Nieuws- en Advertentieblad
Illlll
ïoof de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
De drie
Zigeunerzusters
63ste Jaargang
ZATERDAG 6 NOVEMBER 1937.
No. 45
Officieel Gedeelte.
Jand/iasta.
Adverteert in Friso”.
FEUILLETON
Verkoop Rietgewas
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45 -
Algemeen weekoverzicht
Binnenland.
i
(Wordt vervolgd.)
de
iel
en
ke
iet
te
Constance In de zQne. „Ik ben geen
poëet en kan geen prachtige zinnen
vormen, neem me daarom niet kwaïgk,
De slagershonden hebben in dien
zin aan hun leden geadviseerd, maar
daarbij tevens de verwachting uitge-
f
l
ge
de
or
ok
op
d-
BQ
in
ds
el
et
ind
eer
lat-
tte-
Vll
>ek
Jus
k”,
ten
ten
ca-
id-
er-
oe-
oe-
31e
ch
en
ib.
e
k
n--
Dit blad verschgnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterffik Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
De prfjs der Advertentiën
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
By abonnement belangrijk
lager
Lieve Constance, ik ben vandaag
gekomen om je te vragen, m^u vrouw
te worden, want dat je me lief hebt,
weet ik allang. Zoo iets voelt men,
en dat ik jou liefheb, weet je ook
allang! Daarom vrees ik geen „neen11,
maar zou toch wel gaarne het „ja**
uit je mond hooren.**
Over het gezicht van Constance
kwam iets als een teere glanzende
le. Het kunstje zal worden afge
leerd om middels naaml. vennootschap
pen een deel der inkomstenbelasting
te ontduiker.
2e. Uit de omzetbelasting zal door
een technische herziening méér
worden gehaald. (En dan hadden
,,vele leden” in hun afdeelingsonder-
zoek nogal aangedrongen op afschaf
fing van de omzetbelasting!)
3a. De hoofdsom der dividend- en
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM zullen op Maandag 8
November a.s. verkoopen
Het op stam staande rietge
was in 4 perceelen.
Voorwaarden zfln verkrijgbaar ter
Secretarie h f 0.15 per exemplaar.
Workum, 3 November 1937.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN.
De Secretaris,
v d. GOOT.
tezamen willen brengen (Volks
fronterg voor strijd om het behoud
der democratie en opeisching van
de „reeds aangetaste democratische
staatkundige rechten”. Denk er om
zegt de regeering ook „zulk een
een wilden prQsafslag. Daarmede zou
ook de bedoeling van den minister
weer te niet worden gedaan. De
vleeschconsument dient in aanmer
king te nemen, dat de afschaffing
der vQf procent crisisheffing den
prjja van het rundvleesch niet meer
dan vier of vflf cent per kilogram
ontlast en er dus van een grooten
afslag van rundvleeschprQzen geen
sprake kan zfjn.
Wat moet.
In krachtige bewoordingen bepleit
de regeering de noodzaak van ver
sterking der nationale defensie. Daar
toe zal ook versterking van ’s rijks
middelen noodig tijn. Althans voor
de eerste jaren. Later zal er méér
kabinet, moeten zgn.
Belastingverhoogingen.
Op viervoudige wijze zal de belas
heden met elkaar gelukkig zouden
worden. Er zit nu eenmaal een prac-
tische kant aan me, een van mjjn
voorvaderen zal wel een koele bere-
kenaar geweest zgn.**
Hij had tijdens het spreken de handen
van Constance losjes vastgehouden'
en merkte nauwelijks, hoe z(j ze nu
langzaam terugtrok.
Moe en slap lagen ze in haar schoot,
toen hjj verder ging
„Langzamerhand begon ik me te
schikken naar moeders verstandig
inzicht en om ons beiden geen onnoo-
dlg verdriet aan te doen, vermeed ik
den Vossengrond, nadat ik je vader
de laatste eer bewezen had. Je kunt
niet gelooven, hoe zwaar me dat viel.1*
H(j werd levendiger. „Maar tenslotte
kon ik het niet meer uithouden, het
Dnyl Dinsdag zitting heeft genomen
in da Eerste Kamer, waartoe hy
oorspronkelijk door Ir. Mussert was
„aangewezen”. Later heeft dez 9 Leider
hem „bewogen” om voor z’n zetel te
uc i<?gooiiiig -*“ uua uuin. wju bedanken, welk bedanken echter
strijd behoort te blijven binnen de]niet volgens de wettelijke regelen
grenzen van het in een ordelijken geschiedde.
staat geoorloofde. Anders zou ook de
regeering wel eens tot straffer op
treden genoopt kunnen worden.”
Wat niet kan.
Blijkens dezelfde memorie valt er
niet te denken aan loonsverhooging
voor ambtenaren, aanmerkelijk ver
hoogden werkloozensteun, noch aan
belastingverlaging.
De regeeringsplannen.
Het belangrijkste evenement van
de week is ongetwijfeld de verschij
ning en publicatie van de memorie
van antwoord der regeering op de
algemeene beschouwingen der 2e
Kamer betreffende de rQksbegrooting.
Deze memorie immers doet ons nader
het politieke standpunt der regeering
kennen en licht ons in omtrent haar
groote plannen.
Christelijk kabinet.
In enkele woorden willen we het
bijzonderste uit de memorie aandui
den. De heer Col(jn vertelt er in, dat
zijn regeering geen coalitie-kabinet
is en dat er zelfs geen coalitie meer
bestaat. Hy zelf noemt zQn regeering
een „christelijk kabinet”, dat Gods
I wet tot richtsnoer van zyn beleid
COLLECTE !-8noh0±h”weer Iet8
landers dan n „rechtsch
Burgemeester en Wethouders vanlDr. Coffin had ook zQn christelijk
WORKUM brengen ter algemeene kabinet gaarne op ,,’n breedere basis”
kennis, dat door hen vergunning is willen plaatsen, overtuigd als h(j is, - -
verleend aan het comité van de dat ook zeer velen buiten de kerke- ing-schroefjr orden aangedraald
R -K. Vereeniglng tot bestrijding der lijke partijen Gods wet tot richtsnoer
tuberculose Herwonnen Levenskracht I in het openbare leven willen maken,
te Workum tot het houden van een Maar de niet-kerkeffike partijen
speldjescollecte op 10 November a.s. wenschten een vertegenwoordiging
in het kabinet tot een sterkte, welke
niet in overeenstemming was met
haar fractiesterkte in de Kamer. De
heer Coffin verheugt er zich overigens
over, dat hfl een tweetal personen in
zijn kabinet heeft kunnen opnemen,
die niet tot de rechterzijde kunnen
worden gerekend.
De regeering staat los van de
partijen, welke vooraf ook niet zjjn
geraadpleegd en ten aanzien van het
regeeringsbeleld geen verantwoorde-
Ter voorkoming van misverstand
wordt er de aandacht op gevestigd,
dat deze kennisgeving alleen dient
tot informatie voor het publiek, zoo-
dat daarin geen aanbeveling voor of
instemming met de collecte moet
worden gelezen
Workum, 4 November 1937.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN.Ilijkheld dragen.
De Secretaris, I Waarschuwing aan overQverigen.
v d GOOT. Opvallend is de waarschuwing van
de regeering aan degenen, die In
overgrooten ijver voor de „democra
tie” alle democratische elementen
ze was
In ’t kort.
De befaamde Julius Barmat zit weer
eens in de cel. H(j is aangehouden
door de Amsterdamsche recherche,
op verzoek van de Belgische justitie,
welke hem van bankroetiershandelin-
gen ten aanzien van de „Steenkolen
mijn Flora” beschuldigt.
Aan de Rijnhaven en Wilhelmina-
kade te Rotterdam is een complex
pakhuizen met ruimen inhoud ver
brand. Er is een schade van eenige
mlllioenen aangericht.
De Rotterdammers z|jn ten zeerste
verontrust, dat de geheimzinnige
verdwijning van het 8 jarige meisje
ffintje Huizer, reeds enkele weken
geleden, nog steeds niet is opgelost.
Het meisje is waarschijnlijk door een
te man meegelokt. En thans is sedert
enkele dagen een 3i/s-jarig jongetje
lartinus Speters, spoorloos ver
dwenen.
In verscheidene plaatsen des lande,
in h?t bijzonder in de groote steden,
wordt streng opgetreden tegen de
exploitatie van speelautomaten. Het
regende klachten by de politie van
vrouwen, wier mannen aan die
automaten hun loon of steungeld ver
speelden.
getfs zou zyn. Toen hebben we samen
nog eens goed overlegd en alles
uitgerekend en we kwamen tot de
conclusie, dat we heel goed konden
trouwen, als we het een beetje zuinig
aanlegden, en dat we ook zonder een
welgestelde vrouw den naam Schlllnau
zouden kunnen hooghouden. Als we
een paar jaar goed sparen, zouden
we ons zelfs nog een paar lang ge-
wenschte landbouwmachines kunnen
aanschsffen en verschillende dingen
bijhouwen.1*
Hjj lachte gelukkig. En toen we dan
alles besproken hadden, zei moeder:
„Haal nu je bruid, mijn jongen en
breng haar bfl me.“
„En nu ben ik hier, m(jn liefste.1*
Hij wilde haar weer in zfln armen
nemen. Maar Constance ontweek hem
Smet een snelle beweging.
„Aan koele, nuchtere berekening
heb ik het dus te danken, dat Her
bert Tormalen me nu tot vrouw wil
nemen
Hjj hoorde den scherpen, jjskouden
bijklank in haar stem niet. Een
beetje ongeduldig antwoordde hQ
„Nu is toch alles goed, de redenen,
waarom ik zoo laat gekomen ben,
zijn tenslotte maar bijzaak."
Constance sprong heftig op.
„Voor mg zgn die redenen de
hoofdzaak, want ik heb geen lust, de
vrouw te worden van een man, die
onder leiding van zQn moeder zgn
liefde als een ondergeschikte factor
in een rekensommetje mengt enmgn
persoon als een groote nul bg de op
telling voegt.1*
Haar wangen waren bleek, in haar
I oogen gloeide een koortsachtige glans.
De man bleef zitten en keek ge
heel verbgsterd naar haar op.
„Constance, wat heb je, ben je
ziek? Je praat zoo verward."
Ze lachte, een kort driftig lachje.
„Ik ben gezond en zoo helder va
hoofd als maar mogeigk is. En i
zeg je, Herbert Tormalen, verlaat d
huis, zoo vlug als je kunt, opdat dit
uur, dat zoo gelukkig begon niet een
allerellendigst einde neemt. Je open
hartigheid heeft me ontzettend pgn
gedaan, maar deze pQn is duizend
maal gemakkeffiker te dragen, dan
andere uitvlucht kunnen vóórpraten, ging myn krachten te boven. Ik zei
Constance, je zou me gelooven en dat ook tegen moeder, en zg, die
ruiuiou, ucoiuiucuaaiuuimomnoiij», tevreden zgn, maar ik houd niet van alleen mgn bestwil wilde, begreep
dat ik alles, kort en duideigk zeg. praatjes en omwegen; recht vooruit wel, dat alle verder afraden tever-
- met open vizier, dat is mgn devies, - - m
we zullen eerst gaan zitten, dan
praten we gezelliger.**
Hy trok Constance naast zich op ’n
kleine sofa. Zy keek hem vol ver
wachting aan en het duurde haar
bgna te lang vóór hg begon.
„Kgk eens, mgn liefste, toen ik het
bericht van den dood van je vader
kreeg, was het mgn eerste gedachte,
direct naar je toe te snellen, je myn
bescherming aan te bieden, jou de
eerste plaats in mgn hart te bieden.
Ik sprak er met moeder over, maar
die hield me van mgn voornemen
terug. Zg zei, dat ik me niet moest
overgien, ze had al verschillende
keeren gehoord uit betrouwbare bron,
dat het met de financiën op Vossen
grond maar slecht gesteld was en
omdat wg toch zelf ook al aan alle
ie oeneersenen, naar zusjes oeuoeiuen zv zuu uuicguam wei uou, kanten moesten sparen, meende zg,
niet te weten, wat zg in haar binnenste I omdat hg zoolang was weggebleven, dat het een waagstuk was, als ik een
-- -i arm en daarbg verwend meisje tot
vrouw nam. Eerst verzette ik me uit
alle macht tegen moeder, maar toch
kon ik later mgn ooren niet geheel
en al gesloten houden voor haar
verstandige opmerkingen, wg hadden
er altgd opgerekend, dat mgn toekom
stige vrouw, zg het dan ook geen
groote rgkdommen, toch in ieder
geval een behoorigke bruidschat mee
zou b eigen. Ik begon te piekeren
en er kwam twgfel in me op, of wg
D’r in en d’r uit.
Mr. Dr. W. M. Westerman heeft
óók al zyn ontslag genomen als lid
der N.S.B. Hg hoorde nog maar een
blauwen Maandag tot die beweging.
De heer Westerman schgnt wel erg
aan politieke draaierigheid te labo-
reeren. Vier jaar geleden kwam-ie in
de Tweede Kamer voor Nationaal
Herstel. Na een poosje ging hg voor
eigen rekering op den zetel zitten,
een tgd later werd hg lid van de
N.S.B. en thansJa, wat hg thans
is, weten we niet.
Het ambtenarenverbod.
Naar aanleiding van berichten, dat
binnenkort het ambtenarenverbod zal
worden opgeheven en tot den vroe
ger bestaauden toestand zal worden
teruggekeerd, wordt gemeld, dat de
regeering inderdaad overweegt het
z.g. ambtenarenverbod in den vorm,
waarin dit thans is geregeld in l_
[trekken, doch dat het in haar voor-
I nemen ligt deze regeling door een
andere te vervangen.
Verlaging vleeschprgzen.
De crislsheffiig op rundvleesch is
met ingang van 1 November 1937 J
geheel afgeschaft.
Naar officieel wordt bevestigd, ligt
tantièmebelastlng zal worden ver- het in de bedoeling van den minister,
hoogd. dat deze maatregel ten goede zal
49. De opcenten op de hoofdsom komen aan den consument, zoodat
der inkomstenbelasting zullen worden kan worden verwacht, dat de vleesch-
opgevoerd! Bovendien denkt de prgzen naar verhouding zullen wor-
regeering dan nog aan de invoering den verlaagd,
van een weerbelasting I
Ds. van Duyl in de Kamer.
In verband met de beroering in de I sproken, dat de afschaffing geenaan-
N.S.B. is het van belang, dat de uitge- leiding zal zga tot het ontketenen
treden (of uitgestooten) Ds. G. vau van een moordende concurrentie als L
wanneer Ik later van je moeder of
van jou zou moeten hooren, dat jein
verliefde onbezonnenheid een aim
meisje getrouwd hebt. En ik ben ook
te trotsch, om gunsten aan te nemen."
Nu stond Herbert Tormalen op.
Zgn lipoen waren bleek.
„Constance, dat mag en kan je
laatste woord niet zfin. Je vat alles
veel te zwaar op. Moeder zei opk,
dat ik jouw jonge mooie leven niet
aan mgn onzeker bestaan mocht
ketenen, en dat heeft tenslotte den
doorslag gegeven, dat ik zoolang ben
weggebleven.**
Constance maakte een afwerend
gebaar.
„Het schgnt me toe, dat Herbert
Tormalen probeert zgn nuchtere,
pgnigke waarheid achteraf een beetje
te verbloemen.1* Ze keek hem met
groote, ernstige oogen aan. „Ik geloof,
dat we elkaar niets meer te zeggen
hebben.**
Zfln gezicht werd donkerrood.
„Constance wees niet kleinzielig
en denk aan onze liefde.**
Ze keek hem niet aan.
„Kleinzielig was er van ons belden
maar ééo, ik was het niet."
Hg bewoog de lippen, maar haar
koude blik, haar ongenaakbaar ulter-
igk deed al het warme en harteigke,
dat in hem opsteeg, verstommen.
„Constance,bracht hg nog eens
met moeite uit, onhandig smeekend.
Zg keerde hem zwggend den rug
toe.
Toen ging hg heen met vast opeen-
geperste lippen, en Constance zag
zgn hooge gestalte door den tuin
loopen, en haar hart bloedde. Het
was haar, als moest ze het venster
openrukken en hem naroepen„Kom
terug, Herbert, kom terug!4 Maar
ze bleef stil staan als verstard. Ze
dacht plotseling weer aan de moeiigko
omstandigheden, waarin ze door
vaders dood gekomen waren. Ze wist
dat vaders verplichtingen moesten
worden nagekomen, dat de schuld-
eischers tevreden gesteld moetten
worden. Ook als ze Herberts koele
berekening had willen vergeven, zou
ze toch niet de zgne kunnen worden,
hg was niet rgk genoeg om haar te
helpen, en op den naam van haar
geliefden vader zou nimmer een smet
mogen kleven.
NOVELLE VAN
Anny von Panhuys
5
Door de gang klonk plotseling luid I gelukssluier. Nu was hg dan toch nog
de bel. Mariene snelde naar buiten, I gekomen I Nog op het laatste oogen-
terwgi Andrea naar het venster liep I blik kwam er een gunstige wending
en zsldeI in haar lot.
„Herbert Tormalen vereert ons met I En het was goed zoo,
een bezoek Hoe komt die nou ineens,** I gelukkig,
voegde zg er aan toe, „het leek well Misschien had Herbert wel om een
of hg na vaders begrafenis plotseling I of andere zeer belangrgke zaak op
verdwenen was.** I reis gemoeten en kon hg daarom niet
Constance voelde haar hart tot in (eerder hier zgn. Klein en dwaas leken
de keel bonzen, maar zg wist zich I nu opeens al haar twgfels, waaronder
te beheerschen, haar zusjes behoefden! ze zoo onzegbaar veel geleden had,
i_:
voelde. Maar die twee wisten er well Nu was hg er, hg stond voor haar en
meer van dan zg dacht; Herbert hield haar zacht bevende vingers met
Tormalen’s belangstelling voor Con-lzgn warme hand omklemd.
stance was haar evengoed opgevallen I Op haar altgd bleek gezicht lag een
als zijn plotseling wegbig ven. Als zglteerrose gloed, en haar donkere oogen
alleen waren, spraken ze er wel eens I straalden.
over en beiden vreesden nu, dat del „Moet ik „ja** zeggen, HerbertTor-
heer van Schlllnau om Constance’s I malen O, ik zou het graag genoeg
jawoord zou komen en zoodoende I willen en ik zal het ook doen, maar....*1
haar toekomstplannen weer in de wart Hg trok haar naar zich toe. „Voor
zou sturen. Ions bestaatergeen „maar**,Constance,
Mariene kwam de kamer binnen.hg en ik, wg hooren bg elkaar.** Hg ---r, ..v
„Mgnheer Tormalen zou graag juf- kuste haar en zg ging op in het geluk twee onder de gegeven omstandig-
frouw Constance over een belangrgke I van het oogenblik, toen ze alles om
aangelegenheid spreken.** I zich heen vergetend, in de armen van
Ze glimlachte bg de boodschap, en I haar geliefde lag.
een stille hoop trilde in haar, toen zei „Mgn lieve, mooie meisje,** fluisterde
Herbert Tormalen’s naam noemde. I hg liefkoozend, nu zul je gauw mgn
Ina en Andrea slopen stil door een I huisvrouw zgn op Schlllnau. Wat heb
zgdeur weg en Constance zei zacht lik vaak hartstochteigk naar dit uur
en onzeker: „Laat hem maar binnen-1 verlangd.**
komen.** I Ze maakte zich zacht los uit zgn
Rechtop en flar, breedgeschouderd I omarming en streek over haar ver
en frisch, echt de heer van het I ward haar.
Schillnau-goed kwam Herbert binnen. I „Waarom heb je je dan zoo lang
Zgn oogen keken vrooigk en zeker Inlet bg ons laten zien?** vroeg ze
van de overwinning, en, beide handen I zacht en een licht verwgt onder
uitstrekkend, kwam hg op Constance I streepte de vraag,
toe, die hem echter geen stap tege-l Hg richtte zich op, bewoog beslu
moetkwam. I teloos de armen, als wilde hg Constanc
„Lieve Constance eindeigk kon ik I weer tot zich trekken, maar wier
dan vandaag den drang van m’n hart I toen het hoofd een weinig in den nek.
velgen.** Hg nam de handen van1 „Ik zon je natuurigk wel oen of
i
DOOS 20 CT.-TUBE 40 EN 60 CT.
tr
r.
8
3
8
1
r
)D
at
in
je
in
se
g,
>r
le
>8
II-