Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
Het huwelijk tan
Kroonprinses en Prinsgemaal.
Schoolgelden
Rechten Gemeentersiniglng.
Toepassing Vleeschkeuringswet.
n
h
ZATERDAG 9 JANUARI 1937.
63ste Jaargang
No. 2
Officieel Gedeelte.
Predikbeurten
Plaótselijk Nieuws
Algemeen weekoverzicht
Binnenland.
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
De Gemeente-Ontranger.
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterlQk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
WORKUM, Jan. ’37. Bedankt ’oor
het beroep naar de Ned. Herv. Gem.
te Sneek, ds. Th. A. Hoen, Bussum,
vroeger alhier.
Zoo is dan in het Huis van Oranje
het nieuwe Verbond tot stand geko
men, hetwelk, met Gods Zegen, strek
ken zal tot verzekering van het per
soonlek geluk der jonggehuwden en
tot heil van het Nederlandsche volk.
Eigenlek zouden we ons bij het
neerschreven van een herdenkings
artikel over de beteekenis van den
7en Januari tot den bovenstaanden
volzin moeten bepalen; want een
huwelQk tusschen twee menschen-
kinderen beteekent iets zóó intiems,
schoon, verheven, teor dat we
als buitenstaanders ons van elk op
dringerig
De prijs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familitberieh-
ten, 10 cents per regel.
By abonnement belangrijk
lager
menschen, wien dit huwelijk aangaat
en alléén aangaat, de ongestoorde
verzadiging te laten der vreugde
over de sacramenteele verwerkelij
king van hun diepste zielsverlangen.
We mogen er eigenlijk niet aan den
ken om te treden in de glanswerpse-
len der facetten van de kristallen
burcht, waarin de liefde op den
huwelijksdag twee menschenharten
tot één nieuwe levensbron versmelt.
Maar jA, deze jonggehuwden
hebben naast de rechten van eiken
mensch den druk van zéér zware
plichten te aanvaarden, waardoor ze
tenslotte ook thans niet enkel en al
leen zich zelve kunnen z(jn. Deze
jonggehuwden sloten met elkaar een
Verbond, echter zonder zich een
oogenblik te kunnen losmaken van
de tallooze draden, welke hen eerder
reeds uzan hielden met nationale
belangen, met volkeren en volks
groepen, met millioenen menschen
individueel. Het is deze last, welke
vorstenkinderen naast alle lusten een
leven lang hebben mee te torsen.
Is die verbondenheid inderdaad een
last?
Ze kan het zQn of worden. Het
buitenland heeft ons dat meermalen
doen zien. Banden van vorst en volk
kunnen knellende banden zQn, maar
de banden, die Oranje verbonden aan
Nederland en nu denken we speciaal
aan de regeerende Koningin en onze
jeugdige, nu zoo gelukkige Kroon
prinses waren enzQn: vezelen van
liefde, trouw en verknochtheid. En
daarom ook kan de algemeene blijd
schap van ons volk en zQn drift om
iets te zien van het nieuwe geluk
der jonggehuwden, door dezen niet
zijn gevoeld als een opdringerige on
bescheidenheid in een oogenblik van
intieme menschel^ke zaligheid, maar
is elke juichkreet langs den bruids-
weg, eike gestorte vreugdetraan, elk
bljjk van hartelijkheid, gevoeld ge
worden als een trilling der vezelen
van verbondenheid van volk en Oran
je, een trilling, welke blijde moet
hebben geresonneerd in het hart van
Kroonprinses en Prinsgemaal.
Prinsgemaal
Hoe vertrouwd klinkt ons dat woord
weer in de ooren. Hoe herinnert het
aan een nog zeer kort verleden.
Prinsgemaalhet woord zegt ons,
dat we werden geregeerd en als
God 't wil zullen worden gere
geerd door een zachte vrouwehand,
een hand, te zwak om het zwaard
van den oorlog te kunnen omvatten,
maar sterk genoeg om de palmtak
van den vrede hóóg te houden in een
van haar zinnen beroofde wereld. Het
woord Prinsgemaal zegt ons tevens,
dat de Vrouwe, welke ons eens re
geeren zal, de steun heeft van een
man, die haar zal schragen door z(jn
liefde en haar die persoonlijke levens-
voldoening zal schenken, welke voor
het behoud van bestuurskracht be-
noodigd is. Prinsgemaal I het woord
doet ons óók denken aan de bijzonder
moeilijke, persoonlijke positie van den
man, die zich in het huweljjk met
een vorstin, a.s. Koningin, verbond. En
aan zijn delicate verhouding tegenover
het volk, dat in hem met blijdschap
en dankbaarheid den gade en be
schermer van zQn Koningin ziet,
maar dat zou vreezen om in hem
tevens dengene te moeten erkennen
die door vrouwehand zfln wil tot wet
maakt.
Het Nederlandsche volk echter
voelt, dat zulke vrees in dit ge
val slechts ongegrond kan zQn, om
dat Prins Bernhard in de enkele
maanden van kennisse aan ons volk,
aanhankelQkheldsbetoon reeds vele blijken van zQn natuurlijke
dienden te onthouden om de jonge gevoelens van tact hooft gegeven,
De Gemeente-Ontvanger herinnert
aan het betalen van School
gelden en Rechten Gemeente-
reiniglng. Dienstjaar 1936.
Ter voorkoming van kosten van
aanmaning ’wordt spoedige betaling
verzocht.
Vreemde krijgsdienst.
We zouden op de gebruikelijke wQ-
ze kunnen besluiten met de opsom
ming van groote series verkeerson
gelukken dezen keer te uitgebrel-
der door de „Haagsche” drukte
maar dit wee is onbelangrijk ge
worden we zeiden dat reeds eer-
ZONDAO 10 JANUARI
WORKUM (Herv.) Voorm. 9 15 uur
ds C. G. H. Blok. Voorber. H. A.
Nam. 5 uur ds J. van Veen. In
beide diensten schaalcollecte voor
de Kerkvoogdij.
WORKUM (Doopsgez.) Nam. 5 uur
ds. J. P. H. Grootes.
WORKUM (Ger.) Voorm. 9 uur en
Nam. 2 uur ds E. C. van der Laan.
WORKUM (Bapt. Gem.) Voorm. 9.30
uur Lezen. Nam. 5 uur de heer
H. Leenstra Sr.
HEIDENSCHAP (Horv.) Nam. 1.30
uur ds C. G. H. Blok.
FERWOUDE (Herv.) Voorm. 9 uur
ds J. G. W. Goedhard, van Zeist.
GAAST (Herv.) Nam. 130 uur ds J.
G. W. Goedhard, van Zeist.
HINDELOOPEN (Herv.) Voorm. 9.30
uur ds J. J. F. Franck. Nam. 2 uur
ds J. J. F. Franck.
HINDELOOPEN (Doopsgez.) Voorm.
9 30 uur Mej. ds J. H. van der
Slooter.
HINDELOOPEN (Ger.) Voorm. 9.30
uur ds Jansen. Nam. 7 30 uur ds.
Jansen.
KOUDUM (Herv.) Voorm. 9 uur ds
F. G. van Binsbergen. Nam. 130
uur Leesdienst.
KOUDUM (Doopsgez.) Nam. 7 30
uur Mej. ds J. H. van der Slooten.
MOLKWERUM (Herv.) Voorm. 9 uur
Leesdienst. Nam. 1 30 uur ds F. G.
van Binsbergen, van Koudum.
WARNS (Herv.) Voorm. 9 uur ds J.
F. L. A. Becht. Nam. 1.30 uur ds
J. F. L. A. Becht.
WARNS (Doopsgez.) Voorm. ds Ens.
STAVOREN (Herv.) Voorm. 9.30 uur
ds A. van der Hey. Nam. 2 uur ds
A. van der He(j.
der door haar onafwendbaarheid
en regelmatig optreden. Het Benig*
bijzondere in deze serie zou deze weéx
het spoorwegongeluk te 's Bosch kun
nen zjjn, omdat spoorwegongelukken
hier gelukkig nog uitzonderingen
zfjn. Het liep bovendien nog weer
goed, zij er ook een groote mate
rieels schade van vernielde goederen
wagens te boeken.
Nog één ding willen we doorgevei
de herinnering van de regeering aan
het feit, dat wie in vreemden krijgs
dienst treedt (thans b.v. Spanje) zjji
Nederlandsche nationaliteit verlies\
De Nederlandsche comm. schrijver
Jef Last vocht een blauwen Maandag
in Spanje en mag thans als „buitei -
lander” in ons land geen spreekbeurten
meer vervullen.
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen het volgende on
der de aandacht van belanghebbenden.
Het komt soms voor, dat door vee
houders dikwijls uit onbekendheid
met hun wettel^ke verplichting
rechtstreeks aan den destructor te
Bergum cadavers van slachtdieren,
b.v. van nuchtere kalveren, ter afha-
ling worden opgegeven, zonder dat
daarvan aangifte wordt gedaan bjj den
gemeente-ontvanger en lot Keurings-
veearts, Hoofd van Dienst.
Daarom wordt hierbij herinnerd aan
het bepaalde in artikel 10 der Veror
dening op den Vleeschkeuringsdienst
in deze gemeente, luidende:
„De eigenaar, houder of hoeder van
een gestorven of in nood gedood
slachtdier is verplicht van het sterven
of h*t afmaken ZOO SPOEDIG MO
GELIJK, althans binnen 6 uren daar
na, kennis te geven en het dier, met
inachtneming van de bepalingen van
de Veewet, uiterlijk binnen twaalf
uren na den dood te vervoeren of te
doen vervoeren, langs den kortsten
weg naar een der gemeentelijke keur-
lokalen (nood slachtplaats Heiden
schap) om daar te worden afgeslacht,
tenz() de Keuringsveearts, hoofd van
dienst, hiervan schriftelijk onth«ffing
verleent”.
Op overtreding van dit voorschrift
is een straf gesteld van ten hoogste
zes dagen hechtenis of een geldboete
van ten hoogste vjjf en twintig gulden.
Workum, den 28 December 1936
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN.
De Secretaris,
v. D. GOOT.
Zanguitvoering.
2 Jan. Nieuwjaarsdag gaf het
Geref. Gem. Koor „Zingt den Heer”,
dir. de heer H. K. Pruiksma, in de
Geref. kerk alhier, haar jaarlQksch.i
zanguitvoering. Het slechte weer had
zeker z’n invloed op het bezoek ge
had. De avond slaagde overigers
uitstekender viel veel van de ver
schillende zangnummers en solo’s te
genieten^ vooral ook van het door ’t
Kinderkoor uitgevoerde zangspel
„Een Lentedag”.
Jammer is het dan ook dat de
moeite, die vereeniging en leden zich
hebben gegeven, niet beter beloond
is geworden.
Oranje-bal.
2 Jan. Door de Dansclub „Wor
kum” werd Nieuwjaarsavond voor
leden en genoodigden een Oranje-bal
gegeven. Van de uitgenoodigde clubs
uit de omgeving was die van Bols-
ward flink vertegenwoordigd. De
zaal was best gevuld en er werd dan
ook naar hartelust gedanst,
Het vorstelijk huwelijk.
We mogen in deze samen vattende
rubriek niet uitvoerig zijn en dan is
het héél moeilQk om te schrijven over
een gebeurtenis als het vorstenhuwe-
Ifjk. Omdat daar zooveel van te zeggen
is. ElA i, anderen hebben op andere
plaats in dit blad al genoeg hun best
gedaan om den lezers een indruk te
geven van de plechtigheid, welke
voor het Huis van Oranje en ons volk
van zoo groote beteekenis is.
Deze week hebben storm en regen
helaas een hoop vernield van de schit
tering van den dag en den avond.
„Iets” is er ook vernield geworden
van het mooie, dat in de harten moet
hebben geleefd van het internationale
gezelschap dat gedurende de huwe
lijksdagen aan ons hof te gast was
N.l. door de gezochte en overdreven
„incidenten”, welke onze Oosterburen
meenden te moeten constateeren en
waarvoor inderhaast een oplossing
moest worden gevonden. Een oplos
sing, welke lang niet allen hetfc
bevredigd. Het doen spelen immers
van het Horst Wessellied op den offi
cieelen Oranje-avond in het gebouw
van K. en W. te Den Haag, heeft tot
nieuwe incidenten geleid o.m. tot een
weigering door een 25 tal leden van
het Resldentie-orkest om dit lied te
helpen begeleiden. Het moet toch wel
even pijnlijk zijn geweest, toen op
het bedoelde moment de muzikale
partij der weigeraars moest worden
overgenomen door leden van de Staf-
muzlek der Grenadiers.
We zullen de laatsten zijn om op
de getroffen regelingen critiek uit te
oefenen, de positie van regeering,
vorstenhuis en organisatoren der fees
telijkheden was uitermate delicaat.
Amnestie.
Het was een mooi gebaar van HM.
de Koningin om van haar eigen
vreugde over het huwelijk van haar
dochter te willen deelen met degenen,
die het minst reden hadden zij het
dan ook door eigen schuld om zich
in deze dagen gelukkig te gevoelen,
n.l. onze gevallen en gevangen volks-
genooten. Aan honderden hunner is
een deel van hun straf kwijtgeschol
den; velen konden aldus aanstonds
hun vrflheid verkrijgen; anderen za
gen zich afgeleid van de gevangenis
deuren, welke zich reeds voor hen
hadden geopend.
Het opmerkelijkste onderdeel van
de koninklijke amnestie was de kwijt
schelding van verdere straf aan de
muiters van de Z. P. Daarmee is een
punt gezet achter een der droefste
hoofdstukken van onze jongste vader-
landsche geschiedenis.
Parlementaire arbeid.
Nu de feesten achter den rug zjjn
en het jonge vorstenpaar middels de
gebruikelijke huwelijksreis zich aan
de overgroote belangstelling van het
oogenblik heeft onttrokken, zal er
weldra weer de gewone aandacht
zijn voor de dingen van allen dag in
ons landje: voor de crisis en werk
loosheid, steun, accyns, htffiag, con-
tingenteeringvoor biggenmerken en
kalverenschetsen. En voor alles, wat
tot den heel- of halven parlementairen
arbeid kan worden gerekend. De
Tweede Kamer blijft nog even op
vacantie, maar de Eerste Kamer her
vat in de komende week al weer haar
gewone werkzaamheden.
Belangrijke ontwerpen.
Er liggen heel wat belangrijke
wetsontwerpen op behandeling te
wachten. De ontwerpen-Grondwets-
herztening zfjn voldoende voorbereid
verklaard en zullen weldra op de
agenda van de Tweede Kamer prijken.
Ingediend is ook een ontwerp ten
behoeve van concentratie van bijzon
dere scholen, een gedachte, waarop
het huidige regeerlngsblok eerder
reeds dreigde uiteen te vallen.
Een ander nieuw ontwerp, dat de
aandacht vraagt, is de voorgestelde
wijziging van de vestigingswet voor
vreemdelingen.
De regeering is nader, voor wat
betreft de in het koninkrijk gevestigde
ondernemingen, uitsluitend uitgegaan
van de gedachte, dat alleen pbysieke
personen zullen kunnen worden ver
plicht zich van een vergunning te
voorzien alvorens hun werkzaam
heden te kunnen verrichten. Een
onderneming als zoodanig zal derhalve
krachtens deze wet, voor de uitoefe
ning van het bedrijf, niet aan een
vergunning kunnen worden gebon
den. Met deze verandering van be
ginsel zijn de hoofdbezwaren tegen
het ontwerp vervallen, metname.dat
Nederlandsche bedrijven voorde toe
passing van deze wet uitsluitend
administratief, maar in elk geval for
meel tot vreemde ondernemingen
zouden worden gestempeld met het
daaraan verbonden gevaar van repre
saillemaatregelen in het buitenland.
Bedoeld wordt dit: wanneer wy
hier fabrieken als van Bat’a, Lever’s
Zeepmaatschappij e.d. als „vreemde”
ondernemingen gingen behandelen,
zou men dat in het buitenland kun
nen gaan doen ten aanzien van b.v.
de Philips-nederzettingen.
Ondernemingen van vennootschap
pen en maatschappijen zullen dus
niet aan vergunningstelsels worden
verbonden, maar vél blijven de
vreemde werkkrachten vergunning
voor het verrichten van arbeid ten
onzent behoeven. Algemeen is men
in ambtelfjke kringen trouwens zeer
tevreden over de werking van de
vestigingswet.
Een wijziging van de Dienstplicht
wet heeft betrekking op verlenging
van den duur der eerste oefening b(j
de zeemacht, een uitbreiding van het
aantal herhalingsoefeningen van twee
tot drie en een beperking van den
broederdienst. Hoeverre men met de
ze laatste beperking beoogt te gaan,
is nog niet bekend. Wel mag in af-
zlenbaren tfjd uitbreiding van het ge
tal van ’t jaarlflksche contingent mi-
lltietroepen worden verwacht.
De kleine boertjes.
De kleine boertjes zjjn verblijd met
een besluit van den Min. van Soc.
Zaken, hetwelk de mogelijkheid voor
hen opent van tewerkstelling op het
eigen bedrfif tegen een vergoeding
van ongeveer 2 gulden per dag. De
werkzaamheden zullen in hoofdzaak
slechts mogen betn ff en
1. het ontginnen van een stuk heide
2. het omspitten van een stuk weiland
tot bouwland; 3. het draineeren van
het land en 4. het opbrengen van
bagger.
In bepaalde gevallen ook het gra
ven van een weg en van een houtwal.
De praktjjk zal moeten uitwijzen of
de maatregel van veel werkelQke be
teekenis is.
daarmee dankbare herinneringen wek
kende aan wijlen den ons allen zoo
sympathieken Prins Hendrik.
We voelen het en niet alléén,
omdat we het zoo gaarne wenschen,
dat het thans gesloten vorstenhu-
welQk zal lelden tot het persoonlijk
geluk van de twee daarbij nauwst
betrokken menschenkinderen. En tot
zegen van ons volk.
Met ontroering denken we op heden
aan onze dierbare Kohingin, wie de
laatste jaren zware slagen hebben ge
troffen. Het moet haar tot groote
vreugde en voldoening wezen, dat
zy het groote moedergeluk mag sma
ken van haar dochter verbonden te
weten aan de man barer vrge keuze,
op wiens liefde en trouw ze zal kun
nen steunen, wanneer zy ééas wat
God ons nog voor vele jaren moge
besparen I haar moeder zal moeten
afstaan voor den overgang naar een
nog grooter Koninkrijk.
We eindigen met den wensch, dat
uit het nieuwe Verbond in Oranje
nieuwe kracht en glorie mogen op
bloeien tot heil van het vaderland.
Schenke God een groot en rijk ge
luk aan de jonggehuwden, aan onze
Kroonprinses en haar thans konlnklfl
ken gemaal, Bernard, Prins der Ne
derlanden. Md.
n
h
M
FRISO
l "I !L
