Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
B
te Workum
op Maandag 9 September 1935
Tegemoetkoming in de kosten van
aansluiting aan de waterleiding.
Distributie gekookt Rundvleesch.
ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1935.
61ste Jaargang
No. 36
Officieel Gedeelte.
Gedachten en Geluk.
Plaatselijk Nieuws.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
Algemeen weekoverzicht
LU
M'
FLORIS C.
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter algemeene
kennis, dat aan hen die zich vóór 10
September a.s. aanmelden voor aan
sluiting aan de waterleiding, een ver
goeding van of tegemoetkoming in de
kosten van aansluiting zal worden
toegekend van ten hoogste f25.—per
perceel.
Workum, den 27 Augustus 1935.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
C. E. van KOETSVELD.
De Secretaris,
v. D. GOOT.
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorin, in te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterljjk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bij abonnement belangrijk
lager
In de week van 2 September—8
September 1935 is geldig
bon no. 80.
Binnenland.
De regeerlngspositie.
Tegen dat de Koningin jarig is,
pleegt de politieke activiteit in ons
land te herleven en thans doen zich
daarvan de teekenen te sterker voor,
nu we by den aanvang van het nieuwe
zittingsjaar waarschijnlijk belangrijke
verklaringen van ons landsbestuur te
wachten zjjn met het oog op de nog
steeds heerschende regeeringscrisis.
De vorige week schreven we reeds,
dat deze crisis inderdaad nog niet is
opgelost en deze zienswijze wordt
volkomen bevestigd door verschillen
de uitingen van de laatste dagen in
de grootere partij pers. In een pole
miek b.v. met het „Volk” verklaart
de r. k. Volkskrant„Voor ons is in
de situatie van 23 Juli niets veran
derd.” Het blad acht de crisis niet
opgelost. „Uit de wereld zou het
(conflict) pas zyn, wanneer óf de Ka
tholieke Kamer fractie bereid was
haar houding te wijzigen, m.a.w. de
knieval te doen, waarover de groote
pers zich bfl voorbaat en te vroeg
heeft verheugd, óf het kabinet-Coljjn
van koers veranderde. Het eerste is
uitgesloten, het tweede niet te ver
wachten.” Men zietwe komen in de
volgende maand weer voor heel
moeilijke dingen in ons staatsbestuur
te staan.
WORKUM, 26 Aug. Zaterdagavond
j.l. speelde op het gem.-sportterrein
alhier, een keur-twaalftal van de
Friesche Korfbalbond tegen een dito
van de Onderlinge Korfbalbond „Zuid-
Friesland”.
Voor de rust was het F.K.B.-twaalf-
tal overwegend sterker, wat in het
middenvak wel het duidelijkst uit
kwam en de verdediging wist trouwens
ook telkens goed in te grypen by de
vrjj ongevaarlijke aanvallen van het
O K.B.-twaalftal, welks verdediging
echter uitstekend werk verrichtte. Na
bijna een half uur spelens nam de
F.K.B. met een mooie verre worp de
leiding en tot de rust bleef de stand
1-0.
Het spel ging na halftime vrjj gelyk
op. Hoewel de F.K.B.-ers technisch en
tactisch het beste te zien gaven, kon
toch niet verhinderd worden dat de
O.K.B. tenslotte de gelijkmaker sqoor-
de. In de tweede opstelling was de
O.K.B.-aanval niet minder sterk en
ook die van de F.K.B. schiep zich
goede kansen, maar succes bleef tot
de laatste minuten uit. Doch vlak
voor het einde kwam nog het beslis
sende puntje, dat de F.K.B. een ver
diende 2—1 overwinning bracht. Voor
de O.K B.-ers een eervolle nederlaag,
wat zeker te danken was aan het
enthousiasme en de geestdrift, waar
mee zy zich teweer stelden tegenover
het vlugge en soepele spel van hun
tegenstanders.
Het was een sportieve ontmoeting.
Uitslag Verknoping.
26 Aug. Vrijdagavond j.l. had in
Hotel „De Wijnberg” alhier, ten over
staan van notaris A. Jukema, de finale
verkooping plaats van de huizen van
de erven A. Kuipers.
Voor het winkelhuis aan de Markt
was nog al wat animoaanvankelijk
boden 3 gegadigden met flinke be
dragen (er werd 7 maal tlOO ver
hoogd) tegen elkaar op, waarna de
beide overbljjvenden tezamen om
beurten nog eens 77 maal met fl.—
het bod verhoogden, zoodat tenslotte
dit perceel na 115 verhoogingen in
koop werd toegewezen aan den heer
E. van Meekeren, caféhouder te
Amsterdam, voor f3806.
Het burgerhuis aan het D warsnoord
werd met slechts fl.verhooging
gekocht door den heer E, Gaastra
alhier, voor f1460.
van denken. Het is van groot belang
wat een mensch denkt en gelooft, in
welke richting zijn gedachten zich
bewegen. Het heeft zeer veel te ma
ken met de atmosfeer van zyu leven.
Alles begint immers van binnen uit.
Niets kunnen we doen, niets kunnen
we zeggen, niets kunnen we nalaten,
geen stap, of geen be weging, of we heb
ben het eerst gedacht, hoe kort van tevo
ren ook. Dit houdt vanzelfsprekend
de stilzwijgende verplichting, jegens
onszelf als jegens anderen, in om zich
te concentreeren op de dingen die
waar zyn, tegenover de onware
dingenrechtvaardige handelwijze te
stellen tegenover alle wreedheid en
onrecht, eerlijkheid tegenover dat
wat onoprecht of verdorven is, rein
heid tegenover het onreine, en din
gen van goeden faam tegenover
schandaal en laster.
Het is, zooals iemand eens opmerkte
ten slotte berust het bij ons zelf, of
we in een mooie wereld zullen wonen
of niet. Het hangt weinig af van uit
wendig aanzicht, weinig van die om
standigheden, die buiten onze per
soonlijke controle liggen. Wy hebben
allen wel eens menschen ontmoet,
wier enkele aanwezigheid een zegen
is, die allen om hen heen rustig en
harmonisch maken en in wier bijzijn
we ons in een hoogere, reine atmos
feer gevoelen. Als we het geduld, de
zachtheid, de vriendelijkheid en on-
uitputtelyke energie van een ander
bewonderen, indien we ons vernieuwd
en versterkt en geïnspireerd door
zulk een contact gevoelen— waarom
leven we dan zelf niet zoo, dat wij
dezelfde vernieuwing en inspiratie
aan anderen kunnen brengen? En
dit hoogere leven te leven.is leven
in geluk. f
Omdat het het leven van vrede,
liefde en vreugde is.
(Nadruk verboden.)
het advies van hun besturen in het
stakingsparool van communisten ge
volgd.
Arbeidsbeperking voor vrouwen.
De economische toestand van ons
land is uitermate somber en doet
dringender dan ooit van de regeering
energieke maatregelen verlangen om
te reorganiseeren op de arbeids
markt, nieuwe ordeningen te schep
pen, proeven te nemen, welke althans
eens ’n kans scheppen op milde
re arbeidsverhoudingen. We meenen
teekenen te zien, dat de regeering
het plan heeft om inderdaad in die
richting iets te gaan wagen.
De inhoud is nl. bekend gemaakt
van een vóór-ontwerp van wet inzake
arbeid door vrouwen, waarin een
verbod wordt voorgesteld om door
meisjes en vrouwen bepaalden arbeid
te laten verrichten. Een belangrijke
bepaling daarin is, dat de toelatings-
leeftjjd voor fabrieken, werkplaatsen
en kantoren voor vrouwelyk perso
neel op 16 jaren wordt gesteld, uit
gezonderd eenige de eerste twee
jaren na afkondiging van de wet,
gedurende welke de toelatingsleeftjjd
resp. 14 en 15 jaar zal zyn. De werk
loosheidscijfers dwingen tot een der
gelijk verbod. In den winter van
1934 was het werkloosheidscijfer rond
400.000 en daaronder waren slechts
15 000 vrouwelyke werkzoekenden. De
regeering zal de arbeidsmarkt voor
mannen ten gunste van dezen gaan be
ïnvloeden en de noodzaak daarvan
klemt te meer, omdat industriëelen
om aan hoogere loonen te ontkomen,
steeds meer vrouwen aan het werk
zetten. In 1922 was het percentage
vrouwelijke werkkrachten in de in
dustrie 16.78 pCt., maar tien jaar
later was het ondanks de groote
werkloosheid onder de mannen, ge
stegen tot 18.36 pCt. Men onderschat
te de invloed van vrouweljjke werk
krachten op de arbeidsmarkt niet,
de hiervoren gegeven cijfers spreken
een duidelijke taal. Van een verbod
aan meisjes beneden de 16 jaar om
op fabriek, kantoor of in de werk
plaats te arbeiden, verwacht de re
geering veel heil. Ze meent, dat de
meisjes na de schoolgang aldus be
wogen zullen worden om een meer
huishoudelyken werkkring te zoeken
en dan op 16-jarigen leeftijd nog
weinig neiging meer zullen vertoo-
nen om wederom te veranderen.
Onze koop vaar dy vloot sneeft.
Het zijn geen mooie beelden van
onzen economischen toestand, welke
we deze week voorhangen. Daar
hebben we onze koopvaardijvloot,
eens de trots van onze zeevarende
natie. We vonden dezer dagen mee
gedeeld, dat ze met 25 pCt. is inge
krompen en den sterksten achteruit
gang van alle vloten ter wereld ver
toont. De Patria gaat nu weer naar
Rusland, de Gelria naar Italië... Ook
tal van vrachtschepen verdwijnen
naar elders. Nederland neemt in de
wereldvloot thans een plaats in onder
Noorwegen, hetgeen allerminst in
overeenstemming is met onze econo
mische en geografische positie.
Buitenland.
Mussolini dreigt Engeland en
tart den Volkenbond.
De allerlaatste hoop, dat de oorlog
in Oost-Afrika nog zou zijn te ver
mijden, is thans definitief vervlogen,
nu Mussolini aan den bekenden
Engelschen journalist Ward Price met
grooten nadruk en in de volheid z|jns
gezags heeft verklaard, dat de oorlog
in elk geval gevoerd zal worden en
moet worden, omdat de 200.000 ge
weren der Italianen in Afrika anders
„vanzelf” zouden afgaan. Geen druk
van den Volkenbond, geen dreiging
van Engeland, geen sluiting, zoo heeft
hjj verklaard, van het Suez-kanaal,
geen andere sancties zullen den aan
val op Abessinlë kunnen verhinderen.
Dergelijke maatregelen zal h(j als een
vjjandeljjke daad beschouwen en hjj
zal er zich met wapengeweld tegen
verweren.
Het staat vast: of de wereld moet
Italië zQn gang laten gaan, of we
beginnen een nieuwen grooten oorlog,
welke heel Europa in vuur en vlam
zet.
Naar de zitting van den Volken
bondsraad op 4 September a.s. zal
Mussolini een delegatie zenden, doch
uitsluitend om Italië’s standpunt te
laten mededeelen. Eischt de Volken-
Stakingen in Tilburg.
De sterke verlagingstendenz, welke
nu devaluatie wordt afgewezen I
in heel het economische leven tot
uitdrukking moet komen, blijft de
groote massa van loontrekkende ten
zeerste verbitteren. Nieuwe loonsver
laging leidde van de week in Tilburg
tot ernstige „wilde” stakingsacties,
waarbij op een gegeven moment
circa 1400 arbeiders waren betrok
ken, die in een twaalftal van de 39
textielfabrieken de arbeid volledig
kon stop zetten. Natuurlijk heeft
deze wilde actie tot niets kun
nen leiden, maar het jammerlijke in
den huldigen economischen toestand
is, dat de goed-willende en zich hun
verantwoordelijkheid bewuste elemen
ten de zeggenschap over de verbit
terde massa verliezen en deze onder
den invloed geraakt van opruiërs, d.i.
van politieke avonturiers en
desperado’s. Honderden katholiek- en
modern georganiseerden hebben tegen
macht over het stuur. De auto ver
ongelukte en koningin Astrid, die
met het hoofd tegen een boom sloeg,
werd op slag gedood, terwijl de
koning licht gewond werd. Zelden
heeft een bericht zóóveel ontsteltenis
teweeggebracht als dit. Koningin
Astrid dood! Zy, die het middelpunt
was van dat jonge, fleurige Belgische
gezin, waar heel de wereld met ge
negenheid naar keek. Overalheerscht
diepe droefheid. Elk land ziet naar
België in zyn groote smart.
In Brussel, waar thans de vlaggen
half stok hangen en de zenders zwij
gen, stond by het bekend worden
van de ramp het gewone leven vrij
wel stil. Bij deze zware slag kon
niemand meer werken. In groepjes
stonden de menschen op straat bijeen
om de ramp te bespreken. Bijna
negen jaar maakte koningin Astrid
deel uit van het Belgische gezin.
Met groote toewijding heeft destijds
de Zweedsche prinses, die van huis
uit protestant was, zich aan het
katholieke België gegeven. Nooit was
haar iets te veel, waar het haar
nieuwe vaderland en haar gezin be
trof.
Koningin Astrid werd op 17 No
vember 1905 te Stockholm geboren
en is dus bijna 30 jaar oud geworden.
Sedert 4 November 1926, toen te
Stockholm het burgerlijk huwelijk
werd voltrokken, gevolgd op 10 No
vember door de kerkelyke inzege
ning, was zij gehuwd met kroonprins
Leopold. Sedert het overleden van
diens vader, Albert I, die te Marche-
les-Dames op 17 Februari 1934 om
j op
als Leopold III, Koning der Belgen.
Uit het huwelijk zyn ontsproten drie
kinderen, nl. Prinses Josephine
Charlotte, geb. 11 October 1927,
Kroonprins Boudewjjn Albert, geb. 9
Sept. 1930 en Prins Albert, geb. 6
Juni 1934.
bond sancties, dan zal Italië zich aan
stonds en voor goed van Genève
terugtrekken. De Italiaansche acten
van beschuldiging tegen Abessinië
vullen een kist vol paperassen en
deze kist zal Mussolini ter informatie
naar Genève sturen. Maar in geen
geval zal hy zich daar ook maar iets
laten opleggen.
Het is alles tesamen een formeele
oorlogsverklaring aan het Abessi-
nische keizerrijk en een aanzegging
van gewapend verzet tegen elke
andere mogendheid, welke Italië den
voet wil dwars zetten. De vreemde
lingen beginnen dan ook Oost-Afrika
reeds te verlaten en ook de Italiaan
sche gezant te Addis Abeba maakt
zich reisvaardig. Er is sprake van,
dat Rome geen officiëele oorlogsver
klaring aan den Negus zal zenden,
maar den opmarsch als een politio-
neelen beschermingsmaatregel zal
motiveeren. Dus zooals Japan gehan
deld heeft tegenover Mandsjoeryë
Maar de Negus heeft gezegd, dat hy
in zulk geval de zaken zuiver zal
stellen en zelf een oorlogsverklaring
zal doen.
Grootsche leger-manoeuvres, zooals
de wereld die nog niet heeft gekend,
zjjn deze week door de Italianen ge
houden in de streek van Bellizona;
koning, duce en alle ministers waren
daarbij tegenwoordig. In deze mili
taire entourage werd een kabinets
raad belegd, waarin de voor den oor
log benoodigde economische en poli
tieke besluiten werden genomen.
De feitelijke oorlogstoestand is er
dus reeds.
Verzet tegen Moskou, het Jeven,is gekomen, trad deze
De brutale wjjze, waarop gedurende
het zevende communistische wereld
congres te Moskou in het openbaar
de plannen tot voorbereiding der
communistische wereldrevolutie wer
den opgemaakt, heeft in alle landen
groote ontstemming gewekt en de
scherpste protesten te Moskou uitge
lokt van de Ver. Staten, Engeland,
Rome, Japan, Polen, Letland en andere
staten. De Ver. Staten hebben zelfs
niet onduidelijk gedreigd met verbre
king der diplomatieke betrekkingen,
omdat men te Washington de beloften
geschonden acht inzake de niet-inmen-
ging van Rusland in de eigen binnen-
landsche aangelegenheden. Deze
algemeene protestbeweging kan tot
ernstige diplomatieke gevolgen leiden.
De regeering te Moskou heeft alle
protesten afgewezen. Zjj heeft als
regeering niets te maken, zoo bepaalt
ze haar standpunt, met de werkwijze
van de derde, d.i. de communistische
internationale. Alsof in de regeering
en in de leiding dezer internationale
niet dezelfde personen zitten! Het
onderscheid tusschen partjj en staat
is in Rusland even fictief als in Italië
en Duitschland; dat brengt het auto
ritaire partijsysteem, hetwelk partij
en staat vereenzelvigt, onvermijdelijk
mee. Washington zal in elk geval met
de gegeven verontschuldiging geen
genoegen nemen.
Gevaarlijke Japansche wenschen.
Uit Londen komen berichten, dat
Japan nog steeds kolonisatiegelegen-
heid zoekt voor haar overbevolking
en daartoe de oogen ook naar Ned.
Indië heeft gericht. Een verontrustende
belangstelling! De Japansche regee
ring zou toebereidselen maken, heet
het, om diplomatieke onderhande-
lingen te openen met Nederland,
Engeland en andere mogendheden om
verlof te verkrijgen voor de immi
gratie van Japansche burgers in Ned.
Indië alsmede op de Fitsji-eilanden,
in Samoa en het Britsche deel van
Borneo. In Londen gelooft men, dat
Japan een meer tegemoetkomende
houding inzake de kwestie van de
verhouding der vlootsterkten zou
aannemen, indien zjjn immigratie-
wenschen vervuld zouden worden.
Verstaan we dat wel, dan eischt
Japan om thans te geven, wat men
straks niet gaarne genomen zou zien.
Het gele gevaar bedreigt het ver
deelde Europa...
Zware rouw in België.
Donderdagmorgen is het Belgische
koningshuis plotseling in diepe rouw
gedompeld. Tijdens een vacantiereis
in Zwitserland bestuurde, als zoovele
malen, koning Leopold zjjn auto,
terwfll koningin Astrid naast hem
zat. Op de weg tusschen Kussnacht
en Luzern verloor de koning, door
tot nu toe onbekende oorzaak, de
Er wordt een aardige fabel ver
teld over een jonge visch, die de
oudere visschen een massa had hoo-
ren vertellen over een wonderlijk
mooi iets, dat de „zee” genoemd
werd. Dat moest toch zooiets moois
en zoo iets fijns en zoo iets begeer
lijks zjjn! Ja, als men daar nu nog
eens zou kunnen komen, als men
dat nu nog eens bereiken kon, wel
dan zou het geluk volmaakt zijn. De
jonge visch werd natuurlijk erg
nieuwsgierig naar de prachtige zee,
waarvan ieder den mond vol had en
hy was vastbesloten die zee te vin
den, opdat hy zelf al dat schoone en
heerlijke zou kunnen zien en onder
vinden. Hy zwom en zwom en zocht
en zocht, doch kon de zee maar niet
vinden. Als hij andere visschen te
genkwam, informeerde hjj of ze
ook wisten, waar de zee was, maar,
ja, z jj hadden er ook al zoo veel van
gehoord, maar ze hadden die nog
nooit kunnen vinden. Ten slotte
kwam de jonge visch dan een heele
oude, wjjze visch tegen aan wien h(j
vroeg: Kunt ge mjj ook zeggen, waar
ik de zee kan vinden? Waarop de
oude, wjjze visch antwoorddeDe
zee Wel, de zee is hierJe hebt er
al dien tijd in rond gezwommen...
Het gaat er mee, als met het zoe
ken naar geluk. We jachten en jagen
naar verre oorden, naar schier onbe
reikbare dingen, we hunkeren naar
geld of goed of bezit of een van de
tailooze phantasmagoria der illusie
en meenen, dat we dan eerst het
geluk bereikt zullen hebben, als we
die dingen zullen hebben verworven.
Terwijl het geluk als het ware voor
het grjjpen lag, al dien tijd dat we
ernaar zochten. Omdat geluk een
toestand van onze gedachten is en
per saldo met stoffelijk bezit als
zoodanig niets heeft uit te staan.
Geluk is een toestand van vrede en
bevrediging, die slechts ondervonden
kan worden, wanneer in de gedach
ten reinheid, waarheid, liefde, vooral
de onuitbluschbare liefde tot den
naaste overheerschen. En het gaat
ermee, als met de jonge visch, die
op zoek naar de zee was, terwijl hjj
er midden in zwom. We beseffen
somd niet eens, dat we werkelijk ge
lukkig zjjn. Alleen later dikwjjls, als
we terugzien in onze herinnering, als
we een verschil tusschen het heden
en verleden ontdekken, dan bemer
ken we pas duidelijk hoe gelukkig
we feiteljjk waren.
Alles hangt af van onze manier
tl
Paardenmarkt
FKXSO