Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
r
Distributie Varkensgehakt In blik.
ZATERDAG 23 JANUARI 1937.
No. 4
63ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
I
Plaatselijk Nieuws.
INGEZONDEN.
- Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
Algemeen weekoverzicht
d
W. M. OPPEDIJK VAN VEEN,
Burgemeester.
v. d. GOOT, Secretaris.
2-0
0-2
2-0
Dit blad verschflnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents) franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentifin tot uiterlflk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
ken, dat ook wfl gaan meedoen om
eikaars stakingen te ondersteunen,—
dat komt ons voorshands twflfelachtlg
voor. Een beetje al te huiselijk I
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
2-0
0-2
2-0
2-0
0—2
J-2
12-8
speelplaats. Vla deze bijkeuken is de
woning bereikbaar, als ook de stal-
ruimte. Boven is de zolder waar nog
het een en ander geborgen kan
worden.
De stalling biedt plaats voor 40
stuks vee en Is zoodanig geconstru
eerd, dat bfl opbouw rekening kan
worden gehouden met de benoodigde
stallingsrulmte, respectievelijk voor
8, 16, 24, 32 en 40 stuks vee.
Om de 2 stallen zijn vensters aan
gebracht. Tuimelramen in de licht-
kap zorgen voor ventilatie.
Achter de stallen loopt een plaat
ijzeren goot voor gier en mest. Wan
neer zulks ter plaatse van opstelling
mogelijk is, wordt de gier naar de
gierkolk gevoerd.
De totale lengte van de stalling
voor 40 stuks vee is 20.80 M. Plaais-
breedte voor 3 koeien bedraagt 2.08 M.
De achter de stalling gelegen berg
plaats heeft een grondoppervlak van
ruim 32 M-. en kan worden gebruikt
voor opslag van veevoer en zoonoo-
dlg voor stalling van paarden.
In het geheele gebouw ligt een
zware grenenhouten vloer.
Tusschen de bezoekers merkten wfl
o.a. op
De Burgemeester van Leeuwarden
de Secretaris en een Wethouder der
gemeente HarlingenIr. Blink en Dr.
Veenbaas als vertegenwoordigers van
de Fr. Mij v. Landbouw; Notaris N.
OttemaNotaris Mr. K. BfllsmaNo
taris Timmer en Notaris Hoogland.
dit beteekende voor den bewoner een
nieuw huis, een nieuwe stal en een
nieuwe inboedel, doch eerst over
idem zooveel weken. Gelukkig was h(
ook tegen bedrijfsschade verzekerd,
waardoor hfl in staat werd gesteld
zich te redden, door primitief een
noodstal te bouwen. Echter was hi
gedwongen elders woning te zoeken
voor zich en zijn gezin.
Het regelen van deze bedrijfsschade
had zooveel voeten in de aarde en
ging zoo stroef in vergelijking met
die van de gewone brandschade, was
bovendien ongeveer 3 maal zoo duur,
dat de deelhebber zich wendde toi;
een onzer Commissarissen met de
verzuchting„Waarom verzekert ook
..Achlum”niet tegen bedrijfsschade?”
Voetbal.
19 Jan. Zaterdag j 1. was „Storm-
vogels” I te gast bfl IJ.V.C. te IJlst
voor het spelen van een competitie
wedstrijd. De Workumers konden
slechts met 10 man uitkomen, doch
wisten niettemin met 4—1 te winnen.
De prijs der Advertentiën
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bfl abonnement belangrijk
lager
59-jarige schoenmaker Berends, die
per rflwiel een weg overstak, door
een auto aangereden en gedood.
Zondagmiddag reed op den weg
Borne—Zenderen een auto op een
groep deelnemers aan een wandel
tocht In. De leider van de club werd
zeer ernstig gewond.
De 21 jarige R uit Zufdhorn reed
het Hoendiep in. Zijn lflk is later op-
pthaald.
Zondagavond werd tusschen Mid-
delbeers en Dfesaen een 4-jarig meisje
door een autobus overreden en ge
dood.
Dat alles In drie dagen tflds, En,
Zakennieuws.
WORKUM, Januari 1937. Onze stad
genoot, de heer L. de Haan, reeds
meerdere jaren werkzaam als Assu
radeur, is met ingang van Mei aange
steld tot Hoofd-Avent van de Spaar-
klok Verz. Mfl. „St. Eloy,” gevestigd
te Rotterdam. In verband met deze
benoeming wordt zijn winkel in ga
lanterieën en huishoudelijke artikelen
opgeheven.
Naar we vernemen wordt de hor-
logezaak enz van den heer S. Gorter
naar dit pand verplaatst.
Dammen.
Vrijdag 15 Jan. vond de eerste
competitiewedstrijd plaats vanwege de
F.D B. tusschen IJlst I en Workum III.
Alhoewel de algemeene verwachting
was dat deze ontmoeting een overwin
ning voor het eerste tiental van IJlst
sou worden, slaagde ons wakker
derde tiental toch ovor genoemde
Bezichtiging van de uitneembare
Noodstal met Woning van de
Onderlinge Bedrijfsverzekering
afd. der Onderl. Assurantie Mij.
„Achlum van 1811”, gevestigd
te Franeker.
Na een welkomstwoord van den
heer H. R. Kingma, Pres. Commissaris
der Ass. Mfl. „Achlum”, sprak deze
o.m. als volgt:
Het is nu een paar jaar geleden,
dat er een groote boerderij afbrandde
in den herfst, oorzaak spelen met
lucifers door kinderen.
Huis en inboedel werden door
Tredde Nutsjoun.
19 Jan. Hedenavond werd op
de nieuwe bovenzaal van Hotel „De
Wijnberg” alhier, de derde winter-
bfleenkomst gehouden van het Depar
tement „Workum” van de Mfl. tot
Nut van 't Algemeen.
De voorz., de heer R. A. Bouma,
opende deze „tredde Nutsjoun” in
het Friesch en heette allen van harte
welkom in het bijzonder 't Nfl Frysk
Toaniel fen Ljouwert, dat deze avond
optrad met het tooneelstuk „Pake”.
Op verzoek van spr. werd, om de
feestelijke stemming en het Friesche
karakter van dezen avond te doen
uitkomen It Frysk Folksllet gezon
gen.
Het hierna door de heer O. Veen-
stra geschreven blijspel „Pake” was
in alle opzichten af. De typerollen
van Pake en Sibe, de feint, werden
voortreffelijk weergegeven, terwijl
ook de andere rollen al evenzeer in
goede handen waren. De kernachtige
dialoog en het gegeven van dit stuk,
waar list en intrige verijdeld worden
en het geluk van twee jonge men
schen slechts kort wordt verstoord,
maakte dat het een succes werd.
De voorz. dankte de spelers en
maakte daarbij de opmerking dat
Friezen meestal niet erg uitbundig
in hun lof zijn en wanneer hij aan
het slot van dit stuk zei: „It wier
tige moal”, dan zouden zij als Friezen
weten, hoe goed deze avond bevallen
was.
Ook van het „Nel ofrln Dounsjen”
werd een druk gebruik gemaakt.
Nieuw torenuurwerk.
20 Jan. Deze week is men met
het aanbrengen van een nieuw toren
uurwerk gereed gekomen. De bruint
wijzerplaten met witte strepen en
wijzers z{jn modern en duidelijk,
doch het mooiste van al is de ver
lichting, die zooals wfl vernamen,
door den uurwerk-leverancier bfl
wyze van proef is aangebracht. Dat
deze verlichting (gedurende de ge
heele nacht) veel waardeering vindt,
is wel een bewijs dat die proef slaagt,
tenzjj er natuurlijk financieele of an
dere bezwaren zfln.
Opening nieuwe bovenzaal van
Hotel „De Wijnberg”.
Een advertentie, elders in dit
blad, kondigt de uitvoering aan van
het blijspel „Robbedoes”.
Dit stuk, geschreven door Christien
van Bommel en Henk Bakker, werd,
ook in onze provincie, reeds meerma
len gespeeld en vond blijkens de recen
sies overal grooten by val.
Geen wonder dan ook, dat de heer
P. Bonnema, eigenaar van hotel „De
Wijnberg”, zijn keus op dit blijspel
liet vallen en een groepje dilettanten
gaarne bereid vond het stuk op te
voeren ter gelegenheid van de ope
ning van de geheel verbouwde too-
neel- en vergaderzaal.
Door omstandigheden kon de op
voering van „Robbedoes” niet het
eerst plaats vinden en vele Ingezete
nen waren door een bezoek aan de
uitvoeringen van de Ijsclub en „Het
Nut” reeds in de gelegenheid het
interieur van de nieuwe bovenzaal
in oogenschouw te nemen.
Daarover ging slechts één roep:
„Keurig I”
Architect en uitvoerders hebben
eer van hun werk.
Aan onze Rijwielplaatjes-verzatne-
laars in Friesland.
Wfl kunnen U ditmaal berichten,
dat de oogst van 1936 grooter was,
dan ooit te voren, n.l. 15 groote baal-
zakken vol rfjwielplaatjes en andere
metalen, w.o. veel zilverpapier.
Voor enkele weken terug is deze
partij naar Amsterdam verzonden en
men was daar zeer tevreden over de
Friezen.
Aan alle, vooral de „franco” af
zenders van pakketten onzen harte-
Iflken dank, terwijl wfl hen vriende-
verzoeken voor 't volgende jaar weer
hun hulp te willen verleenen.
Tevens aan de vrachtrijders, die
vele pakjes „franco" afleverden, als
mede aan de Reederfl „Stênfries”, die
de verzending naar Amsterdam gratis
verzorgde, betuigen wfl onzen harte-
Iflken dank. Door hun toedoen toch
z(jn de onkosten tot een minimum be
perkt.
Aan de afzenders, die gaarne be
richt van goede ontvangst zouden
hebben ontvangen, deelen wfl mede,
dat dit, mede om dit minimum van
onkosten te verkrijgen, niet wordt
gezonden.
Toezending van oude belasting-
plaatjes, zilverpapier en oud koper
kan steeds geschieden aan de:
Nazorglnrichting, Achter de Hoven
268 te Leeuwarden.
Het bestuur van de Ver. tot bev.
der bel. v. t.b.c.-pat. in Ned.
Afdeeling: Leeuwarden.
Uv
Voortaan kan aan gezinnen tot en
met vier personen, waarvan de kost
winner werkloos is of welk gezin
gesteund wordt volgens de Armen
wet, inplaats van één bus, twee bussen
per week en aan grootere gezinnen
inplaats van twee bussen, drie bussen
gehakt per week worden verstrekt.
Ook die werkloozen komen voor
verstrekking van gehakt in aanmer
king, die trekken uit hun werkloozen-
kas mits hun kasuitkeerlng het be
drag, hetgeen zfl aan steun zouden
kunnen genieten, met niet meer dan
f0.50 per week overschrijdt.
Aan tewerkgestelden bfl de werk
verschaffing kan in hun zoogenaamde
wandelweek (weken) eveneens gebak;
worden verstrekt.
Nadrukkelflk wordt er de aandacht
op gevestigd, dat het gehakt als
regel persoonlijk door betrokkenen
moet worden afgehaald. Alleen als
men in de onmogelijkheid verkeert zelf
te komen, kan men een derde sturen
aan wien men dan echter een geldige
reden van zfln afwezigheid dient
mede te deelen.
Workum, 21 Januari 1937.
F
Binnenland.
De koninklijke familie.
Ons klimaat is ongeschikt voor een
moolen winter. Dien moeten we ver
der weg zoeken. In het mooi gelegen
Igls b.v., waar de Koningin toeft, of
te midden van de grillige Karpathen,
in Krynica, waar onze Kroonprinses
en haar gemaal zich aan de sklsport
wijden. Omtrent het welzfln van de
vorstelijke personen heeft men van
de week rare geruchten tot ons laten
doordringen. De Koningin zou in Igls
slechts ternauwernood aan dep dood
zfln ontsnapt, toen haar auto op een
helling afgleed naar een diepen af
grond. Nadere mededeelfngen brach
ten gelukkig aan het licht, dat hier
toomeloos was overdreveneen on
betekenend voorval was in een wein-
stube tot onwezenlfjke proporties op
geblazen. Ook de berichten in En-
gelsche bladen over een ziekte van
onze Kroonprinses zfln afdoende weer
sproken geworden. Prinses Juliana is
In het geheel niet ziek geweest maar
heeft een halven dag haar kamer
moeten houden als gevolg van spier
vermoeidheid door de ongewoon druk
ke sportbeoefening.
Onze reizende ministers.
Van de ministers Deckers en Ga
lissen, on reis in de Scandinavische
landen, hoort men niets dan goeds.
Het idee van minister Colfln over
nauwere economische samenwerking
tusschen de Oslo-staten (Scandinavië,
Nederland. België en Luxemburg) valt
er in goede aarde.
„Een nauwere economische samen
werking tusschen de kleine staten
juich ik ten zeerste toe”, verklaarde
de Nonrsche minister van Bultenland-
sche Zaken Koth. in een intervleuw.
„In Scandinavië is deze samenwer
king reeds zeer ver gevorderd. On
alle mogelflke manieren houden wfl
contact met elkaar, op economisch
gebied wel te verstaan. Zoo hebben
een z.g. Buurlandraad, die econo
mische problemen onderzoekt. De vier
ministers van buitenlandsche zaken
komen geregeld bfl elkaar om den
toestand te bespraken en dan niet te
vergeten al de particuliere „Noor-
sche" vereeniginr*n. die voortdurend
overleg plegen. Zelfs do arbeiders
bonden zfln Scandinavisch sterk ge
organiseerd. zoodat het eene land de
stakingen in hot andere land steunt*.
In do Scandinavische landen is men
nogal „rood” afgestemd. Dat ia oen
interne aangelegenheid, waarmee we
ons niet hebben te bemoeiende eco
nomische samenwerking kan or even
hartolflk om zfln. Of hot achtor wel
feweauht U, mi ie «w iaftlg teaa* veer aeerer bekend.
Vliegrampen.
De Nederlandsche luchtvaart en in
het bijzonder de snortvliegerfl op het
Het Gemeentebestuur van Workum, vliegveld Ypenburg bfl Den ,,m.u>uui uouiyioovuauo
Haag, zfln dezer dagen zwaar bo- _Deze Commissaris, de heer J. L.
nroefd. Doordat 't toestel in een vril
le geraakte is Zaterdag onder de ge
meente Stompwflk. dicht bfl Ypenburg
de sportvlieger Bosch omgekomen,
terwijl de mede-inzittende bestuurder
Hoekstra zwaar werd gewond. Vreese-
Iflker nog was het ongeluk, dat vier
man personeel van Ypenburg óver
kwam toen zfl Dinsdag een sporttoe-
stel ophaalden uit Parfls, het toestel,
dat door den eerder reeds omgeko
men heer Van der Leeuw aan de
Nat. Luchtvaartschool was vermaakt.
Kort na het vertrek uit Parfls brak
een vleugel af, het toestel sloeg te
pletter en alle vier inzittenden de
sportvliegers Somers en Tissot, alsme
de de mecaniciens Hoeven en Maltha
kwamen om het leven.
De vliegerij brengt nog heel veel
risico’s met zich mee!
V erkeersongelukken.
Trouwens, dat het ook op den be-
ganen grond niet erg veilig is tegen
woordig, werd eveneens afdoende
aangetoond. We hebben al eens ge
zegd, dat het onmogelflk is om regel
matig een Iflst weer te geven van
verkeersongelukken, maar 'n enkelen
keer willen we toch... ter waar
schuwing.... en om het verantwoorde
lijkheidsgevoel van weggebruikers
levendig te houden....
De hier te noemen gevallen zfln
alleen maar de ergste uit een serie
van verkeersongelukken In ons land
over een tijdsverloop van drie dagen I
Op den Hemweg nabfl Amsterdam
had Dinsdag een autobotslng plaats,
waarbfl ’n heel gezelschap acteurs
van het „Centraal Tooneel” werd
gewond. De acteur Chris Baay moest
In zorgwekkenden toestand sche-
delbaslsfractuur naar de Maria-
stiebting te Haarlem worden overge
bracht.
Maandag vloog een in snelle vaart
fietsende jongen bfl Brunssum tegen
twee wandelaars op. De jongen was
on slag dood; een der wandelaars
stierf korte oogenblikken later.
Zondagmorgen botste bfl Ede een
auto tegen een boomde wagen
vloog In brand; een inzittende dame
kwam in de vlammen om twee
andere inzittenden kregen ernstige
verwondingen.
Rotterdam haalde de welvaart in.
Op het Calandplein, het hart van
Rotterdam, heeft men een groot ver
licht machinerad geplaatst en dit me;
veel betoon van feestelijkheid „in”
geschakeld. Tegelijk is het woord
„uit” weggeverfd, opdat men nooit
meer de gelegenheid zou bekomen
om de welvaart weer „uit” te scha
kelen. De binnenkomste van de wel
vaart ging gepaard met een intensie
ve actie onder de burgerfl om „weer
eens wat te laten doen dus werk „Achlum” in gereed geld vergoed en
uit te geven. Zulke actie kan inder-
daad nuttig effect hebben, vooral in
een geval als het Rotterdamsche. De
haven profiteert van de opleving van
den wereldhandel en bovendien van
de depreciatie van den gulden. De
tendenz naar welvaart is er dus,
welnu, deze wordt door een kunst
matige actie aangezet. Dat moet
resultaat hebben. Laat men ook el
ders zoo iets eens probeeren. Wil het
Inderdaad beter worden, dan moet al
lereerst het vertrouwen daarin
worden gewekt.
club te zegevieren met Hink verschil
van cflfers, n.l. met 12—8 puntsn.
Hieronder volgt de volledige uit
slag:
Workum III IJlst I
Sj. de Jong—R. Westerdflk
S. Wiersma Sr.—J. de Jong
J. Molenaar—O. Stienstra
J. de Vries Hz.—H. van Tuinen 2—0
J. Wiersma—P. Brouwer
P. Haanstra—E. Wassenaar
R. Dijkstra—M. Dflkstra
S. Valk—P. Buma
P. v. d. Meer—A. Schllstra
S. Sj. Wiersma—G. Stienstra
Wiersma van Achlum, knoopte dit in
zfln oor en kwam er mede ter verga
dering. Resultaat was een commissie
van onderzoek. Dit onderzoek werd
neergelegd in een Iflvig rapport en
dit rapport leidde tot het besluit van
uitvoering.
125 Jaren na de stichting van
„Achlum” werd dus overgegaan tot
stichting van de Onderlinge Bedrflfs-
verzekering en namen Commissaris
sen bovendien het besluit om, én uit
commercieels overwegingen, én uit
gevoelde behoefte, over te gaan tot
stichting van een uitneembare en
verplaatsbare noodstal met noodwo
ning.
Wanneer het slachtoffer van een
boerderfl-brand den volgenden of
daarop volgenden dag de vrachtauto’s
kan zien komen aanrijden en stilhou
den voor of op het daarvoor aange
wezen perceel en binnen een kort
aantal dagen weer over een bruikbare
woning voor zich en zfln gezin en een
bruikbare stal voor zfln vee beschikt,
dan meenen wfl daarmede de gevolgen
van den brandramp tot de kleinst
mogelflke proportie te hebben terug
gebracht.
Wfl hopen, dat anderen ons voor
beeld zullen volgen, zooals anderen
na ons voorbeeld in 1811 overgegaan
zfln tot stichting van Onderlinge
Brandverzekering Maatschappijen en
In 1936 tot stichting van Onderlinge
Bedrijfsverzekering Maatschappijen.
Gaarne breng ik hierbfl onzen har-
telflken dank aan de Friesche Maat
schappij van Landbouw voor haar
bewflzen van sympathie en de daar
door verkregen indirecte hulp voor
de bedrijfsverzekering en de door
haar Bouwbureau verstrekte adviezen
en ontwerpen voor deze Noodstal met
Noodwoning.
Een krachtig woord van lof en waar
deering wil ik laten hooren voor Ir.
Muller, directeur N.V. Ingenieurs
bureau „Friesland” te Leeuwarden,
die namens Commissarissen den bouw
heeft geleld met alles wat daar zoo
aan vast zit.
Bovendien wil ik hier ook een com
plement brengen aan den aannemer
M. E v. d. Zee te Franeker voor zfln
keurige uitvoering.
Ik stel U thans voor om deze
Msandaernlddag is te Emmen de „Achln™ Zathe” te gaan bezichtigen.
Moge bfl zoo weinig mogelflk dienst
doen.
De heer R. C. v. d. Veen gaf de
bezoekers daarna uitleg van de con
structie van het gebouw, welke hier
op neer komt:
Het gebouw is van hout opgetrok
ken en met flzeren golfplaten gedekt
Het omvat een woongedeelte, een
stalruimte en een bercrplaats. De
totale lenrte bedraagt 33.10 M., de
breedte 8 M. en de oppervlakte
265 M2.
Do woning omvat oen groots woon
kamer, 1 groote- en 2 kleinere slaap-
i, kamers, benevens een ruime bij
keuken mot kookgelegenheid on
tl
FRISO
nd
113
