Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten
EEN KORTE DROOM
orkuin, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
63ste Jaargang
ZATERDAG 7 AUGUSTUS 1937.
No. 32
FEUILLETON
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45 -
No. 32
zeer gewichtige reden zfln geweest, en 't komt voor elkaar! Er hoefde hernieuwen. Huisgenooteni
HOOFDSTUK XII
(Slot volgt)
DE WERELD-JAMBOREE
Jong geleerd, oudmisdaan
Waarom moeten de vrienden
van thans, straks eikaars vij
anden z(jn?
In Haarlem liepen van de week
iw
een
iaat-
fiers
Chief: „Aan het aantal vrienden, dat
hfl maakt en behoudt1*.
Leg, lezer, nadruk op de laatste
twee woorden, „en behoudt.* Het
niet behouden van onze geestelijke
vriendschappen, onze idealen dus, en
van de persoonlijke vriendschappen,
is oorzaak, dat wie de jeugd heeft,
bur-
?6D,
ling
dat
nag
;red
al-
nde
oor
elf
1 de
Jrus-
vjjf-
ge-
tot
Ba
de
aar-
i te
(Nadruk verboden).
tiin
tech
inlet
In de
noeg
er.
a
I
lillen-
'dam,
ropa-
ebon-
sn.
Octo-
öring
lede
isatle
alleen, maar ze opvoeren tot de
hoogte, welke onze fiiancieele weer
kracht toelaat. Volgens voorloopige
berichten is de regeering in deze
richting werkzaam en valt een ver-
hooging van het jaarlflksch contingent
dienstplichtigen tot 30 000 man te
verwachten en een verlenging van
den diensttijd tot 11 maanden.
Aangezlen te zjjner tfld over vol
doende legeringsruimte voor het uit
te breiden contingent moet kunnen
worden beschikt, z(jn te Arnhem en
Ireda legeringsbureaux opgericht cm
de toekomstige legering voor te be
reiden.
De prjjs der Advertentiön
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bfl abonnement belangrijk
lager
z-
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad
vertentiön tot uiterlflk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
l-
Na den grooten oorlog hebben
wederom vele duizenden kinderen
een poging gedaan de fouten van
hun vaders te verbeteren. Zfl
hebben gestreefd naar een we
reldvrede, die twintig jaar na den
oorlog door de volwassenen nog
niet kan worden bereikt. De jon
geren strijden voor goodwill en
vriendschap.
In deze woorden sprak de idealist
zich uit. Maar Baden Powell blflkt
ook realist te zfln op z’n tfld. „Waar
aan herkent u den besten padvin
der vroeg een journalist hem te
zóó onverwacht gekomen 1 Een pracht
kans! Ik zag ’n advertentie dat een
jongedame, in 't bezit van een klein
kapitaaltje, op netten stand een hoe-
densalon wilde openen. Ik schrijf er
eens op, enkel voor de aardigheid,
hart heeft weten te bewaren. Hfl
meent dat de padvindersbeweging zijn
ideaal zal kunnen verwezenlijken. Hfl
vergelijkt haar met de kinderkruis
tochten uit de middeleeuwen. De kin
deren, zegt bij, die daaraan deelna-
>men, streefden raar een groot doel,
nadat hun vaders hadden gefaald,
meisjes van de Mulo of de H.B.S., Maar deze kinderen zijn niet geslaagd,
winkeljuffles en daghitjes, met ver
liefde gezichtjes achter de Poolsche
en Armenische en Australische en
Zuld-Amerikaansche padvinders aan
en als de jamboree-gasten over eenige
dagen vertrokken zijn, dan zal er
droefheid zfln in verscheidene Neder-
landsche hartjes. Wat kunnen die
jongelui van alle nationaliteiten het
opperbest met elkaar vinden. Met
dertigduizend zijn ze op een klein
plekje bijeen, gekomen uit veertig
verschillende landen, en ze ver
dragen elkaar uitstekend, ze zfln
vrienden. Eu de groote menschen, In
volkeren verspreid over de wereld, Vogelenzang. En toen antwoordde de
waar voor ieder ruimte genoeg en
over is, doen niet anders dan kibbe
len met elkaar en ze vechten om
een stukje grond.
Kan de wereld niet een groote
jamboree zijn? Je zoudt toch zeggen
dat over enkele tientallen jaren
als de huidige jamboree-gasten vol
wassenen zijn geworden, die de eco
nomie en de politiek van hun landen
beheerschen dat dat de vrede
hecht zal zjjn gefundeerd. Helaas
echter leert de ervaring, dat zulke
verwachtingen niet in vervulling
gaan.
Reeds een halve eeuw en langer
klinkt de leuze; wie de jeugd heeft,
heeft de toekomst. Eilacle, de jeugd
schijnt nog steeds in verkeerde han
den te zijn gevallen, want van de
verwezenlijking der wereldvrede-ldee
zfln we verder verwilderd dan ooit.
Lord Baden Powell, de Chief van
alle padvinders, is een oude man, die
esn jong geloof in de mogelijkheid
van volkerenverbroedering in zijn
„Maar moeder hebt u 't nu toch
gedaan En dat nog wel tijdens mijn
vacantie! Dat noem ik eenvoudig ge
niepig I*
Inspecteur Eötvöt stond lachend in
de smalle gang en schudde de kleine
oude dame met het krullende grijze
haar zachtjes bij de schouders. „Ik
wist waarachtig niet wat ik zagEen
hoeden étalage in onze beneden-voor-
daarbfl blijven, we moeten liever niets
onderzoeken. Hortense wenscht het
zelf zoo, en zij moet het wel het beste
weten. Dat zfl je oprecht en waar
achtig heeft liefgehad, daar ben ik
zeker vanhet kan dus slechts een
Binnenland.
De Jamboree
De massale samenkomst te Voge
lenzang van padvinders uit 40 landen
ter wereld, welke samenkomst toten
met Maandag a.s. duurt, is toch wel
een zeer opmerkelijke gebeurtenis
voor ons land geworden. Duizenden
niets verbouwd te worden alleen
•en paar kasten bflgemaakt en nieuw
behangen. Vier dagen geleden heeft
ze geopend. Een degelijk, ordentelijk
jong ding, haast te ernstig en een
gezichtje, zeg ik je! Ik heb aldoor
al gedacht: Miklos zal geen oogen
genoeg hebben als hfl thuiskomt. Die
zal je dat gepieker over dat mooie
meisje met rood haar, waar je in je
ziekte aldoor over tobde, gauw ver
loeren wedden Ofschoon, rossig
is ze óók, nu ik 't goed bedenk. Hier,
„Ja, ik zal er eerst aan moeten
wennen1*, zei haar zoon peinzend,
„'t Is waar, we hebben hier boven
eigenlijk ruimte genoeg. En 't zal uw
zorgen heel wat verlichten. Maar nu
zal ik eerst mijn handkoffers eens
naar boven sjouwen, die staan nog
altijd in de gang, 't Is wel onvrfl, dat
we nu geen aparten opgang hebben.
Vindt de hoedenfee dat geen be
zwaar?*
„O nee, ze is heel tevreden zoo
maal niet. Ze woont in de kleine
achterkamer en kookt zelf, na slui
tingstijd. Een verbazend werkzaam
meisje. Gisteren vroeg ik haar: „Juf
frouw Toldy, wilt u niet... hemel,
jongen, wat doe je nu toen ze in Nice
Miklos Eötvöi had z()n leeggedron
ken theekopje met een smak op het
tafelblad laten vallen, zoodat een
groote scherf van 't schoteltje sprong.
„Hoe zegt u dat dat meisje heette?*
schreeuwde hij bflna.
„Toldy, juffrouw Toldy, en van
haar voornaam geloof ik Marltza of
Marina of zooiets. Maar hemel jongen,
is dat nu een reden om mQn theeser
vies aan stukken te slaan? De naam
staat trouwens aan de deur dien
had je kunnen lezen*.
Hooge gasten
De golven van bezoekers, welke
op ons land aanrolden, hebben ook
een aantal hooge gasten uit den
vreemde naar hier meegenomen. Van
ren noemen we den Zweedschen
kroonprins Gustaaf Adolf en z(jn
andgenoot Graaf Bernadotte, prins
van Belg‘ë, voorts den broeder van
den Japanschen keizer, prins Hito
Tsjitsjiboe met zfln gemalin en voorts
Aartshertog Otto van Habsburg, den
Oostenrijkschen kroonpretendent. De
ze gasten zijn óf door de Koningin
ten paleize Het Loo, óf door hetprin-
selQk paar te Soestdijk, óf door bei
den, plechtig ontvangen.
Ook minder aanzienlijke Jamboree-
deelnemers zijn te gast geweest aan
ons hof. Het Indisch contingent en de
contingenten Cura^io en Saba van de
Wereldjamboree zullen zich 10 Au
gustus a.s. per autobus naar Het Loo
oegeven, waar zfl door H M. de Ko
ningin zullen worden ontvangen en
waar de padvinders op het Paleis een
lunch wordt aangeboden.
De contingenten zullen voor de
Koningin het Indische gedeelte op
voeren van de groote demonstratie,
welke op 6 Augustus gegeven wordt.
Verlenging diensttijd
Helaas vereischen de internationale
omstandigheden dat we onze natio
nale weerkracht niet op peil houden
De vormlooze donkerblauwe cape
line kreeg IQn en stfjl onder Marina’s
njjver plooiende vingers. Ze boog
den rand, kneep den bol, hechtte,
verschikte en hield haar kunstwerk
op een halven meter afstand om het
critisch-monsterend te bezien. Ja, zóó
werd het iets. Dat model zou een
waardig middenstuk vormen voor de
nieuwe étalage, die ze morgen maken
moest. Hoe anders was de hoedenmode
dit voorjaar weer dan het vorig jaar
bestaan had uit de degelijke huismoe
ders en jongedochters van de een
voudige, stille buurt, werd van week
tot week gedistingeerder; zelfs uit
Af keurens waardige
af keuringsactie
Heel wat jongelui zullen de leger-
uitbreidingsplannen met gemengde
gevoelens vernemen. De gemiddelde
Nederlander is weinig soldatesk van
aard. „Als het moet...* dan zal hfl
zfln plicht weten te doen, maar zoo
lang hfl er even buiten kan blijven,
gaat hij in vredestijd liever niet onder
dienst. Velen schijnen er zelfs niet
tegen op te zien om hun lichaam te
mishandelen, teneinde te worden „af
gekeurd*.
De marechaussee van Assen heeft
dezer dagen ’n man te Groningen ge
arresteerd die het eigenaardige be
roep van „keurlngsconsulent* uitoe
fende. Hij reisde met een auto het
Drentsche platteland af en informeer
de wie er al zoo in dienst moesten.
Wist hij de adressen van de dienst
plichtigen, dan zocht hfl de ouders
op, meest boeren. Hfl wees ze er dan
op, dat hfl tal van middeltjes wist,
die zeker tot afkeuring van hun zoon
zouden leiden.
Gingen de menschen op zijn voor
stel In, dan vroeg hfl eerst vflftien
gulden voorschot, onder belofte een
paar dagen voor de keuring terug te
komen. Dat geschiedde dan ook in
derdaad. Vlak voor de keuringklopte
hfl weer bfl de ouders aan en deelde
de deftige wflken vonden elegante
vrouwen in haar zelf bestuurde two-
seaters den weg naar „Maison Marina*.
Biflkbaar werd ze in goede kringen
druk gerecommandeerd ze kwam in
de mode, als het zóó doorging, kon
ze al gauw verhuizen naar een van
de beste winkelstraten.
Ofschoon het haar spflten zou, te
moeten scheiden van die allerliefste
oude mevrouw Eö;ö«. Grappig, dat
ze zich in 't eerst, bfl 't hooren van
den naam, geen oogenblik den jongen
inspecteur van politie herinnerd had
die haar destflds zoo gedienstig ge
holpen had. Pas toen hfl van zfln
ziekteverlof terug kwam, had ze vaag
den indruk gekregen, dat ze dat ge
zicht al eens eerder gezien moest
hebben. Wat vat hfl teleurgesteld
geweest toen ze hem niet onmiddellflk
Marina glimlachte voor zich heen.
Ze had In die dagen wel andere din
gen aan het hoofd gehad. Verschrlk-
kelflk, wat een tfld had ze achter den
rug. Wat een eindeloos lange, som
bere, zwaarmoedige winter.
Achteraf begreep ze zelf niet, hoe
ze nog had kunnen werken, haar
kleine zaak tot bloei brengen. Slechts
één armzalige troost had ze zichzelf
weten te geven d 11, dit eenvoudig,
werkzaam bestaan, was toch altfld
nog beter dan baronesse von Schlüek
worden.
Arme baron von Scbliijk. Ondanks
den diepen afschuw, dien ze in die
vreeselflke laatste dagen in Frankfurt
tegen hem had o; gevat, was ze op
recht ontsteld geweest, toen ze de
berichten van de catastrophe in de
kranten las. De expres naar Budapest
waarmee hfl haar gevolgd was, daags
na haar eigen terugreis, was tenge
volge van een rallsverzakklng gede
railleerd en vooral onder de eerste
klasse-passagiere was het aantal doo-
den en hopeloos gewonden ontstel
lend groot. Ze was oprecht met zfln
lot begaan geweest toen ze met een
schok zfln naam las als „overleden
tfldens het transport" - maar daarna
had ze desondanks toch iets als ver
lichting gevoeld. Zou hfl zfln belofte
gehouden hebben wanneer hfl haar
hernieuwde weigering vernomen had,
zou hfl, als machtelooze wraakneming
Heribert misschien niet achteraf nog
hebben ingelicht
die haar bewogen heeft, je te ver
laten*.
Heribert trok haar tengere, rimpe
lige hand aan zfln lippen en boog
zwflgend het hoofd.
Nederlanders hebben van hun va-
cantledagen geprofiteerd om het reus
achtige kampement waar 30.000 jon
gelui tfldelflk hun verblflf vestigden,
te gaan zien en er het vroolflke, op
gewekte feest van internationale ver
broedering mede te gaan beleven.
Aan de thuisblflvers hebben de ver
schillende radlo-omroepen laten hoo-
ren, hoe levensblfl de jeugd van alle
anden zich kan uiten. H.M. de Ko
ningin heeft de Jamboree persoonlflk
met het uitspreken van een rede
mompelde hfl als in een droom. „Hier
in huls Het meisje van zfln droo-
men, dat hfl uit het oog verloren had, voudige werk. De clientèle, die eerst
dat na zfln herstel plotseling nergens
meer bleek te vinden, was door he;
goedgunstig lot onverwachts weer tot
hem gevoard, onder zfln eigen dak
huis u te duur wordt, waarom ver
loopt u ’t dan niet dan gaan we
op ’n leuk flatje wonen en
„Zou je me nu eerst niet 'ns fat-
soenlflk goedendag zeggen*, knorde
zfln moeder. „Is me dat een begroe
ting, na zes weken weg te zfln ge
weest! Zóó, kom mee naar boven, „v - -
dan schenk ik je een versch kopje trouwens, veeleischend is ze heele-
thee in. Jongen, wat zie je er pateut
uit. Ik hoef niet te vragen of je weer
heelemaal de oude bent*.
Miklos Eöti öi volgde haar de trap
op. „En óf da’s een goed idee van
de lui geweest om me met ziekte
verlof naar 't Zuiden sturen I Ik had
nooit kunnen denken, dat je na een
longontsteking zóó’n wrak kon zfln
zcowat niéts waard geweest. Maar
van zoo’n kuur aan de Middelland-
sche Zee moet je wel opknappen
en nu kan ik er van den winter dan
ook weer tegen. Maar waarom hebt
u nu tenminste niet eens geschreven
dat we voortaan boven huizen. Ik had
u toch zóó gevraagd, geen vreemde
in huls te nemen*.
„Jongen, je weet toch hoe weinig
m’n papiertjes nog maar geven de
laatste jaren en je weet ook, dat
ik dit huis, waar ik zoolang met je
goeden vader heb gewoond, voor
geen geld zou verlaten, al werd 't
me nóg zoo bezwaarlflk, het aan te
houden. Ja, en dat verhuren, dat Is
24.
En nooit heeft prins Dettenburg-
Weidingen begrepen, waarom Hor
tense Pereny hem zoo plotseling ver
liet; nooit kwam hfl te weten wat er
van haar geworden was. Hfl vervulde
haar laatsten wenscb en deed geen
nasporingen. Toen hfl haar wonder-
Iflken brief in handen kreeg, was hfl
buiten zichzelf van opwinding en
verdriet; hfl had hemel en aarde
willen bewegen om zfln liefste terug
te vinden. Hfl had haar met gloeiende
kussen willen zeggen, dat een schim,--D---
een spookgedaante, niet sterk genoeg kamerMaar wat drommel, als dit
was om twee jonge, liefhebbende
harten te scheiden, maar prinses
Alexandra, wie hfl den brief had laten
lezen, dacht er anders over. Wel kon
zfl begrflpen, dat een jonge bruid
angstig en verschrikt was voor een
geheimzinnige spookverschflning, die
echter, evenals destflds bfl haar, wel
berusten zou op een al te levendige
droom, door ouwinding en zenuwach
tigheid veroorzaakt. Maar dat alias is
nog geen reden om te wanhopen aan
de liefde en aan de toekomst, om te
vluchten voor geluk en rflkdom...
Aan zulk een ingrflpend besluit lag
iets ernstigere ten grondslag, en ze
wees baar neef op de passage van
den brief, die luidde
„Het is natuurlflk niet de oude sage u weet, den heelen zomer ben ik
al één... er is ook een stuk eigen
familiegeschiedenis in het spel, waar
over ik je nooit gesproken heb...*
Eu zoo zacht alsof niemand het
hooren mocht, fluisterde zfl
„Gravin Pereny reisde te eenzaam
door de wereld, en haar schoonheid
heeft onze voorzichtigheid in slaap
gewiegd...*
Heribert wilde verontwaardigd op
springen.
Ze legde hem met een gebaar het
zwflgen op en glimlachte droevig.
„Stil, stil, Heribert we moesten
dat alles liever laten rusten, We we»
ten Immers zoo heelemaal niets over
haar verleden, on het kan boter
derschelden.
Als de jeugd haar idealen en vriend
schappen wist te behouden, ja, dan
zouden we vertrouwen kunnen hebben
in de toekomst en in den uiteindelfl-
ken wereldvrede. Maar we doen an
ders. Zoo gauw we ons zelfstandig en
„groot" beginnen te voelen, zoeken
we een zeef en daarin schudden we
alles en allen uit vroeger dagen naar
mate we nog grooter en ouder en
eigenzinniger worden, schudden we
harder. En als we elndelflk heel oud
zfln, staan we alleen op de wereld, willen openen,
verbitterdons laatste restje idealis
me hebben we uitgeschudwe zfln
zonder vrienden en kennen nog slechts
tegenstanders.
Gelukkig op dezen „regel” zfln
tal van uitzonderingen.
Lord Baden Powell is er één van.
De wereld kaï een massale jam
boree worden, als we in idealisme,
n kinderlijk geloof en vertrouwen,
in aanhankelflkheid aan den mede-
mensch, onze jeugd trouw blijven.
We dienen er van doordrongen te
geraken, dat het veel erger is om
éénmaal onrecht te begaan door
misplaatst wantrouwen dan honderd
maal slachtoffer te worden van te
goed geloof.
.o u«> uv j®uSU uw,., Niet wie de jeugd hebben, bouwen
daarmte nog geenszins de toekomst een toekomst, maar wel degenen,
-die de jeugd tot wasdom en rflpheid
weten te voeren met behoud van
haar geloof en haar idealen, haar
onschuld en broederschapszin.
in zfln band omsloten kan achten.
De jeugd is spontaan, gul, vol goed
geloof en vertrouwen, onbaatzuchtig.
Maar naarmate de jonge mensch ouder
wordt, ontwikkelt zich zfln egoïsme.
Hfl stoot vrienden af door zfln wan
trouwen of verliest ze door zfln baat- Algemeen weekoverzicht
zucht of die van anderen. Hfl, die in
zfln jeugd gemakkelflk geloofde in zfln
medemensch, wordt geleidelflk aan
een criticaster, onverdraagzaam voor
zfln omgeving. Wie in zfln jeugd
slechts lette op wat hem verbond
met andere jeugdigen, gaat later breed
de principes en karaktereigenschap-
pen.uitmeten, welke hem van anderen,
en zfln volk van andere volkeren, on-
Stil, niet aan denken. Ze schudde
heftig het hoofd met de korte rood
gouden krullen en greep energiek in
de doos met kleine jagersveertjes.
Hier, dit stflve, metaalgroene, met die
grappige krul er in, dat was juist wat
dit chique sportmodel eischte. Hier,
nee, iets meer naar links, zóó, wacht,
een speld
De zaken gingen goed in haar
kleinen salon. Ze had trouwens altfld
wel geweten, dat ze voor dit soort
id je kunnen lezen*. werk talent had. Het was nu meer
„Marina Toldy... Marina Toldy*, dan een half jaar geleden sinds ze
geopend had, en ze had reeds twee
leermeisjes in dienst voor het een-
ïaat je thee nu niet koud worden't goed bekflkt is ’t heelemaal nog
Eu zoo’n jong huisgenootje... ’t kan
nog een heele gezelligheid voor u
worden als u haar wat beter kent,*
besloot hfl met een ondoorgrondelijk
gezicht.
gebracht, Marina hfl zou haar te
rugzien, met baar kunnen spreken,
hfl zou op de meest ongezochte wflze
met haar in aanraking kunnen komen,
niet eens een voorwendsel behoeven
te zoeken om de kennismaking te
De kamer leek hem plotseling on
gewoon licht en blfl en gezellig. Met
een sprong was hfl van zfln stoel en
bfl zfln moeder, die hfl jongensachtig-
spontaan in de armen sloot.
„Waarom ik dat schoteltje ven u
kapot gooide, hoort u misschien later
nog wel eens*, zei hfl, uitgelaten-
vroolflk ineens. „En dat stiekeme ver
huren van ons halve huls zal ik u
dan maar vergeven, omdat ik zoo blfl
ben, weer thuis te zfln en door u
verwend te worden. Tenslotte, als je
en zit niet zoo ongelukkig te kflken*. zoo’n gek idee niet van u geweest, herkende
VttU utn aau UUB B1CUUIB CVU vvud vp, vvvx aai uiguviU) «wavu uv HVUUXOU4M
i
i
DOOR
Anny van Panhuys.
i
t
t
i
i
i