Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
I
te Workum
5
ZATERDAG 2 SEPTEMBER 1933.
No. 36
59ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
WIJ MENSCHEN...
- Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45 -•-
t
FLORIS C.
en
van de
1
4-
£2671.251/2
-_ 946.78
f 1724.471/2
f xöb 842.18
-198.175 52
f 11.333.34
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiön tot uiterljjk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
De prys der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familie berich
ten, 10 cents per regel.
By abonnement belangrijk
lager
oplossing aan de band een verande
ring in het cor tract van de termijnen
in twee halfjaarlyksche betalingen.
In dat geval is immers de gelegen
heid opengesteld dat een pachtsver-
mindering tot 50 pCt. kan worden
toegewezen.
De heer de Vries voelt het meest
voor dit voorstel en zou daarom met
den pachter en de borgen direct een
zoodanige contractswijziging willen
vaststellen.
De heer van der Gaast merkt op
dat de uitspraak van den kanton
rechter over één termijn gaat en niet
over het geheele jaar, hoewel daar
mee wel eenigszins rekening wordt
gehouden. Spr. is daarom van oordeel
dat die wijziging voor den heer
Haytema minder verkieselijk is, maar
als deze er niets tegen heeft, is het spr.
goed.
Met gebleken goedvinden van den
pachter en borgen kan vervolgens
ook de Raad zich met de voorgestel
de contractswijziging vereenigen.
Tegen stemde alleen de heer Brandsma.
Een verdere beslissing op het ver
zoek werd hiermee dus voorloopig
overbodig gemaakt.
Punt 5 Rapport van de commissie
belast met het onderzoek van de re
kening 1932 van het Burgerlijk Arm
bestuur en het Stadsburgerweeshuis.
Op voorstel van de commissie, be
staande uit de heeren Dykstra, van
der Gaast en Haytema, worden die
rekeningen zonder hoofdelyke stem
ming goedgekeurd tot de volgende
bedragen
Burgerlijk Armbestuur
Ontvangsten
Uitgaven
Nadeelig slot
Stadsburgerweeshuis.
Ontvangsten
Uitgaven
f 13.714.90
-14 458 90
f 744-
f 153 673.14
-161.758.58
f 8.08544
in 1936 of '37 gewenscht, terwijl de
voorz. van meening is dat hiermee
nog wel eenigen tyd gewacht kan
worden, om direct geen verdere uit
gaven aan het in orde brengen van
het kerkhof ten koste te leggen. De
voor den tijd van 10 jaren met de
Kerkvoogdij der Ned. Herv. gemeente
gesloten overeenkomst betreffende
de huur en het gebruik van de oude
begraafplaats loopt op 1 Januari 1936
ten einde. Voor het volgende tijdvak
zal wel een andere, nieuwe overeen
komst gesloten moeten worden.
Over een en ander ontwikkelen
zich thans breedvoerige besprekin
gen.
De heer Ferwerda is evenals de
voorz. van oordeel dat er nog genoeg
grafruimte, al is die minder gewenscht,
op de oude begraafplaats aanwezig is.
De heer de Roest kan echter geheel
met de meerderheid van B. en W.
instemmen om met enkele jaren het
nieuwe kerkhof open te stellen.
De heer van der Gaast zou tegen
1936 met verdere werkzaamheden een
aanvang willen maken.
Ook de heer Dykstra acht dat het
beste of anders op eenvoudige wijze
voorloopig in orde te brengen. De
paden bQv. alleen met sintels te dek
ken. Dan zal het misschien een be
drag van f 1500 komen te kosten, maar
in geen geval zou spr. daar nu al een
doodgraverswoning enz. geheel in
orde willen laten brengen.
Daarvoor blijkt trouwens geen der
leden nog iets te gevoelen. Het gaat
alleen om het aanbrengen van be
planting en paden en een eenvoudige
afsluiting.
De aanleg van paden raadt de heer
van der Gaast af in die versche
grond en het onderhoud heeft men
dan ook al tot 1936 toe. Spr. zal ook
tegen een voorstel tat openstelling in
1936 stemmen, omdat hij de beslissing
over deze belangrijke kwestie heden
avond absoluut niet noodig vindt.
Met 7 tegen 4 stemmen wordt aan
genomen het voorstel om in 1936 of
'37 de nieuwe begraafplaats open te
stellen.
Tegen de heeren van der Gaast,
Westendorp, Dijkstra en Ferwerda.
Na verschillende discussies wordt
een voorstel om de beplanting en een
afsluiting te laten aanbrengen met 9
tegen 2 stemmen aangenomen. Tegen
de heeren Westendorp en Ferwerda.
Eveneens met 9—2 stemmen, die
van de heeren van der Gaast en
Westendorp, wordt de commissie voor
de werkverschaffing de aanleg van de
paden facultatief toegestaan.
Punt 9. Beraming van middelen tot
bestrijding van de werkloosheid.
De voorz. deelt allereerst mede dat
de hoop op een aanstaande verbete-
van den Trekweg Workum—Bolsward
wel eenigszins verflauwd is. Toch
moet een geschikt werkobject gevon
den worden voor werkverschaffing
waarom weer de toevlucht is genomen
tot het strand. Een egalisatieplan is
by de Heide-Mij. in onderzoek. Een
goede toegang tot het strand zal ook
hiervoor noodig zyn en daarom is de
gem.-arch. opgedragen een plan met
kostenberekeng op te maken van een
weg langs het Zool over het Groene
strand. De kosten hiervan tot het
Gele strand, met brug over het zgn.
Spui, zijn geraamd op een goede
f 10.000. Hierin zit veel arbeidsloon en
weinig materiaal, terwyl de te ge
bruiken grond vlak by te verkrijgen
is. Aan werkloon zit nl. in de ge
raamde som een kleine f 8000, wat uit
werkverschaffingsoogpunt dus bijzon
der geschikt is. Door subsidie van het
Rijk zal het bedrag wat ten laste van
de gem. blijft, tusschen de 4 a 5000
gld. beloopen. De verwachtingen van
het strand als badgelegenheid of iets
dergelijks, slaat spr. niet hoog aan,
maar in ieder geval opent deze te
maken weg ook te dien opzichte
mogelijkheden. Bovendien zal men
meer zekerheid van een stabiele diepte
van het Zool hebben.
De heer Leeuw zag in een egali
satie van het strand veel meer heil,
en ook de heeren Dijkstra en Wes
tendorp zijn geen bewonderaars van
het plan. De laatste zegt tegen te
zullen stemmen, daar het werk abso
luut onproductief is.
De heer Gaastra zou de werkzaam
heden aan de Trekweg ook veel
productiever vinden, maar wanneer
daar niet begonnen kan worden, moet
er toch een ander werkobject gevon
den worden.
De heer Brandsma toont de nood
zakelijkheid hiervan aan met enkele
cijfers over het werkloozental en
baar denken door, we vermenigvul
digen er de kwaliteit van onze ge
dachten honderdvoudig door, hetgeen
zijn stempel op ons zal drukken door
een blijmoedig uiterlijk, waarnaar de
menschen ons zullen beoordeelen. En
een licht, dat op een berg gesteld is,
kan niet verborgen zijn.
Het is een schoon ideaal, om zulk
een licht te willen worden, een licht
voor anderen te zijn. Want, zooals
iemand eens in Great Thoughts op
merkte, indien het waar is dat een
op Maandag 4 September '33
r u r waar dat een mooi karakter als een
baken ishet verlicht niet alleen,
maar het waarschuwt ook en het
leidt.het schijnt het helderst als de
wolken donker zijn en de aarde als
’t ware aan het oog onttrokken is door
de duisternis. Een goed voorbeeld
is tien maal overtuigender en van
meer waarde en kracht, dan alle
mooie woorden of vermaan. Maar we
kunnen nimmer „goede voorbeelden”
worden, als we niet eerst geleerd
hebben over onze gedachten te waken
en te zorgen, „goed” te denken en de
kwaliteit van ons denken steeds op
te voeren. Daarvoor zijn wij denkende
wezens, wy menschen.
(Nadruk verboden.)
Verslag van de vergadering van den
Raad der Gemeente
WORKUM,
op Woensdag 30 Augustus 1933, ’s
namiddags 7 uur.
Voorzitter de heer C. E. van Koets
veld, Burgemeester.
Secretaris de heer D. van der Goot.
Even na de opening verschijnt het
ontbrekende lid de heer Leeuw, zoo-
dat de uit 9 punten bestaande agenda
door een voltallige vergadering in
behandeling wordt genomen.
Punt 1. Notulen van de vergadering
van 8 Juli 1933.
Deze worden onveranderd goedge
keurd.
Punt 2. Ingekomen stukken
mededeelingen.
a. Resoluties van Ged. Staten hou
dende goedkeuring van de wijziging
van de begroeting 1932 en begroeting
1933.
b. Alsvoren houdende bericht dat
het raadsbesluit tot wijziging
motor- en rij wiel verordening door hen
is ontvangen.
c. Schrijven van de N. V. Intercom
munale Waterleiding te Leeuwarden
dat aan de garantie wegens water op
brengst in deze gemeente over 1932
een bedrag ontbreekt van f810.30.
d. Schrijven van dezelfde N. V. dat
het dividend over 1932 is bepaald op
43/4 PCt.
e. Verslagen over 1932 van
1. den Provincialen Keuringsdienst;
2. de N. V. Intercommunale Water
leiding gebied Leeuwarden;
3. de Vereeniging „Chr. Bewaar
school” alhier met begrooting voor
1934
4. de R. K. Bewaarschool alhier,
met begrooting 1934.
geen ernstige bezwaren dit voorstel
over te nemen, zoodat de beslissing
tot de volgende vergadering wordt
uitgesteld.
Een verzoek van den gem.-architect
om evenals voorgaande jaren weder
om de betrekking van leeraar in het
vakkundig teekenen voor timmeren
en smeden aan de Vakteekenschool
te mogen waarnemen, met begelei
dend schrijven van het bestuur dier
school, wordt alsnog aan de stukken
toegevoegd.
Uit het schrijven blijkt dat alleen
in geval geen bevoegde leerkracht
gevonden kan worden, tot benoeming
van den gem. architect kan worden
overgegaan.
De heer Gaastra geeft een nadere
toelichting, maar uit de discussie
die volgt blijkt geen volle Instemming
met het verzoek.
Een voorstel om ook over deze dis
pensatie tot het bekleeden van neven
betrekkingen in de volgende verga
dering te beslissen, wordt verworpen
met 6—5 stemmen. Vóór stemden de
heeren de Roest, Haytema, Westen
dorp, Ferwerda en Brandsma. Tegen
de heeren van der Gaast, Faber, Leeuw,
de Vries, Gaastra en Dijkstra.
Hierna wordt een voorwaardelijke
vergunning met 8—3 stemmen ver
leend. Het moet dan echter duidelijk
gebleken zijn dat alle moeite vruchte
loos is gebleven.
Tegen stemden de heeren de Roest,
Westendorp en Ferwerda.
Punt 3. Aanbieding van de gemeente-
rekening over 1932.
Door den voorz. worden benoemd
als leden van de commissie tot nazien
van deze rekening de heeren Dijkstra,
de Roest en Leeuw.
Gewone dierst
Inkomsten
Uitgaven
Nadeelig slot
Kapitaaldienst
Inkomsten
Uitgaven
Nadeelig slot
Punt 4. Verzoek van H. S. Haytema-
pachter van de sluis etc. om de
pachtsom over het kwartaal Mei—Aug.
1933 met 30 pCt. te verminderen.
Adressant verzoekt om op den
pachtsom Mei—Aug. 1933 groot f600
een reductie van 30 pCt. toe te staan.
Over het pachtjaar Mei 1932—1933 is
onlangs een verzoek om een pacht-
vermindering van 50 pCt. afgewezen,
maar door gebruikmaking van de
Crisis-pachtwet is toen een ontheffing
verleend ten bedrage van f510. B. en
W. vinden echter geen aanleiding het
toen door den Raad ingenomen stand
punt te herzien, waarom zij dan ook
voorstellen dit verzoek af te wyzen.
De heer Ferwerda opent de rij van
de sprekers, die over dit punt het
woord voeren. Spr. meent dat nu de
heer Haytema met cijfers van de
resultaten van z’n bedryf komt, deze
uitkomsten recht geven op pachtver-
minderingof hebben B. en W. aan
merkingen op die cijfers?
De heer Gaastra wil er op wyzen
dat de uitkomsten in een veehouders-
bedrjjf moeilijk over 3 maanden te
beoordeelen zjjn, en bovendien zou
spr. niet een precedent willen schep
pen om bij elke termijnbetaling re
ductie toe te staan, maar dit alleen
na afloop van het geheele pachtjaar
of te handelen, zooals tot nu toe
steeds geschiedde.
De heer van der Gaast is altijd
huiverig geweest om zich te mengen in
besprekingen over deze kwestie, daar
hij borg is. Mocht uit dien hoofde be
zwaar worden gemaakt tegen deel
neming aan de discussie dan zal spr.
zwijgen.
Nadat de voorz. antwoordt dat borg
zijn geen wettelijk beletsel vormt om
zich nu uit te spreken, geeft de heer
van der Gaast een berekening van
de verschillende huurwaarden over
het geheele jaar en dan blijkt een
reductie gewettigd. Wanneer het mo
gelijk is, is een minnelijke schikking
immers beter dan een beslissing van
het bureau voor crisis-pachtzaken.
Spr. verzekert dat hij aan de vorige
beslissing van dat bureau part noch
deel heeft gehad.
De heer Brandsma zou alleen over
het heele jaar willen oordeelen, maar
dan voor elke termijnbetaling reeds
nu een voorloopige korting van 25 pCt.
willen toestaan. Aan het einde van
het jaar kan worden uitgemaakt welk
percentage noodig is.
Ook de heer Ferwerda voelt hier
wel voor.
De heer Gaastra geeft als goede stelling van de nieuwe begaafplaats
Waar af; wegens diefstal
gepleegd door den vorigen
secretaris-boekhouder -1281.18V2
Batig slot f 44329
Wat betreft het Burgerlijk Armbe
stuur had de commissie als opmer
king naar voren gebracht, dat het
volgens haar wenschelyk wordt ge
acht dat de op de staten van we-
kelijksche bedeeling voorkomende
bedragen wegens uitkeering aan
werkloozen in het vervolg nader te
specificeeren. De bedragen waartegen
gebouwen etc. van het Stadsburger
weeshuis tegen brandschade verze
kerd zyn, leken haar voorts aan den
hoogen kont.
De heer de Roest deelde mede dat
die bedragen voor het dienstjaar 1933
reeds tot bijna de helft zyn geredu
ceerd.
Punt 6 Voorstel van de commissie
voor de Strafverordeningen tot wijzi
ging van de Algemeene Politiever
ordening.
Een drietal wijzigingen w.o. aan
vulling van het verbod „zonder
noodzaak stil te staan of op andere
wijze te verblyren op het voor
ryverkeer bestemde gedeelte der
straten” met „en op heel de bestrating
gelegen langs de westzijde van de
Markt”, worden zonder hoofdelyke
stemming aangebracht als werd voor
gesteld.
Punt 7. Benoeming van een onder
wijzeres aan de O. L. school.
B. en W. stellen voor met ingang
van 1 Oct. ’33 te benoemen tot onder
wijzeres aan de Openbare Lagere
school, mej. D. E. Brandenburg te
Leeuwarden, die onlangs wegens
reorganisatie van het O. L. onderwijs
te Leeuwarden op wachtgeld is ge
steld. De ingewonnen inlichtingen
luiden onverdeeld gunstig, terwijl
tevens aan de verplichting om een
wachtgeldster te benoemen wordt
voldaan en zoodoende aanspraak kan
worden gemaakt op de vergoeding
van haar jaarwedde uit ’s Rijks kas.
Benoeming met algemeene stemmen
volgde op deze toelichting.
Punt 8. Overweging van de vraag,
wanneer de nieuwe begraafplaats in
gebruik zal worden genomen en in
verband hiermede eventueel bespre
king van een plan tot indeeling en
beplanting.
Uit het prae-advies van B en W.
bljjkt dat de commissie voor de
werkverschaffing na gereedkomen van
het grondwerk (binnen 2 weken) de
indeeling en verdere inrichting van
het kerkhof ter hand zou willen ne
men. De meerderheid van B. en W.,
de beide wethouders, achten open-
„Het is onze dagelyksche plicht
te bedenken dat onder alle om
standigheden des levens,... het
gedrag van ieder menschelyk
wezen min of meer het geluk
van anderen beïnvloedt, speciaal
van hen, die onder het zelfde
dak wonen; en dat, aangezien
het leven voor het grootste deel
niet bestaat uit grootsche mo
menten, doch uit kleine, alle-
daagsche dingen, het schenken
van zoo groot mogelyken vrede
en blijheid aan die kleine mo
menten, het meeste bydraagt
tot het algemeen welzijn.”
LEIGH HUNT.
Nietwaar, wanneer wy menschen
eens even terdege willen onderstree
pen, welk een eindeloos verschil er
bestaat tusschen ons en de andere
schepselen der natuur, bijvoorbeeld
tusschen ons en de dieren, dan zeggen
we dadelijk, nietwaar, wij menschen.
wjj zjjn denkende wezens.Juist,
juist, w(j menschen zijn denkende
wezens, wjj hebben het vermogen
gekregen, te denken en daarmede
onze handelingen te richten, terwijl
het „redelooze” dier, slechts zijn
instinct heeft.
Dus:
we denken. Nu, dan wordt het voor
sommigen van ons hoog tijd, dat we
van deze gave wat meer en beter
gebruik gaan maken. Want Beatrice
E. Green had wel volkomen gelijk,
toen ze onlangs in News (Vancouver)
opmerkte: dit zjjn tijden om na te
denken ernstig na te denken. Ons
vermogen om te denken kan tot groot
nut worden aangewend, als we het op
de juiste manier gebruiken; want als
het gaat spannen, of, zooals het in den
volksmond heet, als het puntje bij het
paaltje komt, dan speelt de kwaliteit,
de hoedanigheid van onze gedachten
een groote rol. De zaak is nu eenmaal
zoo gelegen, dat we ons gemoed tot
een schatkamer kunnen maken van
waardevolle dingen; maar we kunnen
er ook een vergaderplaats van afval
van maken. We kunnen heel wat
leeren, als we zoo door het leven
gaan. En toch schijnen er een heele-
boel menschen te zjjn, die er vrede
mee hebben met alleen maar te gaan
neerzitten zonder hun vermogen
tot denken voor eenig goed doel aan
te wenden. Zoo ze al ooit denken,
gebeurt dat maar al te dikwijls op
een doellooze manier over dingen die
geen goed doen, en dikwijls eerder
kwaad veroorzaken. Maar aan den
anderen kant kunnen we geregeld de
kwaliteit van onze gedachten verhoo-
gen we kunnen het tot gewoonte
maken eiken dag iets te leeren, dat
nieuw is on van nut, iets, dat mis
schien in een of ander verband met
ons dagelijksch werk staat, of het kan
ook de gedachte van een of anderen
grooten denker of schrijver zjjn, de
harmonie van een groot musicus, een
of ander wonder der natuur... wat
een rijkdom zouden we op die manier
in de schatkameren van ons denken,
van ons gemoed opstapelen. En dat
zjjn inderdaad rijkdommen, die niet
vergaan door roest of mot.
Onwillekeurig denken sommigen
van ons, dit lezend, dat het leven op
zoo’n manier een taaie boel zou wor
den, een „droge” geschiedenis, dat ze
op die manier dus feiteljjk zichzelf
van allerlei genoegeljjks zouden be-
rooven. Maar het tegendeel is waar:
we hoeven immers geen enkel genoe
gen, geen enkele verheuging op te
geven, welke het gezonde verstand
ons zegt dat het goed is om die te
genieten. Juist door onze tjjd zoodanig
goed te besteden door dit opzamelen
van des schatten de geestes, verhoogen
we ons vermogen om van de goede
en mooie dingen meer en beter en
dieper te genieten. We krijgen er
aeer voedsel voor werkelijk, vrucht-
ting veroorzaken voor de omringende
beeld niet te schenden, alles gevoelt
voor een geleidelijke uitkapping.
Alleen de absoluut doode boomen
iflr 7'
Gaastra meende uit een
Overeenkomstig het voorstel van
B. en W. worden deze stukken voor
kennisgeving aangenomen.
Nog is ingezonden een plan van
den gem.-architect om 68 boomen op
verschillende plaatsen in de stad te
rooien; opdat hiermee verschillende
werkloozen belast zullen worden, is
aangegeven deze door iepztekte aan
getaste boomen by 10 stuks te laten
kappen.
De heer Brandsma vindt het aantal
groot en ziet bezwaren om nu direct
een beslissing te nemen. Ook de heer
de Roest zou deze kwestie tot een
volgende vergadering willen aanhou
den daar de noodzakelijkheid onder
zocht kan worden.
De heer Leeuw is van oordeel dat
de aangetaste boomen geen besmet
ting veroorzaken voor de omringende
boomen, waarom spr. om het stads-
geleidelQke uitkapping.
kunnen te zjjner tyd gerooid worden.
De heer
circulaire van Staatsboschbeheer te
moeten opmaken dat het beter was
nu tot rooiïog over te gaan dan over
twee maanden.
De heer de Vries is een gelijke
meening toegedaan en ziet daarom
het nut er niet van in dit punt tot
de volgende vergadering aan te hou
den.
Belde wethouders hebben evenwel
Paardenmarkt
FRISO
