ffl
Nieuws- en Advertentieblad
Aspirin
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz, enz.
1V1
De
Distributie gekookt Rundvleesch.
ZATERDAG 22 FEBRUARI 1936.
No. 8
62ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
Rooien boomen.
Plaatseiyk Nieuws.
bon no. 117.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45 -
Landbou wcrisis-politiek
AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA^
b®
Luchtbeseherming.
Ld
IN EN OM WORKUM
8.
inerts nog eenige pompen ontmoeten, waarvan het water een
I4lh
11
I-
a
In de week van 24 Febr. 1936—1
Maart 1936 is geldig
&g
S-gj
Dit blad verschgnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 centsfranco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. In te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterlyk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
EEN WANDELING
50 a 60 jaar geleden
door
•3®'
3®
3®
3®
3-®
3-®
3®
3®
3®
3®
3-®
3-®
3®
3®
3-®
3-®
3-®
3-®
8®
3®
3®
3®
3-®
De prjjs der Advertentiën
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
By abonnement belangrijk
lager
De theoretische basis der Neder-
landsche landbouwcrisis-politiek Is het
bedrijf! Minister Deckers herhaalde
dit nog in zQn Memorie van Antwootd
aan de tweede Kamer in zake de
1936-begrooting van het landbouw
crisisfonds „in herinnering wordt ge
bracht, dat het doel der landbouw
crisismaatregelen is het in stand hou
den van den landbouw in het belang
van de geheele Nederlandsche bevol
king. Deze ruime doelstelling brengt
mede, dat, teneinde steun aan den
landbouw mogelijk te maken, van
alle groepen der bevolking offers
kunnen worden gevergd.” Is dit prac-
tlsch echter ook waar? Natuurlij?,
ons land heeft belang bQ een gezon
den landbouw, maar het woord „land
bouw” is zoo vaag en zoo algemeen.
Er bestaat geen eenheid „landbouw”.
Het is een samenstel van honderden,
geheel uit elkaar loopende belangen
men heeft veeweiders en mesters,
men heeft melkveehouders, die indu-
striemelk verkoopen en melkveehou
ders, die voor de melkconsumptie
werken.men heeft groote en kleine
boeren, men heeft rijke en arme boe
ren, pachters en bezitters van eigen
grond, echter verhypotheceerd. Wan
neer men die menschen, zooals onder
het achter ons liggende regime vrij
laat, dan zal een ieder werken, zoo
als hjj meent, dat gewerkt moet wor
den. De een gaat onder, de ander
Burgemeester en Wethouders van
Workum zullen op Maandag 2 Maart
a.s. aanbesteden:
Het rooien van 26 boomen
in en bij de stad.
Voorwaarden verkrijgbaar ter Secre
tarie in de gewone bureau-uren.
Workum, 20 Februari 1936.,
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
C.< VAN KOETSVELD.
De Secretaris,
v. D. GOOT.
Brandenburg, terwijl voor de functie
van secretaris A. de Vries de meeste
stemmen verwierf.
Besloten werd om het terrein aan
den Trekweg weer voor een jaar te
huren, omdat het beter was het
nieuwe terrein op het Groene Strand
niet direct in gebruik te nemen.
Wanneer dat veld in den loop van
dit jaar, zonder schade, bespeelbaar
mocht worden, werd aanvraag en
regeling aan het bestuur opgedragen.
Omtrent contributieschuld werden
enkele bepalingen genomen.
Bij de rondvraag werd aansluiting
bjj de Frlesche Voetbalbond in over
weging gegeven, wanneer tenminste
een behoorlijke Zaterdagmiddag-com-
petitie gespeeld zou kunnen worden.
Vroegere besprekingen bleken niet
beslist serieus te zQn gevoerd en
strandden toen direct al op de finan
cieels bijdragen, wat ook nu voor de
meeste clubs het grootste bezwaar
zal z(jn. Toch stemden alle leden jr
1- - -
aangesloten vereenlgingen gehoord
zullen worden wat in dezen hun
standpunt is. De tegenwoordige toe
stand is vooral voor de le klassers
te eentonig en bjj de F.V.B. zou na
verloop van eenigen tijd de kans op
uitbreiding van het aantal clubs
grooter zijn, terwijl dan de scheids-
rechterskwestie beter geregeld zou
l;
schappelijke wedstrijden tegen F.V.B.-
clubs zou kunnen sp'
De voorzitter O. de
vergadering met de
WORKUM, 15 Febr. Gisteravond
hield de Voetbalclub „Stormvogels”,
een ledenvergadering.
De notulen werden onveranderd
goedgekeurd en secretaris A. Deinum,
die om tgdswille moest bedanken,
h|j in ‘t belang van de vereeniglng
had verricht.
Tot bestuurslid werd gekozen S.
Op Donderdag 12 Maart zal in den
middag en des avonds een luchtbe-
schermingsoefening worden gehou
den over de geheele provincie Fries
land. De vliegtuigen die den vijand
moeten voorstellen, zullen ook over
Workum vliegen en worden veron
dersteld dau bommen te werpen op
de bebouwde kom.
Des avonds zal gedurende de oefe
ning alle verlichting in de gemeente
worden gedoofd; het radend verkeer,
ook dat per rijwiel, zal aan zeer be
perkende bepalingen worden gebon
den, wellicht zelfs geheel worden
verboden; de bevolking zal worden
verzocht binnenshuis te blijven en in
elk geval ophoopingen van publiek
op de straten worden verboden en
belet.
Opdat de oefening, vooral des
avonds, goed moge slagen, is het ten
zeerste gewenscht, dat uit alle krin
gen der bevolking zich vrijwilligers
ter mjjne beschikking stellen om dien
avond van 8 tot 10 uur dienst te
doen als hulp-politie of wacht-uitkjjk-
en luisterposten, en misschien ook
dienst te doen als opruimings-red-
dings- of ontsmettingsploegen.
Wie tot dat doel zich als vrQ willi
ger wenscht aan te melden, wordt
verzocht daarvan ten spoedigste me-
dedeeling te doen ter Secretarie.
Hiervan zijn uitgezonderd de leden
van de Brandweer. De Brandweer
houde zich dien avond gereed voor
eigen taak.
Workum, 19 Februari 1936.
De Burgemeester van Workum,
C. E. van KOETSVELD.
En pas^,nt zouden we by onze wandeling langs de Wij-
merts nog eenige pompen ontmoeten, waarvan het water een
afschuwelyken stank verspreidde. Misschien dat het in den
loop der jaren aan welriekendheid heeft ingeboet, anders zullen
ze zeer zeker al lang buiten werking gesteld zijn.
t Tegenover het Weeshuis, voorbij het oude Postkantoor,
stond het Kerkgebouw van de .Christ. Gereformeerden (Afge
scheidenen). De predikant Was toen Ds. Bosch, een groote
statige verschijning, die. nog als hoofddeksel een steek droeg.
Aangezien hij toen reeds een man van middelbaren .leeftijd
was, zal hij waarschijnlijk wel een van de eerste leeraren Zijn
geweest na de afscheiding.
In onzen tijd mocht hefrgotïd- en zilversmidsbedrijf zich
nog in een zekere bloei verheugen, hoofdzakelijk door de
bewerking van oorijzers. Er waren toen nog vier of vijf van
dergelijke-bedrijver!,-een er van was gevestigd in diet oude
huis met den trapgevel, gelegeq tegenover de tegenwoordige
Schöblstraat. Het behoorde aan de familie Kuipers, en velen
van dien naam hebben genoemd vak sedert een reeks van jaren
te Workum beoefend. De tijden veranderen en tevens de mode.
Daarmee is ook dit weeldQ-handwerk .geleidelijk verloopen.
It earizer en de floddermütse üt Beppe’s tiid hawwe dingen
oan it plak romje moattèn for it „permanent.” x
Het Kerkgebouw (Vermaning) -der Doopsgezinden is uit
wendig weinig veranderd. In een teekening van het jaar 1694
(zie Siemelink’s Geschiedenis) zal men het gebouw- van tegen
woordig nog herkennen.
Pottenbakkerijen zijn van de vroegste tijden af verbonden
geweest aan het bestaan van de stad, zestig jaar geledeh
waren er nog vier, waarvan twee aan de-opslagwijk bij het
huis, dat door zijn gevelsteen de herinnering daaraan’ nog
bewaart, een tegenover de Pelikaansweg (boven de ingang
waarvan een afbeelding van een pèlikaan stond) en een vierde
op het Zuideihd; de naam van de Boer behoorde ook toen al
sedert lang bij dat bedrijf. In het laatst van de 18e eeuw moet
er nog een tiental van dergelijke fabrieken te Workum zijn
geweest.
De grutterij van Dedde Gaastra is ook sedert lang ver
dwenen, benevens de slagerij ,<van Sijbren en Dirk' Veldman
(bij de schooljongens welbekend), welke huizen, gedeeltelijk
- voor den nieuw aangelegd en weg naar Ferwou.de moesten
plaats maken.
Sober zag het gebouw van de zoogenaamde Burgerschool
er uit (than? nog in gebruik bij de St. Jozefsvereeniging), elke
luxe was daaraan vreemd. De school was verdeeld in twee
lokalen, gescheiden door een glazen schot, terwijl het beneden
gedeelte van de muren keurig van zwarte teer was voorzien,
niettemin kón het er toch na de Pinkstervacantie,wanneer
alles weer opnieuw wag bijgewerkt, zoo heerlijk ruiken naar
frissche teer en witkalk. Eendrachtig zaten we daar bijeen in
de dichtbevolkte klassen, en later hebben we wel eens gedacht
hoe het toch mogelijk was dat in die ineenloopende klassen
goed onderwijs kon worden gegeven. Zeer zeker zal dat wel
voornamelijk gelegen hebben aan den hoofdonderwijzer, die de
kunst verstond dè lust tot leeren aan te kweeken. Vele oud-
leerlingen zullen meester Stüvel misschien nog dankbaar zijn
voor de kennis die hij hun heeft bijgebracht.
(Wordt vervolgd.)
dit een] varkenshouderij, die in het
leven werd gehouden ten voordeele,
bewust of onbewust der baconzou-
ters? Is dat de algemeen belang-
waarde van den landbouw? Of het
bljjven bestaan van de duizenden
stoere boeren, met hun niet-sympa-
thieke eigenschappen dikwQls, maar
ook met hun groote waarde voor ons
Volk? Dus is het algemeen belang
om het bedrjjf te -steunen als een
irreele eenheid of om den individu-
eelen boer door de moeilijkheden te
helpen? Sommigen roepen om hand
having van het aangenomen prin
cipe... bedrjjfsnormen... f9 per 100
Kg. tarwe, ongeacht de gronden,
ongeacht de positie van de tarwe
boeren Individueel... enkele centen
per kilo botervet in het midden la
tend van welk bedrjjf dat botervet
afkomstig is. Of moet men hebben
individueele steun met behoud dus
van den indlvidueelen boer, denindl-
vidueelen boerenstand!
„Stormvogels” in ledental en in be
oefening van de voetbalsport vooruit
mocht gaan, waartoe een mooiere
competitie en ook de leden zelf, kun
nen meewerken.
Febr. ’36 Verslag van de Ver
eeniglng „OPENB. LEESZAAL EN
BIBLIOTHEEK VOOR WORKUM EN
OMSTREKEN” over het jaar 1935.
Als een der intelkctuoele middel
punten in onze gemeente, heeft de
Openb. Leeszaal in ’t afgeloopen jaar
weer -ruimschoots aan hare verplich
tingen kunnen voldoen. De eer daar
van komt ten volle toe aan onze
jverige assistente, die niet alleen
mlpvaardig is voor een ieder, die de
Leeszaal komt bezoeken, maar daar
ook een sfeer weet te scheppen, die
zulk een bezoek maakt tot een nuttige
en aangename tjjdpasseering.
Een groot verlies hebben we dit
aar geleden door het vertrek van
)a. Hulshoff, die vele jaren lang het
voorzitterschap van ons Bestuur be
kleedde. Zijn degelijke leiding, groote
litteraire ontwikkeling, en jovialen
omgang zullen zeker by onze leden
nog lang in aangename herinnering
slyven. God geve, dat hij nog vele
aren van zyn otium cum dignitate
in gezondheid moge genieten.
Wat ons budget betreft, dat liet dit
jaar geen kromme sprongen toe. De
uiterste zuinigheid moest worden be
tracht, want wij zijn door de intrekking
of vermindering van onze subsidies,
hoe langer hoe meer op ons zelve
aangewezen en daarom was „aan-
3®_ passing”ook hier een dringende
noodzaak.
Toch treuren wij nog niet en hebben
daarvoor ook geen reden. Immers is
het ons, niettegenstaande er geen cent
voor nieuwe boeken in kas was, toch
nog mogen gelukken een tweede
supplement catalogus uit te geven, die
er om zijn inhoud wel wezen mag.
Dank zfl de vrijgevigheid van ver
schillende leden, kwamen wij in het
bezit van een nieuw 100-tal boeken,
dat deze nieuwe uitgave mogelijk
maakte.
Wy brengen de gevers hier gaarne
onzen dank en sporen onze leden aan
hun bibliotheek er eens op na te zien
of ze misschien de Leeszaal ook niet
eens iets hebben aan te bieden. Der-
gelyke aanbiedingen vormen de vele
kleine kurken, waarop onze Leeszaal
vermoedelyk in de toekomst zal moe
ten dry ven. Een leeszaal toch, die
geen nieuwe lektuur krijgt aange
voerd, verliest langzamerhand de
belangstelling van het publiek en
daarmee zijn recht van bestaan. Men
moet niet vergeten, dat de tegen
woordige ontspanningslektuur slechts
korten tijd en meer is zy mijns
inziens ook niet waard de be
langstelling van het publiek gaande
houdt en daardoor slechts een kort
leven leidt. Men vraagt telkens weer
om iets nieuws. En al is dat nieuwe
dan ook oud, het wordt dan toch
gelezen en is in den regel om strek
king en ihhoud beide ook nog verre
te verkiezen boven, wat vele moderne
schrijvers in hun besmette brein uit
broeden, en ons in hun boeken voor
leggen, boeken die in het vergiftkastje
der openbare bibliotheeken thuis be-
hooren.
Gelukkig zijn wjj, wat kinderlektuur
betreft, sterk vooruit gegaan, doordat
het bestuur de beschikking kreeg
over een wisselbibliotheek, die ons
van uit de Sneeker Leeszaal om de
vier weken wordt toegezonden.
Na deze algemeene opmerkingen,
meen ik aangaande het zakelijk deel
van het dienstjaar 1935 het volgende
te moeten vermelden.
le. Het Bestuur onderging geen ver
andering. Alleen is er, zooals boven
reeds is opgemerkt, een tusschen-
tQdsche vacature ontstaan door het
vertrek van Ds. Hulshoff. Heel druk
waren de werkzaamheden niet. Het
meeT'datTer’st’deTg "de ÓTz.W. Bestuur vergaderde slechts éénmaal
- - voltallig en het aantal conferenties
van het moderamen was minimaal.
Het belangrgkste besluit, dat op
advies van de assistente genomen is,
is wel dit, dat de Leeszaal voortaan
vanaf November tot Mei viermaal
en gedurende de overige maanden
slechts twee avonden per week ge
opend zal zgn.
Dit besluit kost zoo goed als niets
en komt het bezoek aan de Leeszaal
ten goede.
2e. Het aantal leden onzer Vereen,
is dit jaar iets vooruitgegaan. Wel
verloop van eenigen tyd de kans op
L 1 aantal clubs
grooter zgn, terwgi dan de scheids-
i
zgn en men in elk geval weer vriend
schappelijke wedstrgden tegen F.V.B.-
clubs zou kunnen spelen.
e Jong sloot de
wensch dat
komt er bovenop. In een crisis moet
gesteund worden, doch wanneer men
die steun theoretisch bepaalt zonder
te letten op alle individueele ver
schillen, dan worden die verschillen
steeds grooter en dan krggt men een
onevenwichtige, ongezonde landbouw
die weliswaar gesteund wordt en op
de, zy het ook zwakke, beenen kan
bljjven staan, maar dan is er -van
een algemeen-belangslandbouw geen
sprake. Wat heeft Nederland aan een
groot en onnoodig tarwe-areaal, ont
staan door een relatief hoogen en
onbiligk werkenden tarwe-norm, die
het brood voor de massa duur maakt.
Is dit algemeen belang? Is het alge
meen belang, dat de kleine boeren
aan een zeer kort einde trekken en
nu een schamel bedragje ontvangen
uit het landbouwcrisisfonds, omdat
men geen andere methode voor hen
weet, nu ze alle over één kam wor
den geschoren Is dat algemeen be
lang?
De Boerdery schrgft over de land
bouwsteun een interessant artikel:
Vooruitgang in den landbouw. „We
lezen of hooren zoo vaak, dat de
Nederlandsche landbouw de crisis
van de tachtiger jaren te boven is
gekomen door beter onderwgs en
vollediger voorlichting, zoodat dien
tengevolge groote technische verbe
teringen werden aangebracht. Nu
moeten wg bg deze voorstelling goed
onderscheid maken tusschen landbouw
en boerenstand. Want duizenden boe
ren evenals nu ook geschiedt
zgn door de crisis van de tachtiger
jaren ondergegaan. En nog eens vele
duizenden zgn in dien tgd met luttele
restanten van hun vroeger bezit naar
Noord-Amerika en Canada getrokken.
Wie zich op het standpunt stelt, dat
er altgd wel boeren bigven en dat
het maatschappeigk weinig uitmaakt,
of een groot aantal daarvan onder gaat,
als de gedunde gelederen maar weer
woeden aangevuld, die kan er vrede
mee hebben als „de landbouw” door de
crisis komt, zooals toen en nu het
geval is geweeét.” Doch wie het als
een groot verlies beschouwt, als
goede hardwerkende en zuinig leven
de boeren naar den kelder gaan,
omdat daardoor een geest van onver
schilligheid en gebrek aan verant-
woordeigkheidsbesef moet worden
gekweekt en omdat hg zich reken
schap geeft van de zee van schrgnend
leed, welke in deze ondergang ligt
besloten, zal tot de conclusie komen,
dat toen en nu moreel en maatschap-
peigk groote schade wordt geleden.**
Juiste woorden. Woorden, die het
theoretisch principe der landbouw
steun aantasten en dus ook de ge
dachten van Minister Deckers, die dit
principe immers heeft aanvaard. Ze
ker, de landbouw is een basis voor
ons volksbestaan! Maar is dat een
onjuist uitgebreid tarwe-areaal, dat
we ten slotte niet noodig hebben? Is
het een teruggedrukt veeteeltbedrgf werd dank gebracht voor alles wat
door afslachting, door onjuiste inzich
ten omtrent de groote waarde van
veeteeltproducten in de wereld? Is
I
A
V
1
ui
en
il:
11e
In-
g-
e-
in
m
a-
>n
o,
n
t“
•r
ï-
FRISO
®e
®-s
&g
®6
®-£
®-8
II-
*n ald-Warkumer
van Aspirin-fabletten berust
daarop, dat zij, in tegen
stelling tot veel namaak-
producten, ook de kleinste
bloedvaten verwijden/ de
circulatie van het bloed
gunstig beïnvloeden en
zodoende de bloedsom
loop bevorderen. Dit is bij
zonder belangrijk bij griep
en verkoudheidsziekten.
Hef product van vertrouwen.
B®
|3®
[3®
lm
B®
B4I
{3®
B®
3-®
3®
3®
3®
3-®
8®
3®
3®
3®
3-®
3-®
3®
3®
3-®
3-®
3-®
3®
Uitsluitend verkrijgbaar in de oranje-bandbulsjes van
20 tabl. 70 ets. en oranjezakjes van 2 tabl. 10 ets.
®-g
S-6
®-6
®g
®8
®-g
®-ê
®6
®6l
®-e
®-e
®-g
®-e
•®6
®-g
®g
-»8
-^8
re
k0
