Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noords, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
EEN KORTE DROOM
Bernhard, Prins der Nederlanden
Bezoek Commissaris der Koningin.
ZATERDAG 3 JULI 1937.
No. 27
63ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
Predikbeurten.
Adverteert in .Friso”.
FEUILLETON
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
COLLECTE
b
ten,
Geen
held. Het werd waarachtii
(Werdt vervelgd.)
'eele
dan
i de
zul-
be-
oral-
onze
Een
tiek
Igde
wel
al-
atie
?un-
men
we
zorg
it
d
e
men
izen
Idus
Qke
leid
aak
Het
out,
ilke
ren,
de
vrQa
likt
Ko
ten
et.
zou
Jen
»ps-
ing
de
ote
jke
len
zen
de
De
sa-
rjs
er,
iet
10e
oet
de
er
an
en
ou
)r-
I8t
ID,
ir
on
on
je
le
't
m
id
n.
m
n.
m
■d
i-
d
e
n
II--
Dit blad verschQnt des Za
terdag* en kost per kwartaal
50 cent*| franco per post
80 cent*. Enkele No*. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorin. In te zenden. Ad-
vertentiën tot ui ter IQ k Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
ie mis
kunnen
glimlachend
Dettenburgs
maar hun vrouwen muntten tot dusver
Do prQs der Advertentiftn
ia van 1—5 regel* 60 cents,
elke regel meer 7 cent*
Grootere letter* naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bij abonnement belangrijk
lager
dienst.
HINDELOOPEN (Ger.) Voorm. 9 30
uur ds Jansen. Nam. 2 uur Lezen.
DOOK
Anny VAN Panhuys.
(Nadruk verboden).
ZONDAG 4 JULI
(Uren cfficieele zomertijd)
WORKUM (Herv.) Voorm. 9.30 uur
ds C. G. H. Blok. H. Doop. Nam. 5
uur ds J. van Veen. In beide dien
sten schaalcollecte voor de Kerk-
voogdQ.
heel veel bekommerd om het onmid-
dellQk beheer van de groote lande
rijen, die bQ het kasteel behoorden
nu wilde hij een goede landheer
worden, h(j wilde zQn bezit in stand
houden en uitbreiden voor de nieuwe
generatie, voor de Dettenburgers,
die nA hem zouden komen...
Een fiere, voorname, en toch zoo
onuitsprekelQk-lieftalllge kasteel-
vrouwe zou zQ zijn, z’n mooie schit
terende Hortense. O, het geluk had
hem dan toch niet voorgoed verlaten,
zooals hij in de donkere dagen, die
achter hem lagen, zoo dikwijls wan
hopig had gevreesd.
Op het verlovingsfeest waren behal
ve vorst Joachim en een verre nicht,
die ergens in het Zwarte Woud in
een kloosterpenslon woonde, slechts
enkele intiem bevriende buron ge
noodigd. Een baron Lerch zu Lei chen-
stein met zQn vrouw en landraad von
Grusingen met zQn niet meer jonge,
een weinig mismaakte dochter. An
ders niemand.
Marina reed met mevrouw von Ka-
witz naar Weidingen en onder haar
mantel droeg ze een witsatQnen japon
zonder eenige versiering, die haar
cachet uitsluitend ontleende aan de
prachtige coupe. Prins Heribert was
verrukt, toen hQ haar zoo zag.
Glad en eenvoudig sloot het glan
zend* wit om haar prachtige gestalte,
en deze gewilde eenvoud deed het
schitterende roodgouden haar des te
verrassender uitkomen. Als een glan
zende kroon sloten de korte krullen
om het smalle hoofdje.
„Edel ras** herhaalde vorst Joachim
ook vandaag weer, en
voegde hQ erbQ: „De
waren van oudsher knappe kereFs,
maar hun vrouwen muntten tot dusver
niet uit door al te gioote bekoor IQ k-
heid. Het werd waarachtig tQd, dat
Heribert oens met deze traditie brak.1*
De dochter van den landraad keek
tQdens het diner van tQd tot tQd bQna
schuw naar de mooie bruid en een
heimelijke afgunst bekroop haar. Ach,
het moest als een droom zQn, zich
zóó mooi te weten, zóó gelukkig te zQn
Den eenen mensch viel alles ten deel
en den anderen niets.
1911 - 29 JUNI 1937
„Deine Treue soil mit gleicher
Treu vergolten werde”. Aldus
Prins Bernhards vader op den
dag van zQn zoons belijdenis.
De eerste verjaardag van Prins
Bernhard in zQn nieuwe-, in óns en
zQn vaderland
Een jaar geleden kenden we hem
nog niet, was hQ in alle opzichten
een „vreemde1* voor ons. En nu reeds
maakte heel ons volk zich op, om hem
te bejubelen en te eeren, zooals men
het een geliefd lid der eigen familie
slechts doet. Het is ons, of we hem
altQd hadden gekend als een geboren
Oranje-vorst, als echt een der onzen.
En Inderdaad, een der onzen is hQ
geheel en al geworden in de korte
spanne tQds, gedurende welke we de
zen jongen prins met hechte banden
aan het leven van onze beminde
kroonprinses verbonden weten. Tot
een der onzen maakte hem zQn op
rechte liefde tot haar, zQn sterk op
trouw ontwikkeld karakter, zQn le
vendig besef van den plicht van
dankbaarheid, zQn zonnige natuur,
zQn groote oprechtheid, zQn toegan-
kelQkheid voor allen, die mét hem
willen zQn, zQn jovialiteit.
„Twee heerlijke gaven Gods zQn
„je op je levensweg meegegeven,
„mQn kind: je hart van goud en
„je helder verstand**.
Zoo sprak Prins Bernhards vader
tot zQn zoon op den dag van diens
belQdenis. Dat duidt er op, hoe toen
reeds dezelfde natuurlQke gaven van
hart en geest in dezen jongeman
schitterden, welke hem alsbQtoover-
slag bemind maakten na zQn entree
in zQn nieuwe vaderland.
Dezen Prins is elke berekening in
zQn openbare levensuitingen vreemd
hQ geeft zich spontaan, zooals hQ is;
het goede dringt hem onweerstaanbaar
van binnen uit.
zou plaats hebben op kasteel Wei
dingen, daar de bruid immers heele-
maal geen familie bezat.
De oude prinses had er schik in,
wat beschermend op te treden en het
jonge meisje, dat zoo heel alleen op
de wereld stond, zooveel mogelQk te
bemoederen. Ze kwam nu telkens bQ
haar toekomstige nicht in Frankfurt
op bezoek en Marina had nog meer
malen het deel Hongaarsche geschie
denis moeten bestudeeren, om aan de
hand daarvan een paar aardige anec-
doten te fantaseeren over den een of
anderen Peren y, want vantQdtottQd
besteeg de goede tante Alex steeds
weer haar stokpaardje.
Ze verzuimde intusschen ook niet,
Marina wegwQs te maken in de ge
schiedenis van het huis Dettenburg-
Weidingen en Marina vergat meer
en meer, dat ze in werkelQkheid
slechts een onbekenden, burgerlQken
naam droeg. Ze begon aristocratisch
te denken, voelde zich solidair met
alles wat een adellQken titel droeg
en haar grafelQke naam scheen zóó
zeer haar eigendom te worden, of ze
dien van haar geboorte af gedragen
had. En wat haar eerst een onver
diend geschenk van het lot had ge
schenen, de liefde van den prins, leek
haar nu weliswaar nog kostbaar, maar
toch vanzelfsprekendIets dat haar
rechtens toekwam.
Haar goede oude adel was het
volkomen waard, met een prinsen
kroon verbonden te worden.
Marina werd in deze dagen een
beetje hoogmoedig en wanneer ze
zich herinnerde wat ze vroeger was
geweest, was het haar of ze terug
dacht aan een droom.
„Je moet nu je papieren eens laten
komen, liefste," zei Heribert op zeke
ren dag. „Op onze publieke ver
loving kan dan binnen enkele maan
den ons huwelQk volgen.**
Ze knikte.
„We kunnen trouwen wanneer je
wilt, want ik ben in het bezit van
mQn papierenik neem die altQd
overal mee, omdat je in het buiten
land nooit kunt weten of je
schien eena uitvoerig moet
legltimeeren."
„Wat verstandig van je, Hortense,"
pree* hQ, en verzocht baar toen, hem
de papieren te laten zien.
Toen Marina ze hem overreikte,
NIJHUIZUM (Herv.) Nam. 2 30 uur
ds H. van Schothorst van Gaast-
meer.
FERWOUDE (Herv.) Avonds 8 uur
ds A. van der Flier.
GAAST (Herv.) Voorm. 10 uur ds
A. van der Flier.
HINDELOOPEN (Herv.) Voorm. 9.30
uur ds J. J. F. Franck. Nam. 2 uur
ds J. J. F. Franck.
HINDELOOPEN (Doopsgez.)
De Burgemeester van WORKUM
brengt ter kennis van belanghebben
den, dat de Heer Commissaris der
Koningin in deze provincie de ge
meente zal bezoeken op ZATERDAG
3 JULI a.8. des voormiddags van
omstreeks 11—-12V2 uur.
Voor ieder, die daartoe zQn wensch
te kennen geeft bestaat gelegenheid
den Heer Commissaris op genoemden
dag te spreken, des middags 12 uur.
Een aud öatie-lQst ligt vanaf Maandag
28 Juni as. ter Secretarie ter teeke-
nlng.
Workum, den 23 Juni 1937.
De Burgemeester voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN.
KOUDUM (Herv.) Voorm. 10 uur ds
F. G. van BInsbergen. Nam. 2.30
uur ds C. G. H. Blok, van Workum.
KOUDUM (Doopsgez.) Voorm. 10.30
uur Mej. ds J. H. van der Slooten.
MOLKWERUM (Herv.) Voorm. 10 uur
ds G. J. J. Llefting. Avonds 8.30 uur
ds G. J. J. Llefting.
WARNS (Herv.) Voorm. 10 uur ds J.
F. L. A. Becht. Nam. 2.30 uur ds
J. W. van Barneveld, van Zuid-
wolde (Dr.)
WARNS (Doopsgez.) Niet ontvangen.
STAVOREN (Herv.) Voorm. 9.30 uur
Geen dienst. Nam. 2 uur da J. F.
L A. Becht, van Warn*.
wQze zal Prins Bernhard deel hebben
aan onze verknochtheid aan het Huis
van Oranje, in hetwelk hQ werd op
genomen. Het is eene verknochtheid,
welke we sedert eeuwen reeds beleef
den, stand hield in beproeving, in
angst en tranen, maar ook in voor
spoed en geluk.
Het is een verknccbtheid, welke
ten aanzien van den jarige nog groeit
in haar volmaaktheid nu we zoo hoop
vol de toekomst Instaren en uit den
mond van onze Kroonprinses de eer
ste aanduiding mochten vernemen van
den nieuwen bloei, waarin d’ aloude
Oranje boom straks in winterdag
belooft te prQken.
Toen Prins Bernard 01 ze Juliana
op den 7en Januari tot den autaar
des huwelQks leidde, heeft ons volk
in stilte de gedachte gekoesterd, welke
Vondel bQ het schrQven v»n zQn
„Begroeten!» aan Vorst Frederick
Henderick” irspireerde tot de vers
regels
„Omhels uw’ bruydegom, gby
princelyae bruydt
Soo datter rQse eerlang een’
vrome Orangle spruyt.”
Thans reeds weten we, hoe God
aan de liefde van onze jonge vorsten
kinderen ZQn Zegen beloofde. En we
bidden, dat deze belofte zal overgaan
in de toelating van een heerlQke
werkelQkheid, welke den jongen Prins
met nieuwe hechte banden zal binden
aan het Huis van Oranje, aan zQn
tweede vaderland, aan zQn volk.
Het is de verjaringswensch voor
Prins Bernhard, eendrachtig gedeeld
door alle goede Nederlanders.
versch in het geheugen. Men moest
wachten tot het najaar of toch min
stens tot den vollen zomer.
Heribert kon niet anders dan haar
gelQk geven: zQn verlovingsbericht
mocht niet een soort van sensatie-
nieuwtje worden voor roddelende
kennissen. HQ legde zich bQ het uitstel
neer, te meer daar zQn tante aanbood
freule Pereny tactvol van een en an
der op de hoogte te brengen.
En ook Marina vond het uitstekend,
nog enkele maanden te wachten, en
zQ reisde daarna met mevrouw von
Kawltz naar een klein badplaatsje
aan den RQn, met verlangen uitziend
naar het oogenbllk, dat Heribert haar
zou roepen.
En hQ riep haar vroeger dan zQ
zelf had durven hopen.
Het was in de laatste dagen van
Juli, dat Heribert schreef: „Kom lief
ste, dan vieren we onze verloving, ik
verlang zoo ondrageiQk naar je 1“
Toen liet Marina in allerQl haar
koffers pakken, keerde terug naar
Frankfurt en nam haar intrek in het
zelfde hotel, waar ze de eerste maal
gelogeerd had.
Nu volgden heerlQke dagen, de
ééne al rQker aan geluk dan de an
dere, en er begon al iets uit te lekken
van de op handen zQnde verloving.
De kennissen en buren van prins
Heribert stonden verbaasd. Wie was
dat: gravin Perery
Niemand kende haar, niemand her
innerde zich, dien naam ooit eerder
gehoord te hebben.
Iedereen was even nieuwsgierig.
Mahr men kwam niet veel bQzonder-
beden te weten. Niet anders, dan dat
Hortense Pereny uit een oud Hon-
gaarsch gravengeslacht stamde, wees
was, daarbQ blQkbaar eenigszins ge
fortuneerd, en dat de prins haar ver-
moedelQk tQdens zQn reis had loeren
kennen.
Die reis, die hQ immers slechts ge
maakt had om de wilde, onbereken
bare Jutta von Talberg te vergeten.
Dat was hem blQkbaar nogal spoedig
gelukt; hQ had zich snel weten te
troosten.
De jonge gravin moeit een schitte
rende verschQnlng zQn. De belang
stelling voor haar persoon steeg ten
daarvoor lag de ongelukkige geschie- Prinses Alexandra wenschte een
dents met Jutta von Talberg nog to verlovingsfeest in intiemen kring. Het
„Werde ein echter ritterlicher
„Mann und Christ."
Deze wensch zQns vaders, eveneens
bQ de belQdenis van den Prins geuit,
is tot heden volkomen in vervulling
gegaan. En dat danktde jarige aan de
loyale wQze, waarop hQ de wenken
opvolgde, die deze brave vader hem
bQ de meergenoemde gelegenheid mee
gaf.
„Hoed je voor Qdelheid, hoogmoed
„en eigenwaan; weeseerlQk, heb
„eerbied voor de vrouwen, treedt
„iedereen open en oprecht tege-
„moet en toon hun, ook den ge-
„rlngsten, altQd een vrlendelQk
„gelaat."
Inderdaad, met dat vriendelQke
gelaat heeft Prins Bernhad zich be
houden zooals hQ was, toen zQn ouders
hem eerden op den dag zQner belQde
nis met dat vriendelQke gelaat won
hQ de liefde onzer Prinses en de warme
erkentelQkheid, alsmede diepe gene
genheid van het Nederlandsche volk.
Hoe harmonisch slaan de persoon-
IQke karaktereigenschappen van den
Prinsgemaal aan op de typische hoe
danigheden van de bewoners onzer
Lage Landen! We zQn een volk, dat
het intiem gezinsleven hoogelQk
waardeert en het een eigen stempel
gaf. We hebben een land met „eigen*1
huisjes op „eigen** grondwe vormen
zooals een Franschman het noem
de ’n „pays du petit bonheur**. Het
kleine geluk, dat op zoo bQzondere
wQze het onze pleegt te zQn, stelt
ons in staat om uit het zelve groote
krachten te putten.
Dankbaar zQn we Prins Bernhard,
dat hQ onze beminde Landsdochter
tot de diepe smake van dat kleine,
warme geluk heeft mogen lelden. We
eeren hem, omdat we zoo*n groote
trouw in zQn hart omsloten meenen
te weten.
„Deine Treue soil mit gleicher
„Treue vergolten werde**.
Deze trouw zal hem worden vergol
den, niet alleen door zQn jonge gema
lin, maar ook door heel het volk van
zQn nieuwe vaderland. Op volkomen
19.
Toen sloot Marina Toldy zich in
haar slaapkamer op, haalae alle fa
miliepapieren der Perer y’s uit haar
koffer en spreidde ze vóór zich op de
tafel uit. Alsof zQ ze vandaag voor
het allereerst zag, zóó oplettend las
ze lettergreep voor lettergreep door.
In de overlQdensacte was graaf
Pereny aangegeven als „zonder be
roep* dat klonk goed, er was niets
dat op het uiterst schamel bestaan
van zQn laatste levensjaren wees.
Moed houden, Marina, het geluk is
je tot dusver gunstig gezind geweest,
waarom zou 't je ook in de toekomst
niet trouw blQven, hield ze zichzelf
voor.
Ze had Heribert lief, daarvan was
ze volkomen z-ker; ze zou hem even
goed hebben liefgehad als hQ een
eenvoudig man met een onbeteeke-
nenden naam was geweest. Waarom
zou ze zulk een zwaar fier moeten
brengen, als ze toch van hem hield
en hQ van haar en bet nergens voor
noodtg was, dat ze afstand van hem
deed
Die paar menseben, die Marina
Toldy in Budapest hadden gekend,
zouden haar weg nooit m°er kruisen.
Alle papieren, die baar recht gaven,
den naam Perery te voeren, bezat ze
on wanneer ze maar eerst prinses
Dettenburg Weidingen was geworden,
trad ook gravin Perer y op den ach
tergrond en behoorde ze tot het ver
leden, zooals nu Marina Toldy reeds
tot het verleden behoorde.
„Hoogheid** moesten later de men
genen tegen haar zeggen tegen
haar, de mannequin van maison Vi
olette! Was het geen sprookje?
Prinses Alexandra had een gesprek
met haar neef, waarin ze hem dulde-
IQk maakte dat het niet goed aanging
zich nu reed* publiek te verloven;
verloor ze toch voor een kort oogen
blik haar gewone zekerheid en met
spanning keek ze naar zQn gezicht,
of hem misschien het een of ander
opviel, dat niet in orde was. Maar
Heribert’s gelaatsuitdrukking ver
anderde niet in het geringste, ter-
wQl hQ een en ander vluchtig door
las en ze herademde verlicht toen
hQ ze haar teruggaf.
„Het is allemaal keurig in orde.
Hortense, zoover ik kan beoordeelen
ik zal natuurlQk nog informeeren of
dit alles voldoende is. Onze onder
trouw zal wel vlot en zonder moei-
IQkheden kunnen plaats vinden.*1
Nogmaals herademde ze heimelQk
Door zQn woorden schenen de laatste
angsten en bezwaren uit den weg te
worden geruimd. Er leek geen ge
vaar meer te bestaan, dat de waar
heid aan het licht zou komen en ze
behoefde blQkbaar niet meer te
vreezen, dat iets haar huwelQk in
den weg zou kunnen staan. Ze was
nu volkomen zeker van haar zaak.
Largzamerhand leerde Marina nu
ook verschillende familieleden van
den prins kennen, die bQzonder met
haar ingenomen schenen. Vooral vorst
Jo chim Dettenburg, wiens bezit in
de omgeving van Kassei lag. HQ
was het hoofd van den oudsten tak
der Dettenburgs, Heribert behoorde
tot een jongere IQn.
Vorst Joachim had een markant,
scherpbesneden gezicht, en droeg
voortdurend een monocle in het
rechteroog. Daardoor nam hQ Marina
crltisch op.
„Ik moet toch een* precies zien,
wat Heribert tegenwoordig voor ’n
smaak heeft," merkte hQ fluisterend
tegen prinses Alexandra op. Daarna
knikte hQ zQn jongen neef goed
keurend toe.
„Je hebt geen slechten keus ge
maakt jongen dat is edelras.**
Heribert hoorde zooiets graag, en
het leek hem nu een booze, dwaze
droom, dat hQ ooit een schaduw van
wantrouwen jegens zQn uitverkorene
had gevoeld.
Wat was hQ door haar gelukkig
gewordenHet was of hQ door haar
liefde meteen een nieuw leven
was binnengegaan en hQ verlangde
vurig naar den tQd, dat ze bier op
Weldingen als slotvrouwe zou heer-
schen. HQ had zich vóórdien nooit
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter algemeene
kennis, dat door hen vergunning is
verleend aan het Bestuur der Ned.
Centrale voor Practische Werkver
ruiming en Hulpverleening te Beek
bergen tot het houden van een
speldjescollecte op 7 Juli a.s.
Ter voorkoming van misverstand
wordt er de aandacht op gevestigd,
dat deze kennisgeving alleen dient
tot informatie voor het publiek, zoo-
dat daarin geen aanbeveling voor of
Instemming met de collecte moet
worden gelezen.
Workum, den 1 Juli 1937.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN.
De Secretaris,
v. d. GOOT.
WORKUM (Doopsgez.) Voorm. 9 30
uur ds I. Hulshofif, emer. Doopsgez.
Pred. te Zeist.
WORKUM (Ger.) Voorm. 9.30 uur
en Nam. 2.30 uur Cand. Greydanus,
van Tzum.
WORKUM (Bapt. Gem.) Voorm. 9.30
uur de heer H. Leenstra. H. Avond
maal. Nam. 5 uur VrQe vergadering.
HEIDENSCHAP (Herv.) Nam. 2 uur
ds F. G. van Binsbergen, van
Koudum.
If
8
j
r
