voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
Nieuws- en Advertentieblad
te Workum
op Maandag 9 September 1935
Distributie gekookt Rundvleesch.
Stremming Scheepvaartverkeer.
Aansluiting rioleering.
61ste Jaargang
ZATERDAG 17 AUGUSTUS 1935.
No. 34
Officieel Gedeelte.
Plaatselijk Nieuws.
ONTWIKKELING.
Algemeen weekoverzicht
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45 -
bon no. 78.
Ld
M'
FLORIS C.
Buitenland.
De drle-mogendheden-conferentie.
De vredeskans, voor zoover deze
l
Dit blad verschynt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterlijk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
r
r
a
B
listische partij in Frankrflk kunnen
beteekenen, want de eigenaardige
verkieziagstechniek in Frankrijk straft
een soms slechts betrekkelyk geringen
teruggang in aanhang met een enorm
zetelverlies.
De prys der Advertentiën
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
By abonnement belangrijk
lager
Binnenland.
De pret raakt uit.
Wie nog een dagje van z’n verlof
tegoed heeft en thans ten afscheid
aan den zomer over de wegen trekt,
die ziet de laatste korenschoven bin
nenhalen en de kinderen hun bloem
potjes, welke ze ter verzorging mee
naar huis kregen, weer naar school
terugdragen. Het weer kan vandaag
van hittegolfachtige allures zijn en
morgen een ruw herfstkarakter aan
nemen, alles wijst er op: het
zomerlied is weldra uit. De avonden
vallen vroeger en de Eerste Kamer
durft het nog steeds niet aan om ons
met den Midden-Europeeschen tgd te
begiftigen, welke ons een blijvende
daglichtwinste zou verzekeren van
veertig minuten. Zachtjes kruipen we
de nachtschuit in en verlangend kij
ken we weer uit naar de post, of die
mogeigk niet een convocatie aanvoert
voor de een of andere vergadering.
Nu de eerste Dinsdag in Septem
ber naakt, waarop de nieuwe ge
meenteraden zullen worden geïnstal-
14 Aug. De openbare werken
door de gemeente zoo voor en na uit
gevoerd ontgaan de ingezetenen niet,
maar toch wordt er niet zooveel aan
dacht aan geschonken als nu met het
aanbrengen van een nieuwe rioleering
door de stad, waarop de inwoners elk
oogenblik het gezicht hebben en
waarvan het verkeer ook hinder
ondervindt. Hier en daar zjjn dezgn.
„putten* gegraven en reeds geplaatst
en op het Noordeinde ligt al een ge
deelte van de buisleidingen, zoodat
de opgravingen wel snel zullen vor
deren en dan loopt bij droog weer
alles nog vr jj goed van stapel. In een
regenperiode wacht ons een onhoud
bare toestand, maar het einde is met
een week of zes, zeven, ook al weer
in zicht en dan hebben we nog slechts
een voorproef je genoten van de herrie,
die eerstdaags komt met de verbete
ring van de geheele WQmerts. Doch
we wetenwie mooi wil zgn, moet
eerst op de een of andere manier
In de week van 19—25 Augustus
1935 is geldig
Nieuwe kaarten zullen alleen op
Dinsdag 20 Augustus 1935 des voor-
middags van 11—IU/2 uur worden
uitgereikt in het lokaal A. Z.
WORKUM, 12 Aug. J.l. Zaterdag
avond bracht „Stormvogels” I een
bezoek aan B.V.C. te Bakhuizen voor
't spelen van een friendly game. De
Workumers kwamen met eenige in
vallers en totaal met slechts tien
spelers in 't veld, doch wisten voor
de rust met best spel een voorsprong
van 3—2 te behalen. Na halftime za
gen de Bakhuisters echter kans de
achterstand in te loopen en werd het,
toen het einde in halfdonker kwam,
nog een overwinning van 5—3 voor
de thuisclub. Het was een aardige
wedstrijd.
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter algemeene
kennis dat het scheepvaartverkeer
door de Yskeboerevaart te Workum
wegens het maken van een nieuwe
brug, van 19 Aug. a.s. af tot nadere
aankondiging
ZAL ZIJN GESTREMD.
Workum, 15 Augustus 1935.3
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
C. E. van KOETSVELD.
De Secretaris,
v. d. GOOT.
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM maken bekend, dat er in
de hoofdstraat van het D warsnoord
tot de Pjjpbrug en in de Bagjjne-
straat gelegenheid bestaat tot aan
sluiting op de rioleering. Degenen
die hiertoe wenschen over te gaan
kunnen zich by den gemeente-archi-
tect aanmelden.
Ook degenen wier perceelen reeds
op de oude rioleering zyn aangesloten
worden verzocht hiervan kennis te
geven aan den gemeente-architect.
Workum, 15 Augustus 1935.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
C. E. van KOETSVELD.
De Secretaris,
v. D. GOOT.
„Al ware het, dat ik de talen der
menschen en der engelen sprak,
en de liefde niet had, zoo ware ik
een klinkend metaal of luidende
schel geworden... en wist alle
de verborgenheden en al de
wetenschap... en de liefde niet
had, zoo ware ik niets.”
I Cor. 13.
Niemand zal wel willen tegenspre
ken, dat wjj, in onzen tgd, verschrik
kelijk knap zgn, deksels geleerd.
Zoo we al niet de talen der engelen
spreken, dan toch zeker wel die der
menschen. En wat de verborgenhe
den en de wetenschap aangaat...
Hebben wetenschap en kennis wel
ooit zoo’n top-hoogte bereikt als in
onzen tgd? Ja zeker, we zyn verbas
terend knap en geleerd en onze
scholen en universiteiten leveren elk
jaar, elk seizoen bijkans tallooze
nieuwe geleerde menschen af, zóó
veel zelfs, dat de maatschappij mo
menteel zóó’n groote toevloed van
knappe menschen niet eens verwer
ken kan en het sinistere grapje kon
ontstaan van den geleerden jonge
man, die zeven talendiploma’s inden
zak had en nu verheugd verklaarde,
dat hQ nu in zeven talen kon zeggen
ik ben werkeloos Maar aan den
anderen kant is het begrgpeigk, dat
hierdoor sommigen zich ernstig af
vragen hoe het toch komt, dat in
deze verlichte eeuw er nog zoovele
ernstige problemen onopgelost big ven,
waarvoor de moderne wetenschap
vrgwel hulpeloos staat. Naast de ten
top gevoerde intellectueele ontwik
keling, cultuur” zoo men wil, bestaan
tegeigkertgd alle mogeigke physieke,
moreele en sociale euvelen. Terecht
Koninginnedag
Pas hebben we feestgevierd of een
nieuwe feestdag staat voor de deur
Het is de Koninginnedag 31 Augustus,
de vyf en vgftigste verjaardag van
onze geliefde KoninginNog hebben
wy haar, nog mogen wg ons verheu
gen in het bezit van een Vorstin uit
het Huls van Oranje-Nassau, die met
wys beleid regeert en van wie het
buitenland getuigt, dat Zg is een der
meest ervaren regeerders van onze
dagen, die het juiste begrip heeft van
haar positie, zich rustig op den achter
grond houdt waar het woord is aan
Hare verantwoordeigke raadslieden,
maar onderwyl met aandacht den
gang van zaken volgt en met kennis
van zaken, opgedaan in een lange
reeks van met groote toewgding vol
brachte regeeringsjaren, optreedt en
ingry’pt juist daar en voorzooveel als
de wet haar toestaat
Waarvan Zy volgens deze buiten-
landsche lofstem in de voorbije dagen
van mlnisters-crisis, weer een treffend
bewgs heeft gegeven
Laten wg Haar bezit met dankbaar
heid indachtig zijn en ons opmaken
om ook dezen komenden Koninginne
dag met vreugde te vieren.
Al heeft dan het feest der winkel
week zgn bgdragen gevorderd, al is
er veel dat andere uitgaven, ja zelfs
noodzakeigk vordert, men legge toch
ook nog zjjn gave terzgde voor de
feestviering op 31 AugustusDat die
weer moge getuigen van onze ver
knochtheid aan Koningin en Vaderland.
Leve de Koningin
Provisioneels veiling.
12 Aug. Vrydagavond 9 dezer
had in hotel „Ketelaar”, ten over
staan van Notaris A. Jukema, de
inzet plaats van het winkel- en bur
gerhuis van de familie Kuipers alhier.
Perceel 1, het winkelhuis aan de
Markt, werd beschreven op f2560,
en perceel 2, het burgerhuis aan
het Dwarsnoord, op f 1459.
De finale verknoping heeft plaats
op a.s. Vrgdag 23 dezer in hotel „De
Wgnberg”.
Oost-Afrika betreft, heeft van de week
de beslissende crisis te doorstaan.
Slechts weinigen gelooven nog ernstig
aan de mogeigkheid, dat de Italiaansch-
Abessiaische oorlog zal worden voor
komen, maar als daartoe nog een
mogelykheld bestaat, dan ligt die in
de aangevangen drie-mogendheden-
conferentie omsloten. We vreezen....
Vooral de gevolgen van een oorlog
in Oost-Afrika steeds minder te over
zien geraken.
De houding van Engeland wordt zóó
scherp, dat ze verontrustend wordt.
We gelooven niet meer, dat Engeland
zich zonder meer zal schikken in een
overweldiging van Abessinië door
Italië. In geen geval spruit de edele
drift der Engelschen uit zuivere
pacifistische gevoelens voortalles
zegt ons, dat de regeering te Londen
haar ernstig verzet baseert op be
dreigd eigenbelang.
Er is in deze dagen onthuld, dat
Italië en Engeland reeds in 1925 een
geheim verdrag hebben gesloten tot
verdeeling van Abessinië. Londen
zou dus thans bevreesd zgn, dat de
Italianen door een ontgdige overwel
diging van het zwarte keizerry'k zich
aan een „eerigk” opdeelen van den
buit willen onttrekken. Wel werd
het bericht omtrent het bedoelde ge
heime verdrag vanuit Londen tegen
gesproken, maar men gaf er toch
toe, dat van dergelyke ondarhande-
lingen sprake is geweest; ze zouden
zijn afgebroken als gevolg van tus-
schenkomst van den Volkenbond.
Het staat vast, dat de Engelschon
tot belangrgka concessies bereid zgn,
als ze daarmee de Italianen van de
uitvoering hunner plannen kunnen
afhouden. Zelfs schynen ze te zullen
bewilligen in een nieuw® verdeeling
van koloniaal bezit, maar merk-
waardigerwgzedan is Portugal,
dat niets met de zaak te maken heeft,
voorloopig aangewezen om het eerste
gelag te betalen. Waartoe men in
Lissabon, naar aanstonds vandaar
werd bericht, niet de minste bereid
heid betoond. Zeer verklaarbaar
Hitler sprak
In den laatsten tyd is door rgks-
mlnisters en rijksleiders in zóó heftige
taal gesproken tegen de joden in
Dultschland en tegen de katholieken,
dat men de wreedste vervolgingen
voor de deur zou maenen, als er dat
ééne niet ware geweest, dat min of
meer gerust steldehet zwggen van
Hitler. Maar Zondag j.l heeft de
Führer het zwggen verbroken en in
een rede voor oude gardisten der
nat. socialistische party van zgn in
zichten in de brandend geworden
vraagstukken doen big ken. Laten we
het aanstonds vaststellen, dat zgn
woorden weinig bemoediging hebben
geschonken aan degenen, die ver
draagzaamheid en geesteigke vryheid
als kostbare goederen weten te waar-
deeren. In bewoordingen, welke men
geenszins van een staatshoofd zou
durven verwachten, gaf Hitler bigk
van zgn jodenhaat en van zgnafkeer
van elke bemoeiing der kerk en van
de geesteigkheid, welke niet op
directe wgze verband houdt met het
geesteigke leven. De geesteigkheid,
die aan politiek doet en daaronder
verstaat hg natuurlyk degenen, die
maatregelen van de nat. soc. leiders
in strgd durven verklaren met zekere
godsdienstige beginselen die zal
hg onbarmhartig neerslaanWaar de
volgelingen als regel nog wat fana
tieker plegen te zgn dan hen, die
voorgaan, kan men er op rekenen,
dat joden en katholieken in het Derde
Rijk een zuren tgd tegemoet gaan. De
joden hebben in zooverre al geleden
onder de verscherpte inzichten, dat
ze de aankondiging moesten slikken,
dat de hoogste autoriteiten in het rgk
officieel last hebben gegeven om geen
huweigken meer te voltrekken tus-
schen joden en Duitschers.
Scheiding tusschen de
Fraasch-radicalen.
De houding van Daladier en een
deel der radicale partg tegenover de
regeering en het samenwerken van
deze elementen met het roode een
heidsfront, hebben de meer behou
dende elementen bewogen om uit de
partg te treden en een Fransch
„radicaal front” te stichten, in welke
nieuwe beweging zich een aanzien-
igk deel van de rechtervleugel der
radicale partg heeft opgelost. Deze
splitsing zou wel eens de radicale
vernietiging van de radicaal socia- igden.
leerd en de derde Dinsdag in het
gezicht komt, waarop we met de
regeeriegsverklaring, plus de aankon
diging van nieuwe belastingen en
verdere loonsverlagingen zullen wor
den verrast, nu komt ons het gezellige
spraakwater weer in den mond. We
grypen gretiger naar de krant en
beginnen te overwegen, of het niet
hoog tgd wordt, dat we onzeafwgken-
de zienswijze in het een of ander aan
onze geachte medemenschen bekend
dienen te maken.
Dat alles tezamen zgn zékerder
teekenen dat de zomer op z’n end is,
dan het gezwoeg van den kolenboer,
die de aangekomen wagons met
nootjes heeft te lossen.
We zullen ons weten te schikken.
Tenslotte is gezellig kankeren met
een dampende pgp bg een brandende
kachel, toch óók wel bekoorigk!
Gouv. van Slobbe Min. van
Defensie.
Het schgnt, dat het nieuwe kabinet-
Colyn compleet zal zgn, als in Sep
tember de nieuwe zitting der Staten
Generaal aanvangt. Zooals men weet,
heeft de heer Coign de portefeuille
van Oorlog nog steeds ter beschikking.
Hg had deze toegedacht aan een
vierden katholiek in zyn ministerie,
als hoedanig de voorzitter van de
R.K. Staatsparty aanvankelijk gewei
gerd heeft te fungeeren; de porte
feuille van defensie althans heeft de
heer Mr. Goseling afgewezen. Nu is
er sprake van, dat binnenkort de
benoeming zou zijn te verwach
ten van Gouverneur van Slobbe als
beheerder van de vacante post. Op
het oogenblik vertoeft de heer van
Slobbe, die katholiek is, nog in
Suriname, waar hij het door den
Venezolaanschen bandiet aangerande
Nederlandsche gezag een beetje in
aanzien heeft hersteld. Dat heeft
vooral waardeering gehad in militaire
kringen, in welke thans de benoe
ming van den eerstdaags aftreden
den gouverneur tot minister van
defensie wel instemming zou vinden.
Verscherpte politieke verhoudingen.
Het ministerieele bestaan is op
het oogenblik overigens een weinig
vaste „positie”. Niet alleen de gebeur
tenissen rond de behandeling onlangs
van het Bezuinigingsplan in de Twee
de Kamer, maar óók de intrede van
N.S.B.-ers in de Provinciale Staten
én in de Tweede Kamer, hebben de
politieke verhoudingen zeer ver
scherpt. Een en ander demonstreert
zich in politieke gevoeligheid. Groot
is b.v. de ontstemming in alle politieke
partgen over de houding van den
Gouv. Generaal van Ned.Indië tegen
over den N.S.B.-leider Ir. Mussert,
dien hg deze week ten tweede male
in audiëntie ontving. De welwillend
heid van dezen directen vertegen
woordiger van de Kroon tegenover
den leider van een politieke „Bewe
ging”, die hier te lande om haar ge
mis aan legaal karakter, veroordeeld
werd, in zooverre dat het lidmaat
schap er van aan ambtenaren werd
verboden, deze welwillendheid
tegenover den leider dier Beweging,
die hier tot ontslag uit den over
heidsdienst werd genoopt, brengt niet
alleen de Kroon en de regeering in
verlegenheid, maar ontstemt de volks
ver tege n woordiging.
We stellen hier de feiten vast,
zonder ze verder te beoordeelen. Het
komt ons voor, dat ook vanuit Den
Haag de houding tegenover de N S B.
meer conciliant wordt. Dat bigkt b.v.
uit het ministerieele antwoord op vra
gen van 't Kamerlid Ds. van der Heide
over de toelaatbaarheid der militair
gedrilde weerorganisaties der N.S.B.
De minister heeft te kennen gegeven,
dat die weerorganisaties blikbaar
dienen ter bescherming vau de col
porteurs der beweging en daar ziet
de minister gean kwaad in. Is zoo
heeft dadeigk daarop Dr. Henri Polak
gevraagd de politie er dan niet,
en de politie alléén, om burgers te
beschermen. En waar big ven de con
sequenties, wanneer ook andere poli
tieke groepeeringen weerorganisaties
gaan inrichten?
We weten niet, wat de minister er
op zal antwoorden, maar wg zouden
willen zeggen, dat we dan ja, dat
we dan den burgeroorlog ontketenen.
13 Aug. Dezer dagen slaagde
aan de Mode-Acad®mie te 's Graven-
hage voor het diploma Coupeuse,
mej. B. L. Folkertsma, Workumer-
veld.
merken sommigen op, dat dit feit
aan onze leiders der zoogenaamde
hoogere wetenschap stof tot ernstig
nadenken behoorde te leveren. We
besteden millioenen aan scholen en
universiteiten, zonder ook maar met
de oogen te knipperen, want we wen
schen dat onze jeugd de hoogste
toppen van kennis en wetenschap
zal bereiken. Maar de vraag rgst bg
sommigenzien onze hoogere scho
len voor wetenschap de vraagstukken
van den dag wel recht in het gelaat?
Wetenschappeigke kennis bgbrengen
is één ding. Een juist gebruik van
de verworven wetenschap verzeke
ren, d a t is een andere kwestie. Hoe
veel aandacht wordt er besteed aan
het karakter, aan de ziel van onze
geleerde jeugd? Want het volstop
pen van het verstand met feiten, met
kennis, het geven van een zuiver
intellectueele ontwikkeling is niet
voldoende. Enkele intellectueele ken
nis maakt „opgeblazen”. Bigft de
ontwikkeling daartoe alleen beperkt,
dan zal ook de geleerdste bol in de
school des levens een pover figuur
slaan. Want in de levensschool komt
het op karakter aan.
Het is als met boeken en de ver-
standeigke ontwikkeling die men
daaruit kan vergaren. In goede boe
ken zgn als het ware de ervaringen
en kennis van de mannen van het
heden en het verleden opgezameld.
Door ze te lezen puren we bg wijze
van spreken het allerbeste uit de
werken dier mannen, we kunnen ons
dat ten nutte maken en zoo als 't
ware deelen in de vruchten van hun
werken. Maar tenzy we de aldus
verworven kennis toepassen, wordt
zg spoedig nuttelooze ballast, die het
gemoed slechts verstopt en verwart.
Immers de boekenwurm zal men
toch nauweigks de ideale mensch
kunnen vinden. Elke abstracte waar
heid kan men vergeigken met het
sluimerend zaadslechts wanneer
warmte en licht het tot werkeigk
leven en ontwikkeling brengen, brengt
het iets van schoonheid of nut voort.
Door het voortdurend opeenhopen
en vergaren van kennis, die we
nooit toepassen, gaan we aan chro
nische intellectueele spgsverterings-
stoornis igden, waardoor we ten
slotte het vermogen om verwor
ven wetenschap toe te passen,
geheel verliezen. Inderdaad, het boek
dat geen waardevolle kennis mede
deelt of in den lezer niet iets wakker
roept, dat tot beter, hooger dingen
wekt, dat uw idealen niet verheft, of
uw sympathieën verbreedt, of het
hart zuivert, is niet waard om gelezen
te worden... Want het komt ten
slotte slechts aan op vorming en
loutering van ons karakter, als eenigst
doel van onze aardsche levensschool.
Om in de woorden van de oude, on-
vergankeigke wysheid te spreken:
al ware het, dat ik de talen der
menschen en der engelen sprak, en
de liefde niet had, zoo ware ik een
klinkend metaal of luidende schel
geworden.en wist alle de verbor
genheden en alle wetenschap.en
de liefde niét had, zoo ware ik niets.
(Nadruk verboden.)
I!
Paardenmarkt
i
i
i
i
1
B
1
i
RISO.