Simplex Cycloïde H. p. nr AUT A Nieuws- en Advertentieblad ASPIRIN het product van vertrouwen. voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz. Distributie gekookt Rundvleesch. 15 1 ZATERDAG 23 FEBRUARI 1935. 61ste Jaargang No. 9 Officieel Gedeelte. KIEZERSLIJST. WAARSCHUWING. Plaatselijk Nieuws DE LES VAN HEDEN. Adverteert in dit blad. - Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45 Algemeen weekoverzicht iën ten taf I dat Wat de openbare meening FLORIS C. (Nadruk verboden.) Het beste lichtloopende RIJWIEL en niet duur •or u i iet en pen •lot end ers- Nieuwe kaarten zullen ALLEEN op Dinsdag 26 Februari 1935 des voormiddags van 11—IH/2 uur wor den uitgoreikt in lokaal A. Z. »n, re- od iet en ik g® a.“ der 1 de •ag- “4: aar •n... loe der In de week van 25 Februari—3 Maart 1935 is geldig bon no. 65. Dit blad verschijnt des Za terdags en kost per kwartaal 50 centsfranco per post 80 cents. Enkele Nos. 5 ets. Ingezonden stukken Donder dags voorm. in te zenden. Ad- vertentiën tot uiterlijk Don derdagsmorgens 12 uur, uit gezonderd familieberichten De prijs der Advertentlën is van 15 regels 60 cents, elke regel meer 7 Grootere letters naar phviU- ruimte. Buiten Friesland, uitgezonderd Familie bench- ten, 10 cents per regel. Bij abonnement belangrijk lager het er- >en sen len *ar •en het ;ijn ide en- mr dat lol- >or me de tap Zenuwpijnen! Het is een heel menschelQke eigen schap, om steeds in het verleden en de toekomst te leven. We denken terug, met een soort van weemoed soms, aan het verleden, dat door de herinnering met rozige tinten van geluk en welzijn overgoten wordt. En we kijken met een hart vol verwach ting maar steeds de toekomst in. We ontleenen aan het verleden en de daarin opgedane ervaring vele wijze lessen, die we in de toekomst zullen gaan benutten. Maar: wat omtrent het heden Het heden, dat morgen verleden zal zijn, is het allerbelang rijkste en we dienen bij al ons overigens heel verstandig bespie gelen van de ervaring van het ver leden, en ons reikhalzend uitzien naar de toekomst, niet vergeten, meer aandacht te besteden aan het heden, en de lessen te leeren die het heden voor ieder onzer inhoudt. We hebben niet maanden en jaren te wachten, alvorens de lessen van het heden te gaan benutten. We moeten bedenken dat het belangrijkste moment uit ons en Buitenland. De algemeene politieke situatie in de wereld blijft ingewikkeld, maar wanhopig is ze niet. Er is zelfs reden voor eenlg optimisme. Uit Zuid-Ame- rika komen berichten, dat Paragay, de overwinnende en dus halsstarrige partQ in het Chaco confl‘ct, ten zeerste beducht geraakt over de zelf uit gelokte begunstiging door den Volkenbond van Bolivia, aan welk land de wapenlevering is vrijgegeven. Deze vrees kan tenslotte de Paragu- anen naar de conferentietafel leiden, wat een succes zou beteekenen voor den Volkenbcni. De oorlogsbedreiging mindert niet alleen in Zuid-Amerika, maar ook in het conflict tusschen Italië en Abes- sinië, ondanks het feit, dat Mussolini fascistische militie naar Afrika laat verschepen. In de Abessinische hoofd stad worden n.l. onderhandelingen gevoerd, welke zich niet ongunstig ontwikkelen. Het Duitsche antwoord op de Fransch-Engelsche nota aan Berlin heeft van de week onderwerp van bespreking uitgemaakt in den Fran- schen ministerraad. Het feit, dat Duitschland zich slechts enthousiast heeft getoond voor een luchtpact, zonder in te gaan op de andere Fransch-Duitsche voorstellen van garantieverdragen onder leiding van den Volkenbond en een terugkeer van Duitschland naar Genève, heeft na tuurlijk ontnuchterend gewerkt, maar men hoopt, dat de Duitsche regeering wel aan de Fransch-Eogelsche ver langens tegemoet zal willen komen, als haar gelyk-gerechtigheid maar openlijk wordt erkend en gedemon streerd door ’n gezamenlijke confe rentie, zonder dat daaraan een aan Duitschland afgedwongen accoord is voorafgegaan. Men blijft hopen op een uiteinde lijke‘algemeene Europeesche toena dering, maar het proces daartoe belooft van langen duur te worden. De voorloopige meest voor de hand liggende mogelijkheid is een samen- spreking van den Engelschen minister van Buit. Zaken, Sir John Simon, te Berlijn, eigenlijk ter voorbereiding van een drie mogendheden-conferentie. Algemeene staking in België? Meer als een protest tegen de liberaal-katholieke regeeringspolitiek in België, was tegen Zondag a.s. een groote socialistische demonstratie in Brussel aangekondigd ten behoeve van het socialistische „plan van den arbeid”. Die demonstratie, waarvoor een toeloop van 150.000 a 200.000 menschen werd verwacht, is verbo den, omdat relletjes werden gevreesd, als het vorig jaar, op 6 Februari, In Parijs bloedig werden onderdrukt. Dit verbod heeft Dir sdag een socia listische interpellatie in de Belgische Kamer tengevolge gehad, waarbij de regeering echter met 89—73 stemmen in de meerderheid bleef. De socia listische partij en de dito vakbewe ging nemen met dezen loop van zaken echter geen genoegen. Op Donderdag van deze week zouden ze gezamenlijk een buitengewoon congres beleggen en daarop zou o.m. een voorstel aan de orde komen om een algemeene proteststaking uit te roepen. De socialisten in België zien in het verbod n 1. een nieuw symptoom der vermeende bedoeling van de regeering om in België een dictatoriaal regiem te vestigen naar Oostenrjjksch model. Burgemeester en Wethouders van WORKUM; gelet op artt. 10 en 11 der kieswet; brengen ter openbare kennis, dat de Ifjst, aanwijzende de inwoners, die tot het kiezen van de leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, van de Provinciale Staten en van den Gemeenteraad bevoegd zijn, van den 23rten Februari tot en met den 161»n Maart a.s. op de secretarie dezer gemeente voor een ieder ter inzage is nedergelegd en, tegen betaling der kosten, stem districtsgewyze, in uittreksel, ver krijgbaar is gesteld. Tot en met 9 Maart a.s. is een ieder bevoegd b(j ons College ver betering der lijst te vragen, op grond, dat h(j zelf of een ander, in strijd met de wet, daarop voorkomt, niet voorkomt, niet behoorlijk voorkomt, of al dan niet voor eenige verkiezing aangewezen is als bevoegd bjj vol macht te stemmen. Workum, den 22 Februari 1935. Burgemeester en Wethouders voornoemd, C. E. van KOETSVELD. De Secretaris, v. d. GOOT. en arbeid” wordt dan ook ten naar zal een Het ïuro- 1 en krijk 1 bij r de r te heeft geen werk reeft, óók niet :elte- te jaar nnen dken Zon rden leven steeds „nu” is. Het heden vraagt van ons actie en juist denken en handelen. Heden werken we aan de grondslagen voor de toekomst, heden, niet morgen, en ook niet gis teren. Want „zie, nu is de welaange name tijd, zie nu is het de dag dar zaligheid”, zegt het oude woord. Zoo zien we duidelijk, kunnen we althans zien, wanneer we oogen heb ben om te zien, en ooren om te hooren, hoe de wereld van heden één groote les in samenwerking en saamhoorigheid en. naastenliefde krjjgt. Het zelfzuchtig streven naar economische zelfgenoegzaamheid van vele landen heeft tot een zoo volko men ontreddering van het heele eco nomische leven geleid, dat thans vrijwel overal het besef begint te dagen, dat terugkeer van de wel vaart afhankelijk is van herstel van den vrijen, internationalen goederen- ruil en van de onbelemmerde uit wisseling van diensten. De zooge naamde afgesloten economie is een onmogelijkheid gebleken. Maar men heeft het eerst willen probeeren, men heeft de oude wijsheid, reeds lang door vele economen ook ingezien, halstarrig willen ontkennen, tot groote schade en schande. En schoorvoetend keert men terug, op den langen, moeilijken weg. Het begrijpen breekt baan, dat we wel heel donkere tijden wellicht een volledige ineenstor ting van onze heele beschaving zouden tegemoet gaan, als we inter nationaal geen vriendschappelijke betrekkingen zouden kunnen onder houden. En we kunnen niet „elkan der hartelijk lief hebben met broeder lijke liefde", als we niet pogen elkan ders standpunt te begrijpen, en iets te verstaan van de groote werken en grootsche geschiedenis van andere naties en volken dan het eigene. En zoo, gelijk Archibald G. Adams onlangs terecht opmerkte in dit verband, z(jn dus de menschen heden bezig te trachten verschillende aspec ten van waarheid, zooals zij die, en voorzoover zij die zien, toe te passen op de menschelijke samenleving, op de industrie en handel der menschen, op hun politiek en regeering, op hun internationale en inter raciale be trekkingen. De menschen zijn bezig hun „zelfs zaligheid met vreeze en beven” uit te werken, doch zelden met groote wijsheid of volkomen goed. Want in zooverre er nog zelf zuchtige belangen overheerschen, zullen verwoesting en lijden er het gevolg van zijndoch in zooverre als altruïstische, verstandige pogin gen voor het welzijn van alle betrok kenen de overhand hebben, zullen, wanneer men genoeg tijd en geduld heeft, goede oplossingen van alle problemen der menschenmaatschappi) zeker niet uitblijven. Inderdaad moet de menschheid doordrongen worden van een onzelfzuchtige geest bij het uitwerken van de groote wereldpro blemen. Daarzonder is geen goed uiteindelijk resultaat mogeljjk. En dat is de les, die men uit het heden kan trekken. En die er reeds uit getrokken wordt. Dit beteekent een nieuwe oriëntatie in politiek en economie, zooals we die langzamer hand zien doorbreken. Dat beteekent verbetering der internationale ver houdingen en betrekkingen. Dat be teekent een gloren van een betere dageraad, een tijdperk van verbeter de internationale samenwerking en meer goeden wil. Ondervinding is wel dikwijls een zeer harde leer meesteres en haar lessen zijn duur. Doch heilzaam. Binnenland. Met deze rubriek beoogen we we kelijks op bijzondere wijze de aan dacht te vestigen op die feiten en gebeurtenissen, welke eenige nadere beschouwing waard zijn, opdat we het den lezers aldus gemakkelyker zullen maken om zich de beteekenis van een en ander vlotter te reali- seeren. In regeeringskringen bljjkt men zich op het oogenblik sterk te inte- resseeren voor het afloopen van ons arbeidsmarktcontract met Duitsch land, op 31 Maart a.s. We zullen in een nieuwe overeenkomst gedegen voordeelen voor onze menschen, die in Duitschland werkzaam zyn of wa ren, moeten weten te bedingen, óf anders scherpe maatregelen moeten nemen tot wering van Duitsche arbeidskrachten in ons land. Zooals de toestand thans is, kan deze niet worden bestendigd. Hoeveel vreemdelingen in ons land? Er zijn op 't oogenblik 120.000 vreemdelingen in ons land gevestigd en daaronder zyn 40.000 D uitschors. Te weten op een Nederlandsche be volking van 8 millioen zielen. Zou 't Duitsche volk, dat 61 millioen zielen telt, even zwaar met Nederlandsche gasten zijn belast, dan zouden er meer dan 300.000 Nederlanders in Duitschland moeten toeven. In wer kelijkheid echter zjjn in Duitschland slechts 18.000 van onze landgenooten gevestigd, waarvan er door de veler lei „beschermende” maatregelen van de Duitsche regeering ten behoeve der Duitsche arbeidsmarkt, 10 000 werkloos zijn en door onze regeering moeten worden onderhouden; de rest zal binnen korten tjjd een gelijk lot ten deel vallen. Terwyl aldus onze regeering wordt gedwongen om onzen landgenooten in Duitschland geld voor onderhoud toe te sturen, teren tienduizenden van onze Oosterburen hier op onzen eigen grond, nog op ons restje economische kracht. Alleen reeds de sommen, welke de Duitsche dienstboden jaarlijks „naar huis”, dus naar Duitschland, overmaken, worden op tesamen 2i/2 millioen gul den geschat. Al te goed, is buurman’s gek. Een dreigend mijncoi flict. Onze eigen economische zorgen zijn waarlijk drukkend genoeg, zoodat we ze niet door vrienden van over de grenzen kunstmatig behoeven te laten verzwaren. In ons Limburgsche mingebied dreigt een belangrijk conflict als ge volg van de tijdsomstandigheden. Er kan niet loonend worden geprodu ceerd onze export wordt door invoer verboden en contingenteeringen be moeilijkt en op de binnenlandsche markt hebben de Limburgsche mijnen te maken met concurrentie uit het buitenland, waar de arbaidsloonen veelal lager zjjn dan ten onzent en met export-premies wordt gewerkt. Waar niet langer loonend kan worden geproduceerd, onze export wordt steeds vau minder beteekenis, zal op de onkosten bezuinigd moeten worden, wat in den regel belangrijke loonsverlaging meebrengt, waardoor de arbeiders de dupe worden, totdat... hun loon en hun levensomstandighe den in het algemeen, de uiterste grens hebben bereikt, de grens, welke hen scheidt van wanhoop en honger. Aan die grens staan thans onze Limburgsche mijnwerkers. Niet alleen de moderne bond heeft dan ook be sloten, dat geen nieuwe verslechte ringen meer zullen worden aanvaard, maar de katholieke organisatie van mijnwerkers denkt er precies zóó over en het was hun geestelijke en sociale leider, de bekende aalmoeze nier Mgr. Dr. Poels, welke hun op een groote betooging van j.l. Zondag vóó hield: desnoods moogt ge den strijd niet mijden, als de mijndirecties u nog eenige verslechtering willen opleggen De ryksbsmiddelaar, Mr. Aalberse, heeft van de week zyn test gedaan om de partijen tot elkander té bren gen, maar voorlcopig tevergeefs. In het cor fl ct ziju enkel nog de parti culiere mijnen betrokken, maar die bijten in Zuid-Limburg altijd het spit af voor het geheel. Breekt de strijd, welken we voor zien, inderdaad uit, dan gaat ons mjjogebied ’n hopelooze toekomst tegemoet. Slechts de regeering zou kunnen helpen door steun aan het mijnbedrijf, maar uit een brief van minister Colijn is gebleken, daarop weinig uitzicht bestaat. De Bie in appèl- Veel belangstelling is er overal voor de behandeling in hooger be roep van het prcces-De Bie, den jongeman uit Oss, die in eerste in stantie tot 15 jaar gevangenisstraf De aandacht wordt nogmaals ge vestigd op den persoon FREDERIK LUTE HEINEMAN, geboren 16 Juli 1892 te Avereest. In September 1934 is ook reeds tegen deze persoon gewaarschuwd. Heineman heeft zich in November 1934 te Arnhem, Walstraat 26 geves tigd als leider van een zgn. „Chris- ten-Gemeente Licht en Liefde tot Geestelijke Ontwikkeling des Volks”. H{j colporteert in Arnhem en omge ving met evangelisatieblaadjes, waar van de opbrengst alleen aan hem zelf ten goede komt. Heineman is op 2 Januari 1935 door den Politierechter te Zuthpen wegens oplichting van enkele land bouwers in de Gemeente Gorssel veroordeeld tot 3 maanden gevan genisstraf. Hy ging hiervan in hoo ger beroep. Uit alles blijkt, dat het zgn. evan gelisatiewerk van Heineman slechts een voorwendsel is, dat steeds door hem gebruikt is, om gelden ten eigen bate te kunnen inzamelen. lederen steun aan Heineman zijn n stelligste ontraden. werd veroordeeld wegens moord op z(jn neef. Er is twijfel gerezen aan de schuld van den verdachte en die twijfel wordt gedeeld door den be kenden pleiter in strafzakenMr. Roobol. Deze heeft de verdere ver dediging van den verdachte op zich genomen. Wat de openbare meening het meest interesseert, is de beschuldiging van den verdachte en van enkele getuigen uit het proces, gesteund door Mr. Roobol, dat de marechaussee’s uit Oss zeer afkeurenswaardige, Amerikaansche, methoden zouden hebben toegepast in hun overigens prjjzenswaardigen Ijver om ein delijk eens licht te brengen in de duistere crimineele aangele genheden van Oss. Ze zouden den verdachte en ook getuigen, hebben geslagen, geranseld en mishandeld, tot op het bloote lijf en zóó, dat een der mishandelden het bewustzijn ver loor, om de noodige bekentenissen af te persen. Wij kunnen de gegrond heid van de beschuldigingen natuur lijk niet beoordeelen, maar Mr. Roobol neemt ze aan en meent ze te kunnen bewijzen. Hij heeft er een rapport over uitgebracht aan den Minister van Justitie en hy heeft bij de justitie een aanklacht ingediend tegen den marechaussee, die de mishandeling zou hebben geleld, opperwachtmeester L. Curfs. Deze laatste heeft intusschen by de eerste behandeling der moord zaak de mishandeling onder eede ontkend. Het is hoog noodig, dat deze zaak haarfijn wordt uitgesponnsn. Noodig omwille van de reputatie van onze politie en haar methoden noodig ook ter geruststelling van de openbare meening, want beter is tenslotte dat een moordzaak onopgelost blijft, dan dat we politiemethoden gaan invoe ren, welke tegen alle menschelijkheid, rechtvaardigheid en beschaving indruischen. WORKUM, 18 Febr. Hedenmorgen 11 uur had alhier op de algemeene begraafplaats de ter aardehestelling plaats van wylen den heer H. van der Gaast, wonende ïn het Heiden schap onder deze gemeente, die de vorige week zoo plotseling was over leden. Een groote schare van familie en belangstellenden volgden het stoffe lijk overschot dat per lijkkoets uit het gebouw „Rehoboth”, alwaar de begrafenis plaats vond, werd gebracht naar het kerkhof. Een 4 tal kransen dekten de baar. De begrafenis werd geleid door Ds. J. van Veen, Ned. Herv. predi kant alhier, die sprak naar aanleiding van Openb. 14 Zalig zjjn dedooden, die in den Heere sterven, van nu aan. Ja, zegt de Geest, en dat zy rusten van hunnen arbeiden hunne werken volgen met hen. Hierna werd het woord gevoerd door den Burgemeester namens de geheele burger^, die de beteekenis van den heer v. d. Gaast als lid van den gemeenteraad in het licht stelde; de ouderlingen Ruyter en Sikkes, de heer IJ. Wielinga, als Voorzitter der C. H. Kiesvereeniging, de heer Oosterbaan, Voorzitter der Friesche Maatschappij van Landbouw, een B jstuurslid van de C. A. F., de heer Bouma, Directeur der C<öp. Stoom- zuivelfabriek, de heer v. d. Wyk, Hoofd der BQz. School in het Hei- denechap, de heer N. W. Schotanus, namens de afd. Workum van de Friesche M(j. van Landbouw, de heer A. Brandsma, namens de Boeren leenbank, van welke laatste vier corporaties de heer v. d. Gaast Voorzitter was. Het slotwoord werd gesproken door Ds. Eerhard, Ned. Herv. Predikant te Hillegom, voorheen te Workum, waarna Ds. J. van Veen namens de familie dank zeide voor de goede woorden en de eer aan den over ledene bewezen. Ds. C. G H. Blok, Ned. Herv. Predikant alhier ging voor in dank gebed. 1 a 1- a s, .1 U," ms FRISO. o -3 I Wie hieronder dikwijls fe lijden heeft, moet steeds er aan denken: ti Qn )0’ an iw A BAYER E

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Friso nl | 1935 | | pagina 1