Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz
Vaststelling Maximumprijzen.
No. 41
ZATERDAG 10 OCTOBER 1936.
62ste Jaargang
0
0
Officieel Gedeelte.
Gemengd Nieuws.
Plaatselfik Nieuws.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45 --
COLLECTE.
Algemeen weekoverzicht
Binnenland.
komen
G.M.Blok.
k
'i
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterljjk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
WORKUM, 2 October. Hedenavond
werd de algemeene ledenvergadering
gehouden van het departement Wor
kum van de Mjj. tot Nut van ’t Alge
meen. Voorzitter was de heer R. A.
Bouma.
Als commissarissen van de Nuts-
5ér
>or
elt
ie-
ief
te
en
le
un
en
an
rn-
en
tn-
en
te
ju
te
>P
)U
in
w
>n
el
r-
1.
il
8
It
t
e
t
I,
erd,
van
■den
de
ge
kei
i de
>du-
die
aan
int-
van
in
ogl
de
sen
eze
ing
;de
heeren J. Boonstra en IJ. Oosten.
Benoemd werden tot leden van de
commissie van conti öle op de spaar
bank do heeren F. L. Voncken en T.
Zuidema. Herbenoemd werd tot com
missaris van da volksleesbibllothe^k
de heer J. Boonstra.
De rekening van den penning
meester werd voorloopig goedgeken d
met een ontvang van f643 12i/2 «n
een uitgaaf van f468 89, saldo f 174 23’ 2.
De begroeting voor 1936—1937 we d
vastgesteld mei eén ontvang en uit
gaaf van f762.25.
Door den heer Oosten, afgevaar
digde naar de algemeene vergadering
te Amsterdam, werd een keurig ver
slag van die bijeenkomst uitgebraebt.
Behalve de film van het hoofdbe
stuur werden da andere Nutsavonden
aan het bestuur overgelaten, gehoord
de wenschon van de aanwezige leden.
Het huwelijksgeschenk der
Friesche Vrouwen.
Oct. ’36. Mevrouw Oppedjjk van
Veen deelt ons mede, dat de collecte
van Dinsdag 29 September j.l. voor
bovengenoemd doel in onze gemeente
gehouden, f75 01 heeft opgebracht.
Naar gemeld wordt zal het huwe
lijksgeschenk van de Friesche vrou
wen aan Prinses Juliana, bestaan uit
een Friesch costuum met toebehooren.
Uit zeer betrouwbare bron is verno
men, dat dit geschenk zeer op prgs
zal worden gesteld.
3. Andantino
4. Fantasie over:
a. Merk toch hoe sterk...
b. O Heer die daar...
c. Merk toch hoe sterk.
5. Orgelconcert in b dur
G. F. Baidal.
6. Variaties over: „Heer ik hoor van
rijken zegen” W. A. Houtman.
7. Psalm 75 1.
De toegang is vrjj. Collecte voor
de kerkrestauratie.
Orgelbespeling.
8 Oct. Men zal zich herinneren
dat eenige maanden geleden in de
Ned. Herv. kerk alhier, een orgel
bespeling is gegeven door de heeren
IJ. Wieling» en Da. Blok, waarv .n
de opbrengst het fonds voor de kerk
restauratie ten goede kwam. Het was
toen een avond van muzikaal genet,
echter voor een niet groot aantal
toehoorders, dat evenwel eenstemmig
hoopte op een herhaling van dergelfjEa
concerten.
Voor hetzelfde doel wordt nu in de
volgende week, op Dinsdag 13 Octo
ber, ’s avonds van 8—9 uur wederom
een orgelbespeling gegeven.
Het programma luidt als volgt:
1. Voorspel en koraal Gez. 17 1.
2. Toccata en fuga in d moll
J. S. Bach.
Cérar Franck.
De prgs der Advertentiën
is van 1—5 regels 60 cents,
elk® regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
B\j abonnement belangrijk
lager
Nieuwe verkeersregelen.
Waar ook ongelukken van zullen
komen dat is: van de nieuwe ver
keersregelen, deze week bjj Kon.
Besluit atgekondigd. Tenminste: als
men er zich niet ter dege van op de
hoogte stelt. We kunnen ze hier niet
aanhalen, maar raden dringend:
neemt er goede nota van I
Zangveresn. „T.a.v.e.n.u.”
8 Oct. Nu de zomertijd weer
achter ons ligt, en de lange, donkere
winteravonden vóór ons, komt er
weer meer tijd en animo voor het
vereenigingsleven. Dat heeft ook
„T.a.v.e.n.u." ingezien, die de zang-
liefhebbers opwekt zich bij dit sinds
meer dan een kwart eeuw bestaande
zangkoor aan te sluiten.
De repetities, die Vrijdagsavonds
worden gehouden, zullen met het
vooruitzicht op de tradltioneele wln-
ter-uitvoering en de daarna volgende
concoursen, zeker aan belangstelling
winnen, zoodat deze vereeniging die
ook voor nieuwe leden „tot aange
name verpoozing en nuttige uitspan
ning”, gelijk haar naam luidt, wil
Bekroonde Stamboekstieren.
7 Oct. Op de heden gehouden
najaarskouring van hetFrierch Rund
vee Stamboek te Leeuwarden, werdeu
o.a. de volgende prijzen toegekend:
Rubriek II Stieren, geboren na 30
September 1932 eu voor 1 October
1933: le prijs A Grietje’s Adema van
D. S. Gerritsen, Heidenschap en le
prijs C Lady’s Athleet van Jan S.
Haagsma, Workum.
Rubriek IVa. Stieren, geboren na
30 September 1934 en voor 15 Febru
ari 1935 3e prijs Wikje’s Piet van
D. S. Gerritsen, Hsidenschap.
Rubriek Vb. Stierkalveren, geboren
in December 1935: 3a prijs Zwarte
Piet van D. S. Gerritsen, Heidenschap.
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter algemeene
kennis, dat door hen vergunning is
verleend tot het houden van een
collecte op Dinsdag, 13 October 1936
aan de Vereeniging tot Verspreiding
der Heilige Schrift te Amsterdam.
Ter voorkoming van misverstand
wordt er de aandacht op gevestigd,
dat deze kennisgeving alleen dient
tot informatie voor het publiek, zoo
dat daarin geen aanbeveling voor of
Instemming met de verkoop moet
worden gelezen.
Workum, den 8 October 1936.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN.
De Secretaris,
v. d. GOOT.
trein. De botsing was zoo hevig, dat
deze in Woerden, dat een halve
kilometer verder is gelegen, werd
gehoord. Op het moment van de aan
rijding hadden de meeste passagiers
van de personentrein de wagons
reeds verlaten en hieraan is het te
danken, dat het aantal slachtoffers
niet grooter is. Spoedig werd het
lijk gevonden van den heer F. J.
Buitenman, majoor van het Leger des
Hells te 's-Gravenhage. Hjj laat een
vrouw en vier kinderen achter.
Donderdagochtend heeft men onder
de puinhoopen van de verongelukte
treinen een tweede lyk gevonden.
Het bleek te zjjn de ongehuwde 28
jarige J. W. Muylwjjk uit Gouda.
Verder is in zorgwekkenden toe
stand naar het ziekenhuis te Woerden
overgebracht een ernstig gewonde,
de ongeveer 30 jarige heer Ginjaar
uit Zoeterwoude. Nog vijf of zes
passagiers hebben lichtere verwon
dingen opgeloopen. Zjj konden echter
na verbonden te zQn, naar hun wonin
gen worden overgebracht.
Bezoek van Mia. Deckers aan de
Ceutr. Veekeuring te Leeuwarden.
Woensdagmorgen bracht Minister
Deckers, minister van landbouw en
veeteelt, eon bezoek aan de veemarkt
te Leeuwarden, ter gelegenheid van
de groote najaarskeuring van Friesch
Stamboek Rundvee.
Om 10 53 arriveerde de Minister
met don trein uit de richting Hee-
renveen in gezelschap van zijn secr.
den heer L. A. Peters. Op het perron
werd hjj verwelkom door baron Van
Welderen Rengers van IJsbrechtum,
die hem naar de Veemarkt leidde,
waar de Centrale keuring plaatshad.
De Minister werd hier rondgeleid
door den voorzitter van het Friesch
rundvee-stamboek, den heer N. S.
Kingma van Boxum en door dr. ir.
B. J. B. Groeneveld. Het bezoek aan
de keuring, ook uit het buitenland,
was groot. De Minister toonde veel
belangstelling voor het aangevoerde
stamboekvee en voor den uitslag van
de eindkeuring van de stieren oudere
klassen. Kampioen word Deyne Op
timist, fokker-eig. A. Th. Smeding te
Deinum.
Na de keuring werd nog een bezoek
gebracht aan het laboratorium van
dr. Veenbaas.
Met den trein van kwart over drie
vertrok minister Deckers weer naar
Holland.
De A.N.W.B. populariseert de
nieuwe verkeersregels.
Naar aanleiding van de verschoning
der gewijzigde verkeersvoorschrlften,
heeft de Kon. Ned. Toeristenbond
A.N.W.B. aan de commissarissen van
politie en aan de districtscommandan
ten van de marechaussee en derjjks-
veldwacht meegedeeld, voornemens
te zjjn, zeer spoedig een eenvoudige
brochure te laten verschenen, waarin
een volledig overzicht van de be
staande en nieuwe verkeersvoor-
schriften, verkeersborden enz. voor
alle weggebruikers zal worden ge
geven.
Deze brochure zal in vele honderd
duizenden exemplaren verschijnen en
gratis ter beschikking van de politie
gesteld worden, ter verspreiding onder
belanghebbenden.
Wederom twee Engelsche mili
taire vliegtuigen in botsing.
NabQ Navenby in Lincolnshire zjjn
Woensdag wederom twee vliegtuigen
van de Britsche luchtmacht tegen
elkaar gebotst. De bestuurder van
een der toestellen is omgekomen, z{jn
metgezel kon zich met zjjn parachute
redden en werd slechts lichtgewond.
Door dit ongeluk is het aantal
personen, dat tijdens 1936 door onge
vallen bjj de Engelsche luchtmacht is
omgekomen, tot 79 gestegen.
Uitvoering der wet betreffende
prijsopdrijving.
De Burgemeester der gemeente
WORKUM brengt ter openbare ken
nis, dat de Minister van Blnnenland-
sche Zaken bfj circulaire van 2 Oc
tober j.l., no. 24568i, afd. B. B., o.m.
heeft bepaald hetgeen hieronder
volgt
In het algemeen mogen de hierna
te noemen artikelen, welke behooren
tot de eerste levensbehoeften, in
verband met de getroffen maatregelen
ter uitvoering van de wet betreffende
prijsopdrijving, behoudens geringe
bjj deze artikelen steeds optredende
marktschommelingen, niet in prjjs
verhoogd worden.
Elke prjjsverhooglng van deze ar
tikelen is derhalve als prijsopdrijving
te beschouwen.
aardappelen, zoomede aardappel
meel, stijfsel en puddingpoeder,
boter,
brood,
consumptlevetten,
eieren,
groenten,
kaas,
margarine,
melk,
roggebloem,
slaolie,
spek,
suiker,
tarwebloem,
vleesch.
Verder
huisbrand: hiervoor geldt de nor
male winterprQs.
Deze lijst is nog niet volledig, daar
alle te nemen maatregelen nog niet
vaststaan. Zoo noodlg zal z(j te zijner
tjjd nog uitgebreid worden. Zjj
bedoelt enkel een richtsnoer te geven
voor de prijzen der voornaamste
levensbehoeften en geenszins mag de
conclusie worden getrokken, dat de
prjjzen van artikelen, welke niet op
deze lijst voorkomen, willekeurig mo
gen worden verhoogd.
De loopende contracten (afgesloten
vóór 27 September) moeten volledig
gehandhaafd worden. De daarin be
paalde prjjzen mogen dus niet ver
hoogd worden.
Het is mogelijk, dat de winkeliers
zelf voor bepaalde artikelen hoogere
offerten van hunne leveranciers ont
vangen. Indien onvermijdelijk, zal in
dit geval een geleidelijke geringe
prijsverhooglng toelaatbaar zijn. Ech
ter zQ uitdrukkelijk vastgesteld, dat
het bedrag, waarmede de winkelier
zjjn prjjs verhoogt, nooit grooter mag
zjjn dan het bedrag, hetwelk hjjzelf
meer aan den leverancier moet be
talen.
Workum, 6 October 1936.
De Burgemeester voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN. I
waardedaling tegenover de buiten-
landsche muntwaarden de koopkracht
van den gulden naar binnen, dus
voor ons eigen gebruik, zooveel
mogelijk te handhaven.
De regeering treft daartoe velerlei
maatregelen en zjj bedreigt zelfs den
handel om geen prijsverhoogingen
onnoodlg te forceeren. De georgani
seerde kruideniers hebben zich bij
de regeering beklaagd. Makkelijk
praten! zeggen de kruideniers. Wjj
mogen geen prQzen verhoogen, maar
de grossiers en fabrikanten laten ons
meer betalen. Daarnaar heeft de
regeering reeds een onderzoek laten
instellenze heeft een accountants
onderzoek gelast b(j vele groothande
laren en fabrikanten en reeds zjjn
enkele processen-verbaal opgemaakt
wegens onredelyke prijsopdrijving.
De regeering doet méér. De prijs
stijging op de varkensmarkt heeft ze
opgevangen door het terugnemen van
de heffing op varkensvleesch. De
heffing bjj invoer op koffie is met de
helft verminderd. Ook de heffing op
thee is verlicht. Verscheidene contin-
genteeringen werden ingetrokken,
o.m. van leder, meubelen, hout en
wollen dekens. Minister Deckers ten
slotte, waarschuwde de boeren, dat
hQ ze desnoods den steun van de
Landbouwcrisiswet zou onthouden,
als ze de prijzen onredeljjk mochten
opvoeren.
De strijd vóór de duurte.
Het schjjnt, dat niet iedereen er
een volksbelang in ziet geljjk de
regeering dat wél doet om ondanks
de waardevermindering van den
gulden de oude koopkracht te hand
haven. In „Het Volk” vonden we
onder de rubriek „financiën en eco
nomie” een artikel, waarboven een
groote kop was geplaatst: „Duurte
is nu onvermijdelijk en bovendien
een wenscheigkheid.” Ja, dat stond
er: duurte is een wenscheljjkheid.
In het bedoelde artikel heet het o.m.
„Hun, die neiging hebben het be
ëindigen van de periode van lage
prijzen ondanks alle geredeneer, te
betreuren”, vragen wijwanneer ging
het ons allen beter, in het duurte-
jaar 1929 of in het jaar der nominaal
lage prjjzen 1936
Welnu, dan terug naar de hooge
prijzen, de winsten van 1929, het her
stel van loonen en werkgelegenheid
en het optimisme, ten aanzien van
de verdere ontwikkeling.”
De financieele economie is een moei
lijk vak, welks beoefenaren in hun
uitspraken vaak diametraal tegenover
elkaar staan. Maar we hadden ge
dacht, dat men het daarover ten
minste vrjjwel eens was, nl. dat de
naoorlogsche periode van hooge loo
nen en dure prijzen tot het crisiswee
van de laatste jaren heeft geleid.
Intusschen, de vakbeweging ziet
met stijgende prjjzen misschien de
kans schoon om haar eigen crisis
voorbjj te komen Voor hoogere loo
nen deze zullen op hoogere prij
zen volgen moet gestreden wor
den. Vandaar dan ook, dat we in
hetzelfde artikel lezen„Daartoe is
het woord aan de vakbeweging?
Vakbonden eischen.
Nauwelijks is de kans op werkver
ruiming en stijgende prijzen ontstaan,
of de vakbeweging natuurlijk, dit
is nu eenmaal mede haar taak heeft
een aantal eischen geformuleerd en aan
de regeering toegezonden. We den
ken hier speciaal aan een aantal
door het N. V. V. geformuleerde
eischen. En Zondag zijn in Heerlen
1200 mijnwerkers bijeen geweest.
Eveneens om eischen te stellen. Zjj
bljjken te verlangen: le directe po
sitieverbetering, onafhankelijk van
de prijsstijging, 2e aandeel in de
thans grooter wordende wissten, 3e
aanpassing aan de gevolgen van de
devaluatie. Voor deze drie eischen
zal een petitionnement ter teekening
worden aangeboden aan alle mijn
werkers. Een herleving dus van de
actieve vakbondspolitiek en de on
derlinge zieltjesafvangerjj.
Tunnel onder Noordzeekanaal
Het vraagstuk van den bouw van
een tunnel onder het Noordzeekanaal
ten behoeve van een directe verbin
ding over land tusschen Amsterdam
en het Noorden is eindelijk actueel
geworden door den aanvang van die
werkzaamheden, welke een grond
slag moeten vormen voor de voorbe-
rei
Ernstig spoorwegongeluk nabij
Woerden.
De laatste trein, die Woensdag
avond uit Utrecht naar Gouda en
Den Haag vertrok, is even voor het
station Woerden, ter hoogte van
Kattebroek, ontspoord en even later
door een goederentrein, die uit
Woerden naar Utrecht was vertrok
ken, aangereden.
De gevolgen hiervan waren ver
schrikkelijk de ontspoorde trein
werd voor een groot gedeelte nog
eens in elkaar gereden, terwijl de
goederentrein eveneens voor een
gedeelte werd vernield.
Ter hoogte van Kattebroek ligt de
laatste wissel voor het station Woer
den, waar de trein uit Utrecht te
23.28 uur moest aankomen. Door tot
nu toe onopgehelderde oorzaak is de
trein ontspoord. Hoe groot de schade
was, welke tengevolge van deze ont
sporing ontstond, kon nog niet worden
vastgesteld.
De machinist van de trein bemerkte,
nadat de ontsporing was geschied en
een aantal wagens dwars over de
rails was terechtgekomen, tot zjjn
groote schrik, dat van de andere kant
een trein naderde. Met een lantaarntje
in de hand is hjj toen langs de rails
geloopen, de naderende trein tege
moet, om te trachten deze tijdig te
doen stoppen. Dit mocht echter niet
gelukken.
Met een geweldige klap vloog de
naderende trein, een goederentrein
van Rotterdam naar Utrecht, on de
De strjjd tegen de duurte.
Onze „zwevende” gulden blijft op
het oogenblik zoo’n beetje hangen op
78 h. 80 pct. van zjjn oude waarde.
En nu vechten alle mogeljjke over
heidsinstanties en burgerlijke orga
nisaties om niettegenstaande die
het boren gegaan om de bodemge
steldheid te onderzoeken.
Indien de zaak thans met voort
varendheid wordt uitgewerkt, opent
zich het perspectief van een
grootsch millloenenwerk. dat aan
velen arbeid zal verschsff-in en een
gunstige oplossing belooft van een
moeilijk verkeersvraagstuk.
Ingebruikstelling „De Ruyter.”
De Nederlandscho Marine heeft een
gloriedag, waartoe do voltooiing van
een groot werk altijd leidt, gehad,
toen op het einde van de vorige week
de nieuwe kruiser „De Ruyter" onder
Koninklijke belangstelling' in gebruik
werd genomen. B(j die gelegenheid
zjjn ook enkele geschenken van de
Nederlandsche burgerij aangeboden,
welke een uiting kunnen worden
geheeten van de verhoogde publieke
belangstelling in het wel en wee van
onze weermacht.
Een andere uiting daarvan was een
vergadering van de burgemeesters
van vele Drentsche dorpen in Assen.
Brave menschen die burgemeesters.
Ze hebben geluisterd naar de uiteen
zettingen van baron van Heemstra
en den heer Mathon en toen een
„conclusie" aangenomen, waarin werd
vastgesteld, dat om verschillende
redenen door ons volk „zwaardere
offers" zullen moeten worden gebracht
en „grootere inspanning" zal moeten
worden betoond voor de verdediging
van ons land en de overzeesche ge
bieden.
Als de admiraals en generaals zich
nu maar niet van den weeromstuit
met gemeentebegrootingen en derge
lijke zaken gaan bemoeien.
Opschorting standaardloonen.
De mln. van soc. zaken, die al
reeds was teruggekomen op zjjn be
sluit tot intrekking van den huur-
toeslag en dezen laatsten althans
verving door een overgangstoeslag,
heeft nu ook zijn besluit Inzake de
vaststelling van standaardloonen bij
meerjarige werkloosheid ingetrokken.
De bepaling zal straks echter wel
geldend worden gesteld voor de z.g.
beroepswerkloozen, de menschen dus,
die niet arbeiden willen.
Moeilijke zaak om uit te maken!
Als daar maar geen ongelukken van
onder Velaenaan
spaarbank werden herbenoemd de
Ui
I
1
1
L
1KISO
i
i