l/vtkou47
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
DE KANS
Nieuws- en Advertentieblad
s
q
ASPIRIN
het product van vertrouwen.
De Middenstand in de luren gelegd
ZATERDAG 20 FEBRUARI 1937.
No. 8
63ste Jaargang
Algemeen weekoverzicht
Plaatselijk Nieuws.
ONS WEEKPBAATJE.
FEUILLETON
ft
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45 -
^01
LU
Binnenland.
als hg morgen zgn
EINDE.
ap.
i 1
nog ongeveer een maand zullen uit
hieven.
Het treinverkeer.
Voor degenen, die over hun a.s. zo-
meruitstapjes zitten te prakkezeeren,
hebben de Spoorwegen goed nieuws.
De directie heeft verschillende tariefs
verlagingen in overweging, o.m. goed-
koope avond-retourkaarten op enkele
trajecten.
Reeds zijn de volgende gunstige be
palingen getroffen:
Het komt nog al eens voor, dat men,
reizend met een retourtje zgn plannen
wijzigt en denzelfden dag niet terug
keert en dus het retour laat verloopen.
Neemt men nu den volgenden dag voor
12 uur een enkele reis voorde terug
reis, dan kan men tevens aan het lo
ket, op vertoon van het retourtje, het
verschil tusschen enkele reis en re
tour terugkrügen.
Verder is bepaald, dat men op bil
jetten waarop tot nog toe slechts een
maal de reis mocht worden onderbro
ken, (op retourkaarten eenmaal op de
heen- en eenmaal op de terugreis)
voortaan een onbepaald aantal malen
(dus op alle stations) mag uitstappen
en binnen den geldigheidsduur de reis
voortzetten.
Het schijnt, dat de Januari maand
met haar balansopruimingen ook b(j
de regeering koopjes-lusten heeft ge
wekt, welke z(j thans ten koste van
den middenstand gaan botvieren. De
organisatie van den z.g. B.-steun, d.i.
de aanvullende steun aan werk-
looze arbeiders, heeft ze van een
geldelijke beweging omgezet in een
warenhuis-nering, waarbij de minister
Door de regeering, die een zaak
je is begonnen in schoenen, klom
pen, sokken, luiers enz.
Steuntrekkers helpen door
Steuntrekkers te maken.
(Volledig verhaal)
»jg...
Het Prinsenpaar.
In het begin der week had H.M.
te Zell am See een ontmoeting met
haar kinderen, welke ontmoeting bui
tengewoon hartelijk moet zijn geweest.
Het jonge paar zet zijn huwelijksreis
inmiddels nog voort. In Weenen had
den de prinses en de prins nog ge
legenheid om zich korte oogenblikken
te onderhouden met den hertog van
Windsor, den gewezen Engelschen
koning, diens zuster en haar gemaal.
Overigens verkeert het jonge paar
overal zeer ongedwongen in de hotels
en de recreatie-oorden, welke zfl op
hun verre tochten aandoen. Het heet
thans weer, dat de prinses en de prins
De prijs der Advertentiën
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bg abonnement belangrgk
lager
krggen we nu Meteen opende hg
’t portier en stapte uit.
constateerde hg een oogen-
blik later, na een geheel overbodig
onderzoek van den motor, „de benzine
is op! Het spgt me geweldig, Bep,
maar we kunnen onmogeigk verder.
Zouden we hier in de buurt benzine
kunnen krggen? Ik ben hier nooit
geweest*.
„Ja zeker*, mengde Wim zich zelf
bewust in het gesprek, „we zgn vlak
bg X. Ik ken de weg op mgn duimpje.
Het is hoogstens twee kilometer en
vlak vooraan in het dorp is een ga
rage. Vader stopt er heel dikwgis.
Weet je wat? Ik zal er wel even
heen loopen om ’n paar liter benzine
te halenL dat is jroorloopig wel vol
geld.*
E-'_
hooren.
steken.
„Ja, Karei?* vroeg Bep.
Karei kuchte eens. Op het beslis
sende oogenblik wilden de woorden,
die hg zoo zorgvuldig overwogen had
niet komen. Eindeigk vatte hg moed.
„Zullen we in den wagen gaan zit
ten wachten vroeg hg.
Bep vond het goed.
Nadat Karei haar behulpzaam was
geweest bg het Instappen, vergat hg
haar hand los te laten. „Bep*, begon
hg zenuwachtig, „ik moet je wat zeg
gen. Heb je niet gemerkt, dat ik van
je houd? En zou je ook van mg kun
nen houden?*
Met ingehouden adem wachtte hg
op antwoord.
Bep zei echter niets. Toen keek
Karei haar aan en dat was voor hem
genoeg.
„Bep, liejste*, stamelde hg.
ik...* toen kuste hg haar.
Een uur later verscheen in de verte
Wim met de benzine.
„Bep,* zei Karei verlegen, „ik moet
je een bekentenis doen*.
„Wat? Nog een?* lachte Bep.
„Ja, maar nu een andere*, vervolg
de Karei, die plotseling alle schuch
terheid overwon. „Ik... enfin van
morgen, voor jullie er waren, heb ik
de benzinetank half laten leegloopen.
Ik wilde een kans scheppen om je
De naderende verkiezingen.
Het verkiezingsvuur begint zoo
hier en daar reeds op te laaien. Dr.
Coign hield in Aalsmeer een groote
rede, welke als een Inleiding der
A.R.-verkiezingspropaganda kan wor
den beschouwd. Onze 70-jarige re-
geerlngsleider toonde zich daar nog
vól elan en strgdkracht. En hg wekte
goede hoop bg zgn volgelingen.
Dr. Coign zal als lijstaanvoerder
optreden in alle kieskringen.
Verkiezingsprogram S.D.A.P.
De S.D.A.P. komt op 27 Februari
a.s. te ’s Gravenhage in een speciaal
verkiezings-congres byeen. Voorge
steld wordt om den strijd in te gaan
met het volgende program:
1. Krachtige handhaving van de
democratie tegen fascisme en com
munisme
2. Oeconomisch herstel, ordening
en arbeldstgdverkorting volgens het
Plan van den Arbeid;
3. Wederopbouw en verbetering
van het onderwgs en van de sociale
zorg, Inzonderheid voor werkloozen
en voor ouden van dagen.
4. Versterking van den Volken
bond in het belang van den vrede.
Tomatensoep voor werkloozen.
Voor de werkloozen is weer eens
wat nieuws bedacht, van over
heidswege zet men ze roode soep
voor. En dat vlak voor de verkiezin
gen Enfin, het is tomatensoep, bereid
uit de vruchten, welke hetvorigjaar
te veel aan de markt waren en daar
om moesten worden doorgedraaid. De
bussen met deze soep worden op het
oogenblik in een twaalftal gemeenten
gedistribueerd. De animo er voor is
groot.
De prgs van een bus soep bedraagt
13 cent. Behalve een portie tomaten
is er in de soep rgst, rundvet enz.
verwerkt. De gemeente Eindhoven
deed reeds een nabestelling. Onder
meer hebben Rotterdam, Dordrecht,
Utrecht, Doetinchem, Middelburg en
Den Bosch een aantal bussen soep
afgenomen.
De voorraad er van is uiteraard
niet onbeperkt, maar voorloopig wel
voldoende.
--
Dit blad verschgnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad
vertentiën tot uiterigk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
II- -
het erg
„Malle jongen,* lachte Bep opeens,
„natuurigk vind ik het niet erg, dat
moet je toch begapen? Maar... eh,
nu moet ik je ook een bekentenis doen
Toen de auto weigerde, dacht it, dat
het iets aan de bougies was. Ik dacht.,
dat je het wel gauw in orde gemaak
zoudt hebben en dat vond ik erg
nu ja... enfin, ik wilde je zoo dol
graag een kans geven, want ik had
al lang gemerkt
Blozend hield Bep op.
„Nu, en toen, liefste vroeg Karei
nieuwsgierig.
„Toen... o Karei, kgk eens naar
den linker achterband?*
Samen gingen ze kfiken. De linke,
achterband was plat Bep had het
ventiel losgedraald en uit elkaar ge
haald Er was geen aasje lucht meet
in.
„Bep!* juichte Karei en wilde haar
juist op tastbare wgze van zgn bewon
dering doen bigken, toen vlak naast
hem de stem van Wim klonk
„Zeg lui, ben ik niet gauw terug?*
„En of,* prees Bep zenuwachtig.
„Veel te gauw,* bromde Karel bin
nensmonds.
Onder het eten kwam de vader van
Bep hem, zonder het te beseffen, on
verwachts te hulp: „Zeg, Karei*, be
gon de heer des huizes, „je kunt me
een groot plezier doen. Ik had Bep
beloofd haar morgenochtend met de
auto naar Zutfen te brengen. Zg moet
naar den tandarts. Maar nu heb ik
vanmiddag een telefoontje gekregen
van mgn zwager, dat hg morgenoch
tend hier komt om over dringende
zaken te spreken. Jg kunt immers
chauflfeeren? Als je nu Bep eens naar
Zutfen bracht Dan kunnen jullie Wim
meenemen voor gezelschap*.
Wim was een erg plagerig, veer
tienjarig broertje van Bep.
„Maar natuurigk. meneer, wat
graag*, gaf Karei onmiddeligk zgn
bereidwilligheid te kennen.
Er zou nu toch heel wat moeten
gebeuren, overlegde Karei bg zichzelf
als hg morgen zgn kans bg Bep niet
waarnam! En Wim of geen Wim,dat
die kans zou komen, daarvoor zou hg
wel zorgen
Den volgenden ochtend nam Karei
al vroeg zgn maatregelen.
De afstand naar Zutfen bedroeg on
geveer veertig kilometer. Er waren
echter nog geen dertig kilometer af
gelegd, toen de auto, onder het maken
van onheilspellende geluiden, plotse-
4 ling stopte.
„Hél* zei Karol verbaasd, „wat
WORKUM, 17 Febr. De gewon
ledenvergadering van de afdeeling
„Workum en omstreken” van d
Friesche Maatschappg van Land
bouw werd hedenmorgen gehouden
onder voorzitterschap van den heer
A. Gaastra.
Daar belangrgke zaken op d
agenda voorkwamen, had meer be
langstelling verwacht mogen worden
Allereerst zou behandeld worden
een ingekomen missive van het
hoofdbestuur aangaande overleg ar
beidsvoorwaarden.
De heer Jonkman deelde vooraf
aan de vergadering mee wat doo
de commissie reeds inzake dez
materie is verricht.
Vervolgens werd de vraag in bv
spreklng gebracht: „Wil de verga
dering accoord gaan met de arbeide
de regeering op de door haar geko
zen wgze een inkomstenbekorting var.
een bevolkingsgroep, welke nieuwen
nood wekt en nieuwe leniging daai
van noodzakeigk maakt.
Dat alles is een bewgs van ondan
tegenover degenen, die zich gaarne
hebben beschikbaar gesteld om zich
tegen een uiterst geringe en zeer or
voldoende belooning te belasten me
de distributie van bepaalde leven
middelen onder de werkloozen en
andere armen, van goedkoope mar
garine b.v. en vleesch in blik.
De middenstand heeft altgd bigt
gegeven van te willen handelen naa
de omstandigheden. Hoevele nerinp
doenden geven niet eigener bewegin
een zekere korting aan werklooze
en andere crisisslachtoffers bg aan
koop van bepaalde artikelen
En toch wordt deze zelfde midden
stand nog herhaaldeigk belaagd doe
het egoïsme van andere bevolkings
groepen. Er zga boeren, die de mar
garine vervloeken en van den burgen
eischen, dat hg slechts boter op zgn
boterham smeert, maar dezen burge?
zgn loon misgunnen, waarvan hg de
boter moet koopen. Ze koopen zoovee
mogeigk alles „onder elkaar" met uit
schakeling van de middenstand, zetten
hun eigen neringen op, koopen hur
eigen persen, draaien hun eigen kran
in elkaar en bejuichen een boycot var
andere, bladen door de boeren, di
nochtans zonder de andere bevolking^
groepen niet kunnen leven, zoomt
of zoo onvolmaakt als de burgers he
zonder de boeren kunnen stellen.
En aan dit slechte spel van ont
wrichting van het economische even
wicht doet de regeering nu mee doe
ook zelf als koopvrouwe te gaan op
treden.
van sociale zaken zich tot devies koos
rechtstreeks van fabrikant tot gebrui
ker! Het devies, dat den middenstand
sinds jaar en dag om den hals werd
gebonden en van tgd tot tgd een slagje
werd aangehaald.
De regeering schreef over haar
plannen o.m. aan de gemeenten:
Waar uiteraard bg het afsluiten
van groote partgen goederen
meestal lagere prijzen kunnen
worden bedongen, dan bg aankoop
van geringere hoeveelheden door
de gemeenten ieder afzonderigk,
zal dientengevolge het totaal voor
deze subsidie ter beschikking ko
mende bedrag een grooter nuttig
effect kunnen sorteeren dan bg
gedecentraliseerden inkoop het
geval is.
Reeds worden besprekingen ge
voerd omtrent den aankoop van
belangrgke partgen daarvoor in
aanmerking komende goederen.
De gedeelteigke steun in natura
zal bestaan in schoenen, klompen,
sokken, wollen en tricot onder
goederen, werkkleeding, luiers,
lakens en sloopen enz.
We achten dezen vorm van hulpver
lening aan de werklooze arbeiders
zeer bedenkeigk. ’t Heeft iets weg van
de redding van den eenen armoed
zaaier door hem het restantje voor
raad levensmiddelen van den anderen
armoedzaaier toe te bedeelen.
Alle maatschappeigke groepen der
bevolking worden door de crisis ge
troffen en alle ontvangen ze in hun
zorgvolle omstandigheden in een of
anderen vorm steun van de regeering,
arbeiders, boeren, ja, zelfs fabri
kanten. Allen dus, behalve de mid
denstanders. Die kunnen alleen van We hebben weinig bewondering
het Borgstellingsfonds een credietje
bekomen tegen de verplichting van
rente en aflossing, mitsde betrok
kene voor 100 pet. credietwaardig is
en de gemeenten middels een hoof
deigken omslag een betaling a fonds
perdu doen, plus een jaarigksche bij
drage storten, voor het risicootje, dat
er toch nog te dekken zou kunnen
overbigven.
Deze aan zgn crisislot overgelaten
middenstand wordt nu zelfs nog be
d r e i g d door de regeering, die aan
den schoenwinkelier, den klompen
maker, den manufacturier zgn klanten
gaat ontnemen door zelf als groot-
leverancierster van velerlei artikelen,
tot luiers toe, op te treden.
De steuntrekkers worden geholpen
met middelen, welke het kweeken
van nieuwe steuntrekkers ten gevolge
heeft. Dat heet dan „goedkoop”.
Den middenstand, den winkeliers,
komt een zekere belooning voor de
hun geëigende bemiddeling toe. Het
is zeer de vraag, of de bureaucratische
rompslomp, welke altgd aan een
rechtstreeksche overheidsdistributie
is verbonden, tenslotte niet veel duur
der uitkomt dan de normale wlnke-
liersbemiddeling. In elk geval forceert
'luajeui stteoCa
We big ven neutraal
We zingen weer als in den grooten
oorlog vanwe big ven neutraal en
we vechten niet mee! Dezen keer
gaat het om Spanje. Degeestestegen-
Btellingen van onzen tgd plus de
werkloosheid, waren er soms aanlei
ding toe, dat jongelui gemakkeigk be
zweken voor de aanbiedingen van
ronselaars, die schoon avontuur toe
zegden, als de jongelui naar Spanje
wilden trekken. Pas als ze daar wa
ren aangekomen, realiseerden ze zich,
dat ze in een hel waren aanbeland en
steeg hun waardeering voor de eigen
regeering, die dan goed genoeg was
om ze uit de knoei te helpen halen.
I n d i e n zulks althans nog mogeigk
was.
Thans heeft de minister van Bui-
tenlandsche Zaken bepaald, dat aan
jongelui, die naar Spanje willen trek
ken, geen paspoort geen betaald,
noch een gratis mag worden afge
geven. Bovendien heeft Nederland
zich met de besluiten der Londensche
niet-lnmengingscommissie accoord
verklaard en zal dus van Zaterdag
a.s. af de vrgwilllgersstroom naar
Spanje met alle middelen worden af-
gedamd. Nederland schgnt ook uitge-
noodigd te zgn om daadwerkeigk mee
te doen aan de contröle ter zee op
de niet-inmengingabesluiten.
Voor heel wat ouders zal deze gang
van zaken een geruststelling zgn,
want verscheidene jongelui zgn avon-
tuurigk van geest en worden nu van
onberaden stappen teruggehouden.
Overigensde faam was hier erger
dan de werkeigkheid. Er kon geen
jongeman meer wegloopen van thuis
of van zgn baas, of de pers vermeldde
het angstige vermoeden zgner omge
ving, dat de jongebaas naar Spanje
was getrokken. Bgna even prompt
volgde enkele dagen later het bericht,
dat de verdwenene zonder geld op
zak inDen Haag was aangetroffen,
of in Rotterdam, dan wel hier of daar
bQ ’n familielid of kennis, die ergens
over de grens woont
Eenige verbazing wekte van de
week het bericht, dat deAmsterdam-
sche politie den Madrileensche pries
ter, pastoor Lobo had gearresteerd.
Hg zal waarschgnigk over de grens
worden geleid, omdat hg in ons land
politieke propaganda voerde voor de
Spaansche Volksfrontregeering. Hoe
men ook over de dingen in Spanje
oordeele, toch zal men de figuur van
dezen priester wel vrg algemeen een
tragische achten. Het moet mln of
meer beklemmend zgn, als priester
een regeering in den vreemde te gaan
verdedigen, terwgi je weet, dat 20.000
mede-priesters onder het regime van
zoo’n regeering zgn „gevallen”. Om
het eens euphomistisch uit te drukken.
voor deze geste, van welke we ver
hopen, dat ze door de protesten de
belanghebbenden spoedig tot lamgc
slagen gebaar zal worden.
Md.
doende! Vooruit Bep, geef maar even
Doch daar wilde Karei niet van
uvuivu. „Hier heb je een gulden,
Wim“, zei hg vlug, „als je wilt breng
dan voorloopig 5 liter mee.*
Even later was Wim uit het gezicht
verdwenen.
„Bep*, begon Karei, „het spgt me,
maar
„O*, zei Bep, die een eind achter
den wagen stond, „het geeft niets
hoor*.
Karei keek Bep aan en meende,
dat ze een kleur gekregen had. Zou
ze uit haar humeur zgn?
„Zeg... eh Bep*, zei Karei en bleef alleen te kunnen spreken. Vind je
Karei Hazert zou over drie weken
naar Indië vertrekken. Niettegen
staande hg dit lang te voren geweten
had, was de tgd voorbg gegaan, zon
der dat hg zgn voornemen om Bep,
de zuster van zgn vriend, zgn liefde
te verklaren, had kunnen nakomen.
Het lastige was, dat Bep heelemaal
in den Achterhoek woonde. Den heel
enkelen keer, dat hg de ouders van
zgn vriend Henk bezocht, was er
steeds iets geweest, dat het hem on-
mogeigk maakte zgn hart bloot te
leggen. Dan weer waren het haar
ouders, die In de buurt waren, dan
een of meer harer jongere broertjes
of zusjes.
Met het oog op zgn aanstaand ver
trok naar Java was hg nu voor drie
dagen bg de ouders van Bep te lo-
geeren gevraagd. Morgen zou hot de
laatste dag van zgn bezoek zgn en
nog was hg geen stap verder geko-
mon. Als Honk thuis geweest was,
zou hg dezen gevraagd hebben hem
te helpen, doen zgn vriend was opi
zakenreis in België. 3
tl
lam,
ngs-
eoord
op-
t
’W
FRISO.
6
s
komen bij ons
klimaat ge
regeld voor;
