Een Bril
Gemeente-Gasfabriek
Cokes aan huis bezorgd
HOFSTEDE
ïoor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz
Grof
Geklopt
Parel
Fijne Parel
111
f 0.95 per H.L
-1.00
- 1.05
-0.90
Buikgordels,
i
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 1937.
No. 34
63ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
WORKUM
Plaatselijk Nieuws.
Algemeen weekoverzicht
INGEZONDEN.
- Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45 -
Breukbanden Reparatie-Inrichting
Elastieken Kousen, Verplegingsartikelen enz. enz.
a
B
B
B
B
B
B
Binnenland.
Voetbal.
17 Aug. De eerste van de reeks
nederlaag-wedstrflden, uitgeschreven
door V.V. „Stormvogels* is Zaterdag
avond j.l. gespeeld en het werd een
behoorlijke nederlaag van 7—3 in ’t
voordeel van B.V.C. van Bakhuizen.
De Workumers hadden hun dag niet
en waren op verschillende plaatsen,
de keeper incluis, onvoldoende, maar
ze kunnen er in de volgende wed
strijden zeker wel meer van terecht
brengen.
Buiten verantwoordelijkheid, der Redactie
NAAR
-
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad
vertent! ön tot uiterlijk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
Concert „Crescendo"
17 Aug. Hedenavond gaf „Cres
cendo” vanaf de muziektent op de
Markt een fleurig marschprogramma
ten gehoore, hetwelk door een groot
aantal publiek werd beluisterd. Voor
volgende week Dinsdag is reeds
weer een marktuitvoering aangekon-
digd, waarvan de muziekliefhebbers
zeker met vreugde kennis zullen
nemen.
De prijs der Advertentiën
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Bulten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bij abonnement belangrijk
lager
WORKUM. Ds. Chr. J. Schweitzer
te Amerongen, vroeger alhier, heeft
het beroep naar de Ned. Herv. Gem.
te Balk aangenomen.
17 Aug. De regeeringsarbiter in
het arbeidsgeschil in het landbouw
bedrijf te Workum en omstreken, prof,
mr. I. B. Cohen, heeft bepaald, dat
voor de bedrijven der betrokken land
bouwers voor het tfjdvak van 13 Juli
1937 tot 12 Mei 1938 een loonregeling
zal gelden, welke behoudens de be
paling omtrent de vrije Zondag gelfjk
is aan het collectief contract voor de
veehouderijbedrijven te Sneek en om
streken.
17 Aug. Hedenochtend kwam
men tot de ontdekking dat in de
Zulderpastorie alhier, bewoond door
ds C. G. H. Blok, die vorige week
met vacantie was gegaan, een onge
nood bezoek was gebracht. Door ult-
snfjden van een vensterglas heeft
men zich toegang tot de woning ver
schaft, waar kasten en laden over
hoop zQn gehaald. Wat en van hoe
veel waarde werd buitgemaakt, is
niet bekend.
Orgelbespeling
in de Ned. Herv. Kerk
Onze vroegere stadgenoot, de Heer
Hossel de Harder zal op 26 Aug. a s.
's avonds 8 15 uur een orgelbespeling
geven in de Ned. Herv. Kerk alhier.
Hij zal dau het volgende program
ma uitvoeren
1 Herzlich thut mich verlangen
J. S. Bach
2 Praelude en Fuga
3 Toccate
4 Drie koraalbewerkingen over
de Evangelische Gezangen
83, 194 en 264
Personalia.
Met teleurstelling zullen velen ver
nomen hebben, dat de Nederlandsche,
in Berlijn aan de Universitelt aldaar
werkzame Prof. Debfje, Nobelprijs
winnaar, zoo goed als zeker voor de
Nederlandsche wetenschap als ver
loren moet worden beschouwd. Blijk
baar heeft men hem te A’dam, waar
men hem aan de Hoogeschool wenschte
niet de garanties kunnen verstrekken,
dat het hem mogelijk zou worden
gemaakt om in vollen omvang den
wetenschappenen arbeid voort te
zetten, waartoe hij te Berljjn in staat
was gesteld.
Zou het niet mogeljjk zijn om de
de wetenschappelijkheid van een Ne
derlander in Nederland te ontdekken
en te waardeeren, vóór men dat aan
een vreemde Universiteit heeft ge
daan én bovendien een Nobelcomité
hem als een eerste onder de eersten
heeft erkend
In een geheel ander gerucht dan
de persoon van Prof. Debfie staat dezer
Gellssen, den afgetreden minister van
Economische Zaken. Het katholieke
blad „Ons Noorden* heeft aanmer
kingen gemaakt op het feit, dat deze
oud-minister, nu hij weder tot het
directeurschap van de I "7
tot verkoop van electrische stroom
in Limburg is teruggekeerd, aanstonds
commissariaten aangeboden krijgt van
S J. Spanjaard te Borne en van"de
Twentsche Bank, waarvan het laatste,
volgens het blad, zeer goed bezoldigd
wordt.
Zonder iemand onaangenaam te
willen z{jn wijst „Ons Noorden” op
den ongewenschten indruk, die het
verleenen van dergelQke douceurtjes
kan maken en de redactie hoopt dan
ook, dat oud-minister Gelissen deze
commissariaten zal weigeren, waar
toe een gereede grond aanwezig is,
omdat geen aanwijsbaar verband be
staat tusschen het terrein, waarop|de
voormalige bewindsman inzonderheid
bekwaam Is en den aard der onder
nemingen, die hem thans in hun lei
ding willen betrekkem
Inderdaad behoort een minister zelfs
den schfjn te vermijden van het aan
vaarden van „belooningen* achteraf
voor daden, welke hfl als bewinds
man mocht hebben gesteld.
Treinbotsing te A’dam
Nu er van een beloonlng sprake is,
denken we onwillekeurig aan den
machinist van den electrischen trein,
welke in het Centraal Station te
A’dam door een defect aan de rem-
inrichting op een stoomtram liep en
moest loopen. Dat laatste besefte de
bestuurder volledig, maar niettegen
staande dat, was hij toch allereerst
bedacht op het behoud der levens
van anderen. HQ liet z(jn voertuig
noodsignalen blazen, totdat het op 5
M. afstand van den stoomtrein was
genaderd. Toen retireerde hij pas
naar achteren in zijn rijtuig. Door de
noodsignalen op het losstormend ge
vaar geattendeerd, konden de machi
nist en de stoker van den stoomtrein
zich nog juist op het allerlaatste mo
ment in veiligheid stellen.
Daardoor bleef de schade door de
botsing van slechts materieele betee-
kenis.
Hulde aan den bestuurder van den
electrischen trein I
50 jaar Esperanto
In den zomer van 1887 verscheen
te Warschau, in de Russische taal,
een eenvoudige brochure van 40 blad
zijden, die zich schuchter aandiende
onder het opschrift „Internationale
taal* en waarvan de schrijver zich
noemde: Dr. Esperanto.
Dit was het begin van een wereld
beweging, die vooral den laatsten t|jd
sterk de aandacht vraagt.
De samensteller van dat merkwaar
dige boekje, dat in allen eenvoud de
geheele grammatika en woordenlost
bevatte van de door hem ontworpen
internationale taal, was een 28-jarige
geneesheer, Dr. Zamenhof genaamd.
Deze Zamenhof, een idealist en men-
schenvriend, betreurde het zeer, dat
in z(jn vaderland drie talen gebruikt
werden, n.l. Poolsch, Russisch en
Duitsch en dat dit taalverschil steeds
oneenlgheid onder de menschen ten
gevolge had. Daarom leefde h(j in zQn
studentenjaren zeer teruggetrokken
Luchtverdedigingsfonds
Door de Vereeniging voor Nationale
Veiligheid werd het Luchtverdedi-
gingsfonds in het leven geroepen, dat
sedoelt de daad werkelijke beotfening
van de luchtvaart in Nederland in
de meest uitgebreide zin te bevorde
ren. Teneinde dit doel te bereiken,
stelt men zich voor, een zoo groot
mogelflk aantal jongelui vlieginstruc
tie te geven. Deze eventueele adspi-
ranten zullen aan de volgende eischen
moeten voldoen
De adspirant moet Nederlander zijn.
Hij moet door zjjn schoolopleiding
een waarborg bieden, dat hij later
eventueel iets in de luchtvaart kan
Hessel de Harder
5 Andante uit de 6s Orgelsonate
F. Mendelssohn
6 Pastorale uit de eerste Orgel-
sonate A. Guilmant
7 Prière Boëllman
8 Fantasie over enkele bekende
Koraalmelodieën
Hessel de Harder
Entrée wordt niet geheven. Bf) de
uitgang wordt een collecte gehouden
ten bate van de Kerkrestauratie (or
gelfonds).
WJJ wekken muziekliefhebbers in
onze stad op dezen begaafden orga
nist, die z{)n opleiding ontving van
den bekenden musicus Hasselaar te
Amsterdam, eens te komen beluisteren.
K?ninginnefeest
19 Aug. Naar wfl vernemen ne
men de plannen tot feestviering op
31 Augustus a.s. vastere vormen aan,
mede doordat de opbrengst van de
collecte niet is tegen gevallen, waar
uit nu weer niet mag worden afgeleid
dat bet Oranje comlé de beschikking
had over een ruime beurs.
Het ligt in de bedoeling den dag
te beginnen met koraalmuziek, daar
na een aubade van de schoolkinderen
op de Markt, optocht en tractatie in
de scholen, 's Middags wedstrijden
voor kinderen langs de Wijmerts,
vliegerwedstrijd en, bjj voldoende
deelname, volksspelen, 's Avonds
concert op de Markt en, wanneer de
Kaatsen
17 Aug. J.l. Zaterdagmiddag
werd op het gem.-sportterrein alhier,
weer een onderlinge kaatswedstrijd
gehouden, die tot uitslag had le prils
W. de Vries, Joh. Koopen en B.
Gaastra; 2e prijs J. Seekles, J. v. d.
Schaaf en G. Donia.
Misschien wordt er binnenkort
weer een wedstrijd gehouden, doch
in elk geval op Koninginnedag, waar
voor de aangifte (inleg direct te vol
doen) is opengesteld b(j F. Boersma,
Schil. Eentge kaatsliefhebbers stelden
reeds als txtra-priJzen een taart en
een tulband beschikbaar.
en werkte met grooten ijver en vol
harding aan z(jn ideaal, de internati
onale taal. Hoewel men steeds van
meening was geweest, dat zulk een
taal een onmogelijkheid was, slaagde
Zamenhof volkomen. H(j m lakte geer
„kunsttaal” doch stelde op verbluffend
eenvoudige en logische wflze zjjnge-
leele taal samen uit onderdeelen van
de bestaande talen, daarbij alles weg-
atend wat moeilijk en overbodig was.
Zoo kreeg hij een welluidend geheel
dat reeds overvloedig bewezen heeft
n alle opzichten te voldoen en door
alle menschen geleerd kan worden.
De taalgeleerden noemen Zamenhofs
taal een meesterwerk.
Het Esperanto heeft zich, speciaal
i.n de laatste jaren, een vaste plaats
in de samenleving veroverd. De Es
perantisten gebruiken hun taal met
veel succes en voldoening. Alleen de
Esperantist kan in het moderne we
reldverkeer overal medemenschen
vinden waarmee hfl behoorlijk van
gedachten kan wisselen. De radio kan
r»- T- alleen door Esperanto volledig aan
haar doel beantwoorden en maakt
dan ook geregeld meer van deze taal
gebruik. Handelt firma’s leggen er zich
op toe om Esperanto correspondentie
te kunnen voeren. Duizenden ver-
kt v Mfl schillende boekwerken verschijnen in
Esperanto. Groote internationale Es-
peranto-congressen worden gehouden; beteekenen.
men spreekt daar slechts één taaien
verstaat elkander alsof allen landge-
nooten waren. In Nederland worden
jaarlijks meer dan duizend Esperanto-
diploma’8 uitgereikt en steeds meer
ziet men het Esperanto-lnsigne, de
groene ster, dragen.
De meester, Dr. Zamenhof, heeft
De „Piet Hein*
Rond het nationaal huwelQksge de N.V. Stoomspinnerijen en weverijen
schenk aan het prinsenpaar spelen
zich thans allerlei evenementen af.
Zaterdag j.l. is het schip in tegen
woordigheld van de Kroonprinses en
Prins Bernhard vlot te water gelaten.
Voor deze plechtigheid was een enor
me belangstelling; het jacht voldeed
alle kenners en in het bijzonder den
jonggehuwden, voor wie het bestemd
was.
Op 28 Aug. a.s. zal hit nationale
geschenk pas officieel worden aange
boden. Dien dag zal op het Buiten-IJ
te Amsterdam een grootsche revue
van zeil- en motorjachten worden
gehouden met het doel, hulde te bren
gen aan het Prinseljjk paar. Van alle
kanten in het land stroomen de be
richten van deelname toe.
In het algemeen zal de adspirant
daarom minstens in het bezit moeten
zijn van het diploma mulo of 3 jarige
H.B.S., of een daarmede gelijkstaande
graad van ontwikkeling hebben be
reikt.
De adspirant moet een verbintenis
ftaangaan met het Luchtverdedlgings-
dit alles niet meer mogen beleven, fonds, inhoudende de bereidverklaring
zich ingeval van gedeeltelijke of ge
heele mobilisatie bij eerste oproep
beschikbaar te stellen voor de lucht
verdediging van het rijk.
Na het behalen van het vliegbewijs
A zal de adspirant zich moeten be
kwamen voor het z.g. M brevet, waar
van de gedetailleerde eischen later
bekend zullen worden. In het alge
meen kan medegedeeld worden, dat
dit M-brevet behaald kan worden na
voortgezette instructie gedurende 7
a 10 vlieguren.
Na het behalen van het M-brevet
zal hjj zjjn vliegvaardigheid moeten
onderhouden. De termijn hiervoor is
vastgesteld op 12 vlieguren per jaar.
Deze oefeningen zullen geschieden
alleen volgens verstrekte opdrachten
van den aanwezigen instructeur.
Voor het behalen van het vliegbe
wijs A zal de adspirant minstens 18
jaar en niet ouder dan 27 jaar moe
ten zijn. Voor het M-brevet niet ouder
dan 30 jaar. Voor het onderhouden
van vliegvaardigheid niet ouder dan
40 jaar.
Het behalen van het M-brevet, als
mede het onderhouden van de vlieg
vaardigheid, zal geheel door het
Luchtverdedigingsfonds worden be
kostigd.
Z|j, die meenen voor deze opleiding
in aanmerking te komen, kunnen hun
aanvragen indienen b(j het secretari
aat, Vflverweg 2, Park de Kievit,
Wassenaar.
Nederlanders uit Sjanghai
Een droeviger „nationaal* aspect
dan dat bQ de tewaterlating van de
„Piet Hein* en de tegenwoordigheid
van den prins op de Boschbaan lever
de dezer dagen het lot van de Neder
landers in Sjanghai, de stad, welke
geweldig lijdt onder den strijd tus
schen Chineezen en Japanneezen. Het
is echter onze trots, dat wij, Neder
landers, waar we ons ook bevinden,
nooit door het vaderland in den steek
worden gelaten. De Spanjaarden heb
ben dat ervaren met de convoyeering
van de Nederlandscge schepen door
de Straat van Gibraltar en de Neder
landers in Sjanghai danken wellicht
aan deze opvatting van vaderland-
schen plicht hun leven. Op verzoek
onzer regeering heeft de „Tasman*
van de K.P.M. Dinsdag de bedreigde
Nederlanders uit Sjanghai geëvacu
eerd 75 vrouwen, 57 kinderen en 50
mannen. Zonder bezwaar is een en
ander niet gegaan. Direct na de eva
cuatie werd de „Tasman* met granaat-
vuur beschoten.
Op een algemeen omroepsein, waar
in gewaarschuwd werd, dat de „Tas
man* werd beschoten, Is het vuren
gestaakt.
Wel had hij reeds in vele landen me
dewerkers gevonden en op 1 Augus
tus 1914 zouden ze wederom te Parijs
in congres bijeenkomen. Er hadden
zich toen 5000 deelnemers aangemeld.
De groote oorlog trad echter op als
spelbreker en op 14 April 1917 stierf
Dr. Zamenhof te Warschau, op 57-
jarigen leeftijd.
Na den oorlog leefde de beweging
weer snel op en hopenlijk zal nim
mer weer een nieuwe oorlog het
ideaal der Esperantisten tegenhouden.
De Esperantisten willen dat tegen
over landgenooten ieder zijn eerste
taal, de moedertaal, mondeling en
schrifteljjk blijft toepassen, doch dat
tegen medemenschen van andere na
tionaliteit, de tweede taal voor alle
menschen, het Esperanto kan worden
gebruikt. De taalverwarring zal dan
uit de wereld verdwenen zfln. (Ver
der staat het natuurlijk iedereen vr{j
vreemde talen te leeren en te ge
bruiken zooveel h(j wenscht).
Nederland neemt in de Esperanto-
beweglng een goede plaats in.
Propaganda-drukwerken met uit
voeriger inlichtingen over Esperanto
en de Esperanto beweging, worden
op aanvrage gratis toegezonden door
de Centrale Esperanto Propaganda
Commissie; adres: „Esperanto Nij
megen*.
Europeesche roeiwedstrijden
De Europeesche roeiwedstrijden
i(Ja van het jaar op de nieuwe Bosch
baan in de hoofdstad gehouden. Het
weer was vr(j slecht en de resultaten
uit nationaal oogpunt bezien, teleur
stellend. Maar „we” zjjn tenminste
„bijna” aan een der verroeide kam
pioenschappen toegekomen.
De finales op Zondag j.l. werden
bQgewoond door prins Bernhard, die
In een eenvoudige gabardine-regenjas
gekleed, het weer trotseerend, van
zijn belangstelling deed blijken.
In de erreloge volgde de Prins met
groote belangstelling het nummer
twee met stuurman. De volgende race,
de vier zonder stuurman, waarin ook
door Nederland geroeid werd, volgde
de Prins in de boot van den heer
Janus, „Eltes*. De belde laatste races,
de double scull en de achten, volgde
de Prins in een auto, waarmede h(j
langs de baan reed.
Ook het vertrouwde
adres voor Grootzand 18SIM£EI£
Gesteund door onze jarenlange
ervaring garandeeren wfl
PRIMA pasvorm en kwaliteit
Aan de verzamelaars van oude
rljwielbelastingplaatjes in Friesland
Waarschuwing 1
Nadat w(j evenals vorige jaren, het
mooie werk, verbonden aan de voor
bereiding voor de inzamelingsactie
van oude rijwlelbelastingplaatjes ach
ter de rug hebben, wordt van bepaalde
zijde getracht onze actie te benadee-
len, n.l. ons bereiken berichten dien
aangaande.
W|j willen daarom hierbij onze ver
zamelaars op 't hart drukken
Geef alleen plaatjes af aan adres
sen, waar onze reciamebiljet hangt.
Degenen, die onze raambiljet heb
ben ontvangen, gelieven ervoor te
zorgen de verzamelde plaatjes te
zenden aan:
Ver. tot bev. der bel. t.b.c.-pat in
Nederland p/a Nazorginrichting, Ach
ter de Hoven 268 Leeuwarden en in
geen geval af te geven aan personen,
aangezien door ons in de provincie
geen daartoe gemachtigden z(jn aan
gewezen.
Mogen vele pakjes de weg naar
Leeuwarden vinden!
Het Bestuur
H1SO
Nieuws- en Advertentieblad
