ASPIRIN
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
I
X
h'
No. 39
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1933.
59ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
Plaatselijk Nieuws
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
I
1
I
I
De ongenaakbaren.
k-
t
nze
ïer-
ch-
/en
de-
in
er
er-
:he
ge
ren
:en
jn,
lat
un
'dt
iet
nd
Ki
ng
en
al-
3
n
e,
a,
ir
ie
n
1.
2
s.
ga
Ier
5.
ar
:er
lis
ar
in
an
ar
n,
is-
ga
m
.n
2.
ar
in
-a
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorna. In te zenden. Ad-
v er ten tien tot ulterljjk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
De prjjs der Advertentiön
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. B iit«n Friesland,
uitgezonderd Familie berich
ten, 10 cents per regel.
Bij abonnement belangrijk
lager
Op 85 jarigen leeftijd overleed in
Britsch Indlë, Dr. Annie Besant, leid
ster van de Theosofische Beweging.
Van haar is bekend, dat ze in
Krishnamurti den nieuwen wereld-
De Stormer”, die terecht stonden leeraar gevonden meende te hebben.
Op Cuba heerscht nog lang geen
rust. De opstandelingen, die Cespedes
verjoegen, vechten er nuinburgerstrjjd
tegen.opstandelingen die zich tegen
de opstandelingen verzetten. Overal
heerschen stakingen en communisten
blazen overal met ijver het vuur van
de revolutie aan. Nu zou San Martin,
de opstandelingenpresident, zijn ont
slag hebben aangeboden, maar van
zijn definitief heengaan is nog niets
bekend. De Ver. Staten staan klaar
om te interven! ëeren en de rust op
Cuba, waar de levens der Amerikanen
niet veilig meer zijn, te herstellen.
De twre schrijvers in het RK. blad
„r
▼oor majesteitsschennis en tegen wie Ze was een Engelsche van geboorte,
op eigenaardige wijze tegen het ver
bod gedemonstreerd, klokslag 12
uur trokken ze op de openbare straat
hun zwarte hemden uit, waardoor ze
in hun witte flanelletjes kwamen te
staan. De „grap” verwekte eenige
openbare onrust en leidde er deswege
toe, dat de politie op sommige plaat
sen hardhandig ingreep. Zoowel In
Den Haag als in Amsterdam zQn enkele
fascisten vrjj ernstig verwond door al
te hard aangekomen slagen met de
gummiknuppels.
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter kennis der
ingezetenen, dat aan de Vereeniging
„Het Groene Kruis” Afd. Workum,
vergunning is verleend voor het
houden van een z.g. speldjes-collecte
op 27 September a.s.
Ter voorkoming van misverstand
wordt er de aandacht op gevestigd,
dat deze kennisgeving alleen dient
tot informatie voor het publiek, zoodat
daarin geen aanbeveling voor, of
instemming met de collecte moet
worden gelezen.
Workum, 18 September 1933.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
C. E. van KOETSVELD.
De Secretaris,
v. d. GOOT.
Men kent de omstandigheden, waar
onder in Amsterdam en Den Haag de
socialistische wethouders zich uit het
Dageljjksch Bestuur der gemeente
hebben teruggetrokken. De voorzie
ning in de vacatures is op Maandag
avond van deze week ondernomen.
In Amsterdam werden toen gekozen
de heeren Abrahams (V.D.), Kropman
(RK.), Baas (A.R), Boissevain (Lib)
en Rustige (C.H.) Voor de zesde
wethoudersplaats werd tot twee keer
De Miranda (S.D.) aangewezen, maar
die wilde het baantje niet. De heer
Bruinsma van het Middenstandsblok
wilde heel graag, maar dien heer
wilde de raad weer niet. De de finitieve
aanwijzing werd toen maar tot
Woensdagavond uitgesteld. In Den
Haag werd de heer Snoek Henkemans
(C.Haangewezen om de plaats van
den heer Vrjjenhoek in te nemen,
nadat in de vorige vergadering Ir.
Feber (R.K.) reeds op de zetel van
den anderen socialistisch en wethouder
(Drees) was gesteld.
drie maanden was geëlscht, zjjn deze
week vrijgesproken van het ten laste
gelegde.
Op Woensdag is de Ned. Graan
centrale opgericht, welke alle graan-
organisaties omvat. Directeur werd
de heer Ir. van Stolk.
Met ingang van 18 dezer heeft
Zwitserland den invoer van bloem
bollen gecontingenteerd.
De uitgaven van den gewonen dienst
worden begroot op 730 millioen, de
inkomsten op 463 millioen, wat een
tekort van 267 millioen beteekent. De
regeering begint met voor te stellen
om verschillende tydelyke heffingen,
welke 1 Jan. of 1 Mei a.s. zouden ko
men te vervallen, te bestendigen. Het
betreft hier de heffingen op het Lee-
ningsfonds, op invoerrechten en accijn
zen, alsmede de opcenten op gemeen
tefondsbelasting en op de vermogens
belasting. De opbrengst van een en
ander is 76 millioen, waardoor het
tekort wordt teruggebracht op 190
millioen.
Nieuwe dekkingsmaatregelen. 106.5
millioen.
De regeering doet allereerst dan
voorstellen om door nieuwe heffingen
106 5 millioen aan inkomsten te win
nen. De Omzetbelasting (in de Twee
de Kamer reeds aangenomen) brengt
85 millioen op. Couponbelasting (van
2 pCt.) zal 6 5. millioen opleveren.
Dan krijgen we een nieuwe belasting
op het vermogen in de doode hand,
een cristsinkomstenbelasting, een ver-
hooging van den tabaksaccijns en een
heffiag op gebrande koffie, alles
tesamen 13 5 millioen. Een (technische)
wjjziging, welke het tarief van de
Inkomstenbelasting betreft, belooft een
bate van 1.5 millioen.
Bezuinigingen. 84 5 millioen.
De rest van het tekort moet wor
den gedekt door bezuinigingen. Deze
betreffen: 15.5 millioen op Onderwijs,
K. en W., 12 millioen op Defensie
(door reorganisatie van het leger),
32.5 millioen op Waterstaat, 8 5 milli
oen door vermindering van uitkeerin-
gen aan de gemeenten en 153 milli
oen door em nieuwe korting van
5 pCt. op de salarissen van het rijks
personeel.
Met het voortgaan met de inpolde
ring van de Zuiderzee zal de regee
ring nog even wachten tot het be-
grootingsevenwicht zal zijn hersteld,
waarna ze een beroep op de kapi
taalkracht der bevolking zal doen.
We gaven reeds aan, dat de tabaks
accijns zal worden verhoogd. Die
accijns zal 22!/2 pCt. worden voor
sigaren en tabak, 37>/2 pCt. voor siga
retten. Een der departementale
bezuinigingsvoornemens heeft geleid
tot het verrassende voorstel om alle
Gezondheidscommissies op te heffen.
De besparing daarvan beteekent een
som van f53 200, voor het rijk, maar
ook alle gemeenten kunnen nu de
post voor dien dienst eveneens laten
vervallen. Het Wegenfonds wordt
opgeheven; minister Kal ff brengt er
een verkeersfonds voor terug.
Op den merkwaardigen Prinsjesdag
van dit jaar is ook het Uoiformver-
bod in werking getreden en dat heeft
in Den Haag niet weinig tot de rust
van den feestdag bijgedragen. Den
Duidelijker nog dan uit de Troonrede
plegen uit de millioenennota de directe
voornemens der regeering te spreken.
QoWaar een aanzienlijk tekort op de
classeering doet prachtig werk, steunt begrooting van ’34 dreigde, is het
met hare zeer beperkte middelen, duidelijk, dat door de regeering ook
zeer ingrijpende maatregelen moesten
worden beraamd om een fiaancieele
debacle te ontgaan. In afgeronde
cijfers levert de millioenennota het
e den verdoolde de helpende hand volgende beeld.
WORKUM, 21 Sept. Onder begun
stiging van mooi weder, hield do
Chr. Muziekvereeniging „Crescendo
j.l. Zaterdagmiddag haar jaarlijkse he
rondgang door onze stad.
Ook dit jaar is weer gebleken, dat
onze Muziek vereen, by de burgerij
zeer hoog staat aangeschreven, ge
tuige het mooie bedrag van f77.75 dat
door hen werd gecollecteerd.
We kunnen dan ook niet nalaten
den ingezetenen onzer stad bij dezen
onzen hartelyken dank te brengen
voor de mooie collecte waarmede z(j
„Crescendo” ook dit jaar weer heeft
verblijd.
Ook aan de dames, die zoo bereid
willig waren hun Zaterdagmiddag
voor onze vereeniging vrij te ’maken,
om ons als collectanten by te staan,
ook nogmaals onzen oprechten dank
voor hun bewezen diensten. (Adv.)
DAMMEN.
Verleden Vrijdagavond hield de
damclub „O. G.” baar eerste verga
dering als opening van het dam-
tijdperk '33 -'34.
De voorzitter P. Vlas heette alle
aanwezigen welkom. Ingekomen wt-s
een verzoek van den wereldkampioen-
dammer B. Springer om hier weer
e»n simultaan wedstrijd te spelen.
Daar echter de gehouden wedstrijd
niet het gewenschte resultaat ople
verde ten opzichte van „O. G." werd
besloten, dit verzoek voor kennisge
ving aan te nemen.
Na breedvoerige bespreking were
tenslotte besloten, als lid van de
„damclub Fries’and” te bedanken,
zulks wegens de hooge kosten, aan
dat lidmaatschap verbonden, welke
op den duur niet door „O. G.” kunnen
betaald worden.
Vcorts werd besloten, dit komende
winterhalfjaar weer de competitie
wedstrijd in klassen te spelen, alsmede
wedstrijden tegen clubs uit de naaste
omgeving.
Het ligt in de bedoeling de com-
petitie-wedstryd begin October, uiter
lijk midden October te laten beginnen,
zulks met het o^g op nieuwe leden,
die zich vóór 1 October gelieven op
te geven. Na dien datum kunnen zy
niet meer aan de wedstrijden mee
doen. Wie dus lid wenscht te worden,
melde zich Donderdagavond, op de
gewone tyd en plaats.
21 Sept. Voor den dienstplicht
lichting 1934 zyn uit deze gemeente
14 personen aangewezen.
- 20 Sept. Zaterdagmiddag j.l. hield
alhier in Hotel „De Wijnberg” de
Onderlinge Voetbalbond in de Zuid
westhoek haar jaarvergadering.
Te ruim 5 uur opende de voorzitter
de vergadering. Hij heette de aanwe
zigen hartelijk welkom, in't bijzonder
de afgevaardigden van da nieuw toe
getreden vereeniging te Warns. De
notulen werden onder dankzegging
goedgekeurd. Hierna volgde het ver
slag van den penningmeester, waaruit
bleek, dat de uitgaven dit jaar de
baten overtroffen. Doch dank zy een
vrij groot voordeelig saldo van ’t vorig
jaar, konden de boeken nog met een
batig saldo van f6 54 gesloten worden.
Aan de orde kwam hierop de be
stuursverkiezing. Drie van de vijf
bestuursleden traden af en wel voor
zitter, secretaris en algemeen bestuurs
lid. Herbenoemd werden de heeren
C. de Jong en T. Smid, terwijl tot
algemeen bestuurslid, welke thans
ook de functie van penningmeester
moet waarnemen, werd benoemd de
heer H. Reuvers van Stavoren.
Een voorstel van het Bestuur voor
de competitie met volledig uitge
werkte wedstrijdenljjst kon aller goed
keuring wegdragen. De aanvang
werd daarin bepaald op Zaterdag 7
October a.s.
In de protestcommissie werden her
benoemd de heereff Siebel te IJlst en
van Elselo te Hindeloopen, terwijl als
derde commissielid werd benoemd de
Weled. heer dr. Tromp Visser van
Warns. Als leden voor de kascom-
moeten bieden. Maar wat doen wy
Als we hooren, dat degeen die bij ons
om werk komt of op andere wijze
een schuchtere poging doet om zich
te rehabiliteeren en te toonen, dat hij
z(jn dwaling heeft ingezien en nu
zich het bloed onder zyn nagels uit
zou willen werken, om zyn goeden
wil maar te toonen, als we hooren
dat die „uit de kast” komt.tja, dan
vergeten we al onze goede voorne
mens, al onze emoties en ontroering,
en hebben maar lietst niets met hem
te maken. Nietwaar.je kunt immers
nooit weten.Tja, er is dan nog wel
vaak iets in ons hart, dat ons aar-
klaagt met klanken als „vergeef ons
onze schulden gelijk ook wij verge
ven onze schuldenaren”. Maar dat
zwijgt dan ook wel mettertijd.
We mogen daarom heusch wel eens
de woorden van Henry Ford beden
ken in zijn boek „Voorwaarts gaande”,
waar hij zegtEchter, iedere klasse
van menscheljjke wezens, uitgezon
derd ééo, krijgt de kans om zijn brood
te verdienen. Of de kans aaugegrepen
wordt of niet, is een andere kwestie.
Die eene klas, die geen kans krijgt,
afgezien van bekwaamheid of goed
werk, bestaat uit die mannen, die in
de gevangenis hebben gezeten. Op
de een of andere wijze wordt het als
zeer deugdzaam beschouwd, niets te
doen te willen hebben met een man
uit de gevangenis. Zoodra men van
mannen, die pogen opnieuw eerljjk te
beginnen, ontdekt wat ze in het ver
leden hebben uitgevoerd, worden ze
ontslagen. En natuurlijk op die manier
teruggedreven op het pad der mis
daad. Dat zijn de mannen die hulp
noodig hebben en die niet krijgen.
Wij hebben ons best gedaan om te
helpen, door geen vragen te stellen
of archieven aan te houden over het
verleden der mannen. We geven niets
om referenties en een man wordt ge
houden of ontslagen alleen op grond
van zijn gedrag b'j ons. Daar houden
we wel archief van. Soms zyn er
mannen by ons gekomen, regelrecht
uit de gevangenis, die ons alles ver
telden en om werk vroegen. De mees
ten van hen hebben we wel kunnen
plaatsen, en zelfs ons plaatsings-bureau
weet niet, dat ze uit de gevangenis
komen, want we sturen nooit iemand
erheen om een baantje op grond van
het feit dat hij bekeerd is of op-het-
punt-bekeerd-te-worden. Hü wordt er
heen gestuurd als een vriend, die we
graag geplaatst zouden zien, en dat
is alles. De man staat op eigen bee-
nen en meestal wordt hy een waarde
vol employé Men ziet het: Ford
maakt niet alleen auto's. Hij repareert
ook gebroken levens en scherven
van levensgeluk.
(Nadruk verboden.)
Buitenland.
De a.s. Ontwapeningsconferen
tie. Het proces en neven
proces tegen Van der Lutbe.
Wat wil Japan in China?
Communistische dreiging op Cu
ba. Dr. Annie Besant over
leden.
De a.s. Ontwapeningsconferentie,
welke een voortzetting is van de
bijna twee jarige Geneefsche samen
komst, blijft haar schaduwen vooruit
werpen. En lieflijke schaduwen zijn
het niet, want met den dag blijkt
duidelijker ’t gemis aan internationale
overeenstemming. Woensdag wydde
het Engelsche kabinet een speciale
zitting aan den Franschen eisch van
een permanente cont-óle op de bewa
pening, een eisch, welke niet alleen
in Duitschland geen weerklank vindt,
maar ook door Italië wordt afgewe
zen. De vele samensprekingen in
Parys, o.a. met Norman Davis en met
den Poolschen min. van Buit. Zaken
hebben ook al niet tot overeenstem
ming kunnen leiden, al wordt van
een „toenadering” tot elkanders stand
punt gewaagd.
Onder belangstelling van heel de
wereld begon van de week in Leipzig
het bekende Ryksdagbrand-proces,
waarin de Nederlander Van der Lubbe
hoofdbeklaagde is. Het proces zal
zeer lang duren en belooft een ge
weldige sensatie te worden. Het
nevenproces van de internationale
juristen, gevoerd te Londen, omdat
in het buitenland geen vertrouwen
heerscht in de noodzakelyke objecti
viteit van de Duitsche rechtspraak,
is intusschen reeds geëindigd en de
„uitspraak” is gevallen. Natuurlyk
heeft deze slechts theoretische waarde.
Van der Lubbe werd schuldig geacht,
maar omtrent z(jn motieven bleef on
zekerheid. Men achtte zyn fascistische
gezindheid en zyn betrekkingen met
Nat. Soc. vast te staan. De mede-
beklaagden Torgler en drie Bul-
gaarsche communisten werden vrijge
sproken. Het alibi van Torgler
werd als deugdelyk aanvaard.
De Japanners dreigen China weer.
Kalgan is gebombardeerd en vermoe
delijk zal de provincie Jehol weer
worden bezet en „als proef” twee
jaar aan Mandsjoekwo worden toege
voegd. De Japansche regeering staat
onder druk van de nationalistische
stroomingen in leger en vloot. Terwyl
Japan het ongelukkige Chineesche
ryk onder militaire laarzen vertrapt,
zoekt het tegelijkertijd de handen der
Chineesche regeerders om die vriend
schappelijk te drukken „ter toenade
ring". Azië voor de Aziaten. En de
onmachtigen in Nanking moeten het
toezien, hoe het Chineesche volk
wordt geringeloord en.durven toch
ook weer niet de vriendschapsbetui
gingen af te wijzen.
Toch is het de vraag, of de Japan
ners zich in hun nationalistisch stre
ven niet te veel vijanden op den hals
halen. Ze ruziën nu al met de Ver.
Staten, met Engeland, Rusland, China...
Er zjjn sterker mogendheden gevallen
onder den tegenstand van zwakker
en minder vjjanden
FLORIS C.
- avond tevoren hebben de fascisten nog
Algemeen weekoverzicht
Binnenland.
De Troonrede. De millioenen
nota. Het rooken wordt duur
der. Opheffing der Gezond
heidscommissies. De fascisten
in hun flanelletje. De socia
listen uit ’t Dageffikach Bestuur
van Amsterdam en Den Haag.
- Allerlei.
De Troonrede, het staatsstuk, waar
naar dit jaar met zjoveel belang
stelling werd uitgezien is Dinsdag j.l.
bij de opening der Staten Generaal,
zeker door velen beluisterd. Iets
bijzonders was het, dat de inhoud
dezen keer voor het eerst ook vanuit
den luidspreker kon worden opge
vangen, een voorrecht, waarvan ook
in Oost en West druk moet zijn gepro
fiteerd. Heel Den Haag stond op
Prinsjesdag „in het teeken” der
Vorstinnehuldeniet minder dan
100.000 menschen uit de provincie
hadden zich naar de residentie opge
maakt, By de opening der Staten
Generaal waren de leden van alle
partijen, behalve die van uiterst links,
aanwezig. Van de sociaal-democraten
was alleen de heer Schaper versche
nen.
Sluimer niet in de tenten Uwer
vaderende wereld gaat steeds
voorwaarts. Gaat gij met haar
mee. Mazzini.
Zie die vertrouwen schenken
hebben veelvuldiger gelijk, dan
zi) die wantrouwen.
Sir John Lubbock.
Lieden met zeer gevoelige harten
en nobele, verheven gevoelens die
wij zijn, worden we tot diep in onze
ziel geroerd, als we lezen van die
kasten der „ongenaakbaren”, of beier
nog, der „onaanraakbaren”, de z.g.
„untouchables” in Achter-1 nd! een
kaste, die een paar millioen zielen
omvat, en die door Indiërs van
„hooger kaste” geschuwd worden als
een ploeg, die zich niet in (een tem
pel mogen vertoonen, noch het oog
opslaan tot, of het woord richten tot
de anderen die van ander geloof en
afkomst zijn. Gandhi is voor dezeon-
gelukkfgen in het kryt getreden en
dat vinden we dan natuurlijk zeer
verheven. Wat het ook is.
Of welwe sidderen en rillen van
emotie, we voelen de aanklacht diep
en pijnlijk in ons gemoed doordringen,
als we een film zien als „20.000 jaar
in Sing-Sing” of „Menschen achter
tralies” of „I am a fugitive from a
chaingang” (ik ben een vluchteling
van een troep kettinggangers.) Als
we dat opgejaagde in de oogen van
het slachtoffer zien, die hartverscheu
rende blik als van een opgejaagd,
bQna door de honden doodgejaagd
beest, dan druppelen ons in het duis
ter van de bioscoop de tranen over
onze wangen, die we dan schielijk
wegvegen, omdat we ons doodgênee-
ren voor de menschen om ons heen.
Tja, dat alles toont wel ons goede,
meelijdende hart. Maar als er dan
iemand zou vertellen, dat er onder
ons, vlak bij en om ons heen, ook van
die „ongenaakbaren” zijn, van die op-
gejaagden, van die menschen, die we
myden als een plaag.dan halen we
onze schouders op en zeggen perti
nent: dat is onzin, dat bestaat niet.
Och, we merken ze haast niet eens
op. Alleen zien ze misschien wat
eigenaardig geelbleek, kijken ze wat
menschenschuw.die ontslagenen
uit onze gevangenissen. Zeker, de re-
m 4a* a .4
met hare "zeer "beperkte middelen,
geeft raad en opmonterlng aan hen
die struikelden en die berouwvol zijn
en van goeden wille. Maar ten slotte
«Qu wQ net, U en ik, de maatschappij,
die den verdoolde do helpende hanc
[bayerj
XE-X i
die het Britsch Imperium echter vele
lasten bezorgde door de Indische
zelfstandigheidsbeweging te stuwen.
Ze deed intusschen veel goeds voor
het Indische volk. Haar eigen geeste
lijke evolutie is wel een vreemde
geweest. Oorspronkelijk was ze van
orthodox christelijke religie. Ze werd
atheïste en ging in de vrydenkers-
beweging. Dan werd ze socialists.
Eindelyk aanvaardde ze de theosc-
phische leer.
81
H
1
l
L
1
i
i
l
e en iq op de wereld
9
1
3
l
FRISO
3
3
i
i
1-
r
>-
h
i.
)-
e
1.
Uitsluitend verkrijgbaar in de oranje-bandbulsjes van
20 tabl. 70 ets. en oranjezakjes y^n 2 tabl. a 10 ets.
f
heeft U oorpijn en neu
ralgie? Waarom neemt
U niet Uw toevlucht
tot Aspirin? Het is een
voor het organisme
volkomen onschadelijk
middel en zal U in wei
nige minuten van elke
pijn en het gevoel
van onbehagelijkheid
^bevrijden.
