „Twenthe”, waar een
loonsverlaging is aangekondigd van
5 o/o. te volgen door een van 21/2 °/o in
de volgende maand. Er is sprake van,
dat de fabriek gesloten wordt, als de
staking doorgaat, omdat de uitkomsten
•TX*? toch al zeer slecht zouden zijn. Bo
rn Duitschland, het land van de Ger veQ (jen ]jargfcamp raakte Woensdag
een militair vliegtuig in brand. Na de
uitgevoerde noodlanding konden de
twee inzittenden zich nog redden, z|
het met lichte brandwondenhe
toestel verging geheel. De bespre
kingen tusschen Nederland en Japan
over een arbitrage-verdrag verloopen
vlot. Het betreft hier geen politieke
aangelegenheid van bjjzonderen aard.
Dergeljjke verdragen sloten we reeds
met verschillende landen. De onder
wijzers Vrijburg en Reens, die zoo
heftig reageerden op de loonsverla
ging in Indië zjjn veroordeeld tot
resp. f100 boete en 14 dagen gevan
genisstraf.
Onze vroegere stadgenoot B. d
Boer werd bevorderd tot controle
der Comptabiliteit by de Centr. Co
tröle der N. S. te Utrecht.
13 Apr. Vorige Vrijdag passeerd
de zgn. „roode auto” ons stadje
hield op 't Zuid en Noord stop om
vanaf particulier terrein eenige sot
alistische strijdliederen en korte red
voeringen, opgenomen op gramafoo
platen, ten gehoore te geven. Een
ander werd duidelijk weergegeven
trok mede wegens verbod om op d
openbare weg in onze gemeente v< -
sterkte’gramafoonplaten te doen ho< -
ren en door de origineele wyze waart
deze verkiezingspropagande werd g -
voerd, nogal eenige belangstel
Na het kort oponthoud in onze gem.
trok de auto weer verder om elde i
haar propagandawerk voort te zette
13 April. Te Stavoren had vori
Zaterdag het laatste trrffon pla; 1
tusschen H.V.V. I en „Stormvogel*
om de kampioenstitel van de O.B.Z.V
te bemachtigen.
Voor de aan vang van de wedsti.
overhandigde de Hindelooper aanvoe
ALLE gute ding seynd drey
Drum schenk dir drey Ooster Ey.
Glaub und Hoffnung samt der Lieb
Niemals auss dem Herzen schieb.
Glaub der Kirch, vertrau auf Gott,
Liebe Ihn biss in den Todt.
(Oud vers op een oud-Duitsche
(Paaschprent).
Het christelijke Paaschfeest, zooals
wij dat thans kennen, werd oorspron
kelijk, in overeenstemming met 1 Cor.
»Ook ons Pascha is voor ons geslacht,
namelijk Christusc gevierd ter herden
king van den kruisdood en de weder
opstanding van den Christus. Later
werd aan het Paaschfeest zelf meer
uitsluitend de beteekenis van de her
denking van de grootsche overwinning
over dood en graf, de verrijzenis, die
anderd was in een viervoeter, hoewel
het oorspronkelijk een vogel was. Doch
ondanks deze wonderbaarlijke veran
dering zou de haas nog steeds het
vermogen hebben behouden om eieren
te leggen. Ostara moet den haas tot
haar boodschapper gekozen hebben, en
als men nu nog weet, dat Ostara de
godin van het Oosten, de lente en de
ochtendstond was, dan heeft men eenig
begrip omtrent de ontwikkeling van
de figuur van den Paaschhaas, die
eieren legt. En het is begrijpelijk, dat
Waarschuwing voor iedereen
Steeds weer blfjkt het, dat niet alt|jd
„ASPIRIN” verstrekt wordt, indien
men „ASPIRIN” verlangt. Voorname
lijk b|j aankoop van losse tabletten.
kunt zich hiertegen vrijwaren, door
steeds de origineele verpakkingen te
eischen en wel:
oranje-zakjes met 2 tabletten a 10 cent
en oranjeband-buisjes met 20 tabletten
a 70 cent en geen losse tabletten.
Elke tablet is voorzien van het
Bayer-kruis. Dit is Uw waarborg voor
echtheid.
heeft te bestrijden.
<J,Het woord was daarna aan den
spreker, met als onderwerp: „Het
christelijk Geweten en de Oorlog.”
r
eên vraagstuk noemt, dat wel niet
meer uit de gedachtenwisseling zal
verdwijnen, voordat het een oplossing
gevonden heeft. Het persoonlijk ver
antwoordelijkheidsgevoel is ontwaakt.
Het oorlogsvraagstuk is gewetens
vraagstuk in de eerste plaats. Spr.
leest enkele citaten voor uit Ludwig
Lemme’s werk: Die Chr.Ethik, waar
in de oorlog wordt onttrokken aan
het geweten van den enkeling en
verklaard wordt, „dat in den oorlog
het gebruik van alle middelen geoor-
I
nietiging der vjjandeljjke krijgsmacht
dus ook alle middelen van het bedrog.”
Sterk raakt dus het oorlogsvraagstuk
het zedelyke leven.
Spr. w|)dt dan uit)over het geweten,
de beteekenis daarvan, de noodzake
lijkheid en de mogelijkheid het gaaf
te houden. Dank zy het geweten is
zedel|jke vooruitgang mogelijk, wijl
de mensch in het geweten in aanra
king is met een wereld van hooger
orde. De telkens hoogere vorm van
samenleving, die daardoor ontstaat, van vooVruim öÓijaar.
wordt nooit met één slag en overal
tegelijk aanvaard. Het geweten klimt
geleidelijk tot hoogere zuiverheid, w|jl
God ons voortleidt van licht tot licht.
Daarom is het mogel|jk dat het ge
weten in het eene geslacht iets ver-
oordeelt, waartegen het geweten van
een vroeger geslacht niet protesteerde.
Hieruit vloeit voort, dat we ter ver
dediging van den oorlog niet zonder
meer kunnen volstaan met een beroep 1
op wat vroeger gebeurd is. We z|jn
onderweg. Het kwaad groeit, maar
ook het licht wint aan sterkte en de 1
Geest van Christus vervolgt Z|jn
doelwit. We moeten nagaan, waarin
Zijn invloed openbaar wordt en Z|jn
leiding zoeken in de geestelijke worste
ling der menschheid. Daar by het
leven van Abraham, Jozua of David
geen stilstand in de ontwikkeling is
ingetreden, dragen hun daden geen
normatief karakter. Ieder geslacht
krijgt zijn eigen licht, volbrengt z|jn
eigen taak en vervult den Raad Gods
in Z|jn t|jdtreedt dan af om plaats
te maken voor een volgend geslacht,
dat onder strijd en p|jn een stukje
verder den weg opgestuwd wordt.
De B|jbel toont ons dat God afdaalt
totdat hij contact heeft, en dan met
ons st|jgt, zoo snel als kan zonder dat
contact te verliezen.
Spr. toont dit nu nader aan. H|j
w|jst trappen opwaarts aan in de ge
wijde geschiedenis. Verschillende da
den worden genoemd, eens verricht
zonder gewetensprotest, maar die
w|j moeten veroordeelen zonder te
kunnen sannemen, dat ons oordeel
zedeljjken achteruitgang beteekent.
Wjj leven uit het woord van Hebr.
1 1, Christus is onze Heer, Autoriteit
onzer ziel. Het wil niet zeggen dat
w|j individueel beter z|jn, maar w|j
leven op hooger plan, in andere sfeer.
Binnenland.
PaschenDe nood in de
Rijnvaart; besprekingen te Duis
burg. Geen buitenlandsche
musici op de Groningsche ker
mis. Allerlei.
Dit jaar hebben we een zeldzame
gelegenheid om een paar mooie
'aaschdagen te genieten, nu het
Paaschfeest laat valt en het voorjaar
vroeg heeft ingezet. We kunnen kie
zen tusschen bollenvelden en bloeiende
boomgaarden, want wat wel heel
bijzonder is voor dezen tijd des jaars
ook de vruchtboomen en speciaal
de perziken, kersen en pruimen staan
voor een groot deel al in vollen bloei
We hebben nu al verscheidene weken
van het kostelijkste weer beleefd, evenals elke andere, met Gods hulp
Zouden we met Paschen juist een
omslag krijgen? Het is in ons klimaat
een soort traditie, dat de natuur ons
op de feestdagen teleurstelt. Laten
we er het beste van hopen.
Z|jn de omstandigheden gunstig, dan
zal het verkeer groot z|jn. De Spoor
wegen hebben verscheidene extra-
en goedkoope treinen ingelascht. Groot
zal in elk geval op den tweeden
Paaschdag de trek naar Delft wezen,
waar een grootsche huldiging plaats
heeft van den Vader des Vaderlands,
van Willem de Zwijger, van wienwe
een geboorte-eeuwfeest dit jaar her
denken.
WORKUM. Naar wjj vernemen zal
op Maandag 24 April in de Hervormde
Kerk een feestelijke samenkomst
plaats hebben ter herdenking van den
Prins van Oranje, waarby het woord
zal worden gevoerd door den Burge
meester en door de Predikanten der
Üed.Hervormde ender Gereformeerde
Gemeente, en welke samenkomst ver
der door muziek en zang zal.worden
opgeluisterd,
Woensdag 12 dezer had de’afd. slachten hebben gereageerd %p L
Workum van „Kerk en |Vrede” een
openbare vergadering belegd in het
gebouw Rehoböth, waar als spreker
optrad ds. J. Louw van Groningen,
Bapt. predikant aldaar.
De voorzitter van de afd., de heer
S. T. Boelsma, opende de samenkomst
met gebed, waarna gezongen werd
Gez. 264 vers 2.
In z|jn openingswoord, waarin hij
den spreker en de ±*80 aanwezigen
welkom heette, wees de voorzitter de
door sommigen gehuldigde meening
als zou in de gelederen van „Kerk
en Vrede” slechts plaats zyn voor
zgn. vrijzinnigen als kunstmatig af,
hetgeen door hem met voorbeelden
werd aangetoond. Voorts liet hij uit
komen dat „Kerk en Vrede” het
militarisme niet ziet als een noodza-
kelyk onderdeel van een bepaald
stelsel, maar afhankelijk van de
menschel|jke natuur, die deze zonde.
Paschen brengt een heele reeks ge
kerstende gebruiken mee, zooals^ het
eten van eieren en speciaal vervaar-
digde eieren van chocolade, suiker, enz.
en het geven van geschenken. Verder
zijn er nog de Paaschhazen, Paasch-
kippen, Paaschvuren enz. Wat deze
laatsten aangaat, oorspronkelijk waren
dat groote vuren, welke bij de oude
Germanen in de lente ontstoken werden
ter eere van de godin Ostra, de godin
van licht, liefde en leven, van den
wasdom dus. Deze vuren vormden het
hoogtepunt van de heidensche lente
feesten en men schreef aan den rook
alsmede aan de werking van de vuren
zelve wonderdadige kracht toe.
Men heeft mij verzocht alle kringen
der bevolking aan te sporen tot deel
neming aan de herdenking van den
400sten geboortedag van Prins Willem
van Oranje, de stichter van ons onaf
hankelijk volksbestaan, de „Vader des
Vaderlands”, welke valt op Maandag
24 April.
Volgaarne voldoe ik b|j deze aan
dat verzoek. Te meer waar het hier
betreft de huldiging van een zóó
veelzijdige reuzenfiguur, dat alle
richtingen, hoe uiteenloopend ook,
wel een of meer gronden hebben,
waarop zij hem met eerbied en dank
baarheid kunnen gedenken.
Niet slechts om de zeer uiteenloo-
pende inzichten, maar ook om nog
andere redenen, is het niet goed
mogelijk allen tot die herdenking
b|jeen te komen in één gebouw. Maar
iudien het geschiedt op den zelfden
dag door elke groep der bevolking
in eigen kring, wordt het toch even
eens eene huldiging door de geheele
bevolking.
Ook zjj het m|j vergund op te wekken
tot het uitsteken der vlaggen, hetgeen
eveneens op den toren en op het
Stadhuis zal geschieden.
De Burgemeester van Workum,
C. E. van KOETSVELD.
En dan is er de Paaschhaas, feitelijk
voor velen een van de meest onbe
grijpelijke Paaschattributen, waarvan
het moeilijk valt, er een Christelijke
symbolische beteekenis aan te hechten.
Nu, dat heeft men ook niet gedaan, en in
onze dagen leeft de Paaschhaas als
symbolische figuur nog voort als on-
vervalscht overblijfsel van heidensche
mythologie. De oude Germanen be
schouwden den haas als een heilig
dier, dat door de godin Ostara ver- Zeekrïjgsraad tè’ Soerabaja z|jn de
Ook zw|jgt ons geweten niet meer
alles, waarop het geweten der eers
Christenheid en dat der Christens
in de middeleeuwen zweeg. Sprei
noemde de slavernij en de gelooi -
dwang en geloofsvervolging. Nieir
zedelyke oordeelen zijn bezig zich
vormen aangaande de verhoudh
tusschen de volken. Op benede -
christelijke gedachten en opvatting
berust de verdediging van den oork
Ook het verkeer tusschen de volkc
moet uit de beneden-christelyke sfe<.
worden opgeheven.
De vraag is niet hoe vroegere g
Evangelie, maar wat God nu van o.
vraagt. Uit het aanvaarden van de a
krijgsdienst in het N. Testament (g -
l|jk van de slavernij) mag niet worde 1
afgeleid, dat wij aan den oorlog mo
gen deelnemen. Niet de histori
maar Christus is toetssteen onzt r
dagen.
Tenslotte'legde spr. er den nadn
•p, dat deze mentaliteit moet groei-
Hier moet niets geforceerd worde
zal er geen terugslag komen en ,,t c
laatste erger worden dan het eerst
We kunnen alleen die lasten drage
die in overeenstemming zynmetor: j
innerlijke kracht. Dan volgt er g<
chaos. Laat ons in Gods weg gai.
staan, opdat H|j Zijn wil door ons z 1
kunnen doorzetten.
Naar aanleiding van het gesproke
werden eenige vragen gesteld, d
door den spreker werden beantwoor
Na het zingen van het laatste ve 3
van het Wilhelmus, ging deze vo r
in dankgebed.
Het was een goede avond vc
„Kerk en Vrede” met veel aandact
Spïëkêï’iert,’ dët merdit"öndVrwe°rp (N'B; Tot ons leèdwezen werd, d.
«en vraagstuk noemt, dat wel niet «en misverstand, bovenstaand ver*
met in de vorige Fnso opgenome
Red.)
Blijkens een adv. in dit blad
wordt Paaschmaandag en Dinsd g
d.a.v. de jaarlyksche tentoonstel!!
der Vakteekenschool alhier gehoudt-
geopend de le dag van 6—9, en c i
2e dag van 6—8.
De geregelde bezoekers dezer te -
toonstelling weten, dat ’t daar geb -
dene wel van zoodanige kwaliteit
dat ’t aanspraak mag maken op fl in'
loofd is, die kunnen leiden tot ver- belangstelling. Tot opluistering is
tevens aanwezigen collectie foto 3
en teekeningen van diverse bouw
werken, welwillend hiervoor afgestaan
door den heer A. Baart, architect la
Leeuwarden, en ook een aantal tee-
keningen^van een'stadgenoot, die ia
1876 de A. B. S. te Amsterdam bezoek
Voor ieder die’in teekenen belan
stelt, voor den vakman in’t bijzonde
is dit een aardige attractie, en biedt
't gelegenheid ’t hedendaagsche te* -
kenen eens te vergelijken met de t
Mogen velen zich geroepen acht
de expositie met hun tegenwoordi
heid te vereeren.
De pr(js der Advertentiëa
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bjj abonnement belangrijk
lager
tl
3Og-
ars,
dolf
6.
149.
aar
van
mn,
oot-
ede
aas
urn
FRISO.
Het Doorzitten bij Wielrijd.
Rg» en een door de Zon Verbrandt.
Huid, verzacht en geneest men mei
Doos 30-60 en 90 ct. Tube 80 ct. Bij Apoth. cn Drogiste..