Nieuws- en Advertentieblad
r
1
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
5
n
3
Openbare Bekendmaking
in verband met de interprovinciale
luchtbeschermingsoefening in
Drenthe, Friesland en Groningen
op 4 April 1938.
HERIJK VAN MATEN EN GEWICHTEN IN 1938.
Werkgelegenheid voor
Landarbeiders
in Duitschland
Oefening Luchtbescherming
4 April a.s.
ZATERDAG 26 MAART 1938.
No. 13
64ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
Adverteert in
Algemeen weekoverzicht
Binnenland.
i-i Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45 -
Friso”
Voor
de bewoners van wijk A en C
5 April
de bewoners van wQk B en F
13-15
91/2-12
13-15
91/2—12
13-141/2
8 April
91/2-12
aangeboden om onderzocht te kunnen worden; dat Qzeren maten van
e
il
de bewoners van wftk E en G
de bewoners van w^k'D
6 April
7 April
Dit blad verschflnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterljjk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
w
Is
>e
g
3-
'P
Gymnastiek
lokaal O.L.
school D 9
Zitting te
WORKUM
>r
k
n
jt
18
F
e
r
t.
ïe
te
•8
•8
ts
u
ik
m
d
r
e
rf
n
r
8
t
8
Q
D
W-
n.m.
13-15
v.m.
10-12
De prfls der Advertentiën
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bij abonnement belangrijk
lager
1 aan
het Qkkantoör herijkt kunnen worden. De gezegelde enveloppe, afge
geven bij de vorige verificatie moet met de gewichten -franco per post
worden opgezonden, daar de gewichten anders aan de elschen gesteld
voor de nieuwe, moeten voldoen, terwQl een postbewys tot een bedrag,
overeenkomende met de som van 10 cent voor elk gewicht moet zfln
ingesloten. Dit bedrag kan ook op postrekening no. 24806 van IJkkan-
toor Leeuwarden worden gestort).
Workum, 17 Maart 1938.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN, Burgemeester,
v. d. GOOT, Secretaris.
Het uniformverbod.
Met de gemeenteraadsverkiezingen
van het volgende jaar in het zicht,
begint zich weer een verhoogde
politieke activiteit te openbaren. In
Eenheid door Democratie is de on-
eenigheid overwonnen. De moeilijk
heden bleken van persoonleken aard
te z8n geweest. Er zijn altijd en
overal idealisten, die slechts willen
ijveren als ze aan hun ideaal wat
verdienen kunnen.
De rechters zijn nog steeds bezig
om de verwikkelingen van het wet
telijke uniformverbod te ontwarren.
De Hooge Raad heeft van de week
beslist, dat de wolfsangel geen op
zichtig teeken is van een bepaald
politiek strevende wolfsangel mag
dus worden gedragen. Daarentegen
werd in een rechtel8ke uitspraak de
Plan vlag (Plan van den Arbeid) wèl
als een opzichtig teeken van een
bepaald politiek streven aangemerkt
en dus voor openbaar vertoon ver
boden.
De Burgemeester van WORKUM
Overwegende, dat de op Maandag,
4 April te houden oefening in de
luchtbescherming het voorschr8ven
van algemeene gedragsregels noodza-
kelijk maakt;
Burgemeester en Wethouders der gemeente WORKUM;
Gelezen het besluit van de Gedeputeerde Staten der Provincie Friesland
d.d. 17 November 1937, no. 70 (Prov. Blad no. 257) en de missive van den
Ijker, Chef van Dienst te Leeuwarden, d.d. 14 Maart j.l. no. 84
Brengen ter openbare kennis, dat de herjjk der maten en gewichten in
1938 voor deze gemeente zal plaats hebben op dag, plaats en uur als in
onderstaanden staat vermeld.
6. Behoudens het bepaalde sub 5
is het verboden zich in de openlucht
te bevinden in het bezit van een
brandende lantaarn, fakkel of ander
lichtgevend voorwerp, alsmede aldaar
eenig vuur te ontsteken.
7. Het is verboden op den open
baren weg met motorrijtuigen of
andere rQ- en voertuigen dan wel
rQwielen te rjjden met een zoodanige
snelheid dat zulks in verband met
de sub 5 genoemde voorschriften
gevaar oplevert.
8. Eigenaren of schippers van
vaartuigen en woonschepen zfjn ver
plicht zorg te dragen, dat de daarop
aanwezige verlichting is gedoofd.
9. Het is voetgangers verboden in
de bebouwde kom buiten noodzaak,
ter beoordeeling van de politie,
buitenshuis te vertoeven.
Opzettelijke overtreding of niet-
nakoming van deze voorschriften
wordt gestraft met gevangenisstraf
van ten hoogste twee jaren of geld
boete van ten hoogste duizend gulden.
H(j, aan wiens schuld te wijten is,
dat deze voorschriften worden over
treden of niet nagekomen, wordt ge
straft met gevangenisstraf van ten
hoogste een jaar of geldboete van
ten hoogste vijfhonderd gulden.
De ambtenaren van rijks- en ge
meentepolitie, naar wier oordeel
iemand een feit pleegt, waardoor het
welslagen van de oefening wordt in
gevaar gebracht, zijn bevoegd na
aanmaning op kosten van den over
treder de nooc(ige maatregelen te
treffen of te doen treffen. Zjj zijn in
dat geval bevoegd zoo noodig te
allen tijde een woning tegen den
wil van den bewoner te betreden.
II. Maakt voorts algemeen bekend
1. In het t8dvak van 21 tot 23 30
uur zal de straatverlichting zijn ge
doofd, en zullen bruggen, sluizen enz.
niet zijn verlicht noch worden bediend.
2. Geenerlei aansprakelijkheid wordt
aanvaard voor schade, welke uit de
onder I vermelde voorschriften kan
voortvloeien. Ieder, die zich geduren
de voormeld tijdvak op straat bevindt,
doet zulks geheel voor eigen risico
3. Het verdient aanbeveling de
verlichting van motorrijtuigen en
voertuigen te bedekken met zwart
of donkerblauw kartonpapier of
andere vrijwel ondoorschijnende stof
fen, waarin in de onderste helft een,
mits van boven afgedekte, spleet van
ten hoogste 5 cM. breed en ten
hoogste 1 cM. hoogte kan worden
vrijgelaten en voorts uitsluitend op
voornoemde wjjze afgeschermde zgn.
stadslichten te gebruiken.
Workum, den 23 Maart 1938.
De Burgemeester voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN.
Prinses Beatrix.
Met vreugde weid deze week ken
nis genomen van het bericht, dat de
kleine prinses Beatrix het bij voort
during wèl maakt, dat ze als een
gezonde baby opgroeit, regelmatig
in gewicht toeneemt en van de zijde
barer moeder nog steeds de verzor
ging ondervindt, welke de meest
natuurlijke en daarom de gezondste is.
Zuster Trijntje Boonstra, diakones
van het Ned. Herv. Diakonessenhuis
te 's-Gravenhage, die
H. K. H. Prinses Juliana heeft ver
pleegd en Prinses Beatrix heeft ver
zorgd, zal morgen Soestdfjk verlaten
en naar ’s-Gravenhage terugkeeren.
Haar taak zal dan door een kinder
juffrouw worden overgenomen.
Vroege lente.
Of we het aan De Bilt dan wel aan
Veraart hebben te danken, is niet
bekend, maar feit is, dat we dit jaar
van een zeldzaam mooie en vroege
lente mochten genieten, waarvoor de
griepbacillen op de loop zfln gegaan.
We erkennen met Breêro, dat het
nog wel verkeeren kan, maar wat we
hebben en hadden, heeft zQn deugd
gedaan.
In de Betuwe en op andere plaatsen
zijn de kroozen reeds in bloei geraakt
en de knoppen van andere fruitboomen
staan op springen. Als deze hard-
loopers maar geen doodloopers zijn.
Er staan ons ongetwijfeld nog fiksche
nachtvorsten te wachten.
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter kennis van
belanghebbenden, dat evenals het
vorig jaar, ook thans een groote werk
gelegenheid bestaat voor Nederland-
sche landarbeiders in Duitschland.
Geplaatst kunnen worden onge
huwde melkknechten, meikersgezin
nen en inwonende knechten voor
allerhande landbouwwerk, zooals
paardenknechten e.d. Voor direct
kunnen 20 z.g. paardenknechten wor
den geplaatst in den leeft^d van 17—
24 jaren.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat bij weigering tot het aanvaarden
van dezen arbeid de betrokken arbei
ders, die steun ontvangen of in de
werkverschaffing z(jn geplaatst, voor
dergelijke overheidszorg kunnen wor
den uitgeschakeld.
Inlichtingen omtrent loon, werk
zaamheden enz. worden ter secretarie
verstrekt door den agent der arbeids
bemiddeling, b8 wien belanghebben
den zich voor plaatsing kunnen aan
melden.
Workum, den 23 Maart 1938.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN.
De Secretaris,
v. d. GOOT.
Gezien de door den Minister van
Binnenlandscbe Zaken b{j schreven
d.d. 12 Februari 1938, no. 1449, afd.
B.B. verleende goedkeuring dezer
oefening
Gelet op artikel 12 der Wet betref
fende bescherming tegen luchtaanval
len
I. Stelt vast de volgende gedrags
regels welke zullen gelden op 4 April
1938 van 21— 23.30 uur
1. Het is verboden in de open lucht
samenscholingen of bijeenkomsten van
meer dan vjjf personen te organi-
seeren of daaraan deel te nemen.
2. Het is verboden onnodig lawaai
te maken.
3. Ieder is verplicht aan de door of
vanwege den burgemeester in het
belang der oefeningen gegeven beve
len of aanwijzingen onmiddellijk ge
volg te geven en alle medewerking
desgevraagd onmiddell8k te verlee-
nen.
4. Eigenaren, bewoners of gebrui
kers van woningen en andere gebou
wen, alsmede van schuren, woonwa
gens, woonschepen en vaartuigen of
zij, die zich daarin bevinden, z8n
verplicht zorg te dragen, dat het
daar binnen aanwezige licht op geener
lei wijze naar buiten straalt, alsmede
dat voorwerpen welke aan de bulten- „Bronoyo”
kant van gebouwen zijn bevestigd
of zich bevinden op de b8 die ge
bouwen behoorende open perceelen
geen licht uitstralen.
5. Het is aan eigenaren, houders of
bestuurders van verlichte motorrijtui
gen of andere rij- en voertuigen ver
boden zich daarmede te bevinden of
deze te laten staan buiten gebouwen
tenzij de in- en uitwendige verlichting
zoodanig is afgedekt, dat niet meer
dan de hoogst noodzakel8ke directe
omgeving wordt beschenen en geen
licht rechtstreeks naar boven uit
straalt, terwijl berijders of geleiders
van rijwielen bakfietsen inbegrepen
verplicht zijn de daarop aange
brachte verlichting geheel tedooven.
Vervoermiddelen met onvoldoende
afgeschermde verlichting worden on-
verbiddelyk het verder rijden belet.
In het bijzonder wordt er nog de aandacht op gevestigd
1. dat de maten en gewichten schoon, droog en roestvrij moeten worden
aangeboden om onderzocht te kunnen worden; dat ijzeren maten van
binnen en van buiten geverfd dienen te zijn, koperen gewichten afge-
wasschen en ook de gaten gereinigddat ijzeren gewichten niet gepot
lood mogen zijn, doch roestvr8 moeten zjjn gemaakt en daarna inge
wreven met gekookte lijnolie;
2. dat de maten en gewichten vóór 1 October 1939 gestempeld moeten z8n
met de letter m (in den kleinen staanden drukvorm) en dat er, bij ver
zuim of verhindering om van de zitting gebruik te maken, nog gelegen
heid bestaat maten en gewichten te laten her8ken aan het iikkantoor
te Leeuwarden op eiken Dinsdag en Vrjjdag van 9—12 en 14—16 uur
met uitzondering van Goeden Vrijdag;
3. dat de maten en gewichten, welke zijn gestempeld met het afkeurings-
Dagen en uren voor de
zitting vastgesteld:
merk A niet in winkels enz. mogen worden teruggebracht;
4. dat ten bate van ’s Rijks schatkist betaald moet worden voor het
onderzoek der maten en gewichten (ijkloon) en voor het justeeren der
gewichten (justeerloon) en
5 dat de milligramgewichten niet op de her8kzitting, maar alleen
Reeds enkele malen is in Workum
een oefening van den luchtbescher
mingsdienst gehouden.
Meerdere malen ook werd de mede
werking van de bevolking ingeroepen.
Ook de oefening van 4 April a.s.
zal in hoofdzaak een oefening voor
de burgerij zijn. Dit keer evenwel
in groot verband. De 3 noordelijke
provinciën zullen tusschen 9 uur en
11.30 uur des avonds geheel ver
duisterd zijn.
Het zal de meesten wel bekend
z8n, wat dat tot nu toe beteekende.
Men moest nauwlettend toe zien, dat
het licht binnen niet naar buiten
uitstraalde. Ganglampen deed men
goed maar geheel uit te laten, daar
die door de deur en het vaak aan
wezige bovenraam gemakkelyk licht
naar buiten konden laten vallen.
Buitenlantaarns of lichtreclames aan
gebouwen moest men vooral niet
vergeten tedooven. De straatverlich
ting ging uit. De auto’s en fietsen
reden met afgeschermde kleine lam
pen.
Hoe nu op 4 April a.s. De gedrags
regels, die in dit blad staan afgedrukt
vertellen U, wat er deze keer moet
worden (gedaan of gelaten. Absolute
verduistering van de geheele gemeen
te, van de geheele provincies Drenthe,
Friesland en Groningen. Wat ik hier
boven opsomde geldt dus ook nu.
Om op de werkelijk crltieke oogen-
blikken paraat te zijn en te weten,
wat men doen moet, streven wjj er
thans naar de werkelijke toestand
zoo getrouw mogelijk te benaderen.
ZQ die de vergaderingen en cursussen
bezochten weten wel, en z{j die daar
niet waren, kunnen gemakkeigk be
grepen, dat de bevolking bQ een
luchtaanval zoo gauw mogeljjk naar
de door haar zelf in gereedheid ge
brachte kelders dient te vluchten.
Zoowel de eigen veiligheid als die
van anderen gebiedt, dat iedereen
onder zulke omstandigheden thuis is.
Daarom zijn deze keer voor het
eerst eenige bepalingen ingevoegd,
die het buitenshuis toeven tusschen
9 en 11.30 's avonds verbieden. In
bijzondere gevallen, bij hooge nood
zaak, oordeelt de politie of toestem
ming kan worden gegeven buitenshuis
te verbleven.
Evenals uitstralend licht trekt on-
noodig lawaai de aandacht van den
vijand. Vandaar dat onnoodig lawaai
maken en het in bezit hebben van
een brandende lantaarn, fakkel e.d.
evenals het stoken van een vuur
verboden is geworden.
Rijwielen en bakfietsen mogen in
het geheel geen verlichting voeren.
Het doorgaand verkeer kan met af
geschermde lichten (de voorschriften
van afscherming komen in de ge
dragsregels voor) plaats vinden.
Men leze deze gedragsregels nauw
keurig en houde zich er aan.
Plaatselijk zal de verduistering ge
controleerd worden en gewaarschuwd
worden, waar deze onvoldoende
mocht blaken.
BQ onwilligheid zal evenwel niet
geschroomd worden politioneel op te
treden.
Ook vanuit de lucht wordt de ver
duistering gecontroleerd door een
K.L.M. vliegtuig en zal indien moge-
18 k per nationalen omroep een oog
getuige verslag worden gegeven.
Ook leger- en marine vliegtuigen
zullen aan dit controleerlngswerk
deelnemen.
Ieder zorge dus voor de eigen
verduistering, niet alleen aan de
straat maar ook en vooral achter en
in het bijzonder voor de dakraampjes.
Men bljjve rustig thuis. Heeft U
radio luister dan eens hoe het er van
uit de lucht uitziet. Laat ieder
meewerken opdat Friesland en Wor
kum bjj deze Interprovinciale oefe
ning een goed figuur mogen slaan.
Het Hoofd Luchtbeschermingsdienst
W. M. OPPEDIJK van VEEN.
Bosch- en heidebranden.
De zachte lente dreef vele stede
lingen dit jaar reeds vroeg naar
buiten om van de natuur te genieten
en haar in onverstand geweld
aan te doen. Ondanks alle waarschu
wingen gaat men in bosch en hei
veelal nog zeer onvoorzichtig met
vuur om. In de schoone omgeving van
Ommen moesten meerdere bosch- en
heidebranden worden gebluscht. Een
paar zwervers bezoedelden er Gods
vrije natuur met een brandsplritus-
bacchanaal, gedurende hetwelk ze
hun omgeving door onvoorzichtigheid
in vlam zetten. Een der zwervers
moest met ernstige brandwonden naar
een ziekenhuis worden vervoerd, waar
hy daags daarna is overleden.
Honderden hectaren hakhout en
dennenbosch zijn verbrand onder het
Broek te Netersel.
Een groot complex heidegrond op
de grens der gemeenten St. Oeden-
rode, Liemde en Best werd eveneens
een prooi van het vuur.
Bij Schinveld ging 90 H.A. bosch
verlorenbij Bladel honderden hec
taren hakhout.
Ook de Veluwsche brandweer moest
in actie komen, aangezien in Stroe
een heidebrand was uitgebroken,
welks gevolgen door snel ingrfjpen
konden worden beperkt.
Kinderen en vuur.
Als 't voorjaar is, denkt de jeugd
aan allerlei kattenkwaad. Een gevaar
lijke liefhebberij is dan het spelen
met vuur. Hoe gevaarlek dat wel is,
bewezen deze week enkele noodlottige
voorvallen.
Waarschijnlijk door het spelen met
lucifers kwam een 5-jarig knaapje,
zoontje van den heer P. te Venlo,
aldaar in de vlammen om, welke een
schuur verteerden, waarin het ventje
zich bevond.
Aldus ging óók een schuur ten
gronde van de boerderij bewoond door
den heer P. van der Meuten in de
buurt van Bergum. Een achttal
koeien, v8f hokkelingen en een paard
kwamen in de vlammen om.
Een nieuw spelletje met vuur heb
ben twee jeugdige Haagsche scholier
tjes van 9 en 12 jaar oud, bedacht.
Met behulp van een brandglas zijn
z8 er in geslaagd in de van Beyeren-
straat in de etalage van een schoen
winkel brand te stichten, zoodat de
geheele winkel spoedig een vuurzee
was en groote schade werd aangericht.
De brandweer zag zich genoodzaakt
met een motorspuit het vuur te
bestraden.
B8dragen voor defensie.
Dank zij het initiatief van een onbe
kende dame, die aan den minister
van Defensie f500 zond als vrjj willige
bijdrage voor de nationale verdediging
uit dankbaarheid voor de vrijheid,
welke in ons land wordt genoten,
is een stroom van dergelijke giften
uit ons volk losgebroken. Van alle
kanten komen groote en kleine bijdra
gen los, en reeds is men bezig om de
beweging te stimuteeren door baar
in een bedding van organisatie te
leiden.
ff
ff
n
18
n
in
18
'g
18
ff
18
n
d
st
8
1.
it
8
in
u
f
»n
