voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
Nieuws- en Advertentieblad
1
J
No. 33
ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1933.
59ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
Gemengd Nieuws.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
Gepeinzen over gedachten
I
COLLECTE.
Algemeen weekoverzicht
Binnenland.
worden.
.1
s
r
i
steun gebouwd, moeten worden ver
minderd en de rente van voorschotten
moet worden verlaagd.
In Soesterberg is een zweefvlieger,
de heer Huizinga van Murmerwoude,
om het leven gekomen. Dat bewijst
wel, dat ook de zweefvliegsport, welke
vaak door zeer jonge lieden wordt
a
ti
1
r
tt
n
d
n
e
t
I
r
1.
ig
iu
;n
Ie
1-
>r
n
e
n
e
k
n
i-
In het verre Oosten van Azië daagt
de vrede nu toch. De Japa -niers heb
ben als gevolg van hun wapenstil-
standsovereenkomst met de Chineezen
al hun stellingen ten Zuiden van den
Chineeschen Muur ontruimd.
Karakter kan tot uiting komen
in de groote momenten des
levens, doch het wordt gemaakt
in de kleine.
Phillips Brooks.
De gewoonte om de dingen
blijmoedig te bezien, en over
het leven hoopvol te denken,
kan in ons aangekweekt wor
den net als iedere andere ge
woonte.
jongste slachtoffer was de tweede
doode, welke het zweefvliegen in ons
lanl in korten tyd eischte.
de anderen op kunnen schieten.
Een andere eigenschap van de
juiste geesteshouding is de overtui
ging dat eerlijkheid, matigheid, vlijt
en spaarzaamheid noodig zijn zoowel
voor individu als staat, wil men vooruit
komen. Het bezitten van de juiste
geesteshouding noopt een mensch er
toe, binnen de grenzen van zijn inko
men te leven, zijn rekeningen op tijd
te betalen, spaarzaam te zijn, anderen
voorkomend te behandelen, zijn harts
tochten te beheerschen, medegevoel
tetoonen jegens minder fortuinlijken,
de gaven van g est en hand te ver
volmaken, nederig te zijn, en ruim
van zijn intellect en zijn middelen te
schenken aan zaken die het algemeen
welzijn beloven te bevorderen. Al
zulke gedachten en daden vloeien
voort uit de juiste geesteshouding.
Want de gevangenissen zitten niet
vol met mannen die „een brood sta
len, omdat zij honger hadden.” Ver
keerd, verdraaid denken is de oor
zaak van bijna alle misdaad. Men-
schen die eerlijk, recht, zonder om
wegen, zonder listige zijpaadjes en
„accoordjes met het geweten” denken,
zijn onvermijdelijk de beste, vreed
zaamste, nijverste en welvarendste
burgers. Inderdaad zou kunnen ge
zegd wordenonze beschaving is het
gevolg, het uitvloeisel van de gees
teshouding van de menschen die deze
planeet bewonen.
FLORIS C.
Onze zaken met Rusland loopen in
den laatsten tijd ineens bijzonder goed.
De afname zou nog grooter kunnen
zijn,maar onzeregeering voelt er voor-
loopig nog niets voor om ter zake
van credietverleening aan Rusland
risico's te beloopen. We kunnen het
ons voorstellen. In geen enkele Rus
sische aanvrage voor crediet-garantie
is de regeering getreden. Niettemin
werd in het eerste halfjaar van 1933
naar Rusland uitgevoerd voor 7,4
millioen gldterwijl wij zelf slechts
voor 30 pCt. van dat bedrag impor
teerden. Sedert eenige weken zijn de
Russen plots ook veel varkens, spek
en haring van ons gaan betrekken;
in enkele weken t(jds n.l. 300 000 KG.
varkens, 350 000 K G. spek en 3500
vaten haring. Onze haringhandel is
momenteel ten opzichte van Rusland
hoopvol gestemd.
Heldhaftig optreden van een arts.
Dr. Kandall, een arts te Newcastle
heeft zich dezer dagen bijzonder on
derscheiden door in een mijn een
operatie uit te voeren, waarbij hij
groot gevaar liep door een bijzonder
zwaren steen verpletterd te worden.
Het geval heeft zich als volgt afge
speeld. Een jongen bediende da kooi,
waarmede da arbeiders in de mijn
afdalen, toen er plotseling een zware
steen van grooten om vang naar be
neden stortte. De kooi bevond zich
op dat moment onder jin den lift
koker. De zware steen was precies
op de kooi terecht gekomen, die elk
oogenblik in elkaar dreigde te stor
ten. Ongelukkigerwijs was de jongen
met de hand tusschan den steen en
de lift bekneld geraakt, zoodat bij
geen gelegenheid meer had uit de
kool te springen en groot gevaar
liep, wanneer deze het gevaarte niet
langer meer zou kunnen torsen, ver
pletterd te worden.
Dr. Kandall, die zich op dat moment
in de nabijheid van den liftkoker
bevond en het gevaar zag, waarin de
jongen verkeerde, liet zich oogenblik-
kelijk langs den kabel van de kooi
naar beneden glijden. Onderin den
koker gekomen wrong hij zich langs
den zwaren steen en diende toen de
jongen ’n dosis chloroform toe. Ter
wijl hij groot gevaar liep elk oogen
blik door de steen doodgedrukt te
worden, amputeerde hy de drie vin
gers van den knaap, welke tusschen
kooi en lift bekneld zaten. Tijdens de
operatie brak het mes, zoodat hij
genoodzaakt was, zijn werk met een
b{jl te voltooit n Toen eerst gelukte
het hem den knaap uit zijn benarde
positie te bevrijden. De mijnwerkers-
bond van Northwallbottle heeft dr.
Kandall een schrijven gezonden waar
in het bestuur namens alle leden dank
zegt voor zijn heldhaftig optreden
tijdens het ongeluk.
Voor de oogen van zijn vrienden
verdronken.
Dinsdagavond is bij het zwemmen
in de Roer te Roermond de 18 jarige
F. M. verdronken. De ongelukkige
was een der oudste zoons uit een
gezin van veertien kinderen. Hij was
met drie vrienden in een bootje op de
Roer gaan varen. Een oud stuk touw,
dat in het roeibootje lag, werd M. om
de middel gebonden en zoo zou hij
achter het bootje leeren zwemmen.
Toen M. nauwelijks te water was,
brak het touw doormidden. De drie
vrienden schrokken hiervan zoo, dat
geen hunner het besef had om, zelfs
toen de drenkeling voor de tweede
maal boven water kwam, dezen een
roeispaan toe te steken, zoodat de
ongelukkige in de diepte verdween.
De gemeentepolitie, die spoedig ter
plaatse was, heeft ruim twee uur ge
dregd, doch zonder resultaat. Do Roer
is ter plaatse waar het ongeval ge
schiedde, ongeveer acht meter diep.
Da werkzaamheden boven de
„Lutine”.
Dinsdag zjjn de „Lutine” werkzaam
heden tijdelijk gestaakt. De „Neptu-
nus” is met den lichter in de haven
van Terschelling teruggekeerd.
Een straffo Westen-wind en een
zware deining beletten, naar „de Tel.”
meldt, op het oogenblik verder werken.
Het Italiaansche eskader van gene
raal Balbo zal bij het verschijnen
dezer regelen weer van den grooten
toer naar Chicago in het vaderland
zjjn weergekeerd. Bij de laatste etap
pen hebben zich nog eenige inciden
ten voorgedaan. Op de Azoren waren
de Oceaanvliegers nog vlot geland,
maar bij het vertrek van daar is een
vliegtuig over den kop gegaan, waar
door de inzittenden werden gewond.
Het was echter in hat algemeen een
prachtprestatie, welke de Italiaansche
luchtvaarders aan de wereld lieten
genieten. Het prestige van Italië en
van den Duce ten heil
Op Cuba heeft van de week een
bloedige revolutie gewoed, tegen het
al zoo lang onpopulaire bewind van
president Machado. Vele dooden zjjn
gevallen in bloedige straatgevechten.
Machado heeft zich met militair ge
weld trachten te handhaven, maar de
interventie der Ver. Staten, welke
blijkbaar óók zjjn aftreden verlang
den, zal hem wel te machtig zjjn ge-
Mathew Arnold.
Velen van ons hebben de gewoonte
om het met onze gedachten nu niet
zoo heel erg nauw te nemen, want,
nietwaar, niemand kan toch zeker
aan het puntje van onzen neus zien,
wat we denken En bovendien, aldus
redeneeren we wel eens, wat doet
het ertoe, wat en hoe we denken, op
welke w(jze we gewoon zyn te den
ken? Als het er op aankomt, zullen
we wel laten zien, dat we nog zulke
slechte kaerels niet zjjn.
Tja, als het er opaankomt.Maar
dat is nu eigenlijk de kwestie: het
komt er altijd op aan, want het leven
bestaat niet uit „groote” gebeurtenis
sen en momenten, het is veelal een
aaneenschakeling van kleine en zeer
kleine momenten. En van de manier
waarop we die vele kleine momenten
gebruiken, hoe we in tal van kleine
oogenschjjnljjk onbeduidende dingen
denken en doen, hangt het at hoe we
zullen denken en doen, wanneer we
werkeljjk voor groote ©ogenblikken
komen te staan. Het is, als een eigen
wijs jongetje, dat het vertikken zou,
de tafels van vermenigvuldiging te
leeren, omdat hjj die toch eigenlijk
niet belangrijk genoeg vond, en de
moeilijke sommen van zijn groote
broer op de Hoogere Burgerschool
zou willen maken, doch zonder eerst
die kleinzielige, armzalige tafels van
vermenigvuldiging te hoeven leeren.
Wij menschen zijn soms net zulke
eigenwijze jongetjeswe zouden wel
graag grootsche, karaktervolle, nobele
dingen doen, maar we hebben dik
wijls geen zin de tafels van verme
nigvuldiging, de kleine beginselen
van een goed, waardig leven te lee
ren, welke bestaan in het bewaken
van onze gedachten op elk moment
van den dag en ervoor tezorgen.dat
ze steeds zoo zijn, dat we ons er
nimmer voor hoefden te geneeren.
Op deze, en geen andere wijze, kun
nen we de juiste geesteshouding ver
werven, die ons en onze omgeving
vrede en geluk kan brengen.
Iemand in de Democratie Messen
ger (Snow Hill) merkte eens op, dat
het grootste ding ter wereld feitelijk
was de juiste geesteshouding te be
zitten, en hij voegde er de vraag aan
toe: en wat is dat nu eigenlijk? Men
kan dit slechts aanduiden met eenige
karakteristieke eigenschappen. De
belangrijkste daarvan is misschien
verdraagzaamheid jegens andere
menschen en hun opvattingen. Want
zonder deze eigenschap kan er weinig
hoop bestaan dat men zich op zjjn
gemak of gelukkig kan voelen. We
moeten nu eenmaal met anderen
saen leven en om dat op vrucht-
bare hve te doen, moeten we met
De Landbouw crislswet is al in
uitvoering gekomen. De minister
heeft bepaald, dat hjj voor eiken
geïnteresseerde als voor waarde kan
stellen, dat hjj lid wordt van een
door de Kroon erkende crisis-organi-
satie, welker statuten hem zullen
verplichten om aan alle steunmaat
regelen nauwgezet mee te werken,
o.a. door eerlijke opgave, b(j vragen
welke vóór steunverleening zijn te
stellen, een en ander op verbeurte
van ’n boete van ten hoogste f 10 000
of vervallenverklaring van het lid
maatschap.
Uit het rapport van het Ned. Insti
tuut voor Volkshuisvesting en Stede-
bouw stipuleeren we, dat de urgentie
bepleit wordt van huurverlagingen,
omdat de woninghuren zich niet aan
de algemeane verlaging hebben aan
gepast. In het bepalen van huren,
door particulieren te stellen, moet
niet worden ingegrepen, maar de
huren van woningen, met overheids-
Waar het kabinet en speciaal de
minister van Binnenlandsche Zaken,
de A.R. voorman, Mr. de Wilde, het
óók niet mee op heeft, dat is de pas
ontwikkelde speelwoede van het volk,
of liever gezegd van een luchthartig
deel des volks, dat haar geld of laatste
restje van crediet verdoet in de opeens
uit den grond gestampte speelzalen,
waar het Straperlo, Spiralo, Mialette
of nóg anders genaamde hazardspel
wordt beoefend. Het gokken schijnt
veel Nederlanders in het bloed te
zitten en daarom behoeft het niet te
verwonderen, dat doode badplaatsen
en bijna vergeten oorden van ver
maak of ontspanning door den spel-
duivel tot leven worden herwekt.
Scheveningen heet „uitverkocht”, da ik
zij het Straperlo en ook in vele ge
meenten van het binnenland wordt
de roulette door juichende burge
meesters ingehaald, omdat het weer
vertier en leven brengt. Vraag niet
ten koste van watZooals we reeds
zeiden en eerder memoreerdende
minister van Binnenlandsche Zaken
heeft van zjjn af kt r van een en
ander laten blijken en hij zal wel
reeds op middelen zinnen om de ont
wikkelde speelwoede tegen te gaan.
Maar ook uit het volk zelve komt de
reactie los. De burgemeester van
Amsterdam heeft zijn invloed laten
gelden om de roulette weer te doen
verdrijven uit „Bellevue” in de hoofd
stad. Een speciaal voor het doel op
gericht Comité tegen Volksverwilde-
ring in Hilversum is een protestbe
weging begonnen tegen het in Laren
te openen Casino en onze nieuwste
politieke party van het „Nationaal
Herstel” heeft aan de regeering ge
adresseerd om deze tot grooter spoed
met maatregelen tegen het verkapte
hazardspel te animeeren. Ook in ver
schillende bladen komt de gewekte
wrevel van het betere publiek tegen
de casino's tot uiting.
dat de regeering „bijna klaar” is met
de indiening van een wetsontwerp,
regelende het in dienst nemen van
vreemde werkkrachten. Dat wil zeg
gen, dat de regeering het treffen van
maatregelen overweegt om het belang
van Nederlandsche werkkrachten op
eigen bodem boven dat van vreemden
te laten gelden. Vooral in nood moet ,--o-
het hemd ons nader wezen dan de rok. beoefend, niet zonder gevaren is. Het
Daarom heeft het kabinet eveneens 1
maatregelen beraamd om te voorko
men, dat de studie van Nederlandsche
studenten belemmering zou ondervin
den door oen in verhouding tot de
ruimte in collegezalen en laboratoria
te grooten toeloop van vreemden.
(Lees: uitgeweken Duitschers'.
Buitenland.
De Duitsche regeering bindt in.
Een bloedige opstand op
Cuba. Het eskader van
Balbo is terug. Uit het verre
Oosten.
Europa was aanvankelijk eenigszins
onthutst over het bitse, afwijzende
antwoord, dat de Duitsche regeering
volgens Wolff-berichten, gegeven zou
hebben aan de gezanten van Frankrijk
en Engeland, die ten behoeve van
Oostenrijk bij de Duitsche regeering
hun verontrusting hadden kenbaar
gemaakt over de Duitsche aanvallen
met pamfletten uit de vliegtuigen bo
ven Oostenrijksch gebied en tegen de
Duitsche radiopropaganda, welke
eveneens tegen de regeering te
Weenen was gericht. In Berlijn zou
men de protesten hebben afgewezen
en o.m. hebben verklaard, dat ter
zake geen vreemde inmenging werd
geduld. Maar de regeering van Hitler
blijkt over twee monden te beschik
ken. De voorstelling van zaken, ge
geven in bovenbedoelde berichten, is
blijkbaar voor het binnenland geweest,
want naar buiten is gebleken, dat de
Duitsche regeering wel degelijk toe
zegging heeft gedaan, dat ze tegen
verdere invallen van vliegtuigen bo
ven Oostenrijk zou waken en deanti-
Oostenrijksche radio-propaganda zou
doen staken. Dat werd eenige
dagen vóór de offl oieele Fransche en
Engelsche démarche reeds verzekerd
aan den Italiaanschen gezant,
die op eigen gelegenheid, maar dan
natuurlijk op instructie van Rome,
van z(jn ongerustheid had laten blijken,
aanmanende tot het betrachten
van matiging.
Ook in het conflict met de autori
teiten van het Saargebied, dat nog
onder Volkenbondsbestuur staat, welk
conflict de ontvoering van drie per
sonen uit het Saargebied naar Duitsch-
land betrof, om ze daar te laten
vonnissen, heeft Berlijn toegegeven
onder indruk van de protesten, welke
te Genève waren ingediend. De re
geering te Berlijn heeft de ontvoering
veroordeeld en de ontvoerden, welke
inmiddels in handen van de Duitsche
justitie waren gesteld, in vrijheid
laten stellen. Het schijnt, dat de
Duitsche regeering genoeg krijgt aan
haar binnenlandsche moeilijkheden.
De Nazi's blijven overal de nakoming
eischen van gegeven beloften, welke
vervuld zouden worden, als Hitler
eenmaal de macht in handen had. Zij
mengen zich regelmatig in de leiding
der bedrijven om die beloften practisch
te doen verwezenlijken, maar zóó
gaat het economisch en industrieel
leven kapot. De regeering heeft nu ten
tweede male gelast, dat elke instantie
der N.S.D.A.P. zich van eenig ingre
pen in de bedrijven heeft te onthou
den en dat anders maatregelen tegen
zulke instanties zullen worden geno
men. Hitler ligt al lang in de boeien
der jonkers en van de in-
dustrieelen verankerdOok de
Pruisische hulppolitie is met dank
voor de bewezen diensten van haar
functie als zoodanig ontheven. Om
zekere volksinstincten te bevredigen,
blijft de regeering intusschen nog
steeds hard optreden tegen allen, die
zich onder het oude regime verdien
stelijk maakten. Nu weer zijn de be
kwame leiders van den Duitschen
Radio-Omroep, die beschuldigd wor
den van te hooge salarissen te hebben
getoucheerd, gearresteerd en in con
centratiekampen opgesloten „om zkh
vertrouwd te maken met eenvoudiger
omstandigheden” 1
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen bij deze ter ken
nis der ingezetenen, dat door hen
vergunning is verleend tot het houden
van een z.g. Bloempjes collecte op
Woensdag, 16 Augustus a.s. aan de
afd. Workum van den Christelyken
Nationalen Werkmansbond, ten bate
van het T.B O fonds van dien bond.
Ter voorkoming van misverstand
wordt er de aandacht op gevestigd,
dat deze kennisgeving alleen dient
tot informatie voor het publiek, zoo
dat daarin geen aanbeveling voor of
instemming met de collecte moet
worden gelezen.
Workum, den 9 Augustus 1933.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
C. E. van KOETSVELD.
De Secretaris,
G. G. GROENENDAL l.-S.
(Nadruk verboden.)
Septemberfeesten. Wering
van vreemde werkkrachten.
Waar noodig, óók van vreemde
studenten. Reactie tegen de
moderne gokspelen. Onze
varkens gaan naar Rusland.
Weer een zweefvlieger veron
gelukt.
In de volgende maand viert H. M.
de Koningin haar 35 jarig regeerings-
jubileum, hetwelk, gelet op de tijds
omstandigheden, slechts op sobere
wijze zal worden herdacht. Toch
denkt men hier en daar ook aan een
plaatselijke viering. In de hoofdstad
zal het feest in hoofdzaak worden
samengetrokken binnen de muren van
het stadion, waar, naar het voorloopig
program, o.a. de gezamenlijke burge
meesters uit den lande voor de Ko
ningin zullen defileeren. We hopen,
dat ook dat deel van het program
goed moge slagen en dat van de
de fileerende schare van edelachtbaren
een grootsche suggestie van zelfbe
wustheid, mannelijke kracht, hoog
gezag en vastberadenheid moge uit
gaan. Intusschen mogen sommige
burgemeesters zich nog wel even
trainen in den fleren paradepas.
Er zijn nog méér feesten in Septem
ber. Het feest van de opening der
Staten Generaal en niet te verge
ten van het verschijnen van de
millioenennota. Dat is een speciaal
feest voor belastingbetalers. Er dreig
de een groot gat in de komende be
groeting, maar de regeering heeft de
middelen van bezuiniging en nieuwe
belasting reeds gevonden om dat gat
te dekken. Haar vondst blijft echter
een regeeringsgeheimpje tot de mil
lioenennota zal verschijnen en de ur
gentie van haar voorstellen evident
zal zyn. Het Amsterdamsch Effecten
blad is er echter achtergekomen, hoe
groot het gat tenminste is, hetwelk
door bezuiniging en nieuwe middelen
moet worden gedekt. Het gaat om
schrik niet! 329 millioen gulden.
Voor het vinden van een bezuiniging
van 100 millioen had de vorige regee
ring de commissie—Welter noodig,
maar het nieuwe kabinet weet een
gat te stoppen van 329 millioen zón
der commissie en zónder raadpleging
vooraf van de publieke opinie. Heil
Colön 1
Men beschouwe onze zure spot niet
als critlek, doch slechts als een ont
snapte zucht over de bekommernissen
des tyds. Het regeeren is op het
oogenblik een moeilijke en ondank
bare taakniemand mag pretendee-
ren, dat hij juistere methoden zou
kennen om veeren te plukken van
crisiskikkers. Diligentie mogen we
aan de regeering in geen geval ont
zeggen. Geen overzicht kunnen we
samenstellen of we moeten er gewag
in maken van de Indiening van een
of meer belangrijke wetsontwerpen.
Zoo is deze week bekend geworden,
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiön tot uiterijjk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
----
De prijs der Advertentiën
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bij abonnement belangrijk
lager
i
I
b
i-
n
FRISO
