Brandsma's Manufact.handel
Workum
Tricotage enz.
I
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
1
Distributie gekookt Rundvleescb.
No. 43
ZATERDAG 20 OCTOBER 1934.
60ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
bon no. 47,
wat betreft de kaarten welke
bon no. 8,
ZAAD.
INGEZONDEN.
Algemeen weekoverzicht
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
goed
325
125, 145, 170-
FLORIS C.
e
1
leden; Zaterdag zal hem een natio-
90, 102, 112
210, 235
275, 325
90, 118
teresseerden, voor wat de toekomstige
resultaten betreft, gepaard ging.
Mooie Wollen
DAMES BLOUSES
135. 140, 145, 290
MUTSEN
nieuwste modellen
ALPINO’S 38 ct.
1
t
o
1
1
t
ga
ten
Itje
10g
te
ge-
de
de
‘ge
val
!hi.
tad
uis
nel
die
:he
en,
«ft
ad-
die
en,
ge-
114
ge-
nd
r
h
en
o!
en
nd
an
en
bij
jn.
ei-
an
de
en
en
:n.
la
in-
-n,
en
n.
is,
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterlijk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
Zondag hebben in Noorwegen ge
meenteraadsverkiezingen plaats ge
vonden, waarbij de socialisten op
merkelijke successen hebbe n behaald.
Ze wonnen tesamen een paar hon
derd zetels en verkregen de vol
strekte meerderheid in Oslo, de hoofd
stad van het land. Zulke meerder
heid bezitten ze thans in de grootste
drie steden.
zijn voor 2 K.G. en
van die voor 1 K.G.
wol
wol gebr.
Hemdrokken
wol gebr. 275, 325
In de week van 22—28 Oct. 1934 is
geldig
De Japansche regeering is het
blijkbaar ernst met haar voornemens
ot aanzienlijke uitbreiding van haar
vloot. Ze heeft de vlootovereenkomst
van Washington opgezegd. In April
van het komende jaar zal een nieuwe
vlootconferentie worden belegd om
te trachten alsnog een overeenkomst
voor de toekomst te bereiken, maar
de vooruitzichten daarop zijn niet
gunstig. Als plaats voor deze confe
rentie komt naast Londen ook Den
Haag in aanmerking.
Jaeger Pantalon
2*
Buitenland.
Poincaré overleden.
Noorsche socialisten
De Gemeente-Ontvanger herinnert
er aan, dat de betalings termijn van
de aanslagen voor de heffing van
rechten voor diensten bewezen door
de Gemeente-reiniging over het jaar
1934 reeds is verschenen. Ter voor
koming van kosten van aanmaning
wordt alsnog spoedige betaling ver
zocht.
De Gemeente-Ontvanger,
fl. de JAGER.
BABY-GOEDEREN
pracht keuze in wol en
katoen. Jurken, Pakjes,
Truitjes, Manteltjes,
Mutsen, wollen Doeken
Vachten
Japan blijft nog maar steeds stoken
in het verre Oosten. Nu heeft de re-
geering in Tokio weer de gedachte
opgeworpen aan de inrichting van
een bufferstaat tusschen Mandsjoerjje
en Rusland (Siberië). Hoe dat moet,
is niet duidelijkvermoedelijk heeft
Japan er Russisch gebied noodig.
Geen wonder, dat dadelijk uit Moskou
werd bericht, dat men daar zelfs niet
wilde prakkezeeren over de idee!
strijd met elkaar geraakten.
We moeten een ding niet uit het
oog verliezen: de jeugd is plooibaar,
en hoe vroeger we met het plooien
van de jeugd in de goede richting
beginnen, hoe beter het is. En wan
neer we als ideaal koesteren een
samenleving der landen der wereld,
waarbij geweld niet meer meespreekt
en geschillen slechts door arbitrage
en gemeenschappelijk overleg uit den
weg worden geruimd, dan moeten we
beginnen met de ontluikende gedach
te van het kind in dien geest te
leiden, en bij ruzietjes of gekrakeel
bij het oogenschijnltfk zoo onbedui
dende kinderspel, gezag laten gel
den en de kinderen ertoe gewennen
een geschil al is het voor ons
grooten nog zoo onbeduidend te
bepraten en elkanders standpunt te
leeren kennen en waardeeren en
respecteeren. Het kind neemt deze
leiding, mits verstandig uitgeoefend,
gaarne aan. Eigenschappen als mild
dadigheid, betrouwbaarheid, maat
schappelijkheid (zich uitend in samen
werking en verdraagzaamheid) zijn
voor het kind heel natuurlijk, maar,
zegt Elizabeth Yates, hjj moet ze ook
gebruikt zien worden door de men-
schen om zich heen, wil hij erin vol
harden. Want het is zooals Wells zegt,
hij aanvaardt voorbeelden en gebrui
ken, traditie en algemeene denkbeel
den. Welnu, laten we ervoor zorgen,
dat hij dan goede voorbeelden ziet
om zich aan te spiegelen, goede ge
bruiken om na te volgen, een goede
traditie om te bestendigen en na te
leven, goede algemeene denkbeelden,
tot zaad voor zijn latere gevoelens.
(Nadruk verboden.)
Buiten verantwoordelijkheid, der Redactie
Een Nazorg-verpleegfonds voor
Violetta te Heerenveen
Aan de bewoners en vrienden
van Friesland.
Wanneer wfl Uwe aandacht vragen
om ons te helpen bij de stichting
van een nazorg-verpleegfonds voor
Violetta, moeten wij beginnen met te
zeggen, dat reeds voor 3 jaren is
gesproken over het stichten van zulk
een fonds voor geheel Nederland;
dit is echter mislukt, omdat men
ten aanzien van de verdeeling groote
moeilijkheden vreesde.
Intusschen gaat Zonnestraal rustig
voort met het houden van collectes
over geheel ons land, terwijl zeer
velen die hier een bijdrage voor
geven, niet weten, dat in Friesland
een inrichting bestaat, die aan onze
behoeften ruimschoots kan voldoen,
enkele gevallen uitgezonderd.
Het kwam in den laatsten tijd nog
al eens voor, dat bij gelegenheid van
een vergadering van een Zonne-
straal-comité werd gewezen op onze
Nazorg-kolonie Violetta te Heeren
veen. Het bleek toen, dat een groot
deel der aanwezigen nooit hiervan
had gehoordeen ander meende, dat
Violetta nog steeds een inrichting
was voor Lupuspatienten deze
Lupusinrichting is reeds in 1929 ge
sloten wegens gebrek aan patiënten;
de geheele inrichting is tegen over
name van een hypotheek van f9000
geschonken aan het Friesche Groene
Kruis, dat op 25 October 1930 de ge
heel verbeterde inrichting met tuin,
3 H.A. land enz. kon openen.
Laten wij met een enkel woord het
doel onzer inrichting nog eens noe
men; wij willen herstellende man
nelijke tuberculoselijders, door ar-
beidstherapie onder medisch toezicht
weer zoover brengen, dat zij als
volwaardige arbeidskrachten in de
maatschappij kunnen terugkeeren.
Over het geheel worden zeer goede
resultaten bereiktmenig patient kon
de stichting hersteld verlaten; jam
mer, dubbel jammer was het, dat de
heerschende werkeloosheid oorzaak
was, dat niet steeds direct een werk
kring kon worden gevonden. Wil
men iets naders weten van de re
sultaten, dan leze men het verslag
van de controleerend geneeskundige,
Dr. Russchen te Heerenveenop aan
vraag zendt de secretaris gratis een
verslag toe.
Thans worden slechts 3 patiënten
verpleegd. Wij zouden het van harte
toejuichen als er geen patiënten meer
waren. Maar, de oorzaak is de
crisis. „Er is geen geld voor”, zoo
Binnenland.
Gewijzigde standplaatsaftrek
voor r^ksambtenaren. Met
het fietsplaatje op het hart.
Een katholiek-democratische
fusie. Bedrjjfsraad voor de
sigarenindustrie. Da zieken
fondsen en de contributie van
de crisis-werkloozen. V er pach
ting van de jacht in de Wie-
ringermeerpolder.
De regeering is wel vindingrijk bij
het zoeken naar verlagingstendenzen
in de loonregelingen. Naar het schijnt
zal reeds op 1 November a.s. een
gewijzigde standplaatsaftrek voor de
rjjksambtenaren ingaan; de gemeen
ten gaan in 4 inplaats van in 3 klas
sen ingedeeld worden, hetgeen wel
practisch zal beteekenen, dat de
meeste ambtenaren een klasse komen
te zakken en daarmee opnieuw met
6 pCt. worden gekort op hun salaris.
De K.D.P., de partij van prof- Ver
aart, is Zondag weer eens een fusie
met een andere katholiek-democra
tische groep aangegaan, n.l. met de
Kath. Dem. Arb. Partij. Ter gelegen
heid van een en ander hebben Prof.
Veraart en Mr. Arts een paar scherpe
redevoeringen afgestoken tegen de
regeering-ColQn en van hun hoopvolle
inzichten getuigd voor den affoop der
verkiezingen in het a.s. jaar.
Een verloting, subsidie-aanvragen
en ook de particuliere hulp bleken
niet meer het gewenschte resultaat
op te leveren en daarom juist zouden
wij zoo gaarne willen stichten Nazorg-
Verpleegfonds voor Violetta.
Uit dit fonds zouden wij steun kun
nen geven. Om misbruik te voorkomen,
zal aan een dergelijke steunverleenlng
een ernstig onderzoek moeten vooraf
gaan.
Het z g. Heyt-fonds tot steun van
t.b.c.-ljjders in Friesland doet wat het
kanook uit een ander fonds is ons
reeds steun toegezegd, maar daar kan
niet alles van komendoor meer steun
kan de nu reeds zeer lage verpleeg-
prijs van f 1 60 per dag nog meer naar
beneden worden gebracht, waardoor
tevens de exploitatie veel goedkooper
zou worden, dan nu het geval is.
Wat zou het heerlijk zijn, als wij er
in mochten slagen in de noodzakelijke
gevallen gratis verpleging toe te
staan.
Onze nazorg-kolonie Violetta is de
eenige in het Noorden des landszij
is totstandgekomen door noeste vlijt,
door krachtige propaganda en met
groote financieele opofferingen. Het
zou half werk zijn, wanneer wjj deze
inrichting, die reeds zooveel zegen
heeft verspreid, tengevolge van de
ongunstige omstandigheden zouden
moeten sluiten.
Wil men een kijkje nemen op onze
stichting, een half uur gaans van
Heerenveen op de weg naar Tjalle-
berd, men is steeds zeer welkom.
Stortingen gaarne op postrekening
182987, Akkrum of op de rekening
van de Amsterdamsche Bank aldaar.
Jaarlijksche contributies zijn ook zeer
welkom.
De nazorg-commissie
Dr. A. Overbosch, Leeuwarden, Voorz.
Arts P. de Vries ozn., Leeuwarden,
Spanjaardslaan 112, Secretaris.
T. Boerema, Akkrum, Penningmeester.
D. Terhenne, Leeuwarden.
J. G. S. Falkena, Heerenveen.
W. Bosma, Hogebeintum.
Controleerend geneesheer
Dr. M. Russchen, Heerenveen.
Adviseerend lid
Dr. H. R. Gerbrandij, Leeuwarden.
Leeuwarden, October 1934.
(Van redactlewege verkort.)
Minister Steenberghe heeft den
tweeden Bedrijfsraad geïnstalleerd, n.l.
dien voor de sigarenindustrie, hetgeen
met eenige plechtigheid en een be
is een der grootste* Fransche staats
lieden geweest. Lotharinger van
geboorte, heeft hijj altijd gewrokt
over het verloren gaan van zijn
provincie in den oorlog van 1870. De
revanche-gedachte heeft hem nooit
losgelaten en hem den bijnaam van
Poincaré-la guerre, oorlogs-Poincaré,
bezorgd. Bfj was prt sident van de
republiek, toen de «oorlog in 1914
uitbrak en hij is dat tot na den vrede
van Versailles gebleven. Aan Poin-
caré's hardnekkigheid hebben de
Franschen het te danken, dat de
oorlog tot het bittere, maar zege
vierende einde werd doorgezet.
De overledene hoeft zich zéér
teleurgesteld betoond door het feit,
dat de geallieerden een wapenstil
stand hebben aanvaar 1, in plaats van
het verslagen Duitsch» leger tot in
Berlijn te vervolgen. 118 bad daarop
het Duitsche rijk in o aderscheidene
onafhankelijke staatje o.a. een
Rijnland, willen laten uiteenvallen,
om aldus voor goed een .gevaarlijken
vjjand voor de toekomst uit te scha
kelen.
Eenige jaren geleden h eeft Poincaré
als minister-president d e Fransche
franc gered in een tyd, toen deze
opnieuw met inflatie werd bedreigd.
Terwijl alom de subsidies voor de
drankbestrijding en voor andere on
misbare arbeid door de Regeeringen
worden verminderd, kan men in de
Finsche millioenenrede voor 1935 het
voorstel vinden, de bijdrage aan de
anti-alcoholbeweging toegestaan, te
verhoogen tot een bedrag van
2.950.000 Mark, dat is om en de bij
honderdduizend Nederlandsche gul
dens.
Voor de fietsrijder is de minister
van financiën eens mild geweest. Nu
op 1 November een verscherpte con
trole op de rjjwielbelasting wordt
ingesteld, heeft de minister tegemoet
willen komen aan het diefstal-bezwaar
en goedgevonden, dat het fietsplaatje
door den fietsrijder goed zichtbaar op
de borst wordt gedragen. Het zal dus
voor het eerst vertoond worden, dat
de Nederlandsche belastingbetaler
zijn kwitantie van den fiscus op het
hart draagt!
Het bestuur van de Landelijke
Federatie ter behartiging van het
Ziekenfondswezen heeft de moeilijk
heden besproken, welke zich voordoen
naar aanleiding van de brief van den
minister van sociale zaken aan de
gemeentebesturen, waarbij deze laatste
gemachtigd worden een deel van de
ziekenfondspremie voor de werkloozen
te betalen, teneinde verdere ontwrich
ting van het ziekenfondswezen te
voorkomen.
Verschillende gemeenten zijn door
financieele onmacht niet in staat een
bijslag te geven, waarvan dan de
werkloozen de dupe worden.
Ook onder de gemeenten, welke
wel tot een bijslag bereid zijn is geen
eenstemmigheid ten opzichte van de
grootte van de bijslag.
Het federatiebestuur is de meening
toegedaan, dat instandhouding van de
ziekenfondsen een belang is van de
volksgezondheid en dat mitsdien het
rijk een deel van de contfibutie voor
de werkloozen behoort te betalen en
dat dit ten laste gebracht moet wor
den van werkloozenzorg.
Dit deel zou ten minste een derde
der ziekenfondspremie moeten bedra
gen, terwijl de rest van de contributie
dan geregeld kan worden tusschen
verzekerden, ziekenfondsen, deelne
mers en gemeente naar gelang van
plaatselijke omstandigheden.
Om tot eenheid van optreden in
deze te komen, heeft het federatie
bestuur besloten de besturen van het
Nederlandsch Verbond van Vakver-
eenigingen, het R. K. Werklieden
verbond, het Chr. Nat. Vakverbond,
de Nederlandsche Mij. tot bevordering
der Geneeskunst en de Ned. Mjj. ter
bevordering der Pharmacie tot een
bespreking uit te noodigen.
Meer en meer beginnen zich in de
Wieringermeer normale toestanden
te ontwikkelen. Werd met de boer-
derijen-uitgifte reeds een aanvang
gemaakt, thans wordt overgegaan tot
verpachting van de jacht in de 2000
ha. groote polder. Dit gebied is in
tien jachtvelden verdeeld met een
gemiddelde grootte van circa 200 ha.
Daar de jacht daar nog nooit werd
uitgeoefend heeft de wildstand zich
rustig kunnen ontwikkelen. De op
brengst van de verpachting van de
jacht zal worden aangewend in het
algemeen belang van de landbouw
in de Wieringermeer.
„Menschen worden geboren,
doch burgers worden gemaakt.
Een kind neemt aan, wat men
erin brengt. Het aanvaardt
voorbeelden, gebruiken, traditie
en algemeene denkbeelden. Al
de vormen van zijn maatschap
pelijke reacties en de meeste
van zijn gevoelens vinden hun
oorsprong in zijn opvoeding.”
H. G. WELLS.
De woorden van Wells, hierboven
aangehaald, geven heel scherp de
voorwaarden voor ware, vruchtdra
gende opvoeding aan, en als men dit
eens overdenkt, dan ziet men duide
lijk hoe het komt, waarom er in de
maatschappij die niets anders is
dan de collectiviteit van vele gezin
nen nog dikwijls zoo weinig sa
menwerking, naastenliefde, offervaar
digheid en waardeering voor elkan
der gevonden wordt, waarom zoo
dikwijls bruut geweld nog overheer-
schen en egoïsme en haatdragend
heid, met het gevolg dat de zaak van
den vrede tusschen de volkeren nog
niet zoo heel stevig gegrondvest is.
De oorzaak is, dat in zoo talloos vele
gezinnen bij de ouders nog niet het
juiste verantwoordelijkheidsbesef aan
wezig is, ten aanzien van de opvoe
ding, in woord en daad en voorbeeld,
van hun kinderen. Zeker, de meeste
ouders hebben wel begrip van de
fundamenteels beginselen der zede-
leer, en zij zullen, in hun woorden,
de kinderen wel voorhouden dat ze
eerlijk, oprecht, vergevensgezind,
hulpvaardig, liefhebbend enz. moeten
z(jn. Maar bij een niet gering aantal
is het: let op mijn woorden, doch
niet op mijn daden. O, niet dat die
ouders nu direct bepaald slechte
dingen doen. Maar hun voorbeeld,
het voorbeeld dat zij dikwijls onbe
wust geven door hun gedragingen,
hun uitingen in het spreken over
anderen, hun los daarheen geworpen
opmerkingen, hun optreden jegens
vreemden, is dikwijls in strjjd met
de beginselen, die zij met de mond
hun kinderen voorhouden als juist
en goed. Ze vergeten dat het juist
hun voorbeeld is, honderd keer meer
dan hun woorden, dat door de kinde
ren als standaard wordt aanvaard en
wordt nagevolgd. Het voorbeeld is
het zaad, waaruit de gevoelens en
beweegredenen van toekomstige ge
neraties zullen voortspruiten.
Anti-maatschappelijke eigenschap
pen die zich in een kind manifestee-
ren, mogen weinig om het lijf heb
ben, zoo voor het oog, en feitelijk
maar een handjevol menschen uit de
naaste omgeving direct raken, terwijl
die menschen er dan nog soepel te
genover staan meestal, ze maar
dulden, wanneer die eigenschap
pen zich later sterker in den vol
wassen menach uiten, zullen ze niet
nalaten hun uitwerking te hebben
op de gemeenschap en wellicht nog
verder. Onnadenkendheid, onver
draagzaamheid, verkwisting, zegt
Elizabeth Yates eischen allen hun tol.
Het kind dat haakt naar bezit (een
„hebberig” kind dus) en het kind dat
bang is maar iets te moeten verlie
zen of afstaan, van hetgeen het be
zit, vormen als het ware symbolen
van bepaalde vormen van mentaliteit.
En deze vormen van mentaliteit, in
massa gehuldigd, zijn dikwerf oor-
aaak geweest, dat lauden in bloedigen luidt de algemeene klacht.
De prijs der Advertentiën
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bij abonnement belangrijk
lager
Interlock Pantalon
Hemdrokken
Directoirs, mooie kwaliteit,
alle soorten 22, 27, 32, 37, 42
Directoirs Interlock en Fil d’ Ecosse
mooie kleuren 43, 56, 63, 70
Onderjurken wol en Fil d' Ecosse
- De
behalen
een verkiezingsucces. Japan
zegt het Vlootverdrag op.
Een bufferstaat in het verre
Oosten Subsidie voor drank
bestrijding in Finland. Bul
garije—Nederland. Allerlei.
Maandagochtend is de Fransche
oud-president Poincaré te Parijs over
scheiden verwachting van de geïn- nale begrafenis geworden. Poincaré
2>
2*
wol
I
B
w
I
i
i
i
1
[-
1
i
H--
U-
U
-- -M
