Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
CONVERSIE-LEENING.
GEMEENTE WORKUM.
COLLECTE.
Distributie gekookt Rundrleesch.
No. 39
60ste Jaargang
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 1934.
Officieel Gedeelte.
WEDEROPBOUW.
Plaatselyk Nieuws.
bon no. 43,
bon no. 4,
Algemeen weekoverzicht ^®g®ar8
Buitenland.
- Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45 ■-
De Millioenen-Nota.
goed
n
Nadruk verboden.)
een
van
i.)
neerelachtigheid,
is de
door
tukje
l was
eren.
i van
chen
tuien
kkig
het
e de
per-
ilden
s in
.nteu
teren
hun-
ikkig
t ge-
:heel
reis
tnige
ure
ende
ende
Mars
erso-
Idea,
doer,
De
oor
den
n af-
In de week van 24—30 Septem-
voortduring onder Hoogere Zegen
wel moge gaan.
eur
riep
nee,
het
het
itul-
ciee
ron-
De collecte die hier vorige week
ie gehouden voor het behoud van het
luiden der klok heeft opgebracht de
eom van f66.891/2, met welk bedrag
naar wij hopen weer voor een jaar
het klokluiden op de gewone tijden
is verzekerd. Een woord van dank
aan de jonge dames die zich voor de
collecte zooveel moeite hebben ge
troost is hier zeker wel op zjjn plaats.
Ten
•ek-
)UW
oeg
,ren
ieb-
orrij.
istns
totor
□tor
nen-
□tor-
ijtui-
Ik.,
Ier-
a»k
zin
istus
240,
>tter-
LOGO
fers:
5.07,
icht
taar
der
d<
n.
ten;
q «r
een
leid
w
en
ren
en
dit
H)k-
:nte
slch
het
d«
teel
t te
rok-
den
den
dge
ooit
•rd:
tien
niet
rap-
Iets
d er
l was
er
dat
Het
ende
blad
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM geven kennis, dat gelegen
heid bestaat tot inschrijving op een
conversie-leening groot f43.000.
Datum van storting 1 December 1934.
Aanbiedingen vóór 1 October 1934.
Workum, den 19 September 1934.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
C. E. van KOETSVELD.
De Secretaris,
v. d. GOOT.
ber 1934 is geldig
wat betreft de kaarten welke
zQn voor 2 K.G. en
ran die voor 1 K.G.
In Italië wordt de militaire geest
den kinderen als pap ingegoten. Be
richt wordt, dat de ministerraad
decreten heeft goedgekeurd, waarbij
de militaire opleiding der jeugd, tus-
schen 8 en 21 jaar wordt geregeld
in de organisaties der balila’s en
avant-gardisten. De na-oefening der
reservisten zal gedurende 10 jaar na
den militairen diensttijd plaats heb
ben door de fascistische militie in
den vorm van Zondagsche exercities.
(Zondagsheiliging).
Van den wieg tot het graf: kanon-
nenvleesch
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterlijk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
II-
geraamd op
1724 357.807.-.
Niettegenstaande, in vergelijking met
de posten van het vorig jaar opnieuw
scherpe bezuinigingen in verschillen
de hoofdstukken tot uitdrukking kon
den worden gebracht, b.v. voor meer
dan 6 mlllioen op het onderwijs en
f 1.806.100.— op de post werkloosheids
verzekering, moest toch nog een tekort
van 92 millioen worden geraamd, ter
dekking waarvan de regeerlng de
volgende maatregelen voorstelt te
nemen
1. Verplichting tot doorbetaling van
premie voor gezinspensioen door ge-
pensionneerden. Opbrengst
f3,000.000.—
2. Verminderde uitkeerlng aan de
gemeenten uit de gemeentefondsbe
lasting f20.270.128.
3. Besparingen op onderwijs, als
vermindering van wachtgelden, be
zuiniging bij de opleiding, concen
tratie voor openbare en bijzondere
scholen voor L O. enz. f 10.200.000.
4. Maatregelen ter vermindering
van het tekort op het in te stellen
Verkeersfonds 117 500.000.—
5. Verlaging annuïteit Invalidefonds
•domsfonds f 14,000,000.—
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter algemeene
kennis dat aan deMuziekvereenigingi
„Crescendo” i
verleend tot het houden eener col
lecte met muziek, op Zaterdag, 22
September a.s., vanaf des namiddags
2 uur ten bate dier vereeniging.
Ter voorkomen van misverstand
wordt er de aandacht op gevestigd,
dat deze kennisgeving alleen dient
tot informatie voor het publiek, zoo-
dat daarin geen aanbeveling voor of
instemming met de collecte moet
worden gelezen.
Workum, den 19 September 1934.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
C. E. VAN KOETSVELD.
De Secretaris,
v. d. GOOT.
over Rusland’s toetreding tot den
Volkenbond gevallen. Zeven landen
hebben zich van stemming onthouden,
n.l. Argentinië, België, Cuba, Luxem
burg, Nicaragua, Peru en Venezuela.
Tegen gestemd hebben Nederland,
Portugal en Zwitserland. Afwezig
waren de delegaties van Bolivia,
Panama, Paragay en Siam.
Rusland is dus toegelaten tot den
3ond van Naties en de voorzitter
hoopte, dat op de dag, waarop een
staat van 160 millioen zielen den Bond
versterkte, een keerpunt in dezer
geschiedenis zal zjjn.
Litwinoff, de Russische vertegen
woordiger, verzekerde, dat Sovjet-
Rusland in den Volkenbond alles zal
doen om het oorlogsgevaar af te
wenden of het te verminderen
Sovjet-Rusland wil een belangrijke
vredesfactor zijn.
De Valera, het hoofd van den ler-
schen Vrijstaat, die zelf had vóór
gestemd, deed een hartstochtelijk
beroep op de Russen om de gods
dienstvervolging in ’t eigen land te
staken en de vrijheid van geweten
te herstellen. Hjj deed dit namens
300 millioen zijner mede katholieken
en millioenen andere mede christenen,
die zich volgelingen heeten van den
Grooten Vredevorst. Staken de Russen
hun vervolgingen van den godsdienst
niet, dan zullen zjj in den Volken
bond niet den gewenschten vrede
kunnen brengen, die immers van den
goeden wil der volkeren afhankelijk
is.
Op dit betoog had Litwinoff geen
antwoord.
Toespraken.
De heer Glashouwer, oudste wet
houder, sprak daarna den burge
meester in hartelijke bewoordingen
toe. Spr. memoreerde de bijzonder
heid, dat het geboortehuis van den
burgemeester ongeveer 15 jaar gele
den tot gemeentehuis is ingericht. Uw
familie voelde voor Hindeloopen en
was daarom zeer bemind. Spr. bracht
den heer Van Nauta groote dank voor
al hetgeen hij tot stand heeft gebracht.
De heer Van Elselo hield een toe
spraak in de Hindelooper taal.
Het zal voor ons allen, aldus deze,
zeer moeilijk zjjn u niet meer als
burgemeester te kennen, maar als
den heer Van Nauta. Ik geloof niet,
dat ooit iemand die benaming voor
u zal gebruiken, maar u zult voor de
Hindelooper ingezetenen steeds de
oud-burgemeester blijven. Ik wensch
u het allerbeste op uw verderen
levensweg en hoop, dat u nog lang
voor ons de oud-burgemeester zult
mogen blijven.
De heer Walda memoreerde ver
schillende belangrijke gebeurtenissen
uit het verleden en sprak over de
groote toewijding waarmee de schei
dende burgemeester de gemeente
heeft gediend.
Wethouder Smit roemde ook de
ijver waarmee de heer Van Nauta
steeds de belangen der gemeente be
hartigde, terwijl de heer G. Stallinga,
gemeente secretaris, den burgemees
ter dank bracht voor de goede ver
standhouding, welke er steeds tus-
schen hen heeft bestaan.
Burgemeester, er zal in deze dagen
veel in u zijn omgegaan. Ik weet,
dat dit zoo is, want ik weet, hoe u
aan het burgemeestersambt hing en
hangt. De liefde, die u Hindeloopen
steeds toegedragen hebt, is groot en
hecht. Laat het u echter troosten,
dat de ingezetenen van Hindeloopen
u steeds een goed hart hebben toe
gedragen en dit ongetwijfeld in de
toekomst ook zullen doen. U leefde
steeds in de behoeften der burgerij
in.
WJj kunnen echter, vooral in dezen
tijd, niet altijd ons hart laten spre
ken. Wij zweren getrouwheid aan
de wetten des lands, en zijn dus
geroepen de uitvoering hiervan zoo
goed mogeljjk te volbrengen.
Zeven jaar is het geleden, dat ik
mijn intrede in Hindeloopen deed.
Zeven jaar hebben wQ samengewerkt
voor het welzijn van Hindeloopen.
Het waren voor u niet de gemak-
keljjkste jaren, veel beslommeringen
en veel tegenslag. U neemt afscheid
in crisistijd. Hindeloopen wordt hier
door zwaar getroffen. Ik zou durven
zeggen, dat Hindeloonen wel één van
de meest zwaar getroffen gemeenten is.
Daarna spraken nog de heeren P.
Wagenmakers, hoofd der o.l. school
en domina Van Slooten, Doopsgezind
predikante.
De burgemeester zegde alle spre
kers zeer hartelijk dank voor hun
woorden. L. N.
WORKUM. De vorige week Vrij
dagmorgen gebeurde hier een droevig
ongeluk met onverwacht doodelüken
afloop. Kinderen uit het Heidenschap,
die hier de scholen bezoeken, maken
in den laatsten tijd van de gelegen
heid gebruik om 's morgens met een
melkautotot aan de coöp. zuivelfabriek
mee te rijden. Een 7-jarig zoontje van
den veehouder IJpma had het onge
luk achter van de auto te vallen. Het
ongeval scheen nog al goed te zijn
afgeloopen, want hoewel het kind erg
was geschrokken en wat bleek zag,
bezocht het toch nog de R. K. school.
Onder schooltijd werd de knaap onwel
en gebracht naar de woning van het
hoofd der school. Geneeskundige hulp
werd ingeroepen. De toestand bleek
zeer ernstig en eeaige uren later is
het kind overleden.
mistisch „wat-geeft-het-allemaal” van
velen meester. Waartegen echter met
niet genoeg kracht kan worden stel
ling genomen. Want juist in deze
oogenblikken zijn geloof en hoop en
vertrouwen en moed meer noodig
dan ooit. Terwijl we ook moeten be
denken, dat we willlcht gepoogd
hebben in afgeloopen jaren te veel
moeilijkheden allemaal tegelijk te
overwinnen, terwijl we ze gemakke
lijk, maar dan stuk voor stuk, zouden
kunnen te boven komen. In ieder
geval moeten we twijfel en defaitisme,
die alle veerkracht en moed onder
mijnen, krachtig terugwijzen. Want
deze slechte raadgevers zouden onze
pogingen om dingen en toestanden
te verbeteren slechts belemmeren en
verlammen.
Rusland toegetreden tot den
Volkenbond. Een beroep van
De Valera. Het Zweedsche
leger onbetrouwbaar? Itali-
aansche opvoeding.
Dinsdag ia de definitieve beslissing
Afscheid burgemeester van
Hindeloopen.
Vrijdag j.l. heeft de burgemeester
van Hindeloopen, de heer C. J. F.
Avenhorn van Nauta, afscheid geno
men van de raad dezer gemeente.
De heer Avenhorn van Nauta hield
een afscheidsrede, waarin hji aller
eerst memoreerde hetgeen tijdens zijn
twee en veertigjarige loopbaan tot
stand is gekomen, waarna hij zjjn
groote dank uitte jegens don secre
taris der gemeente, den heer Stallinga,
hetsecretariepersoneel, den gemeente-
opzichter den heer Tj. Dlkkes en den
politieagent den heer Idzenga.
Mfjn ouders hebben in vroeger
tijden, aldus vervolgde spr., veel voor
Hindeloopen gedaan en mede mjjn
familie, en ik denk hier even aan het
gezegde van Koning Willem III:
Oranje kan nooit genoeg voor Neder
land doen, en zoo gaat het mjj in
het klein met Hindeloopen.
Er is een tjjd van komen en gaan.
was ik zeer verheugd, toen
ik 25“jaar oud burgemeester werd en
nu ben ik verheugd, dat de Minister
een zoo wijs besluit heeft genomen
om burgemeesters van 65 jaar niet
weer voor herbenoeming voor te
dragendan wordt tevens voorkomen,
dat men zjjn eigen roem niet over
leeft.
Ik hoop, dat het Hindeloopen bij
hot
ien,
(lijk
tad,
ft
In Zweden, waar de verkiezingen
van Zondag zoo’n sterke opschuiving
naar links hebben geopenbaard,
maakt men zich ernstig ongerust
over de betrouwbaarheid van het
leger, hetwelk volgens de bevelheb
bers doorvreten is van communistische
cellen. De legerleiding heeft thans
aan de regeering, welke naar men
weet in socialistische handen is, voor
stellen overgelegd om tot bestrijding
van het euvel te geraken, daar dit
anders niet langer als een betrouw
baar instrument in handen van het
gezag kan worden beschouwd.
Anders dan in Zweden verliepen
van de week de Australische verkie-
zingen, welke opnieuw gevoelige
verliezen opleverden voor de beide
arbeiderspartijen, die hun vertegen
woordigingen tot slechts enkele afge
vaardigden zagen terug gebracht.
6. Defensie-bezuiniging door invoe
ring capitulantenstelsel enz.
f5.000.000.—
7. Door omzetting der crisis-opcen-
ten op gem. fondsbel. en vermogens
belasting in een heffing van opcenten
op de rijksinkomstenbelasting en de
vermogensbelasting f 19.260000.—
8. Belasting op hefvermogen in de
doode hand f3 000 000.—
Ook met deze maatregelen blijft een
begrootingstekort van f762.758.—.
Wat valt er uit deze opsomming
te leeren?
Eersten, dat de mededeeling der
regeering, dat geen belastingverhoo-
ging kan worden doorgevoerd, om
dat de belastingdruk niet meer kan
worden verzwaard, in het licht van
deze millioenennota slechts een be-
trekkelQke waarde blijkt te hebben
gehad.
Immers, sluiten we de belasting op
iet vermogen in de doode hand uit,
als zjjnde een nieuw object, dan ko
men we tot de conclusie, de belas
tingbetaler wederom in verhoogde
mate zal krijgen te dokken. Als de
regeering b.v. spreekt van een „om
zetting" der crisis-opcenten op de
gem. fondsbelasting in een heffing
van opcenten op de rijksinkomsten-
belasting, dan klinkt dat, als gold het
slechts een technische wijziging, maar
uit ’t verschil in opbrengst, welk
verschil bijna op 20 millioen is be
groot, bljjkt, dat de techniek meer
van tactiek heeft en den belasting
betaler duur komt te staan.
In wezen is ook de verplichting,
aan gepensionneerden opgelegd, om
premie te gaan doorbetalen voor hun
gezinspensioen, een nieuwe druk, aan
een bevolkingsgroep opgelegd.
De meeste der voorgestelde bezui
nigingen zullen noodzakelijk moeten
leiden tot loonsverlagingen (gelijk
b.v. de verminderde uitkeeringen aan
de gemeenten) en tot ontslag aan
personeel, dus verminderde arbeids
gelegenheid (onderwjjsbezuiniging,
invoering van 't capitulatiestelsel in
het leger).
Het is nochtans duidelijk, dat, waar
loonen en salarissen zulk een aan
merkelijk deel van de rjjksuitgaven
vorderen, geen tekort van 92 millioen
kan worden gedekt, zonder dat de
i wordt i
et geldt hier een droeve noodzaak.
Bezuiniging op Defensie.
Mocht de Troonrede al den indruk
hebben gewekt, dat het uit zou wezen
met verdere bezuiniging op Defensie,
uit de millloenen-nota zou men moeten
concludeeren, dat zulks niet het geval
zal wezen.
De Defensie-post is, in vergelijking
met het vorige jaar, reeds met ruim
4 ton verminderd, maar de regeering
blijkt ook nog voornemens te zijn om
aan een deel althans van het rapport
der commissie-Idenburg uitvoering te
geven en het capitulantenstelsel voor
het leger in te voeren, het vooroefe-
ningsinstituut af te schaffen, alsmede
het stelsel van burger-corveeërs, wat
te samen een besparing van 5 milli
oen zou geven.
Een groot bezuinigings-ontwerp.
De regeering gaat uit van de ge
dachte, dat 't thans volstrekt zeker
is, dat het toekomstig levensniveau
=--■ J van ons volk gestabiliseerd zal worden
op den loopenden dienst van 1934, Op een aanzienlijk lager vlak. Aan-
pagsing door deTaiuatie zou een weg
uit de impasse kunnen worden gacht,
maar: devaluatie van de muntwaarde
bljjft de regeering als een ramp voor
de samenleving beschouwen;
Tot hoever ons levensniveau zal
moeten dalen, is nog niet te zeggen,
maar de regeering acht het afwjjs-
baar noodig, dat de kosten der pu
blieke huishouding aanzienlijk verder
in de richting van het lagere vlak
dalen.
De regeering stelt zich voor om
een groot aantal maatregelen tot
verdere verlaging van het budget in
één wetsontwerp samen te voegen,
ter behandeling waarvan ze rekent
op de medewerking der Staten-Gene-
raal.
----
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bij abonnement belangrijk
lager
Al moeten we erkennen dat onze
pogingen om internationaal begrijpen
en internationale samenwerking tot
stand te brengen op vele punten ge
faald hebben, het is toch verstandig
daardoor niet al te zeer ontmoedigd
te worden. En we doen zeker ver
standig als we daaruit niet conclu
deeren dat internationalisme in de
praktijk onhoudbaar is of dat het
heeft afgedaan, of in onze realistische
wereld geen deugd van practische
waarde is. Politiek isolement mag in
het verleden (misschien) mogelijk en
tot zekere hoogte nuttig geweest zjjn,
in de wereld van heden is dit niet
meer mogelijk en deze wereld zal
nimmer haar problemen oplossen
tenzij door een groeiend besef van
o._ internationalisme en broederschap,
alhier vergunning isiNa al onze experimenten op allerlei
- - 'gebied zullen we toch tot die een
voudige waarheid moeten terugkeeren.
We moeten één ding niet uit het
oog verliezen bij onze moeizame op
bouw van een betere wereldwe zijn
nog erg onbeholpen en nieuw bjj dit
werk. We doen het pas luttele jaren
en hebben nog zoo weinig practische
ervaring. En tegenover onze goed
willende pogingen staan het vooroor
deel en de weerstand van vele eeuwen
van averechtsche nationalistische,
egoïstische politiek van nationale
zelfgenoegzaamheid, van volkeren-
laat, van rasvooroordeel, van ver-
leerljjking van nationale superioriteit, personeelspositie
van redelooze miskenning en ver- Het geldt hier et
gulzing van het „vreemde volk”, van
den medemensch, die toevallig een
andere taal spreekt en aan de andere
zijde van een denkbeeldige grenslijn
geboren werd. Maar we zullen deze
weerstand moeten overwinnen, en
ook zeker daarin slagen, en dus is
iet maar het beste die perioden van
inzinking en ontmoediging zoo spoe
dig mogeljjk te boven te komen, en
met nieuwen moed aan de moreele
wederopbouw voort te gaan. Er is
maar één weg uit onze moeilijkheden,
en die ligt... voorwaarts.
FLORIS C.
Volharding is sterker dan ge
weld: en vele dingen die niet
overwonnen kunnen worden als
ze allemaal bjj elkaar zjjn,
worden gemakkeljjk gebroken
als men ze één voor één aanvat.
Vrij naar Plutarchus.
We hebben in de jaren na den we
reldoorlog schier ontelbare malen
het woord „wederopbouw” gehoord.
Enorme schadevergoedingen moesten
worden opgebracht, om de verwoeste
gebieden weder op te bouwen, en
men kreeg allengs den indruk, dat
wanneer nu maar eenmaal al die
kapotgeschoten huizen en dorpen en
steden weer zouden zjjn opgebouwd,
de grootste narigheid weer achter
den rug zou zjjn, en er weer vrede
en welvaart zou heerschen. Men had
alleen maar oog voor de materieele
wederopbouw, en dacht niet zoo erg
veel over de ontzettende moreele
ravages die er door en in den
bestialen wereldoorlog waren aange
richt.
En wat zien we nu Leon E. Smith
zegt het met enkele treffende woor
den in Advance, als hjj schrijft: We
staan heden midden in een door
storm geteisterde wereld. Ruïnes en
puinhopen liggen langs den weg
waarlangs wQ gaan. Moreele idealen
zijn verwoest; de eerlijke zakenmo-
raal in het bedrijfsleven ligt in
scherven; politiek fatsoen is geweld
aangedaan godsdienstige levensbe
schouwingen zQn overboord gewor
pen. Inderdaad, deze wereld moet
opnieuw worden opgebouwd...
Na het onvermoeide doch oogen-
schflnlQk nog weinig vruchten afwer
pende pegen van vele idealisten in
de laatste vijftien jaren om een be
tere, vreedzamer wereld op te bou
wen, om de volkeren der wereld tot
een breede, hechter Internationale
samenwerking te brengen, maak
zich een zekere moeheid, een gevoel
van neerslachtigheid, van possi* on Onder
Geraamd tekort: 92 millioen.
Blijkens de millioenen-nota worden
voor 1935 de uitgaven voor den ge
wonen dienst, waarin omsloten ligt
een geraamd tekort van 30 mlllioen
bedrag
M'
I
FRISO.
tfS»