enz.
ZATERDAG 5 JANUARI 1935
van
BRANDSMA’s
begint de GROOTE
voor de Gemeenten ïïorkum, Hem. Oldepb. en Koordw., Hindeloopen, Stavoren, enz
Nieuws- en Advertentieblad
Ie om de overgroote sorteeiing in alle afdeelingen
2e om de uiterst lage prijzen
No. 2
Profiteert van deae gelegenheid
Zie speciale opriiimings-courant - Zie etalages
Distributie gekookt Rundvleesch.
223
ZATERDAG 5 JANUARI 1935.
61ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
HHM
VREDE.
Gemengd Nieuws.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45 -
bon no. 58.
INGEZONDEN.
WAARSCHUWING.
FLORIS C.
4
S' -
Dit blad vorschünt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterljjk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
Manufacturenhandel
VV O li U M
In de week van 7 Januari—13 Janu
ari 1935 is geldig
Kostbare oude postzegels.
Twee oude postzegels van de Ber-
muda-eilanden zijn te Londen voor
450 pd. st. verkocht.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
De prijs der Adverteutiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bij abonnement belangrijk
lager
Het gaat hier om ongeveer 240 per
sonen, die dus van de geldelQke
tegemoetkoming, bedoeld in art. 13
van de Zuiderzeesteunwet, zullen
worden uitgesloten. De andere steun-
middelen der wet blijven echter van
kracht. Zoo zullen ongeveer 190 van
hen, die bezig zijn hun bedrijf te
vervormen, door art. 6 der wet verder
kunnen worden geholpenin verband
daarmede werd art. 8 van het Zuider-
zeesteunbesluit onlangs verruimd.
Van de overblijvenden, ten getale
van ongeveer 50 (verdeeld over 14
gemeenten), wordt nagegaan, of er
onder hen zijn, die eveneens nog door
een der andere steunmiddelen der
wet kunnen worden geholpen. Voor
zoover dit niet het geval is, zullen,
zoo noodfg, op de gewone wijze
andere steunorganen moeten optreden.
Op de hierbedoelde personen blijft de
bijzondere aandacht gevestigdde
minister heeft de medewerking van
de betrokken burgemeesters inge
roepen, opdat een en ander op de
minst storende wijze verloope. Ook
met zgn betrekken ambtgenooten
pleegt hij ter zake overleg.
Bü het Centraal Archief zün klach
ten ingekomen omtrent een zekere
VEREENIGING MIDDENSTANDS-
BELANGEN, Klein Coolstraat 40a,
later 2e Lombardstraat 19 te Rotter
dam.
B() informatie bleek, dat men hier
te doen heeft met een onderne
ming van FRIEDRICH WILHELM
KEULMANN, ook van vroeger be
kend (1930) als destijds betrokken bij
het thans opgeheven „Administratie
kantoor voor den Middenstand" te
Schiedam. Op het adres 2e Lombard
straat 1 te Rotterdam bleek K. thans
inwonend te zün (logement).
K. staat bij de Politie te Rotterdam
als zeer ongunstig bekend. Meerma
len werd tegen hem gewaarschuwd.
Hü biedt credieten aan, begint met
gelden te innen en laat dan niets
meer van zich hooren. Naar werd
medegedeeld zou sinds begin Octo
ber 1934 reeds twee maal wegens
oplichting en verduistering proces
verbaal tegen Keulmann zQn opge
maakt.
Men zü dus op zijn hoede.
„Vrede laat ik u, mijnen vrede
geef ik u: niet geljjkerwijs de
wereld hem geeft, geef ik hem
u...“
nog méér kunren doen, die moet het
maar eens komen zeggen. Als dat
dan iets is, wat uitvoerbaar is en
doeltn ff and, dan zal zeker de ge
heel® bevolking hem dankbaar zijn.
W él weet ik, wat de bsvolking
zelve zou kunnen doen om autori
teiten en politie in de bestrijding van
dit kwaad te steunen. Zij zou eens
wat meer durf kunnen toonen tegen
over die „voetbalvlegels" en hun
viianden en verwanten. Zij zou in
plaats van met vage en ongeteekende
stukjes, eens b(j ons moeten komen met
bepaalde feiten en met opgave van de
namen der schuldigen, en dan niet ano
niem, maar met demoed om persoonlijk
getuigenis af te leggen. Ook strenger
tucht over eigen kinderen zij velen
aanbevolen.
Eindelijk versterkt het bewuste in
gezonden stukje nog het bjj velen
bestaande dwaalbegrip dat ons Sport
terrein toch eigenlijk bestemd is voor
de spelende straatjeugd en voor de
bedoelde „voetbalvlegels". Dat terrein
heeft een geheel andere bestemming,
welke ik toch mag veronderstellen
wel bekend te zfln. In nog veelgroo
tere gemeenten dan het door hem
bespotte Kampen, moet de schrijver
maar eens informeeren, of daar de
Sportterreinen open staan voor hen
die hij er hier op wil zien toegelaten.
Elk Workumer wordt geacht naast
de wetten óók de plaatselijke veror
deningen en de Raadsbesluiten te
kennen. En wie die kent, die weet
óók dat hei mij niet vrij staat om te
voldoen aan een verzoek, dat mij op
Oudejaarsavond in min of meer eigen-
aardigen vorm werd thuisbezorgd.
Daarin werd mij gevraagd om „ge
durende de vacantie het Sportterrein
voor de jongens beschikbaar te stel
len." Als de jongens zélf tot dit ver
zoek het initiatief hebben genomen,
dan valt hen dit niet kwalijk te ne
men. Zij denken allicht, dat de Bur
gemeester dit maar voor het zeggen
heeft. Maar bij de onderteekenaars
vond ik menschen, die dit wel beter
weten. Inplaats van het verzoek te
teekenen, hadden zjj de aanvragers
er op moeten wijzen, dat afgezien van
het al of niet wenschelQke, toch in
elk geval de Burgemeester alléén
niet het recht heeft daarover te be
schikken.
C. E. van KOETSVELD.
Geldelijke tegemoetkoming
Zuiderzeesteunwet,
Op de vragen van den heer Duymaer
van Twist betreffende verlenging van
de termijn, bedoeld in art. 13 der
Zuiderzeesteunwet, krachtens welke
door belanghebbenden, die op 16 Dec.
1927 jonger waren dan 25 jaar, in de
regel gedurende ten hoogste driejaar
een geldelijke tegemoetkoming kan
worden genoten, antwoordt de minis
ter van Waterstaat, dat deze termijn
1 Jan. 1935 is geëindigd. De minister
acht geen termen aanwezig, om de
termijn van drie jaar te verlengen.
Buitenlandsche werkkrachten
in Nederland.
Het aantal vreemdelingen, dat 31
December 1930 hier te lande een
beroep uitoefende, bedroeg volgens
berekeningen van het Bureau voor de
Statistiek 98.740. Het totaal aantal
vreemdelingen in ons land bedroeg
175 850 (1920: 112.089). In sommige
bedrijven of beroepen vormt het aan
tal vreemdelingen, hoewel op zich
zelf niet groot, een belangrijk gedeelte
van het daarin totaal aantal werkzame
personen, in enkele gevallen vormen
zü zelfs de meerderheid.
Het aantal Duitschers bedroeg 61.987
of meer dan het dubbele van 1920.
Wat de rubriek huispersoneel betreft,
deze neemt een zeer groot deel van
de buitenlandsche werkkrachten voor
haar rekening, op een totaal van
266.529 vrouweljjke personen in deze
groep kwamen 30532 vrouwen van
buitenlandsche nationaliteit voor, waar
van 23 839 Duitsche dienstboden.
Do Prins van Wales bevorderd.
De Prins van Wales is ter gelegen
heid van het nieuwe jaar bevorderd
tot admiraal, generaal en luchtmaar-
scbalk.
Werkloosheid in Engeland
iets afgenomen.
Het aantal werkloozen in Groot-
Brittannië bedroeg op 17 December
2.085 815 d.w.z. 34.970 minder dan op
26 November en 138.264 minder dan
het vorig jaar op dit tijdstip.
In allerlei corflict, of het nu gaat
om str(jd tusschen naties, of om strijd
tusschen individuen in de maatschap
pij, blijft de waarheid als een paal
boven water staan, dat er niets door
vechten gewonnen wordt. In iederen
„krQg’’ ®iju de verliezers aan beide
kanten. Dit geldt evenzeer voor een
„arbeidsoorlog” tusschen werknemer
en werkgever, als in een oorlog tus-
schen staten. Omdat het volmaakte
recht nimmer aan één kant is. De
kosten van het corflict worden door
iedereen gedragen. Oorlog en strjjd
behoorden in dezen toch altijd min
of meer verlichten tijd inderdaad
anachronismen te zijn, dingen waaraan
we ontgroeid zün. Vrede beteekent
„geven-en-nemen” het compromis, het
grootste goed voor het grootste aan
tal menschen.
Laten we dan de geest van „vrede
op aarde, in den menschen een wel
behagen” die in de nog zoo pas ge
leden doorleefde dagen over ons
vaardig werd, niet laten vervagen.
Laten we den geest van saamhoorig-
heid en liefdadigheid en vergevens
gezindheid en naastenliefde en men-
scheljjke solidariteit, die in de laatste
weken van het jaar tot zulke groot-
sche dingen in staat blijkt, en waar
door zooveel liefde verspreid wordt
en leed gelenigd, voort laten duren.
We hebben in de schoonheid ervan
in de laatste weken^van het jaar vast
geloofd. Welnu, „wie eenmaal geloof
de, kan nimmer meer geheel en al
twijfelen..."
(Nadruk verboden.)
De scheepvaart op de Waterweg.
Door de Waterweg zjjn in het afge-
loopen jaar 12.882 schepen gevaren,
tegen 11 805Jn het vorige jaar, zoodat
de scheepvaartbeweging in 1934 meer
dan 1000 vaartuigen grooter was.
Van deze 12.882 vaartuigen waren
12.198 stoom- en motorschepen, 16
zeelichters, 620 bunkerbooten, 21
vreemde sleepbooten, 12 bijleggers, 2
vreemde marinevaartuigen, 7 sloopers, de weg te ruimen.
6 proefstoomers.
een
oorlog zelf bestaat er vrijwel geen
verschil van meaning meer. Vrijwel
ieder ziet in dat oorlog nimmer iets
anders is dan onherstelbare verspil
ling en vernietiging, waarbij over
winnaars zoowel als overwonnenen
evenveel verliezen tenslotte, We heb
ben dan ook gezien, dat de idea
listische, hooggestemde jeugd zich
tegen de oorlogsgedachte en militaire
oefening te weer stelde, hoewel bjj
eenig nadenken ook zü konden inzien,
dat mocht de oorlogsramp treffan
het in den oorlog sturen van onge
oefende jongelieden nog veel erger
is. We hebben vele jongelieden uit
overtuiging militairen dienst zien
weigeren. En het ongetwüfeld eerlük
gemeende motief was, dat zü niet
wenschten opgeleid te worden met
het doel hun naaste te dooden of
kwaad te bereiden. Maar dikwüls
heeft men deze idealistische jonge
mannen kunnen aantreff n bij arbeids-
onlusten of andere ongeregeldheden,
waarbü zü de politie of andere dra
gers van het gezag en handhavers
van orde en wet wel allerlei kwaad
bereidden.
Als iemand met mü wil spreken,
dan heb ik recht te weten wie hü is. vnn
Aan wien zich verborgen houdt, ben 'an
ik geen antwoord schuldig. „Enige
bewoners bü de Markt" is geen per
soonsaanduiding; en het feit dat wie
aldus zün stukje onderteekent de
spelling—Marchant gebruikt, zegtmü
nog niet wie hü is.
Maar hoewel het stukje heet te zün
gericht tot „de autoriteiten van onze
stad” (tot wie men zich moet wenden
in een behoorlük en onderteekend
verzoekschrift), is het toch eigenlijk
óók gericht tot de bevolking.
Tot die bevolking meen ik iets te
moeten zeggen over de gegronde
klacht welke in dat stukje wordt
geuit, over het ongegrond verwüt wat
tusschen de regels doorstraalt en over
het dwaalbegrip waarvan het blük
geeft.
Gegrond is de klacht over onduld
bare last en ergernis welke de be
volking ondervindt van hen die in
het stukje terecht „voetbalvlegels”
genoemd worden.
Ongegrond is het doorstralend ver-
o wüt, dat autoriteiten en politie daar
gekomen. Strtf d en vechten werd als tegen niet streng genoeg optreden,
iets fraais en verheffends voorgesteld, Autoriteiten hebben in hun verorde
ning het voetballen op straat verbo
den en strafbaar gesteld. °olitie
heeft ballen in beslag genomen en
geverbaliseerd. Als de rechter nlet-
L dan kunnen die
autoriteiten en de politie dit toch
zeker niet helpen I Wie weet wat wü
van de vrede. Flandin gaf daarbij
evenwel uiting aan het vaste ver
trouwen, dat in 1935 niet alleen elk
gewapend col filet kan worden ver
meden, doch dat b ovendien de grond
slagen voor een duurzame vrede
zullen kunnen worden gelegd.
Bü de Nieuwjaarsontvangst van
buitenlandsche diplomaten heeft Hit
ler o. m. verklaard
Geen land kan meer de behoefte
voelen naar vrede dan Duitschland,
dat al zün krachten büeen heeft ge
gaard voor zün innerlük herstel en
van de andere landen slechts dezelfde
erkenning en achting vraagt als het
deze landen verleent.
Ik zie geen enkel probleem dat niet
voor oplossing vatbaar is, en ik kan
niet gelooven, dat het aan goede wil
ontbreekt. Moge het nieuwe jaar ons
nader brengen tot het verheven
doel.
De Fransche oud-minlster <n oud-
ambassadeur te Rome, Hemy de
Jouvenel, heeft den Parüschen cor
respondent van het Berliner Tage-
blatt een interview toegestaan, waarin
hü een warm pleidooi houdt voor een
weder in werking treden van het
Viermogendheden-verdrag (tusschen
Duitschland, Frankrük, Engeland en
Italië gesloten) en waarin hü waar
schuwt tegen een oorlogsgevaar, dat
zou dreigen indien men er niet tüdig
in zou slagen door directe onderhan-
delingen de bestaande moeilükheden
Wat is üw meening over oorlogen
al het gepraat en geschrüf over oor
log? luidde de eerste vraag.
Oorlog? Hoezoo? Zeker, men be
reidt deze met alle mogelüke midde
len voor en eens zal het blüken, dat
deze middelen sterker zün dan de
wil. Want niemand wil de oorlog.
Een oorlog kan echter vanzelf uit
breken, zonder dat iemand schuld
treft.
De vraag is steeds weer, of Hitler
het wel oprecht meent. Wanneer hü
niet oprecht^was, zou hü tegen zün
eigen belangen en die van Duitsch
land handelen. Ik heb de indruk, dat
Hitler, zooals geen ander, de psycho
logie van het Duitsche volk door en
door kent. Wanneer hü zoo vaak het
woord „vrede" gebruikt, dan mag
men dat niet zonder meer negeeren.
dat wil zeggen, het vechten van
menschen tegen menschen. En toch
tad een strüdensmoede wereld reeds
aren geleden op de vraag „wordt er
ets ooit gewonnen door vechten?" of te slap straft,
het duidelijke antwoord gegeven:
„Neen, nimmer." Op het punt van
Joh.
Wie eens geloofde, kan nimmer
meer geheel en al twüfelen.
Alfred Austin.
De dagen van „vrede op aarde, in
den menschen een welbehagen" lig
gen vlak achter ons en de zachte
tonen der kerstliederen zingen nog
na in onze gedachten. Als de bezin
ning en overpeinzing wellicht die
jaarswisseling bü velen vergezellen,
waarlük iets te beteekenen hebben
gehad, dan zullen velen van ons op
nieuw het besluit hebben gevat, om
het nieuwe jaar een anderen weg in
te slaan en een andere houding
jegens het leven en de menschen om
ons heen aan te nemen. Een houding
van meerder verdraagzaamheid en
liefde jegens de menschen, een hou
ding van vaster geloof in de onver-
gankelüke geestelijke waarden, en in
de overwinning van de vredesge-
dachte. De materieele organisatie van
den vrede zooals die belichaamd
is in den Volkenbond, en welk com
plex men gewoonlük met „Genève"
aanduidt, dit materieele „Genève"
alleen kan ons niet op een nieuwen
weg leiden. Doch, zooals iemand in
Free Press (Londen) opmerkte, we
moeten den Christusgeest zoeken, zün
liefde, zün visie van het leven en zijn
macht. En als ieder eerlük en vier
kant het leven uit dezen gezichts
hoek ónder het oog wil zien, dan zal
het nieuwe jaar zeker een nieuwen
geest, een nieuwe hoop, een nieuwe
vrede brengen...
We hebben de vernieuwing van
den geest van verdraagzaamheid en
vrede als brood zoo noodig, in al
onze betrekkingen. We hebben in het
jaar dat achter ons ligt een opleving
gezien van den z.g. strüdbaren geest,
in de slechte beteekenis van de veel
misbruikte uitdrukking, we hebben
een verheerlüking gezien van de
strüdgedachte, van blind nationalisme,
van verscherpte tegenstellingen tus
schen werkgever en werknemer, er
is gesproken over strüd en nog eens
strüd, tusschen volkeren zoowel als
groepen, en de vrede op aarde, en
het welbehagen in den menschen is
dikwerf leeRjk in de verdrukking
veerpont in de
rivier gereden.
Nabü de tabaksonderneming Sela-
jang te Medan op Sumatra is een
autobus met veertien personen van
de veerpont in de rivier de Wampoe
gereden.
Een man, drie vrouwen en twee
kinderen z()n verdronken.
De oorzaak is onvoorzichtigheid
van den chauffeur.
Belastingbetaling in schilderijen.
In het stadje Szek&zard in Honga-
rüe woont een arm schilder, die de
gemeente een vrü hoog bedrag schul
dig was aan huur en belasting. Het
gemeentebestuur heeft er thans in
toegestemd, dat de schilder in plaats
van zün schuld te betalen portretten
zal schilderen van den burgemeester
en eenige wethouders. De gemeente
zal zelf het noodige materiaal be
kostigen.
Rond Oud en Nieuw.
Oorlog en vrede.
In een onderhoud met een verslag
gever van de „Petit Parisien" heeft
de Fransche premier Flandin de
vooruitzichten voor het jaar 1935 be
sproken. Hü kwam tot de conclusie,
dat het komende jaar in allerlei op
zichten van beslissende beteekenis
zal zün, vooral voor de handhaving
Balans-Opruiming
FRISO.